Þjóðviljinn - 31.01.1959, Side 10

* i) — óskastundin
Óskastundin — X3
»
; Skrítlur
f Jakob: Eg er feginn, að
/ þu' lézt mig heita Jakob.
■; Manama: Hvers vegna
t- Það?
Jakofo: Af því það er
f það sem ég er alltaf kali-
aður.
*—------
r
f Jónsi: Eg á hund, 'áérof
* ‘ getur sagt nafnið sift.
f Nonni: Hvað heitir
t' hánn?
r Jónsj: Voff.
V * "
Farþegi: Sökkva skip
eins og þetta oft?
Skipstjórinn: Nel, bara
einu sinni.
* *-------
(
* Jói: Eg eyddi tíu
kiukkustundum yfir
; mannkynssögunni í gær-
kvöldi.
Kennarinn: Tíu klukku-
stundum?
. Jói: Já, ég setti hana
vndir rúm og fór síðan
upp í það að sofa.
*■ -....
Gestur: Hvar er eig-
andi matsöluhússins?
Þjónn: Hann fór út að
borða.
★-------
Flugmaðurinn lék hin-
ar furðulegustu listir í
loftinu, þetta gekk svo
langt að farþeginn kall-
iiði til hans: „Þér virðist
hafa gleymt þv.í, að ég
hef aldrei flogið áður!“
Flugmaðurinn: „Hvað
vm það? Ekki ég held-
ur“.
*-------
Miila: Hvaða númer
notar þú af skóm?
Lilla: Jæja, ég nota
númer 36, en 37 er alvcg
passlegt — ég kaupi 38.
JAPÖNSK LIST
Framhald af 1. síðu.
ein skémmtilegasta
myndin á. sýnjjigunni.
Þá vekur sérstaka at-
hygli Geit eftir 8 ára
dreng. — Gejtin stór og
hvít á biágrænum grunni,
er ógieymanleg mynd.
Formið er svo sterkt og
einfalt, að þessi mynd
sker sig úr hinum mynd-
unum.
Hjálpað til við störfin
eftir 6 ára $reng, mynd í
f'ráu, svörtu óg brúnu,
er einkar listræn, föst í
formi og fögur; ennfrem-
ur mynztur í brúnu og
grænu eftir 8 ára dreng.
Af myndum eldri barn-
anna má nefna mynd eft-
ii 11 ára telpu, Gert við
þakið, ef til vill bezta
myndin á sýningunni og
Dýragarðurinn eftir 15
éra dreng. — Báðar þess-
ar myndir eru í guiu,
brúnu, grænu og svörtu,
aðallitum sýningarinnar.
Loks má nefna mynd-
ina Robinson Krúsó, sem
börnum varð sérstaklega
starsýnt á og sannay a3.
þrátt fyrir alit er kannski
ekki svo ýkjamikill mun-
ur á börnum hér og í
Japan.
Sýningunni lýkur 1.
marz, en þá verður hún
send i helztu kaupstaði
út um land.
Við viljum benda les-
cndum okkar á að hér er
sýning sem enginn ætti
ið missa af.
Börn fá ókeypis að-
gang.
h
Einn góðan veðurdag
um vorið, þegar sólin
skein í heiði og sunnan-
vindurinn blés yfir land-
ið, vissi hann ekki fyrr
en hann stóð uppi á sjáli-
um hlöðumæninum.
Hann • hafði, eins og
■•'; • í
augu hans. Hann hóf sig
hærra og hærra upp í
himinblómann, heillaðut
af víðsýninu og þreki
sjálfs sín.
Skyndilega nam hann
staðar. Geimurinn í
kringum hann var svo
i-
Henrik Pontopjndan:
Flótti arnarins
O. G. þýddi.
of.t áður, setið á girðing-
unni. dapur í huga. Allt
? einu greip útþráin hatin
og hann sveiflaði vængj-
unum til flugs. En nú
féll hann ekki til jarðar,
heldur hóf sig upp í loft-
ið með slíkum hraða, að
honum varð sjálfum bilt
við, og hann flýtti sér
að ná fótfestu.
Og nú sat hann uppi á
niæninum, en gat ekki
áttað sig á því, sem kom-
ið hafði fyrir hann. Hann
hafði aldrei séð heiminn
úr annarri eins hæð og
l;ánn,^rteri höfðinu ótt b'g
títt í allar -áttir, þar til
himinbláminn og skýin,
sem sigldu um loftið,
'r.öfðu seitt hann og hann
h.óf sig til flugs með
þöndum vængjum —
fyrst hægt og hikandi.
En allt í einu rak hann
upp gleðióp og sveiflaði
sér í löngum boga hátt
upp í loftið.
Hann fann að hann var
örn.
Sveitaþqrp, skógar og
fagurblá vötn bar fyrir
víður og tómur, að hann
skimaði eftir hvíldarstað.
