Þjóðviljinn - 25.03.1957, Qupperneq 5

Þriðjudagur 26. raarz 1957 — ÞJÓÐVILJINN — (6
ur.
Svar við Gtnu
Fimmtugasta ártíö Edvards Griegs mun setja svip sinn
á fimmtu tónlistarhátíöina í Björgvin.
Tónlistarhátíðin í Björgvin tónlist flutt undir beru lofti.
hefur verið haldin á hverju Nánari upplýsingar um tónlist-
vori síðan 1953 og er þegar: arhátíðina veita ferðaskrifstof-
búin að fá fastan sess meðal
tónlistarhátíðanna :í Evrópu.
Veldur því ekki sízt ástsæld
Griegs, sem er víðkunnasta tón-
skáld sem Norðurlönd hafa alið.
Frakkar, Tékkar
Ekki er svo að skilja, að tón-
listarhátíðin sé í ár frekar en
endranær einsliorðuð við verk
Griegs. Flutt verða verk eftir
önnur norsk tónskáld, þar á
aneðal Olav Kielland, góðkunn-
ingja okkar íslendinga, og tón-
skáld annarra þjóða, bæði hina
gömlu meistara og tónskáld
þessarar aldar.
Auk hljómsveitar og kórs
tónlistarfélagsins Hannonien í
Björgvin, koma þarna fram
listamenn frá ýmsum löndum.
Má nefna Orchestre National
frá Paris undir stjórn André
Cluytens, Smetana-kvartettinn
frá Prag, Pro Musica Antiqua
flokkinn frá Briissel og The
Little Chamber Orchestra frá
Portland í Bandaríkjunum, þar
sem allir hljóðfæraleikararnir
eru konur. Hér eru ekki taldir
einleikarar og einsöngvarar.
Holberg og Ibsen
Leiksýningar eru einn þáttur
hátíðarinnar. Að venju sýna
Bjorgvinjarbúar sjálfir leikrít
eftir Ilolberg, að þessu sinni
Hen Politlske Kannestöperen,
og flokkur frá Nationaltheatret
I Ösló leikrit eftir Ibsen; nú
hefur Brúðuheimilið orðið fyrir
valinu.
Tónlistarhátíðin hefst 24. maí
og stendur til 7. júní. Auk að-
alhi jómleika og leiksýninga eru
á hverjum degi tónleikar í
Tro'.dhaugen, heimili Griegs, og
þjóðdansar sýndir og alþýðu-
Israel Kastner
skotioE til bana
Dr. Israel Kastner, sem var
fyrir tveim árum sakaður um
að hafa unnið með lögreglu
nazistá á stríðsárunum, var
iskotinn niður á götu í Tel Aviv
fyrir nokkrum dögum. Hann
lézt skömmu síöar. Fjórir ung-
ir menn hafa verið handteknir
sakíiðir um banatilræðið.
Dr. Kastner, sem á stríðsár-
nnum var leiðtogi samtaka
zíonista í Ungverjalandi þegar
það var hemumið af Þjóðverj-
um, var á leið heim til sín frá
vinnu sinni við ritstjórn ung-
versks blaðs, sem gefið er út í
Tel Aviv, þegar hann var skot-
inn niður.
Dr. Kastner höfðaði mál fyr-
ir tveim árum gegn mönnum
sem höfðu sakað hann um að
hafa verið handbendi nazista á
stríðsárunum. Þeir sögðu að
hann hefði fallizt á að aðstoða
þá við útrýmingu ungverskra
gyðinga gegn því að 1200 gyð-
ingum, þ. á. m. mörgum ætt-
ingjum hans, yrði leyft að fara
fir landi. Dr. Kastner tapaði
Bieiðyrðamálinu.
