Þjóðviljinn - 21.06.1958, Qupperneq 6
6) — ÞJÖÐVILJINN — Laugardagur 21. júni 1958
ÍMÓÐVILIINN
L
ÚtKefandi: Sameiningarflokkur alþýðu - Sósíalistaflokkurinn. - Ritstjórar:
Masnús Kjartansson (áb.), Sigurður Guðmundsson. — Fréttaritstjóri: Jón
Bjarnason. — Blaðamenn: Ásmundur Sigurjónsson, Guðmundur Vigfússon,
Ivar H. Jónsson, Magnús Torfi Ólafsson. Sigurjón Jóhannsson, Sigurður V.
Friðbjófsson, — Auglýsingastjóri: Guðgeir Magnússon. — Ritstjórn, af-
greiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðustíg 19. — Sími: 17-500 (5
iínur). — Askriftarverð kr. 25 á mán. í Reykjavík og nágrenni; kr. 22 ann-
arsstaðar. — Lausasöluverð kr. 1.50. — Prentsmiðja Þjóðviljans.
Eru þ eir réttu mennirnir?
17103 og ítalski1 sósíalistaleið-
togirrn Pietro Nenni hefur
komizt að orði verða aftökurn-
ar í Ungverjalandi til þess að
ýfa gömul sár og strá í þau
salíi hatursins. Og hatrið lætur
ekki á sér standa, né hræsnin,
ekki heldur hér á landi. Hér
boðuðu ýms félagasamtök til
fundar í gær — og forustu
hafði félagið „Frjáls menning“
sem lýtur leiðsögu þess manns
hérlendis, sem á sínum tíma
hafði nánustu vináttutengsl við
leiðtoga þýzkra nazista, Gunn-
ars Gunnarssonar, sem þáði af
þeim doktorsnafnbót, ferðaðist
um Þýzkaland til að hafa ofan
af fyrir hermönnum nazista
meðan þeir biðu eftir að leggja
undir sig Vesturevrópu og
ræddi einslega við Hitler
nokkrum dögum áður en naz-
istar réðust inn í Noreg og
Danmörku. Það er ekki að
undra þótt félagsskapur þess
manns telji sig þess umkominn
að hafa forustu fyrir að mót-
mæla aftökum.
Tll'eðal ræðumanna á fundin-
■*•*■*• um var Bjarni Benedikts-
son, aðalritstjóri, sendur .a£
fulltrúaráði SjálfstæðisféLag-
anna, en formaður þess er
skyrtunazistinn Birgir Kjaran.
Bjarni skýrði sjálfur svo frá
í blaði sínu í vetur að þýzkir
nazistar hefðu haft þvílíkt álit
á honum, að honum hefði verið
boðið að vera viðstaddur póli-
tíska aftöku þegar hann heim-
sótti Þýzkaland nokkru áður en
heimsstyrjöldin síðari skall á.
Nú er hann nýkominn heim úr
sumarleyfi við Miðjarðarhaf,
þar sem hann dvaldist í fasista-
ríki Francos og lét það ekki
raska ró sinni, þótt pólitískar
fangelsanir og aftökur án dóms
og laga séu svo algengir at-
burðir í því landi, að þeir
þykja varla fréttaefni, Að
minnsta kosti hefur aðalrit-
stjórinn hvorki ritað um þau
etni í blað sitt, né boðað til
útifundar til þess að koma á
framfæri mótmælum við gisti-
vini sína.
1 ftökumar í Ungverjalandi
**■ eru hörmulegir og alvar-
legir atburðir, sem hljóta að
snerta hvem heiðarlegan mann
djúpt, en þeir sem nú hafa
ruðzt fram til að flytja boðskap
mannhelginnar hér á landi em
öllum öðrum verr til þess falln-
ir. Hver hefur orðið var við
samúð þeirra með Serkjumsem
dag hvern heyja baráttu við
erlent kúgunarvald fyrir frelsí
sínu og sjálfstæði? Það sem af
er þessu ári hafa á annað
hundrað menn verjð líflátnir í
fangelsum í Alsír, í fyllstu
andstöðu við lög og rétt, auk
þeirra þúsunda sem fallið hafa
í þorpum og bæjum sem orðið
hafa fyrir árásum franska hers-
ins — en hver hefur orðið var
við mótmælj „Frjálsrar menn-
ingar“, stúdentafélaganna eða
fulltrúaráða hemámsflokk-
anna? Og hvar var hin heilaga
areiði þeirra þegar Frakkar
gerðu morðárásina á Sakiet í
Túnis og jöfnuðu m. a. við
jörðu barnaskóla og bömin sem
þar vom við nám? í>ar var þó
tvöföld ástæða til þess að ís-
lendingar létu til sín taka, þvi
við erum samningsbundnir
bandamenn frönsku herjanna
sem myrða og pjmda og tor-
tíma í Norðurafríku — þetta
eru herskarar hins frjálsa Atl-
anzhafsbandalags.
