Þjóðviljinn - 10.03.1957, Page 10

Skeiöarárhlaup. Myndin er tekin til austurs yfir Skeiðarársand, er
flóðið er aö ná hámarki. Ströndin 50 km löng, stendur wpp úr. Ör-
in bendir á Ingólfshöfða. — Pálmi Hannesson tók myndina 27. 5. ’38.

.•;3u
HAFNARSTRÆTI 11
Framhald aí 7. síiju.
Níutíu af hundraði útflutn-
ingsins er nú fiskur og fi.sk-
afurðir. Fjórði hver af íbúurn
landsins býr nú í húsum, sem
hituð eru nieð laugarvatni og
blóm og ávextir þrífast ágæt-
lega í gróðurhúsum. Kartöflu-
uppskeran hefur tifaldazt síð-
an um aldamót, og bygg
þroskast vel á sömu slóðum
sem á gullöldinni fyrir þús-
und árum. Húsdýraræktinni
hefur fleygt svo fram, að
meðaltal af ársnyt kúa hefur
-hækkað úr 1600 1 árið • 1900,
í 2550 1 árið 1955. Sá sem
kemur til Islands eftir tíu ára
fjarveru, áttar sig varla aft-
ur. Þó væri varla sannleikan-
um samkvæmt að segja, að
ekkert bjáti á. Fjárhags
stand landsins er ótryggt,
verðbólgan háskaleg, verð-
uppbætur gefnar á togaraafla
og þorskafla. En samt er það
mjög eftirtektarvert hve vel
tslendingum hefur tekizt að
hagnýta sér náttúrnauðævi
lands og sjávar síðustu fimm-
tíu árin. Það er einkennilegt
hvað gott tíðarfar og giftu-
samlegir atburðir annarsveg-
ar, en ótíð og ótíðindi hins-
vegar, hafa oft farið saman.
Á þremur til fjórum fyrstu
öldunum var gott tíðarfar og
lítið um eldgos, en þetta tíma-
bil hefur verið kallað gullöld
íslands. Þá námu íslendingar
iand í Grænlandi, bæði í
Vestribyggð og Evstribyggð,
þá voru farnar ferðirnar til
Vínlands, en í þe'm tóku þátt
bæði íslendingar og Grænlend-
ingar. Þá voru' skrifuð á ís-
landi fornritin, þetta mikla
framlag til heimsbókmennt-
anna, og stofnað Alþingi á
Þingv"llum, hið fyrsta þjóð-
þing í Evrópu. Eftir þetta
versnar tíðarfarið og eldfjöll-
in fara að gjósa. Island miss-
ir sjálfsforræði sitt árið 1262,
og því er fyrst stjómað frá
Noregi, en eftir 1380 frá Dan-
mörku, fátæktin verður sárust
á seytjándu og átjándu öld,
íbúatalan er þá 50 000 eða
minna. Það er talið að þessu
tímabili ljúki árið 1787, með
afnámi einokunarinnar, en þó
varð verzlunin ekki frjáls
fyrr en árið 1854. Árið 1800
eru íbúar Reykjavíkur 300.
Meðalhiti ársins fer hækkandi,
fyrst hægt og hægt, fólkinu
■fjölgar og árið 1890 er íbúa-
taian komin upp í 71 000. Þá
eru í Reykjavík 3 900 íbúar.
Tíöarfarið fer síbatnandi, og
líkiegt er að það hafi aldrei
verið betra síðan á landnáms-
öld en á síðustu áratug-
um. Stjórnmálaþróunin leiðir
smátt og smátt til fulls sjálf-
stæðis árið 1944. Árið 1955
voru ibúar landsins orðnir 160
000 og íbúar iteykjavíkur ekki
færri en 64.000. Eftir að ís-
land- komst í fiugsamband vtð
umheiminn, mA segja að þessi
einangrnða útiuifsey sé í al-
mamaleið, c" ’a hefur hún
flækzt svo rojög inn í heims-
stjórnmálin, að Bandaríkin
hafa komið upp hinum stóra
og mjög umdeilda flugvelli í
Keflavík. ísland er einnig eitt
af þeim ríkjum, sem gengu í
Atlantsafsbandalagið.
Ekki má samt skilja þetta
svo, að kjör landsmanna hafi
eingöngu verið háð duttlung-
um veðurfars og eldfjalla.
Einokunin sem stóð frá 1602
til 1787 hafði gagnger áhrif
til ills, og tækniþróun
nítjándu aldar, sem olli þvi m.
a. að farið var að sækja sjó
á togurunum, gerði lands-
mönnum kleift að nytja auð-
lindir hafsins miklu betur en
áður. Sagnfræðingar eru ekki
vanir að láta sig annað skipta
en mannlífið út af fyrir sig.
Þó sýnist mér sem ekki sé
unnt, þar sem ísland á í hlut,
að þegja um það hve mikla
þýðingu, — jafnvel að sumu
leýti úrslitaþýðingu — veðv-
áttan hefur fyrir afkoma
fólksins í 'landinu, farsæld og
menningu, örlög þess um ald-
irnar. Versnun veðurfarsins
sem byrjaði um 1200 og linnti
ekki fyrr en sex öldum seinna,
hafði afannikil áhrif. Það rrn
marka af ýmsu af því se hée
hefur verið sagt, að hið .iaro ■
héfur átt sér stað á SJrond’'
avíuskaga og valdið aíturf 'r
þeirri er þar varð, einkum :
Noregi. Sagnfræðingar haf’
ekki viljað viðurkenna þet' .
En ekki verður það sarv
hrakið, til þess eru of marg;.
og gildar sannanir.
En hvað sem því líður beé
Island sitt vitni og er svo
miðsvæðis á Norðurlö dum
að Grænlandi meðtöli' i — -aö
miklu fleiri en aév'..’4eðb<r-r
einir ættu að fylgjast. i"
sem þar gerist, einnig á sviöi
náttúruvísindanna.
(Málfríður Einarsdóttir
þýddi).
IHUNIÐ
Kaííisöluna í Haínar-
stræíi 16.
mjög goti úrval
MARKAÐU Rl N N
HAFNARSTRÆTI 5.
íást ennþá með gamla lága verðinu á
Spítalastíg 6 — Sími 6956.
PIPUR
filterhrfiinsara
Söluturninn við Arnarhól
TJLBOÐ ÖSKAST
í nokkrar fólksbifreiðar og pick-up bifreiðar, er
verða til sýnis að Skúlatúni 4, þriöjudaginn 12.
þ.m. kl. 1—3 síðdegis.
Nauösynlegt að tilgreina símanúmer í tilboði.
Tilboðin verða opnuð í skrifstofu vorri sama
dag kl. 5.
Sölunefnd varnarliðseigna
Nauðungaruppbðð
Eftir kröfu bæjarstjórans í Keflavík og að und-
angengnu lögtaki 12. febrúar 1957, veröur lóðar-
laus íbúðarskúr við Faxabraut 32 B í Keflavík,
talin eign Halldóru Siguröardóttur, boðinn upp og
seldur, ef viðunandi boö fæst, til lúkningar út-
svarsskuld að fjárhæð kr. 6005,00, auk dráttar-
vaxta og kostnaðar, á opinberu uppboði, sem hald-
iö verður við skúrinn sjálfan föstudaginn 15. marz
1957 kl. 4 e.h. Greiðsla fari fram við hamarshögg.
Bæjarfógetinn í Keflavík, 7. marz 1957.
Alfreð Gíslason.