Þessi sp,engilega stúlka
heitir Michele Andrews
og hefur verið nefnd
svar fransks kvikmynda-
iðnaðar við Gínu Lollo-
brigidu. Hún er 22 ára
og ólst upp í París. Ung-
frú Andrews er á förum
vestur til Hollywood til
að leika í fyrsta skipti í
bandarískri kvikmynd.
Danskt skip fer
nm Akabaf ióa
til Elath
Danskt kaupfar, Birgitte
Toft, 2300 lestir, kom í gær til
ísraelsku hafnarborgarinnar
Elath við Akabaflóa, og hafði
komizt klakklaust um Tiran-
sundið. Þetta er fyrsta stóra
kaupfarið sem kemur til EUath.
Skipið flutti olíufræ og húðir
frá Brezku Austur-Afríku, en
mun taka sement, t'lbúinn á-
burð og iðnaðarvörur til Ceyl-
ons og Burma.
HundraS ára
hjónaband
í vetur áttu þessi hjón
einnar aldar hjúskap-
arafmœli. Þau eru bú-
sem ...
var talinn haía brennt
Eitt ur níu leikrita ílokki, sem íjallaði um
bölvun eignarinnar íyrir eigendurna
Sænski leikhússtjórinn dr. Karl Ragnar Gierow hefur
haft uppi á ósýndu og óútgefnu leikriti eftir bandaríska
skáldiö Eugene O’Neill. Haldiö var að O’Neill hefði brennt
þetta leikrit ásamt mörgum öörum skömmu fyrir lát sitt.
Nýfundna leikritið er í fjór-
um þáttum. Dr. Gierow, sem
stjórnar þjóðleikhúsinu Drama-
ten í Stokkhólmi, hefur aflað
því réttar til að frumsýna
verkið.
Tíu klukkustunda sýning
Leikritið nefnist More Stately
Mansions (Háreistari hallir).
Taka myndi tíu klukkutíma að
sýna það óstytt. Við leit í
plöggum O’Neill, sem geymd
eru í bókasafni bandaríska há-
skólans Yale, fann dr. Gierow
minnisgreinar með hendi höf-
undar, þar sem hann gefur
bendingar um, hvernig hann
vildi láta stytta það til að gera
það sýningarhæft. Vonir standa
til, að leikritið verði sýnt í
Stokkhólmi næsta ár.
Annað frumsýnt 28. marz
Dr. Gierow var mikill vinur
O’Neill hjónanna. Skáldið dáði
mjög starf hans. Þegar leikhús-
stjórinn komst á snoðir um að
leikritið myndi vera við lýði,
fór hann til Bandaríkjanna og
fann það með aðstoð ekkju
O’Neill.
Eina leikritið sem O’Neill lét
eftir sig og sýnt hefur verið
til þessa, Long Day’s Journey
nótt'ma) var frumsýnt í Drama-
Talið
úran
líklegt að mikið
sé á Grænlandi
Danir gera sér vonir um að það geti
fullnægt allri kjamorkuþörf þeirra
Leit sem gerð hefur verið aö úrani á Grænlandi
hefur boriö mjög góöan árangur og veröur henni haldiö
áfram af auknu kappi í sumar.
ten 1956. Á fimmtudaginn verð-
ur annað verk eftir hið banda-
ríska skáld frumsýnt í sama
leikhúsi. Það nefnist A Touch
of the Poet (Skáldæð).
Sex fóru í eldinn
Þetta leikrit er úr sama
flokki og það sem dr. Gierow
fann á dögunum. Alls voru í
flokknum níu leikrit, og vann
O’Neill að þeim síðustu áratug-
ina sem hann lifði. Þegar hann
fann, að sér myndi ekki endast
aldur til að endurskoða þau og
stytta eins og hann vildi,
brenndi hann flest handritin
með aðstoð konu sinnar nokkru
áður en hann dó árið 1953.
sett í þorpinu Sulib-
kent í sovétlýðveldinu
Dagestan og heita
Alxmed Adamoff og
Manna Aliéva. Hann er
118 ára gamáll en hún
116. Bæði eru furðu
ern, eins og myndin
ber meö sér. Hundrað
ára hjúskaparafmœli er
svo fágætt, aö engum
virðist hafa hugkvæmzt
að kenna það við neitt
dýrmœti.
