Þjóðviljinn - 06.02.1959, Qupperneq 7

Föstudagur 6. febrúar 1959 — ÞJÓÐVILJINN — (7
Lúðvik Jósepsson hefur lagt
fratn á þingi frumvarp það
senj hér fer á eftir
1. gr. Stofna skal olíuverzlun
ríkisins. Hún er eign ríkisins,
sem ber ábyrgð á skuldbinding-
um hennar. Ríkissjóður leggur
henni til nauðsynlegt stofn- og
rekstrarfé, og er heimilt að taka
það að láni.
2. gr. Hlutverk olíuverzlunar-
innar er að annast öli innkaup
og flutninga til landsins á
brennsluolíum (gasolíu, diesel-
olíu, fuelolíu, ljósaolíu, benzíni
og flugvélabenzíni), smurnings-
olíunl og olíufeiti. Hún .skal sjá
um flutning olíuvaranna í
birgðastöðvar í innflutningshöfn-
um. Enn fremur skal hún leitast
við að fjölga innflutningshöfn-
um olíuvara frá því, sem nú er,
í því skyni að auðvelda dreif-
ingu þeirra.
3. gr. Olíuverzlunin skal semja
við eigendur olíubirgðastöðva
um leigu þeirra til Þess að
tryggja nægjlegar birgðageymsl-
ur Náist ekki samkomulag um
leigosamninga, er heimiit að
taka birgðastöðvar leigunámi.
Enn fremur er olíuverzluninni
heimilt að byggja nýjaf birgða-
stöðvar, ef nauðsyn krefur.
4. gr. Olíuverzlunin selur olíu-
vörur í heildsölu til olíusamlaga,
oíufélaga og annarra aðila, sem
annast dreifingu varanna. Hún
skal ekki hafa með höndum smá-
söludreifingu, en þó er henni
heimiit að selja opinberum aðil-
um svo og þeim aðilum öðrum,
er kaupa mikið magn í einu
til eigin npta. Henni skal einnig
skylt að sjá um, að jafnan séu
Lúðvík lósepsson
leggur til a5 stofnuð
verði
Olíustöðin á Kiöpp.
Oliuverzlun
ríkisins
Annist öll innkaup og flutninga til landsins
á olíum og benzíni
ur umsjón með rekstri verzlun-
arinnar.
Endurskoðunardeild fjármála-
ráðuneytisins annast endurskoð-
un reiknýnga olíuverzlunarinnar.
7. gr. Olíus'amlög eða aðrir að-
ilar, sem bundnir eru viðskipta-
samningum við olíufélögin, þeg-
ar olíuverzlunin tekur til starfa,
til i innflutningshöfnum nægar s^u^u lausir undan þeim samn-
bii'gðir olíuvara. i ÍnSum án skaðabóta.
5. gr. Olíuverzlunin skal selja 8 %T Bjrgðir þæt af olíuvör-
olíuna á kostnaðarverði að við- um’ sem ver^a * birgðasöðvum
bættri álagningu, sem svarar
kostnaði við rekstar verzlunar-
innar.
6 gr. Stjórn olíuverzlunarinn-
ar skjpa 5 menn, sem kosnir eru
af sameinuðu Alþingi til fjög-
urra ára í senn. Ráðherra skipar
formann úr hópi stjómarmanna.
Einnig skulu á sama hátt kosnir
jafnmargir varamenn, Stjórnin
ræður framkvæmdastjóra og hef-
þéim, er olíuverzlunin fær til
umráða, samkvæmt ákvæðum 3.
gr. skal hún kaupa á kostnaðai-
verði. Náist ekki samkomulag
við eigendur, er heimilt að taka
vörumar eignarnámi.
9. gr. Önnur atriði, er snerta
framkvæmd þesáara lága, þ.á.m.
meðferð og sala þeifrá- birgða
sem fyrir verða á birgðastöðvum
sem olíuverzlunin tekur ekki á
leigu, þegar hún tekur til starfa,
: Stjórnarkosning í Iðju
Framhald af 1. síðu. mánúði — eða úm kr. 8.Ó40 á
Jónsson, Framtíðin; Eyjólfur ári.
