Þjóðviljinn - 29.10.1957, Blaðsíða 11

Þriðjudagur 29. októfcsr 1957 — ÞJÓÐVIUINN —- <1L
Leck Fischer:

19
( » » • JS—' •
mér af sta'ð. Ég fór að gt ra hreint. Það er til að hlæja
að, og núna get ég hlegið, en 1 nótt var það- alvara. Ég
finn enn á handleggjunum hvemig- ég skúraöi hillurn-
ar í skápnum mínu-ni. Því að öll fötin mín voru úti.
Það þurfti að gera hreint. Samt er þaö' hlægilegt. Fólk
gerir ekki hreint um m:ðja nótt, nema þaö sé mjög
úr jafnvægi.
Mamma gerði oft betta sama. ÞaÖ kom stundum
yfir hana, þegar henni leið allra verst, aö nú yröi eitt-
hva'ð aö gerast. Nú yrði að gera hreint. Ég man eftir
einni nótt þegar ég var hálfstálpuö telpa, rétt eftir að
pabbi dó. Mamma hafði haft vinnu við aö sauma
1 fyrir vesala borgun, en nú var hún allt í einu þrotin.
Okkur vantaöi flest. Þaö eru ekki mikil eftirlaun eftir
póstþjón, sem deyr alltcf. ungur. Hún haföi reynt aö
finna sér aöra vinnu og svo kom hún heim og sett-
ist fram í eldhús í yfirhöfninni og kom allt í einu auga
á eldhússkápinn, lagöi frá sér kápuna og fór að taka
út úr honum. Það dreúir huganum aö ger® hreint.
Maður kemur einhverju i verk. Þá'nÖít unrium vió langt
fram yfir miönætti og • drukkum syo kaffi. sapran viö
, eldiiúsbekkinri. En hváð þaö var dásamlegt þ.affiv Þaö
,yljgöi okkp.r langt inn í sálina.
Ég varö aö drekka kaffiö mitt ein, en ég spjallaði
dálítiö við mömmu á meöan. Nú er ég komin svona-é>
langt, sagöi ég. Ég er komin lengra en þú hvaö snertir
falleg föt og gott rúm, því að ég á engin börn sem
hanga í pilsunum mínum. Aö því leyti er ég miklu
fátækari en þú, en ég verö aö reyna aö bjarga mér
í einstæöingsskap mínum. Eftir eitt eöa tvö ár get ég
fengið mér hund. Þá hef ég aö minnsta kosti lifandi
veru aö stiana við. Ef ég heföi gift mig á sómasamlegan
hátt, hefði ég gjarnan viljað eignast börn, en það
var ekki mér að kenna aö Hálfdán var veniulegur kai’l-
maöur, sem ekki var hægt aö treysta. Ég trúöi á hann.
Það var ekki ég' sem var hrædcl viö aö veita.
Ég fór í rúmiö klukkar. fjögur. Hamingian góða, hvað
rúmið var mjúkt og hvað mér leiö eiginlega vel, því aö
ég var gagntekin góðh, heilbrigöri þreytu. Ég fór með
appelsínu í xúmiö og fleygði berkinum á gamalt dag-
blaö og nennti ekki a'ö íara frarnúr og ná í klút til aö
þurrka mér um fingurna á.
Og þó vaknaöi ég snemma. Ég lá í rúminu og geröi
mér þaö ekki ljóst unöir eins aö ég átti ekki aö fara
á skrifstofuiia. Klukkan var hálfátta, svo ég hafði
nægan tíma. En svo vaknaði ég til fulls og fannst ég
vera eins og skólatelp.a, sem áttar sig á því á sunnu-
dagsmorgni áö hún rná 'iggja í rúminu allan daginn.
En hvað ég óskaöi þess inilega aö þaö væri virkur
dagur. Og hvers vegna var ég lxrædd? Heimsókn fxfú
Þruöu haföi gert mig skelfda, ég óttaðist áhrií hennar,
en hún heföi þó íyrr eöa síöax komizt aö öllu saman.
Hverju gæti ég breytt meö-því aö heimsækja cinhvern?
ÞaÖ væri ekki annaö en bjánaskapur.
Úti á gólfinu lá‘appelsínubörkurinn hjá öllum skón-
um, sem ég hafði ekki treyst mér til að raöa inn í skáp-
inn, vegna þess aö ég varð allt í einu slituppgefin.
Átti ég aö halda, áfram? Nei, lieldur skyldi ég sofa.
ÞaÖ er svo auðvelt að txka slíkar ákvaröanir. Eri þaö
varð ekki um neinn svefn að ræöa. Ég fór í sloppinn sem
Hálfclán gaf mér og íév fram og setti vatn yfir. Þetta
er eín af þeim fáu gjöfum, sem hann hefur geíið mér
ög" hann er frá íyrsta samverutíma okkar. Hann er
áilkiváttéraður og bleikur og hefur látið á sjá meö
áldririum. Mads kom eitt sinn í heimsókn til mín og
hún strauk hann hrjúfá hendi og sagöi dreymandi:
— Hugsa sér ef hann gæti talajö. Já, hugsa sér, sagði ég.
