Þjóðviljinn - 03.02.1957, Síða 9

% ÍÞRÓTTIR
RITSTJÓRI: FRtMANN HELGASON
Iraustl Oiaísson k mm
53. Sk’ialdargHma Ármanns varS söguleg
— Sumiudagur 3, febrúar 1957 — ÞJÖÐVILJINN — (ö
SKÁEÞÁTTCRIIN
Þessi 53. Skjaldarglíma Ar.
manns hverfur í söguna sem
ein af sögulegustu glímuin sem
hér hafa farið fram, og kemur
þar margt til. 1 fyrsta Iagi hve
frámunalega illa hún var aug-
lýst. í öðru Iagi hófst hún eklú
fyrr en 20 mín. eftir auglýstan
tíma. 1 þriðja Iagi sendi Glímu-
félagið Ármann aðeins einn
keppanda til glímunnar. I
fjórða lagi fóru nokkrir kepp-
enda TJMFR af glímustað áður
en verðlaim voru afhent, og
voru hvattir til þess af kennar-
anum, sem mótmæli gegn dóm-
urum. í fimmta lagi neitaði
Hilmar Bjarnason að fara af
leikvelli, með þeim afleiðingum
að þeir sem farnir voru komu
aftur inn, góðu heilli. í sjötta
lagi neitaði Kristján Ifeimir
Lárusson að taka á móti verð-
launum sínum þegar forseti fSÍ
ætlaði að afhenda honum þau.
I*að verður ekki talið neitt sér-
stakt við þessa glímu þótt 20.,
21. og 22. grein glímulaganna
væru oft brotnar.
Það var svipað um þessa
skjaldarglímu og síðustu
flokkaglímu, að Ármann sá ekki
um að auglýsa hana eins og
vera ber til þess að forsvaran-
legt megi kallas’t gagnvart
íþróttinni og þeirri ábyrgð sem
á Ármanni hvilir með því að
taka að sér að sjá um mót. Við
þetta bættist, að glíman hófst
ekki fyrr en 20 mínútum eftir
auglýstan tíma, hver sem á þá,
sök, en hún er óforsvaranleg
gagnvart áhorfendum sem voru
furðu margir, þegar tekið er
tillit til þess hve hljótt var um
glímuna.
Trausti Ólafsson vann, en
hefur oft glimt betur
í sjálfu sér kom það ekkert á
óvart að Trausti yrði sigurveg-
ari, þegar rifjaðar eru upp
glímur hans undanfarin ár.
Hann hefur stöðugt verið í
framför og jafnan átt góðar
glímur. Þótt honum tækist að
sigra í þessari glímu, þá var
það ekki fyrir fallegar glímur,
nema í glímunni við Ármann,
þar sem hann, eftir að Ár-
mann hafði náð honum nokkuð
í bragð, tókst að snúa sér úr
því og ná sóknaraðstöðu með
þeim árangri að Ármann féll
hreinni byltu. I nokkrum glím-
um sínum gerði hann sig sekan
um að níða menn niður og hann
var svo heppinn að dómararnir
sáu það ekki. Þannig var glíma
hans við Hafstein, og Hilmar
og tvo aðra. Svo góður glímu-
maður sem Trausti er þarf ekki
að gera þetta; hann níðist ekki
aðeins á fangbróður, liann níð-
ist líka á glímunni sem íþrótt.
En það voru fleiri en hann sem
gerðu sig seka um þetta sama,
og þeir höfðu Iíka heppnina
með sér: dómararnir sáu það
ekki.
Reynir níddi t.d. Karl Stef-
ánsson niður. Og sömu útreið
fékk hann svo hjá Hilmari.
Engu mátti heldur muna. er
Ármann „fylgdi eftir“, þegar
hann felldi Hafstein. Annars
var Ármann bezti maður þess-
arar glímu og hefur sjaldan
glímt betur en þetta kvöld, þótt
hann félli fyrir Trausta.
Glíma þeirra Ármanns og
Hilmars var ein sú léttasta
glima sem glímd hefur verið
liér lengi, og fólkið kunni að
meta hana. Léttleiki Hilmars
og fimi naut sín og einnig
kraftur Ármanns og -brögð.