ÍTTver hefur orðið var við að
-*•■*• þessir menn hefðu áhyggj-
ur af örlögum Kenya-búa, sem
bandamenn okkar Bretar hafa
hneppt í þrælabúðir eða líflát-
ið, hvenær hafa þeir mótmælt
framferði Breta á Kýpur, hver
urðu viðbrögð þeirra þegar
Bretar og Frakkar gerðu morð-
árásina á Egyptaland — jú,
Gunnar Thoroddsen, leiðtogi
Sjálfstæðisflokksins, sagði í
opinberri ræðu að með þeirri
árás, sem svipti þúsundir
manna lífi, væri verið „að gefa
óþokka á kjaftinn“. Hvernig
bmgðust þeir við þegar banda-
menn okkar og vemdarar koll-
vörpuðu lýðræðinu í Guate-
maLa og löglega kjörnir fulltrú-
ar þjóðarinnar voru fangeLsað-
ir og sviptir lífi hópum saman,
hver er afstaða þeirra til Suð-
urameríkufasismans, hvað
sögðu þeir þegar Bandaríkja-
stjórn lét lífláta Rosenberg-
hjónjn, án þess nokkur sönnun
lægi fyrir um sök þeirra?
Þannig getur hver maður bætt
spurningu við spurningu, sem
varpa ljósi á siðgæði og heiðar-
leik þeirra manna sem nú nota
hörmulega atburði til fram-
dráttar annarlegum hagsmun-
um.
OIL reynsLan af viðbrögðum
þessara manna sýnir okkur
og sannar að þeir em hvenær
sem er reiðubúnir til að afsaka
og réttlæta og draga fjöður
yfir hvert óhæfuverk sem
framið ér af auðvaldsríkjum
og nýlenduveldum. Það þarf
enga spásagnargáfu til að vita
að ef vinir þeirra væru við
völd í Ungverjalandi myndu
aftökur ekki þykja mikil tíð-
indi. Og því ber ekki að gleyma
að þegar hin ógnarlegu átök
urðu í Ungverjalandi haustið
1956, reyndi nazistadeild Sjálf-
stæðisflokksins að hagnýta þau
hér heima til ofbeldisverka,
sem vel hefðu getað haft alvar-
Legar afleiðingar.
Tslendingár almennt eru and-
vígir pfbeldi, og þeir felja
líflátsdóma í engu sanáræmi
við siðgæðisvitund nútíma-
manna: Þá rödd ber okkur að
láta hljómá hvar sem til okkar
il 1
Baoul Salan hershöfðingi talar á útifundi í Alsír. Hann er nú ekki aðeins hershöfðingi S
Alsír heldur einnig herlandstjóri að skipun de Gaulle. Fyrstu stjórnarathafnir hans hafa
verið að skipa Massu og aðra foringja valda ránsmanna í hermun í stöður borgaralegra emb-
:ettismanna, sem velferðamefndirnar höfðu sett af með valdi.
Nýfasistar búa um sig
í skjóli de Gaulle
T7'ikurnar sem liðnar eru síð-
* an de Gauile hershöfðingi
tók við völdum í Frakklandi
hefur stefna hans lítið skýrzt.
Á nokkurra daga ferðalagi um
Alsír liélt hann fjölmargar
ræður, en menn eru jafnnær
um það hvort hann ' hyggst
innlima landið í Frakkland eða
veita því takmarkaða sjálf-
stjórn. Það eina sem de Gaulle
sagði skýrt og skorinort var
að þar skildi ríkja jafnrétti
með Serkjum og landnemum
af evrópskum ættum og ræddi
um ,að efna til bæja- og sveita-
stjórnakosninga á næstunni.
Slíkar kosningar yrðu auðvit-
að sama skrípamyndin og fyrri
kosningar í Alsír, meðan
franskir herforingjar og land-
nemar ráða einir öllu í þeim
landshlutum sem ekki eru á
valdi skæruhers Þjóðfrelsis-
fylkihgar Serkja. í einni
ræðu skoraði de Gaulle á
skæruliðana að taka upp sam-
vinnu við Frakka og gaf þeim
orðum áherzlu með því að
hrósa þeim fyrir hugrekki.
t--------------------------------
heyrist. En þá ber okkur einnig
að gera hreint fyrir okkar eig-
in dyrum. Grimmdin og harð-
ýðgin í samskiptum þjóða og
átökum innan þjóða eru afleið-
ingar kalda stríðsjns, hemaðar-
bandalaganna, valdstefnunnar,
tortímingarvopnanna sem
varpa helskugga sínum yfir
mannkynið allt og kveða nú
þegar upp dauðadóma yfir öld-
um og óbornum, án þess að ís-
lenzkir hernámssinnar mót-
mæli. Meðan við erum flæktir
í net valdstefnu og hemaðar-
bandalaga og leigjum land
okkar erlendum vígamönnum
berum við okkar ábyrgð á of-
beldi og mannvígum um heim
allan, Því aðeins stuðlum við
að mannhelgi og friði í heim-
inum að við þorum sjálfir að
fylgja þeirri stefnu í verki. En
þeir menn sem í senn boða
styrjaldarstefnu og þykjast
andmæla mannvígum eru
hræsnarar, hvort sem þeir vita
það eða ekki.
