Þjóðviljinn - 26.02.1956, Blaðsíða 7
Sunmidagur 26. febrúar 1956 — ÞJÓÐVILJINN — (7
Verkamenn eisa að staiKÍa saman í kosningum eins og í verkföllum!
— Myndin: Útifundur í Reykjavík í desemberverkfallinu 1952.
Sjáifkjörið í Dagsbrún. —
Um síðustu helgi birti Þjóð-
viljinn forsíðufrétt með þeirri
fyrirsögn. Var skýrt svo frá
að einungis hefði komið fram
einn listi, borinn fram af
stjóm og trúnaðarráði, til
stjórnarkosninganna sem
fyrirhugaðar voru í gær og
dag. Varð hann því sjálfkjör-
inn.
Frétfaþjónysfa bitar
snögglega
Hverjum þeim Reykvíkingi
sem man hve hörð átök jiaía
oft orðið við stjórnarkjör í
Dagsbrún, stærsta og öflug-
asta verkalýðsfélagi landsins,
mun þykja það tíðindum
sæta að þeir félagarnir Hann-
es Stephensen, Eðvarð Sig-
urðsson, Guðmundur J. Guð-
mundsson, Ragnar Gunnars-
son og Vilhjálmur Þorsteins-
son verði sjálfkjörnir. Samt
hefur ekkert blaðanna í bæn-
um nertia Þjóðviljinn flutt
þessa fregn. Andspænis frétt-
um sem þessari bilar frétta-
þjónusta Morgunblaðsins,
Tímans, Alþýðublaðsins og
Vísis. Líkt fór um fregn af
úrslitum kosninga í Félagi
járniðnaðarmanna, og höfðu
þó Morgunblaðið, Tíminn og
Alþýðublaðið ósnart minnt
leséndur sína á að í því fálagi
væri ,,andkommúnisminn“ í
heiiögu stríði við erkióvininn.
Traast íorysta —
Uppgjöf íhðldsins
Það heilaga stríð hefur
einnig verið háð árum saman
í Dagsbrún, stríð gegn em-
ingarforustu verkamanna, með
samræmdri herstjórn frá
flokksskrifstofum Sjálfstæðis-
flokksíns, Alþýðuflokksins og
Framsóknarflokksins. Á ýmsu
hefur oltið um bardagaaðferð.
Stundum buðu allir þríflokk-
arnir fram í sameiningu.
Dagsbrúnarmenn afþökkuðu
þá forystu. Þá var Óðinsklík-
an látin róa ein á báti. Elcki
komst sá bátur i höfn. Þá var
gripið til þess að reyna að
fleyta Alþýðuflokksmönnum
einum. En Dagsbrúnarmönn-
um þótti Holsteinsmark og
Skuggasundssvipur á útgerð-
inni og höfnuðu henni líka.
1 fyrra varð svo einingar-
stjóm Hannesar Stephensens
19.—25 febrúar
1956
sjálfkjörin. Með þvi var yfir-
lýst gjaldþroti þeirrar við-
viðleitni Sjálfstæðisflokksins,
að ná tökum á Dagsbrún með
hjálp Alþýðuflokksins, enda
þótt afturhaldið haldi á-
fram moldvör’pustarfsemi
meðal Dagsbrúnarmanna. En
það gjaldþrot var um leið
vitnisburður um traust reyk-
vískra verkamanna á eining-
arforystu félagsins. Það
traust og vinsældir Dagsbrún-
arstjórnar mun þó aldrei hafa
verið meira og almennara en
að loknum hinum miklu
verkföllum vorið 1955, svo
auðskilið er að stjórn Sjálf-
stæðisflokksins og hægri
menn Alþýðuflokksins skyldu
kjósa að fylgi „andkommún-
ismans“ í Dagsbrún yrði ekki
til sýnis í ársbýrjun 1956.
¥@rkalýðsSélögin Sáfa
landi gagnmerkum samþykkt-
um um verkalýðsmál og þjóð-
mál. Með þeim rís og stækk-
ar krafa alþýðunnar í land-
inu um baráttu á stærra sviði
en verkalýðsfélögin hafa beitt
hér á réttri leið. Undirtektir
afturhaldsins hafa bent til
hins sama, og mun ekki of-
mælt að þennan vetur hafi
stjórnmálalíf landsins ekki
mótazt af öðru meir en kröfu
fólksins um rótíækt samstarf
og viðleitni afturhaldsins að
sundra þeirri alþýðufylkingu
sem rís nú.til svars við kröi'u
fólksins.