Hvers vegna. geta menn ekki
glímt í líkingu við þetta? Hvers
vegna staðbundið reiptog og
níð, fálm og bragðleysur heilar
og hálfar glímur? Og þó er
bannað ,,að bolast, standa stif-
ur og þyngja sig niður með
beinum og stífum önrnum eða
standa hokinn með saman-
klemmd hné“, „að standa skakk-
ur við fangmanni milli bragða“,
,,að sækjandi láti fallast ofan á
verjanda'*. Hvaða áhorfandi
gæti sagt með góðri samvizku
að þetta hafi ekki komið fram
í svo að segja öllum glímum,
lengur eða skemur? >Þó var
þessi giíma. í heild ekkert verri
en kappglímur yfirleitt. Ýmsir
glímumenn áttu góð tilþrif og
sýndu að þeir geta tekið brögð.
Má þar nefna Kristjáq Heimi
Lárusson, Hílmar Bjarnason,
og enda Karl Stefánsson, sem
þó mun ekki vera í fullri þjálf-
un vegna meiðsla í hné. Hann-
es M. Þorkelsson virðist vera i
framför og glíma hans víð
Hilmar var nokkuð góð.
Eini utanbæjarmaðurinn að
þessu sinni var Sigmundur
Ámundason frá Vöku. Hann
stendur ekki illa að glímu en
vantar kraft.
Alls vom 10 menn í giím-
unni, þar af 8 frá Ungmenna-
félagi Reykjavíkur.
Leikmenn fara — leik-
menn koma
í
Sá óvænti átburður gerðist :
rétt áður en forseti ÍSÍ Bene- :
dikt G. Wáge átti að fara að :
afhenda verðlaun að glímu lok- ■
inni, að nokkrir keppenda UMP ■
R sýndu á sér fararsnið, og j
Lárus Salomonsson kennari UM !
FR gengur þar til líka, og að :
því er virðist hvetur menn til !
að fara, af leikvelli, og urðu :
nokkrir til þess að fara, og að :
því er síðar upplýstist til mót- ■
mælafundar í búningsklefa 1
hússins, gegn dómurum glim- ■
unnar. Að því er séð varð ■
stöðvaðist útrás þessi á því að ■
Hilmar Bjamason virtist neita :
að fara og þeir aðrir sem hjá !
honum stóðu fóru ekki heldur. :
■
Eftir nokkra stund komu þeir :
Ungmennafélagarnir sem frarn
höfðu farið inn aftur og tóku
sér stöðu á ný. Gat nú afhend-
ing verðlauna hafist. Gekk allt
vel þar til forsetinn ætlaði að
afhenda Kristjáni Heimi Lárus-
syni sín þriðju verðlaun, þá «
víkur hann sér undan með þeim
ummælum að hann vilji að þau
verði aflient dómurunum, og
þar við sat, hann tók ekki við
þeim.
Mótmæli?
Sennilega munu allar þessar
aðfarir vera mótmæli gegn
dómumm. Hafi glímulög ÍSÍ
verið brotin ber að sjálfsögðu
að kæra. það eftir réttum leið-
um. Leikmaður getur mótmælt
á leikvelli, en úrskurður dóm-
ara er úrslitadómur á. glímu-
velli. Mótmæli eins og hér vom
borin fram ém til skaða fyrir
þann sem svo kemur fram og
til skaða fyrir iþróttina og alla
þá sem íþróttum unna. Dómur-
um getur aíltaf skjátlast og
enginn er óskeikull. Dæmi það
sem Hilmar Bjarnason gaf fé-
lögum sínum og öllum þeim
sem íþróttir iðka, var gott og
til eftirbreytni.
ÍJrsIit í glimunni urðu:
1. Trausti Ólafsson Á 9 st.
2. Ámi. J. Lárusson UMFR 8 —
3. Kristj. H. Lámss. UMFR 7 —
4. Hilmar Bjamas. UMFR 5 —
5. Hafst. Steindórss. UMFR 4 —
5. Hannes M. Þorkelss. — 4 —
6. Kari Stefánsson UMFR 3 —
6. Reynir Bjarnason UMFR 3 —
7. Sigm. Ámundason Vöku 1 —
7. Þórður Kr.jánss. UMFR 1 —
Glímustjóri var Baldur Krist-
jánsson og dómarar Þorsteinn
Einarsson; Guðmundur Ágústs-
son og Þorsteinn Kristjánsson.