Herstjóm Þjóðfrelsisfylkingar-
innar hefur svarað því til að
barizt verði áfram unz yfir lýk-
ur fyrir sjálfsákvörðunarrétti
Alsírbúum til handa.
Tlaginn eftir að de Gaulle
** kom heim frá Alsír sendi
Velferðarnefnd herforingjanna
Erlend
tíðfndl
og landnemanna á eftir hon-
um ályktun, þar sem mótmælt
var að efnt yrði t'd bæja- og
sveitastjómakosninga í Alsír
samkvæmt lögum fjórða lýð-
veldisins og krafizt upplausnar
stjóromálaflokkanna í Frakk-
landi. de GauLLe svaraði nefnd-
inni því að hún 'ætti ekki að
skipta sér af því sem henni
kæmi ekki við. Ýmsir túlkuðu
þessi skeytaskipti svo að de
Gaulle hefði kveðið velferð-
arnefndimar niður, en það er
öðru nær. Nefndarmenn lýstu
yfir hollustu við forsætisráð-
herrann, en höfðu jafnframt
að engu fyrirmæli hans um að
herforingjamir skyldu yfirgefa
nefndirnar. Þær eru því enn
við lýði og jafn voldugar og
áður. Ollum borgaralegum yf-
irvÖldurri hefur verið vikið til
hliðar, de Gaulle hefur falið
Sólán yfirhershöfðingja ölL
völd í Alsír, og hann hefur síð-
án skipt þeim milli undir-
manna sinna. Massu fallhlífar-
hérsliöfðingi hefrir til dæmis
verið skipaðúr amtmaður í Al-
geirsborg, og heldúr jafnframt
stöðu sinni í hemum og for-
mennsku í Velferðarnefndinni.
Nefndirnar eru valdatæki
þeirra manna sem hrifsuðu
völdin í Alsír 13. maí, hófu de
Gaulle til valda með hótun um
að leggja til atlögu í Frakk-
landi sjálfu og eru staðráðnir í
að móta framtíð Frakklands
að sínum geðþótta.
'jYJ'ýfasistamir í liemum og
■*■ * meðal óbreyttra J borgara
fara ekki dult, með’ að sem
stendur bíði þeir átekta, en
muni hefjast handa þegar þeir
telja tíma til kominn.: Fyrir-
ætlun þeirra er að nota de
Gaulle til að koma á nýrri
stjórnarskrá þar sem þingræð-
ið verður takmarkað og hrifsa
síðan völdin í Ffakklandi í
skjóli hennar. Alsír er nú þeg-
ar ríki á valdi velferðarnefnd-
anna og herforingjanna. I
Frakklandi sjálfu búa nýfasist-
arnir sig kappsamlega undir
að skera upp þar sem de
Gaulle sáir. Soustelle og Del-
becque, pólitískir leiðtogar
samsæris landnerrianna og her-
foringjanna i Alsír, hafa ver-
ið í Frakklandi og lagt fylgis-
mönnum sínum þar lífsregl-
urnar. Delbecque hefur gortað
opinberlega af því að í Frakk-
landi sé búið að stofna hundr-
uð velferðamefnda, sem starfa
muni á laun fyrst um sinn en
koma fram í dagsljósið í fyll-
ingu tímans. Vitað er hvem-
ig nokkrar af þessum nefnd-
um em skipaðar. Þar sitja her-
foringjar, atvinnurekendur og
afturhaldssamir stjómmála-
menn. Markmið þeirra er að
brjóta franska verkalýðshreyf-
ingu á bak aftur og koma á
einræðisstjóm. Forsprakkarnir
telja að fyrst um sinn beri að
styðja de Gaulle, en þegar
hann hafi lokið hlutverki sínu
eigi velferðamefndimar að
hrifsa völdin af þjóðkjörnum
fulltrúum og , stjórnskipuðum
embættismönnum með tílstyrk
hersins. Serri stéridúr leggja
nýfasistar mikla áherzlú á að
koma frönsku lögréglúririi únd-
ir áhrif sín. •
T»eir sem allt vilja leggja út
* á bezta veg fýrir de G'áulle
halda þvi fram að fyrir horium
vaki að ná tökum á hérnum,
því afli sem steypti f jórða lýð-
veldinu. Þessir menn játa að
de Gaulle notaði -sér úppreisn
FramhaLd á 11. síðu.