Davíðsson, Andrés Andrésson.
Varaendurskoðandi: Gunn-
laugur Einarsson, Vefarinn.
Kaupránið
í þessnm kosningum fær Iðju-
fólk tækifæri til að þakka í-
haldinu og Alþýðuflokknum
fyrir gjafir þær sem launþegum
hafa verið gefnar með kaup-
ránslögunum nýju. Lækkar allt
kaup Iðjufólks sem annarra
um 13.4%, og fara hér á eftir
dæmi um nokkra taxta Iðju:
Kaup kvenna sem unnið hafa
eitt ár lækkar vegna kaupráns-
laga stjórnarinnar um kr. 472
á máhuði —• eða um kr. 5.664
a arl.
Kaup kvenna sem unnið hafa
f jögur ár lækkar um kr. 512 á
mánuði — eða kr. 6144 á ári.
Kaup karla sem unnið hafa
eitt ár lækkar um kr. 618 6
mánufS — eða um kr. 7.416 á
ári.
Kanp karla sem unnið hafa
f jögur ár Iækkar um kr. 670 á
Sýndu „lýðræði" sitt
í verki
Einnig hefur Iðjufólk ástæðu
til að þakka félagsstjórninni
hin sérkennilegu vinnubrögð
hennar á öllum sviðum. Hún
samdi sem kunnugt er við at-
vinnurekendur um lífeyrissjóð-
inn án þess að hafa fyrir því
að bera samninginn undir fé-
Iagsmenn! Þessu vildu Iðjufé-
lagar ekki una, eins. og Ijóst
kom fram á síðasta félagsfunidi,
og félagsstjómin varð að fara
bónarveg að atvinnurekendum
um að fá að breyta reglugerð-
inni. Er þetta gott dæmi um
afstöðu hinna svokölluðu „lýð-
ræðissinna“ til raunveralegs
lýðræðis í verklýðsfélögunum.
Kosið um helgina
Kosið verður í skrifstofu fé-
lagsins á laugardág kl. 10—7
og sunnudag kl. 10—10.
skulu ákveðin í reg’ugerð.
10 gr. Brot á lögum þessum
og reglugerðum eða öðrum á-
kvæðum, er sett kunna að verða
samkvæmt þeim, varða sektum,
allt að 200 þúsund krónum, og
skal farjð með mál út af slíkum
brotum að hætti opinberra mála
11 gr. Lög þessi öðlast gildi 1.
september 1959.
í greinargerð segir flutnings-
maður:
Frumvarp samhljóða því, sem
hér er flutt, lagði ég fram í
fyrrverandj ríkjsstjórn þann 16.
okt. 1956 og óskaði eftjr, að rík-
isstjómin flytti málið. Um það
tókst ekki samkomulag, þar sem
Framsóknarflokkurinn vildi ekki
á það íallast.
Síðar var þrásinnis leitað eft-
ir því í ríkisstjórninni, hvort
samkomulag gæti ekki tekizt um
flutning málsins, en svo varð
ekki.
Frumvarpið er flut. hér ná-
kværnlega eins og ég lagði það
fram í ríkisstjóminni, að öðru
leyti en því, að nú er gert ráð
fyrii, að gildistökudagur verði
1. sept. 1959 í stað 1 jan. 1957
áður Tillögu minni í ríkisstjórn-
jnni fylgdi svohljóðandi grein-
argerð:
Hin síðari ár hafa verið flutt á
ALþingi allmörg frumvörp um
ríkiaverzlun með olíu og olíuvör-
ur Hefur flutningur þeirra verið
bein afleiðing þess, að allmikill-
ar og vaxandi óánægju hefur
gætt með ríkjandi fyrirkomulag
á innflutningi og verzlun með
þessar vörur, enda er það kunn-
ugra en frá þurfi að segja, að
skapazt hefur veruleg tortryggni
í garð þeirra aðila, sem þessa
verzlun hafa annazt, og grunur
um, að með henni væri tekinn ó-
eðlilegur gróði, sem notendur
olíuvaranna og þá fyrst og
fremst framieiðslufyrirtækin
yrðu að greiða.