Hann sá háan fjalls-
tind, sem gnæfði yfir
dalinn, og settist þar, Og
þaðan horfði hann i
kringum sig áttavilltur
og reyndi að koma auga
á prestssetrið og hlöðu-
mæninn þar. Þá greip
hann skelfing. Hann sá
ckunnugt landslag, hvert
sem hann leit. Þar var
ekkert. sem hann þekkti
'— ekkert hæli eins langt
og augað eygði.
. Að baki hans gnæfðu
.fjállstindar óg alts stað-
ar sá hann snarbratta.
nakta harnra — hvergi
timburveggur til skjóls i
stormum. — Og fram-
undan var flatt land. Þar
úti við sjóndeildarhring-
mn var sólin að setjast.
Eldrauð skýin á vestur-
loftinu bentu á, að óveð-
ur væri í aðsigi.
Ungi, konungborni
fuglinn fann, að hann var
einmana og umkomulaus
og hann horfði dapur á
bleika kvöldþokuna læð-
ast inn dalinn. Hann sá
krákuhóp, sem flaug
gargandi heimleiðis til
hreiðra sinna niðri í
mannabyggð. Svo staKk
hann nefinu í barm sér,
þrýsti fast að sér vængj-
i'num og sat grafkyrr —
einmana í fjallaauðninni.
Þá heyrði hann hvin
í lofti yfir höfði sér.
Kvenörn með hvítt brjóst
sveif þar í mörgum
liringum og bar við rauð-
an kvöldhimininn.
Hann sat kyrr enn um
stund, rétti úr hálsinum
og' starði á þessa nýstár-
legu sýn. En allt’í einu
nvarf honum allur ótti.
Hann þandi vængina til
flugs og var á svip-
stundu kominn til henn-
ar.
Og nú hófst eltingar-
leikur inn yfir fjöllin.
Kvenörninn var stöðugt
á undan og flaug hærra.
, Kláus“ drógst aftur úr,
I.unglamalegur og and-
stuttur.
(Framhald)'
Pósthólfið
Tramhald af 4 síðu.
areng á aldrinum 10-—
.11 ára.
Ólöf Jónsdóttir,
Borgarholti,
Biskupstungum,
Árnessýslu.
*------
Kæra Óskastund!
Mig langar til að kom-
ast í bréfasamband við
pilt eða stúlku á aldrin-
um 10—13 ára.
Guðrún E. Thoraren-
sen, Gjögri, Stranda-
sýslu.
10) — ÞJÖÐVILJINN — Laugardagnr 31. janúar 1959
Um þetta er deilt
' Framhald af 7. síðu.
að bjóða í háttvirta kjósend-
ur.
íhaldið hefur þegar svarað
kosningatillögu Framsóknar
^ um íbúðarlánin, og því flytja
þingmenn íhaldsins tillögu um
að ríkið megi allra mildileg-
ast greiða niður verð á áburði
fyrir bændur.
Og þannig verður haldið á-
fram á sama tíma og verka-
menn og sjómenn eiga að
fórna hluta af kaupi sínu.
Að hverju er stefnt með
þeirri efnahagsmálalausn, sem
’ Alþýðuflokkurinn og Sjálf-
stæðisflokkurinn nú standa að
1 á Alþingi ?
Ríkisstjórnin segir, að nýir
samningar, sem gerðir hafa
verið við framleiðsluna auki
útgjöld útflutningssjóðs á
þessu ári um 77.7 milljónir
króna. Þegar hafa verið á-
kveðnar auknar niðurgreiðslur
sem nema 75 milljónum króna
og ríkisstjórnin hefur lýst yf-
ir, að hún muni auka þær
nokkuð á næstunni. Þá er
einnig vitað um nokkur önnur
aukaútgjöld.
Telja má því alveg víst að
•í aukin útgjö.'d útflutningssjóðs
verð um 200 milljónir króna
samkvæmt þessu.
En engar tillögur um tekju-
öflun, eða sparnað hér á móti,
eru lagðar fram af stjórnar-
flokkunum. Tekjuöflunin verð-
ur sýnilega látin bíða fram
yfir kosningar. Hér er á ný
d tekin upp gamla skuldahala-
stefna íhaldsins.
Allt er við það miðað, að
Sjálfstæðisflokkurinn þurfi
sem minnst að sýna stefnu
sína og raunverulegar fyrir-
ætlanir, fyrir kosningar. Af
þeim ástæðum er sá grái leik-
ur settur á svið, sem nú er
leikinn.
Alþýðuflokkurinn gein
við agninu
íhaldið setti upp leppstjórn
sína í þessum tilgangi. Það
vissi hvernig það átti að véla
Alþýðuflokkinn inn í þetta
fyrirtæki sitt. Það vissi, að
foringjar Alþýðufl. voru á-
líka veikir fyrir .embættum
og vegtyllum eins og of-
drykkjumaður fyrir brenni-
víni.
Af því bauð íhaldið Alþýðu-
flokknum alla stjórnarstólana
og slatta af öðrum embættum.
Aumingjans Alþýðuflokkurinn
stóðst auðvitað ekki mátið og
gein við agninu. Og þar með
var dúkkustjórn íhaldsins sett
á svið.