Eugene O’Neill
Fundur Háreistari halla þyk-
ir benda til, að ekki hafi nema
í ito Night (Löng dagleið inn í sex af leikritunum níu orðið
Fréttaritari United Press í
London segist hafa það eftir
embættismönnum við sovét-
sendiráðið þar, að sovétstjórnin
líti svo á að ísraelskum skipum
eigi að vera frjálst að sigla
um Súezskurð og Aqabafíóa.
Hann ber sömu heimildarmenn
fyrir því, að sovézki sendiherr-
ann í Kairó hafi verið látinn
skýra Nasser, forseta Egypta-
lands, frá þessu áliti sovét-
stjórnarinnar. Jafnframt hafi
hann heitið fullum stuðningi
stjórnar sinnar við það sjónar-
mið Egypta, að greiða bexá
þeim að fullu skurðtollinn af
skipum sem fara um Súez.
«•
Ríkisstjórn Panama hefur
lýst yfir, að skipum sem þar
eru skrásett beri að greiða Eg-
yptum skurðtollinn óskertan.
Bretar hafa reynt að fá sigl-
ingaríki til að styðja tillögu um
að hálfur skurðtollurinn verði
lagður inn á reikning í Alþjóða-
bankanum.
H. H. Koch, ráðuneytisstjóri í
danska Grænlandsráðuneytinu,
segir dönskum blöðum þetta.
Hann segir að úranleitin hafi
staðið yfir nokkur undanfarin ár
og hafi hún aðallega farið fram
á Suður-Grænlandi. Sá árangur
sem leitin hefur þegar borið gef-
ur vonir um að hægt sé að vinna
nægilegt úran á Grænlandi til
að fullnægja öllum kjarnorku-
þörfum Dana, Þó er ekki taiið ó-
hætt að fullyrða neitt um það
að svo stöddu
eldinum að bráð.
Fjórða í röðinni
Háreistari hallir var skrifað
1938 og átti að vera hið fjórða
í tímaröðinni af leikritunum níu
í flokknum. Ætlun skáldsins
var að rekja í þeirn feril einnar
fjölskyldu frá upphafi sögu
Bandaríkjanna fram á okkar
daga.
Allur flokkurinn átti að heita
A Tale of Possessors Selfdis-
possessed (Saga eigenda sern
höfðu eignirnar af sjálfum sér).
Grunntónn leikritaflokksins var
ill áhrif eigna á eigendur
þeirra.
Eitt sinn sagði O’Neill, að
hvert leikrit í flokknum ætti að
standa sjálfstætt, en um leið
ættu þau öll til samans að
mynda samfellda keðju.
Þýzkalaníll
Fyrir nokkrum dögum urðu
götubardagar í vesturþýzka
bænum Celle milli brezkra her-
manna innbyrðis og milli þeirra
og Þjóðverja.
Átökin hófust milli hermanna
frá Wales, sem höfðu verið
lengi í bænum, og skozkra her-
manna sem voru nýkomnir
þangað frá Kýpur. Margar
gluggarúður í verzlunum voru
brotnar og aðrar skemmdir
urðu, áður en þýzk og brezk
herlögregla gátu skakkað leik-
inn.
Smisloff eiimm
vinnmg yfir
Nú hafa verið tefldar átta
skákir í einvíginu um heims-
meistaratitilinn í skák sem franx
fer í Moskva. Sjöunda skákin
varð jafntefli, en Smisioff vamr
þá áttundu og hefur nú 4%
vinning, en Botvinnik, núverandi
heimsmeistari, 3%. Níunda skák-
in verður tefld í dag, en samtala
eru einvígisskákirnar 24,