Leiðin fsl sigurs
Það er til marks um þessi
nýju viðhorf verkalýðsfélag-
anna hve virkan þátt þau
taka í stjórnmálaþróuninni, í '
fullvissu þess að eina leiðin
til að tryggja sigra kaup-
gjaldsbaráttunnar er su, að
verkalýðsstéttin standi sam-
an einnig í stjórnmálabaráttu,
standi saman í kosningum til
Alþingis og bæjarstjórna eins
og í verkfallsátökum, þekki
andstæðingana, varist brellur
þeiri’a, berjist til sigurs.
Því er það, að verkalýðs-
félögin benda nú í samþykkt-
um sínum á ákveðna leið til
sigui’s á stjórnmálasviðinu,
leið til framkvæmda á kröfu
fólksins um „vinstri stjórn“.
Dagsbrún lagði á hana þunga
áherzlu í samþykkt 9. þ.m.,
og hún kemur skýrt fram í
samþykkt Iðju, félags verk-
Vikoþntrir
fiS sín faka
Fréttir af verkalýðsfélögum
virðast raunar ekki vera mik-
ils metnar hjá blöðum Sjálf-
stæðisflokksins og Framsókn-
ar, nema ef tekst að misnota
eitthvert þeirra í „baráttunni
gegn kommúnismanum11, þeirri
sömu sem Hitler sálugi og
Bjarni Ben og sálufélagarnir
McCarthy og Eysteinn hafa
háð af dæmafáum áhuga en
misjöfnum árangri. Meira
að segja Alþýðublaðið lætu.r
sig hafa að klípa aftan af
hinum merkustu samþykktum
verkalýðsfélaga og hálffela
þær sem passa ekki í þröng-
sýnisgróp hægrimanna.
Einmitt nú í vikunni hefur
rignt yfir frá verkalýðsfélög-
um í Reykjavík og utan af
sér á af krafti hingað til. Þær
bera vitni ört vaxandi vitund
verkalýðs landsins um nauð-
syn þess að tryggja sigra
kaupgjaldsbaráttunnar með
því að vinna sterkustu virki
afturhaldsins í landinu, vinna
úrslitaáhrif á meirihluta Al-
þingis og ríkisstjórn.
Hý von i brjósts
verkamanna
Ný von, nýr fögnuður,
vaknaði í brjósti verkamanna
um iand allt, er loks tókst
haustið 1954 að mynda rót-
tæka einingarstjórn í Alþýðu-
sambandi íslands. Með sam-
starfi Sósíalistaflokksins og
vinstrimanna Alþýðuflokks-
ins liófst þróunarferill, sem
leitt getur til mikilla um-
skipta í verkalýðsmálum og
stjórnmálum íslands þegar á
næstu árum.
Þetta skilst bezt ef haft er
í huga að einmitt sú samstaða
er leiddi til myndunar ein-
ingarstjórnar í Alþýðusam-
bandinu haustið 1954 hefur nú
þegar svo mikil áhrif á stjórn-
málaástand landsins, að
verkamenn um land allt eygja
nýja sigui’möguleika.
Frumkvæði Alþýðusam-
bandsstjórnar að samvinnu
andstæðingaflokka Sjálfstæð-
isflokksins um stefnuskrá í
samræmi við hagsmuni alþýðu
landsins, er atburður sem get-
ur orðið afdrifaríkur um þró-
un islenzkra verkalýðsmála og
stjórnmála. Það frumkvæði
má telja vitnisburð um nýtt
þroskastig alþýðusamtakanna.
Undirtektir fólksins í verka-
lýðsfélögunum hafa sýnt að
stjórn Alþýðusambandsins er
smiðjúfólks, frá þessari viku.
Þar er mótmælt harðlega hin-
um þungbæru álögum aftur-
haldsins, sýnt fram á að „til-
gangurinn virðist fyrst og
fremst vera að ræna verkalýð-
inn þeim kjarabótum er hann
knúði fram með verkfallinu á
síðastliðnu vori.“ Minnst er
á, að búast megi við „enn frek
legri árásum á lífskjör verka-
lýðsins, svo sem gengislækk-
un og bindingu kaupgjalds.
