Þjóðviljinn - 19.02.1958, Blaðsíða 7

Miðvikudagar 19. íebrúar 1958 — ÞJÓÐVILJINN — (7
f Flestum. munu enn í fersku
minni hinar æðislegu tilraunir
Sjálfstæðisflokksins til að
stöðva útgerðina um síðast
liðin áramót.
Fyrst var reynt til hins
ýtrasta til að fá útgerðar-
menn til að setja fram svo
óhóflegar kröfur á hendur
ríkisstjóminni, að engin leið
væri til að mæta þeim, og
gera framleiðsluverkfall að
öðrum kosti. Þegar sú leið
mistókst, var gripið til þess
ráðs, að reyna að fá sjó-
mannafélögin til að fella
samninga, sem fulltrúar þeirra
höfðu gert, og stöðva flot-
ann þannig. Til þessarar iðju
naut Sjálfstæðisflokkurinn
dyggilegrar aðstoðar sam-
starfsmanna sinna í Alþýðu-
flokknum. En einnig þessi til-
raun mistókst. Sjómenn al-
mennt neituðu líka að láta
hafa sig að verkfærum fyrir
skemmdarstarfsemi íhaldsins.
Endirinn varð sá, að íhaldið
sat eftir með sárt ennið upp-
víst að skemmdarverkatil-
raunum einum saman.
Ösannindi um 300
milljónirnar end-
urtekin
Undanfarið hefur verið hljótt
um þessi mál í blöðum Sjálf-
stæðisflokksins. En svo bar
við að sl. miðvikudag tekur
Morgunblaðið rögg á sig og
fer að rifja þau upp að nýju.
Er það gert bæði í leiðara og
annarri grein, og virðist, sem
höfuðtilgangurinn sé að end-
urtaka gömlu blekkingarnar
sem gengið hafa sífellt aftur
og aftur á síðum blaðsins. T.
d. er í nefndum leiðara enn
þá endurtekin sú fullyrðing
að um áramótin 1956—’57
hafi verið lagðir 300 millj.
kr. nýir skattar á þjóðina
vegna framleiðslunnar á s. 1.
ári. Þótt fullyrðing þessi hafi
oft verið rekin til baka, þá
skal það þó gert einu sinni
enn.
Vel gert að ljúga um
meira en helming
Svo vel vill nú til að fyrir
liggur opinber greinargerð
um rekstur útflutningssjóðs á
árinu. Hefur hún verið birt
í blöðum og útvarpi. Er þar
upplýst að tekjur sjóðsins
hafi numið 450 millj. kr. og
á fimmtungur þeirra, eða 90
millj. að renna í ríkissjóð.
Einnig liggur það fyrir, að
um leið og ákveðnar voru
tekjur útflutningssjóðs, voru
afnumdir með þeim sömu lög-
um eftirtaldir skattstofnar,
er áður voru innheimtir:
Söluskattur í smásölu er num-
ið hafði 25 millj.
Framleiðslusjóðsgj. 170 millj.
Bátagjaldeyrisálag 125 millj.
Samt. kr. 320 millj.
Þannig liggur það ljóst fyr-
ir, svo sem framast verður
á kosið, að hin nýju gjöld,
sem 4 voru lögð árið 1957
námu 130 millj. kr. en ekki
300 millj. eins og allir ræðu-
menn og' skriffinnar Sjálf-
stæðisflokksins leyfa sér að
þrástagast á dag eftir dag,
viku eftir viku og mánuð eft-
ir mánuð. Hingað til hefur
það þótt hressilega gert, að
Ijúga um helming, og afburða
mikil hreysti að ljúga um
allt að því þrjá fimmtu hluta,
svo sem hér er gert. Og senni-
lega er það gert í því trausti
að lesendur Morgunblaðsins
sjái eða heyri fátt annað en
það.
Vill Sjálístæðisílokkur-
inn telja kröíur útvegs-
manna hreina íjár-
plógsstarísemi
En víkjum þá aftur að
þessum 130 millj. sem lagðar
voru á að nýju. 1 þvi sam-
bandi er ástæða til að leggja
nokkrar spurningar fyrir rit-
stjóra Morgunblaðsins.
Var Sjálfstæðisflokkurinn á
móti þvi að útflutningsfram-
leiðslan fengi þá auknu að-
stoð ?
Taldi Sjálfstæðisflokkurinn
að hún þyrfti þess ekki með,
og kröfur útvegsmanna væru
aðeins fjárplógsstarfsemi ?
Var viðskilnaður Sjálfstæð-
isflokksins þannig að þetta
væri hreinn óþarfi?