:
Hagstætt verð |
■
■
■
— Oamaltverð !
■
12 manna matarstell, postulín :
12 skreytingar. — Verð frá !
kr. 840.00.
12 manna kaifistell, postulín •
18 skreytingar. —■ Verð frá ■
kr. 385.00. :
12 manna niatarstell, steintau j
2 skreytingar. — Verð kr. !
545.00.
12 manna kaffisteU 2 skreyt- j
ingar. — Verð kr. 200.00. j
8 manna ávaxtasett margar j
gerðir. — Verð kr. 78.00. j
5 manna ölsett margar gerðir. j
— Verð frá kr. 77.00.
6 manna vínsett margar gerðir. :
— Verð frá kr. 40.00.
S manna íssett niargar gerðir. ;
— Verð frá kr. 85.00.
Stakir boUar margar skreyfc- j
ingar. — Verð frá kr. 6.80. !
StaMr boliar með disk mai-gar !
skreytingar. — Verð frá kr. 5
15.85 parið.
Sfcakir diskar — Stakur leir j
og úrv-al af vín- og vatns- j
?iösum.
Glervözudeild
■
■
■
Rantmagerðariiutar j
• f • ■
Hafnarstræti 17.
Framhald af 4. síðu.
prófi, kenndi hann við mennta-
skóla í Kaupmannahöfn til
stríðsloka. Síðan kom hann
með fyrstu ferð til íslands og
hefur dvalizt hér síðan, að frá-
teknum ferðum á Ólympíumót,
kennaramót o.s.frv. Guðmund-
ur kenndi enn við Menntaskól-
ann á Akureyri veturinn 1945
—1946, en hefur síðan kennt
við Menntaskólann í Reykja-
vík og Háskólann, frá því ár-
ið 1947.
Guðmundur hefur, a.m.k.
ekki ennþá, tekið eins virkan
þátt í skáklífinu hér heima,
og í Kaupmannahöfn. Fyr-
ir kom að hann var yalinn til
þess að tefla fyrir Kaupmanna-
höfn útávið, t.d. einu sinni við
Stokkhólm, Gautaboi-g og
Skán, og tefldi þá á þriðja
borði fyrir Höfn, með góðum
árangri. M.a. gerði hann þá
jafntefli við kunningja minn.
Eric Johnson, sem í nærfellt
tvo áratugi hefur verið bezti
skákmaður Gautaborgar, þótt
hann' snérti sjaldan skák, nema
um klubba- eða landskeppni
sé að ræða, og nýlega stuðlaði
hann að sigri klúbbs síns,
„Kamerátarna“ í Gautabörg,
með því að sigra alla and-
stæðinga sína á fyrsta borði.
Þeirra á meðal Stáhlberg og
Lundin.
Guðmundur hefur samt þrí-
vegis sést í landskeppni hér,
en jafnan komið lítt æfður til
leiks frá starfi sínu. Hvort sem
það hefur verið fyrir æfingar-
leysi eða kurteisi við andstæð-
ingana, hefur Guðmundur yf-
irleitt hafnað sem jafnteflis-
kóngtir á mótum þessum. Þó
var það eitt sinn eftir að ann-
ar varamaðurinn frá fyrsca
bekk menntaskólans 1928, Bald-
ur Möller, hafði lagt undir sig
skákheiminn hér á landi og
var raunar einnig orðinn Norð-
urlandameistari í fyrsta sinn,
að Baldur varð að hætta þátt-
töku í Islandsmóti sökum veik-
inda. Er nú skemmst frá að
segja, að hínn varamaðurinn,
Guðmundur, sá nú að hér var
loks þörf góðs „varamanns",
_gekk litið eitt fastar að and-
stæðingum sínum heldur en
áður og hlaut nú titilinn tafl-
kóngur í staðinn fyrir jafn-
tefliskóngur. Þannig varð Guð-
mundur Arnlaugsson skák-
meistari íslands árið 1949. Síð-
an hefur hanu naumast snért
skák. Þó er mér minnisstæð
ein skák sem hann tefldi í
Amsterdam 1954. Hann hafði
þá ekki teflt í fimm ár og' byrj-
aði á því að tefla við rússneska
stórmeistarann Kotov, af því
að drengimir þurftu að hvíla
sig. Kotov hafði þá nýlega
gert skákheiminn agndofa með
hinum stórglæsilega sigri sín-
um á alþjóðasvæðakeppninni í
Stokkhólmi, þar sem hann
vann átta fyrstu skákirnar og
sigraði með Hkum yfirburðum
og Aljekine í San Remo og
Bled, er hann var upp á sitti
bezta.