Svar mitt verkaöi víst eins og kalt steypibaö, því aö
þ.að fór hrollur um hana og fjarræni svipurinn hvarf
úr augum lxennar og hún andvarpaði, og ég xyrirgaf
henni, því að hún var iíka mariiieskj'á.
Sloppurinn átti sök á því aö ég hringdi í Mads. Þaö
var líka gert í örvæntingu. Hvernig í ósköpunuxn gat
Mads vitaö neitt í ostabúö sinni? En viödvöl mín- í
Kaupmannahöfn var öi væntingarkennd. Nú yar . ég
þangað ko.mjn. Nú varö ég aö gera eitthvað. < - ;
Hún varð næstum grátklökk þegar hún heyröi rödd
mína. Já, en Hertha, eiv það’ þú, hvíslaöi hún, og ég
sá hana fyrir mér hvernxg hún stóð og hallaoi sér upp
að veggnum til að ná í símann, sem hangir upp á miðj-
um bakvegg og stór hiUa fyrir framan hann. Hvernig
líður þér? Er nokkuð aö frétta? Ég hef vonast svo mik-
iö eftir aÖ'lieyra frá bér.
Og um íeiö mundi ég að ég hafði lofaö aö hi'ingja
ef einhverjar breytingar yröu á skrifstofunni, svo aö
hún fengi annaö tækifæri.
— Ekkert séi'stakt, ekki annaö en þaö að mér ver'ður
kannski sparka'ö líka. Vantar ykkur aöra afgxeiöslu-
stúlku? Ég' var eiginlega aö gera gys aö Mads meö því
a'ð svara á þennan hátt, en hvaö átti ég að segja til
að fara ekki aö skæla.
Mads og nxágur hennar þui'ftu ekki á annarri stúlku
aö halda. En ég frétti það a'ö móöir hennar var aftur
komin meö iskías og svstir hennar var loksins búin
að eignast barniö, sem haföi veriö svo lengi á leiöinni.
Mads talaöi um viðburöinn eins og konan hef'öi gengiö
íneð í ellefu mánuöi aö minnsta kosti. Ég hlyti a'ö rnuna
eftir systur hennar, sem var gift útvarpsvirkja.
Ég geröi þa'ð nú ekki. í staöinn sag'ði ég henni frá
Friðsældinni og yndislegu baðströndinni, fallega lysti-
garöinum og dásamlegu herbergjunum. Ég hafði bara
fariö til borgarinnar til aö sækja mér kjól. Mér leiö
svo undurvel.
Til allrar Ixamingju þurfti Mads aö fara að' afgreiöa,
og svo var síminn aftur þögull og ég pantaói bíl á járn-
brautai'stööina til aö vexa örugg um að komast hjá
fleiri freistirigum til aö iremja heimskupöx*.
Og svo reyndi ég saxnt sem á'öur að ná sambandi við
skrifstofuna ,í aumlega bnrgarhverfinu þar sem ég beið'.
Ég komst svo langþ aö ég riáöi sambandi og* heyrði
gjallandi lúöurrödd ungfrú Onsgaárd. Hún glumdi
eins og hljóömerki: Vistol hér. Þa'ö var uppfinning
Gustavson. Allt á aö gera á annan hátt. Áöur vorum vi'ð
sein erepiiF
rilvarleg áminning,.......en hver skyldi taka hana
til areina?
Þetta gæti verið titill á
glæpasögu, en i rauninni er það
niðurstaða rannsóknar scm
enskur læknir hefur gert:
venjulegur koss styttir lífið um
þrjár mínútur og innilegur koss
með þrýstingi um heilar fimm
mínútur.
Mönnum e.r kunnugt um tvö
dæmi þess að koss geti í raun-
inni drepið. Ung ensk stúlka
varð svo hrifin af heitum koss-
um unnusta síns að æð. sprakk
og.stúlkan dó. Og í Póllandi
var ungur maður' ákærðúr um
að hafa . myrt konu sína' með
því að kyssa hana of mikið,
en það þoldi lxún ekki vegna
hjartaveila.
Og nýlega kærði ensk móðir
það að gasaflestrarmaðurinn
kyssti dóttur hennar svo inni-
lega, að hún félli oft í öngvit
og lægi meðvitundarlaus í
margar mínútur. Það eru ekki
einungis áhrif kossins á hjart-
að sem gerir hann áð hættu-
legri dægrastyttingu. Það er
líka nokkuð sem nefnist hakt-
eríur. „The Cornmon Cold Res-
ea.reh Unit“ — ensk stofnun,
sem fæst við kvefrannsóknir
— held.ur. því fram að hnerri
verki út frá sér í 3 metra,
svo að koss hlýtur að vera
margfalt hættulegri.
: Ameríski þrófessorinn Arthúr
Bryaú, géi'ir ráð fvr.ir að 250
baktéríunýlendur (en af þeim
éru 95% áð vísú- skaðlausar)
skipti úrri dValárstáð :'við koss:
Samtímis komst hanii að vísu
að rauix um að varalitur væri
áhrifamikið sóttvarnarlyf. Og
maður sættir sig fúslega við
dálítinn varalit vitandi það að
hann er gagnlegur fyrir heils-
una.