Þeim tillögum, sem fram hafa
komið undanfarin ár um ríkis-
verzlun með olíuvörur, hefur yf-
irleitt verið það sameiginlegt,
að þær hafa gert ráð fyrir, að
mitt í sambandi við flutning-
ana til landsins væri tekinn ó-
eðlþega hár skattur af fram-
leiðslunni og öðrum notendum
olíuvaranna, og hefur sú skoðun
beinlmis verið studd með ýms-
um upplýsingum, sem beint hafa
komið frá innflytjendum sjálf-
um. Tjl þess að tryggja eðljlegt
og rétt heildsöluverð þessara
vara og losna við allar deilur og
tortryggni um óhóflegan milli-
liðakostnað í sambandi við inn-
kaup og flutning til landsins
hlýtu; því að teljast eðlilegt og
réttmætt, að rikið taki að sér
bæði futning og heildsölu, eina
og það nú þegar annast innkaup-
in.
Hir;s vegar mundi smásala og
dreifing verða í höndum annarra
aðila. Má þar auðvitað fyrst til
nefna hin starfandi olíufélög.
En auk þeirra mundu aðrir að-
ilar, s. s. o’íusamlög, kaupfélög,
félög bifreiðaeigenda o. fl. fá
fullkominn rétt til að kaupa olíu-
vörur beint frá birgðastöðvum
og taka að sér dreifincu til með-
lima sinna og annarra er við
þau skipta.
OHufélögin hafa nú þegar til
umráða mjög mikið og víðtækt
dreifingarkerfi, geyma, leiðslur,
bíla o f!., og mundu því annast
dreifinguna að verulegu leyti.
Það mun þvi mega fullyrða,
að með þessu fyrirkomulagi sé
einmitt fundin heppi’eg leið til
að skapa heilbrigða samkeppni
um sem minrísta-i dreifingar-
kostr.að og lægst útsöluverð milli
þeirra aðila, sem fyrr er á
minnzt og annast mundu dreif-
inguna. Er það og auðsætt, hve
nauðsynlegt það er fyrir
framleiðs’una og alla aðra
sem olíuvörur nota, að takast
megi að fá þann kostnað sem
lægstan, svo mikill þáttur sem
verð þessara vara er í öllum
framleiðslukostnaði og jafnframt
mikjll þáttur hins a'menna verð-
lags í landinu. En sé dreifingin á
annað borð í höndum annarra
aðila en hins opinbera. mun tæp-
lega verða fundin önnur betri
leið til lækkunar þeim kostnaði
en eðli’eg samkeppni milli þeirra
verzJunin • annaðist bæði inn-| aðila, sem fyrr eru nefndir til að
flutnjng, sölu og dreifingu. Með
þessu frumvarpi er ekki svo
langt gengið heldur e: hér farin
sú millileið, að ríkið annist að-
eins innflutning og heildsöluna.
Innkaup olíuvaranna eru nú
þegar komin í heridur ríkisins.
annast dreifinguna.
Nú um nokkurt skeið hefur
þróazt sá viðskiptaháttur milli
olíufélaganna og olíusamlaganna,
að til þess að ná samningum
hafa hin siðarnefndu orðið að
binda viðskiptin til nokkurra
sem eðlileg afleiðing þess, að ára í einu. Þessi viðskiptabönd
um vöruskiptasamninga er að er óhjákvæmilegt að losá og
ræða. j tryggja um leið, að samlögin
Hinsvegar hefur sú skoðun' verði ekki skaðabótaskyld að
gert allmjög vart vjð sig, að ein- neinu leyti.
Birgðastöð Skeljungs í Skerjafirði.
Birgðastöð Oi ul'éla gsins í Hafnarfirði.