Eg hafði komið á mótorhjóll
frá Svíþjóð, til þess að heilsa
upp á landana og horfa á skák-
mótið. Klukkustund áður en
umrædd skák var tefld, barst
í tal byrjunarkerfi sem ég
hafði skapað mér nokkrum ár-
um áður og teflt með góðuna
árangri, m.a. í einvígi við
eistlenzkan skákmeistara í
Gautaborg, Leha Lourine, þá
skömmu áður. Sýndi ég ís-
lenzku skákmönnunum eina a£
skákúm mínum við hann. Þótt
kerfið virtist nokkuð glæfra-
legt, fór svo að Guðmundup
reyndi það gegn Kotov, og
þrátt fýrir það að hann bryg^i
út frá kerfi mínu um einn 'íeik,
fannst mér ég bera nokkra
ábyrgð á skákinni. Þetta var
í fyrsta sinn, sem ég sá Guð-
mund tefla. Vona ég að ég
eigi eftir að sjá hann taka
þátt i mörgum mótum, því að
Guðmundur er of ungur til
þess að við megum án hanð
vera.
Hvað viðvíkur skákinni við
Kotov, þar sem Guðmundur
barðist með svörtu á móti ein-
um frægasta skáksnillingi
heims, eftir fimm ára æfingar-
leysi, þá gat hún ekki farið
nema á einn veg. Hitt v&r
ánægjulegt, að skókin varð svo
löng og hörð, að á öðrum 'eða
þriðja degi sem hún tefldist,
sagði Kotov við Guðmub'i:
„Eg býst við að við verðum að
tefla þessa skák á hverjum
morgni meðan mótið stendur
yfir“ Og ef ég þekki vinnu-
brögð Rússanna rétt, þá haía
farið nokkur stórmeistaradágs-
verk í það eitt, að „rannsaka'4
hana. Vera má, að sú nætur-
vinna hafi átt sinn þátt í því„
að Kotov tókst að vinna har.a
áður en mótinu lauk.
Guðmundur tefldi aðeir.g
eina skák í viðbót á þessu mótf
og gerði þá jafntefli við sterk-
an mann. Var hann þ,vf
greinilega að komast í æfingu„
en drengirnir voru framgjarniif
og Guðmundur tefldi ekki
meira.
Hvað viðvíkur byrjunin-.it
sem ég minntist á, þá „upp-
götvaði“ Spassky hana nokkr-
um árum seinna, hvort sena
það nú hefur verið í íslenzku
blaði eða á annan hátt. Vanr.
hann Geller með henni á Rúss-
landsþingi, en er Ilivitsky
hugðist einnig vinna Geller s
sama hátt, hafði Geller fundið
móteitrið. Síðan er hún úi
tízku.
Þeir sem þekkja Guðmunc
Ai-nlaugsson, vita að kennar-
inn, rithöfundurinn og skák-
meistarinn Guðmundur Aru-
Iaugsson, eru aðeins lítið brot
af manninum Guðmundi Arn-
laugssyni.
Skákir eftir Guðmund verðt
að bíða næsta þáttar.
[ VANTAR
! HÚSHIÁLP
■
9
i
Sá sem getur útvegaö mér húshjálp,
getur fengið stofu og eldhús til leigu þegar í stað.
Tilboöum sé skilaö til blaösins, fyrir mánu-
dagskvöld, merkt „1005“