1 sumum löndum er' tekið
mjög strangt á kossum utan
heimilisveggjanna'. Á Italiu var
urigt par dæmt i þriggja mán-
aða fangelsi' fyrir "kössá"i kvik-
myndahúsi. í Calfó ‘Vár ungur
Egypti dæiriátii’'sek’ur Óm „víta-
verða framkötnt:“ vegria." þess
að hann hafði kysstnrriga kunn-
ingjakonu síná 'ú"ííirinmá:
1 bandaríska fvikinu Okla-
homa er lögum samkvæmt
leyfilegt að kyssa í eina mín-
útu í einu. Greininní var bætt
inn í lögin skömmií eftir 1930,
eftir , að sigurvegararnir í
heimsmeistaralceppninni í koss-
um liöfðu myixnzt í meira en
sex klukkustundir!
Frá visindalegu sjónarmiði
vita menn að sjálfsögðu hvað
koss er. Hin nána snerting
kemur róti á hjarta og kirtla
og hormónarnir streyma um
allan líkamann!.
En nú vitið' þið líka, að því
■meira sem þið kyssið, því minni
líkur eru fyrlr þvi að uá há-
j um aldri. En sennilegajeruð þið
jlíka þeirra-r. skoðimarúeins og
j allir aðrir, , að -t-il - séu 'kossar
j sejn maður ■ gjaldi fúhlega með
! ári-af. ævi sinni . . .
íþróftir
Framhald af 9. síðu.
um prestsskrúða. Hann ædcU
alla leið til dómarans og bað
hann mn að bíða augnablik.
Dömarínn varð undrandi, hann
fékk sig ekki til þess að visa
þessum kirkjunnar þjóni útaf
vellinum. Prestui’inn snérl «ér
því næst til mannsins sem steg-
ið hafði knöttinn í markið og
hóf þegar mikla eggjunarræðu,
þar sem hann skirskotaði til
fceiðarleika, drenglyndis og allra
góðra mannkosta hins góoa
iþróttamanns. Þessi einbeitta
fiamkoina og ræða sálusorgar-
ans snerti viðkvæma strengi i
sálardjúpi unga mannsins.
Hann fór rakleitt til dómarans
og viðurkenndi að hann hefði
skorað markið með hendinni og
það viljandi. Dómarinn komst
við af Jbessu öllu saman og
dæmdi ekki mark.
Liðið sem skora.ð var hjá
var gestalið og eftir leildnn
gáfu þeir 100 mörk í kirkju-
sjóð prestsins.
Afiiiælisgrein
Framhald af 9. síðu.
álits og virisælda í sýslúmanns-
stárfi sínu og þótti réttlátur
í dómum. Hann er víðlesinn
og fróður og fylgist vel með
öllum framförum og nýjung-
um þótt aldurinn só orðjriri hár
og langur starfsferill að baki.
Hann hefur átt því láni áð
fagna að búa við góða heilsu
og er enn hinn ernasti og létt-
ur á fæti. í dag munu margir
hugsa hlýtt til Halldórs og ekki
þykjr mér ótrúlegt að gest-
kvæmt verði á heimili hans að
Melbæ í tilefni þeás að hús-
bóndinn leggur nú á níunda
tuginn.
Gamall sýslungi.
Nazistar stprna
emi ílomsmáliiiii í
V-ÞýzkSlaiidi ;
9 . ; ; ",
374 logfræðingar, sem gegndu
háum embætium undir Stjórn
nazista, sitja enn í háum stöð-
um við dómstóla Vestui’-Þýzka-
!ands. Þetta er niðurstaða
rannsókna sem pólsk og aust-
urþýzk stjórnarvöld háfa látið
fara fram.
Þessir menn _bera beina á-
byrgð á aftökúm 820 andfas-
ista og fangelsunum þúsunda
annarra, bæði í Þýzkalandi
sjálfu og í hernumdum löndum
á stríðsárunum.
Iíeyrfc í keiinslustuml.
Keimarinn: Koss nefnisjt það,
þegar tvær nxaxineskjttr núa
saman efri hluta meltingar-
færanna.
Rekiiin fyrir a.S
segja álit sitt
Bandáriskúr eldflaugafrseðing-
ur, Harry Stine, sem unnið hef-
ur að eldflaúgasmíðúm hjá felart-
invþrksmiðjuriúm í Denvér,' hef-
ur m.isst stöðú sína v'egfxa við-
tals.sem hamx hafð.i við fréttá-
inenn frá UP-frótt-astöfúrini. í
viðtáiiriú sagði 'Stine að 'feánda-
ríkjamenn „yröu að ná 'Russun;
í snxíði eldflauga, anriárs^'ættu
þeir vísan ósigUr.“ Hann 'sagði
að ge'rvitunglið væri eridanleg
sönnun þéss áð Sovét-ríluri'réðu
yfig. npthæfunx langdrægum
flugskeýtunx. Stine hefúr ' ýnnið
í finxm ár í tilraunastöð' Bánda-
ríkjahers á Hvítusöndum í Nýja
Mexíkó.