Stefna íhaldsins miðast öll
við að svindla sig í gegnum
einar eða tvennar kosningar,
án þess að hafa tekið nokkra
áb.vrgð á lausn vandamúlanna.
Svo tröllriðinn er veslings
Alþýðuflokkurinn af ihaldinu,
að hann skilur ekki einu sinni
sitt eigið ástand. Sjálfur for-
sætisráðherrann — formaður
Alþýðuflokksins — lýsir því
yfir og telur sér það til af-
sökunar á því sem gert hefur
verið, að hann hafi engan
samning við íhaldið um nein
málefni, aðeins það að íhald-
ið muni verja stjórnina fyrir
vantrausti. Formaður Alþýðu-
flokksins sér ekki, að einmitt
þessi yfirlýsing, sannar bezt,
að stjórnin er algjörlega ’
höndum íhaldsins. Hefði
stjórnin haft samning um
framgang einhverra mála sem
einhvers virði voru, mátti
kannski afsaka stjórnarmynd-
unina. En því er alls ekki að
heilsa. Alþýðuflokkurinn hef-
ur aðeins leyfi til að eitja í
stólunum og sjá um að kosn-
ingar verði í vor. Sjálfur hef-
ur liann ekkert þingafl til
þess að tryggja framgang
mála á Alþingi. Hann verður
því að láta íhaldið algjörlega
ráða því hvað gert verður í
hverju máli — málefnalega
séð.
íhaldið ber ábyrgðina
Það er því íhaldið sem á-
byrgðina ber á því sem nú er
verið að gera. Það er það, eem
knýr fram kauplækkunina.
Það er það sem stefnir út
í stórfellda skuldasöfnun en
ætlar að fela það fram yfir
kosningar hvaða álögur á að
leggja á þjóðina. Þennan felu-
leik íhaldsins munu allir sjá í
gegnum. Með einbeittri af-
stöðu geta verkamenn og
bændur hrint um koll þessari
fyrirætlun íhaldsins.
Það er í kosningunum i
sumar, sem alþýða landsins
verður að svara kauplækkun-
arflokkunum á þann hátt, að
þeir villist ekld um hvað svar-
ið þýðir.
í s 1 e n z k
Framhald af 4. síðu.
kóngur dýrðar um eilíf ár,
kóngur englanna, kóngur vor,
kóngur almættis, tignarstór.
Hér hefur Hallgrímur rim-
að saman vor og stór, og er
ekkert einkennilegt þó skáld
á 17. öld geri það, vegna þess
að á hans tímum mun for-
nafnið vor hafa verið borið
fram vór. Þeirrar tíðar menn
sögðu sem sé „kóngur vór“
og ,,tignarstór“. Hljóðasam-
bandið vo í nútímamáli er í
fornu máli vá, og hafa allir
sem lesið hafa íslenzkar forn-
sögur með ,/fornri” stafsetn-
ingu tekið eftir því að þar
er ritað t. d. ,,vár” fyrir
,,vor“ o. s. frv. Þetta vá
fornmálsins breyttist í vó fyr-
ir siðaskipti, en síðar varð
þetta vó að vo, eins og við
berum oftast fram nú. Leifar
framburðarins með vó er til
dæmis enn að finna hjá þeim
sem ségja „við vórum, þeir
v#'ru“, þar sem aðrir lands-
menn segja „vorum, voru“.
Framburðurinn með vó er
•töluvert útbreiddur, m. a.
norðanlands og á Vestfjörð-
um, og er sem sé eldri en
hinn með vo. Nú má vera að
einhver spyrji hvort ekki
væri réttara að syngja „kóng-
ur vór“ fremur en „kóngur
vor“ í sálminum. Ekki finnst
mér þetta skipta neinu höf-
uðmáli, og þessi skortur full-
komins ríms milli vor og stór
hygg ég stingi eyru almenn-
tunga
ings nú miklu minna en ef
sungið væri með e-endingum
í stað i~, eins og skáld ortu
fyrr á tímum og talað var um
hér að framan. Þeim atriðum
(rími áherzluorðs með e-hljóði
móti endingum á e) verður
þó vitanllega ekki breytt í
passíusálmunum né öðrum
gömlum kveðskap; okkur er
engin vorkunn að fara með
þann kveðskap eins og hann
var ortur, jafnvel þótt okkar
framburður sé orðinn breytt-
ur ögn þann veg að rímið
verði ekki fullkomið í okkar
eyrum.
Raunar held ég væri vel
viðeigandi að kirkjukórar
tækju upp framb. „kóngur
vór” fyrir „ikóngur vor“;
merking orðanna yrði jafnljós
eftir sem áður, og. þetta
myndi setja sérstakan aldar-
keim og virðuleiks á textann.
Erlend tíðindi
Framhald af 6. síðu.
Eigi verkamenn að fá rétt sinn,
verða þeir að taka hann sjálf-
ir. Það eina sem ég hef að
segja mér til málsbóta er að
þessi lexía skal duga mér
ævina út“.
M.T.Ó.
Qtbreiðið 1
Þjóðviljann j