Raunar hafa þessar spurn-
ingar oft verið lagðar fyrir
ffokkinn. Hann hefur aldrei
Þrjár stórljgar í 12 límim
ISLct, mcu ðtoiAUn,iiUiu cnTxcnaiTOb^
uppbótum. Um það b£l 300 millj.
kr. 1 nýjum sköttum og tolium
voru lagðar á þjóðina.
.Þrátt fyrir -þessa „millifærslu“
frá þjóðinni til útflutningsfram-
. j^iðslunnar hefur hagur útvegs-
ins toðyersnað_jL_sL_..ári,.vegna
Vaxandi verð.bolgu. Hefur sjávar-
útvegsmálaráðherra nú samið við
^yélbátaútveginn um aukinn stuðn
sem krefst vemMga aukinna
í útflutningssjóð. Þeirra
U ofiir ennhá vei'i ð
Þannig tókst Morgimblaðinu á miðvikudaginn var að þjappa
þremur stórlygura saman íí 12 línur. Það segir að álögurnar á
s.l. ári ha.fi numió 300 millj. kr. en þær námu 130 milljónum.
Það segir að hagur útgerðarinnar hafi liraðversnað á s.I. ári
vegna stóraukinnar verðbólgu, en staðreyndin er sú að út-
gerðarkostnaður hæltkaði ekkert á árinu. Það segir að útflutn-
ingssjóður þarfnist þess vegna verulega aukinna tekna, þótt
staðreyndin sé sú að ný tekjuþörf hans mim lítil sem engin.
Endurtekningar Morgunblaðsins um
300 milljón króna
skattlagninguna eru marghraktar
treyst sér að svara þeim,
heldur - aðeins endurtekið
blekkinguna um 300 millj. rétt
eins og ríkisstjómin hafi
bara gert það af einskærri ill-
kvittni við þjóðina að leggja
þær á. Enda mun Sjálfstæðis-
flokknum vera það fullljóst
að með því að svara þeim
játandi muni hann höggva
nokkuð nærri sjálfum sér.
VT'
í hvað fóru 130
milljónirnar?
Þá er ekki ástæðulaust að
athuga nánar hvers vegna
þurfti að bæta þessum 130
milljónum við þær 320 millj-
ónir sem áður voru fyrir
og fyrrverandi stjórn, sem i-
haldið réði mestu í, hafði
lagt á. Nú vill svo vel til, að
fyrir liggur uppgjör útflutn-
ingssjóðs fyrir sl. ár. Þegar
hann var stofnaður, var vitað
að mjög mikið var ógreitt af
óreiðuskuldum bátagjaldeyris-
kerfisins, er orðið var heilu ári
á eftir tímanum. Þær kr'ófur
hafa verið að berast inn allan
tímann, og er nú hin endan-
lega niðurstaða fengin. Hún
er sú, að hin vangreidda upp-
hæð, sem útflutningssjóður
varð að taka á sig nam a.m.
k. 120 millj. kr. Af þessari
upphæð hafa nú verið greidd-
ar 95 millj. kr. en 25 millj.
eru ógreiddar enn þá.
Þetta þýðir það, að það eru
aðeins 35 millj. af þessum 130,
sem útflutningssjóður fékk í
tekjur fram yfir gamla kerfið
er hafa komið til góða til
aðstoðar við framleiðslu árs-
ins 1957. Þetta má líka skýra
á annan hátt, sem sé þann, að
af þessum 130 millj. sem
lagðar voru á að nýju, þarf
a.m.k. 120 millj. til að greiða
hallann frá íhaldsstjórninni.
Það er svo sem ekki furða
þótt íhaldið æpi.
V erðstöð vunarstef nan
bjargaði útgerðinni
Nú vita það allir, að út-
gerðin var að stöðvun komin
á miðju ári 1956, þegar
stjórnarskiptin urðu, vegna
þess, að þær ráðstafanir, sem
fyrr höfðu verið gerðar nægðu
ekki árið út. Hefði núverandi
ríkisstjórn ekki gripið til þess
ráðs að stöðva þá strax verð-
bólguskrúfuna með verðfest-
ingarlögunum ásamt fleiri
ráðstöfunum, sem þá þegar
voru gerðar, liefði útgerðin
legið í kalda koli síðari hluta
ársins.
Með þeim ráðstöfunum, sem
gerðar voru um áramótin
1956—’57, var stefnt. að því,
ganga svo frá þessum málum,
áð til frambúðar gæti orðið,
og eigi þyrfti sífellt að bæta
við nýjum um hver áramót.
Auðvitað var þetta mun erf-
iðara vegna gamla skuldahal-
ans, en hefur þó tekizt eftir
fremstu vonum.