Og ályktun verksmiðjufólks-
ins lýkur á þessa leið:
„Fundurinn ítrekar því sam
þykkt aðalfundar félagsins um
undirtektir við áskorun Al-
þýðusambandsstjórnar til
vinstri flokkanna, um sam-
starf að myndun ríkisstjórnar
og kosningabandalags til að
koma í veg fyrir misbeitingu
ríkisvaldsins gegn lífskjörum
verkalýðsins.
Fimdurinn skorar á Al-
þýðuflokklnn, Sósíalista-
flokkinn og Þjóðvarnarflokk-
inn að stofna nú þegar til ná-
ins samstarfs og kosninga-
baiulalags á grundvelli stefnu
skrár Alþýðusambandsins. En
verði sú raunin á að einhverj-
ir þessara flokka eða einstak-
ir foringjar þeirra hafni slíku
samstarfi, og gangi þannig
gegn tvímælalausum liags-
muRum allrar alþýðu landsins
hvar í flokki er hún stendur,
skorar fundurinn á alla þá í
þessimi flokkum, sem slíkt
samstarf lilja, að taka hönd-
um saman og mynda stjórn-
málalega einingu alþýðunnar
sein ásamt faglegu baráttunni
yrði þess megnug að rétta
lilut verkalýðsins og skapa
atvinnuvegunum heilbrigð
starfsskilyrði".
Sundrung elur ðífur-
haldið
Þessi krafa fólksins, um
stjórnmálasamstöðu Alþýðu-
flokksins, Sósíalistaflokksins
og Þjóðvarnarflokksins, hljóm
ar nú æ ákveðnari frá verka-
lýðsfélögum landsins. Og ekki
einungis frá þeim, heldur öllu
því fólki, sem hrýs hugur við
framhaldi afturhaldsstjórnar
á íslandi.' Eðli þeirra ríkis-
stjórna, sem afturhald lands-
ins hefur barið saman með
tökum sínum á tveim stærstu
stjórnmálaflokkum landsins,
verður alþýðu manna skilj-
anlegra með hverjum mánuði
sem líður.
Og því rís nú krafa fólks-
ins, um einingu alþýðunnar,
alþýðu Reykjavíkur og ann-
arra kaupstaða, alþýðu kaup-
túna og sveita. Krafa fólks-
ins, að í næstu kosningum
verði hættunni af nýrri aftur-
haldsstjórn, hálfu verri, að
kosningum loknum, ekki
mætt á þann hátt að and-
stæðingar íhalds og aftur-
halds gangi sundraðir til
kosninga, og haldi áfram þeim
óvinafögnuði að berjast inn-
byrðis, heldur einbeiti afli
sínu gegn sameiginlegum ó-
vini, — einræðisflokki aftur-
haldsins.
SamsfaSa feýHir mesra
en samlagning atkvæða
Verkalýðsfélögin hvert af
öðru benda á þá leið til að
ná þessu marki, að þrír til-
teknir flokkar, Alþýðuflokk-
urinn, Sósíalistaflokkurinn og
Þjóðvarnarflokkurinn hafi
samstöðu í næstu kosningum.
Samþykktir verkalýðsfélag-
anna um þetta atriði eru al-
veg skýrar og afdráttarlaus-
ar. 1 þeim felst sá skilning-
ur, að slík samstaða þýðir
Lúðvík Jósepsson
ekki einungis að leggja sam-
an atkvæðatölur þessará
flokka úr kosningunum 1953,
heldur hlyti heilshugar sam-
starf Alþýðuflokksins og Sósí-
alistaflókksins og Þjóðvarnar-
flokksins í kosningimum að
gefa þúsundum kjósenda nýja
von, nýja vissu uin þá ör-
lagaríku breytingu sem ga ti
orðið í stjórmnálum landsins
við það að þessir þrír flokkar
sameini krafta sína. Að sam-
eiginlegu framboði floltkanna
þriggja í heiðarlegu samstarfi
þyrptist fjöldi kjósendá, sem
Fravnhald á 10. siðu.