Sú verðstöðvunarstefna,
sem rekin hefur verið af nú-
verandi ríkisstjórn er einmitt
grundvöllurinn að þeim ár-
angri sem náðst 'hefur. En
árangurinn er í stuttu máli
þessi:
Þegar afkoma útgerðarinn-
ar var til athugunar fyrir s.
1. áramót, var niðurstaða
hinnar stjórnskipuðu nefndar,
er um þau mál fjallaði sú, að
útgerðarkostnaður hefði ekki
hækkað á s.I. ári. Líklega eru
u. þ. b. tveir áratugir síðan^
slíkt hefur átt sér stað. Af
þessu leiðir sá mikli árangur,
að ekki þarf að bæta neinum
nýjum greiðslum við útgerð-
ina vegna neinnar hækkaðrar
dýrtíðar, eins og ætíð hefur
þó verið undanfarin ár. Sú
tiltölulega litla aukning, sem
nú kann að þurfa á þessum
uppbótum verður aðeins vegna
sérstakra óhappa í sambandi
við aflabrögð. Og sú hækkun
mun aldrei verða nema lítið
hrot af því sem áður hefur
þurft um hver áramót. Sú
staðreynd liggur fyrir núna,
að ef við hefðum aðeins feng-
ið Iaklegt meðalaflaár þá
hefði ekki þurft að bæta ein-
um eyri við, þrátt fyrir það
þótt Útflútningssjóður hafi
verið að dragnast með gainla
óreiðuhalann frá íhaldsst jórn
Ólafs Thors, og sé nú búinn
að greiða liann niður um 95
millj. kr. Auðvitað eru enn þá
ógreiddar uppbætur á nokk-
urn hluta framleiðslunnsr
1957, sem ekki er enn þá bú-
ið að afskipa til útflutnings.
En þótt fullt tillit sé tekið til
þess, þá skiptir það samt
mörgum tugum milljóna, sem
rekstrargrundvöllur þessa
kerfis er betri en hins fyrra,
og betur staðið í skilum við
útvegsmenn.
Fjandskapur íhaldsins
staíar af því að gróða-
möguleikar þess hafa
verið skertir
Ástæðan til þess að íhaldið
fjandskapast svo mjög við
ríkisstjórnina, út af þessum
málum, er sú, að hún hefur
lokað fyrir því gróðamögu-
leikum. Með verðlagseftirlit-)
inu var hindruð taumlaus og
frjáls verziunarálagning. —
Lækkanir, sem orðið liafa
I ýmsum tálfellum á erlendum
mörkuðum og farmgjöídum,
hafa verið látnar koma fram
í lækkuðu verði innanlands.
Er olían þar nærtækt dæmi.
Slíkar sveiflur hafa oft skeð
áður, en ævinlega verið þann-
ig á haldið af stjórnarvöldun-
um, að þegar hækkanir urðu,
þá fengu innflytjendur ætíð
að bæta þeim á verði'ð, en
þegar lækkanir urðu, þáfengu
þeir að stinga þeim í eigin
vasa.
Ihaldið hatar ríkisstjórnina
fyrir stóreignaskattinn sem
lagður er stighækkandi á
eignir sem nema yfir eina
milljón króna. Hann var áætl-
aður 80 millj. kr. en nú er
upplýst eftir að hann var
reiknaður út að hann muni
nema 135 millj. Þetta sýnir að
stóreignir í höndum einstakra
auðmanna eru miklu meiri en
nokkur lét sér detta í hug.
En getur nokkur maður með
heilbrigða skynsemi látið sér
til hugar koma að sú skatt-
lagning sé ósanngjörn?
Þannig stafar hatur íha.lds-
ins á ríkisstjórninni af því að
gróðamöguleikar þess hafa
verið skertir. Verðbólgan var
öruggasta gróðalind þess.
Þess vegna fjandskapast það
við öll úrræði til þess að halda
henni í skefjum. Þess vegna
er ekki skirrzt við að síend-
urtaka hina marghröktu
lygasögu um 300 milljónirnar,
sem voru 130 og voni rétt
rösklega til þess að greiða
vanskilin frá þess eigin stjórn.
Togararnir
Framhald af 12. síðu
togara geti orðið lokið sem allra
fyrst.
Forsætisráðuneytið,
18. febrúar 1958“.
Eins og kunnugt er hét rík-
isstjórnin því í stefnuýfirlýsingu
sinni að kaupa 15 stóra togara,
og í lögum frá Alþingi frá 27.
desember 1956 var sú ákvörðun
staðfest. Nú hefur verið ákveðið
að hraða sérstaklega smíði á 8
þessara togara, þannig að þeir
geti komið til landsins eftir hálft
annað ár, en hinir sjö verði svo
aíhentir eftir þann tíma. Þó er
áformað að ,allir 15 togararnir
verði komnir til landsins innan
þriggja ára.