Þjóðviljinn - 08.02.1959, Blaðsíða 12

Stuðningsmenn A-lIsfictns í Iðju,
kosaingu lýkur M. 10 í kvöld
þlÓÐVIUINN
Sunnudagur 8. febrúar 1959 — 24. árgarigur — 32. tííbiblað.
Herð/ð sóknina gegn kaupránslögunum
Stjórnarkjör í Iðju heldur áfram í dag og verður
kosið á skrifstofu félagsins kl. 10—10. í gær kusu 490
xnanns, en á kjörskrá eru 1430.
í dag þurfa allir stuöningsmenn A-listans að herða
sóknina gegn kauplækkunarframbjóðendum íhalds og
hægrikrata.
Það er mjög athyglisvert að
Morgunblaðið hefur ekkert haft
fram að færa um kosningarnar
í Iðju annað en gamlan róg og
óhróður um þá menn sem lengst
og bezt hafa starfað að málefn-
um iðnverkafólks. I Morgun-
blaðinu er þannig ekki staf að
finna um launakjör iðnverka-
fólks og hvernig það á nú að
komast af eftir að kaup hvers
einasta iðnverkamanns hefur
verið skert svo nemur mörgum
þúsundum á ári hverju.
Þessi þögn Morgunblaðsins
er ákaflega lærdómsrík. Þeir
menn sem eiga Morgunblað-
ið hafa þann einn áhuga á
Fimm ára gömul
telpa varð undir
bíl í gær
Um hálfellefu leytið í gær-
morgun varð 5 ára gömul
telpa fyrir bifreið á Kárastígn-
um og meiddist nokkuð.
Litla telpan, Ingveldur Þóra
Kristófersdóttir til heimilis á
Kárastíg 5, hljóp skyndilega
út á akbrautina milli bíla og
lenti fyrir fólksbifreið sem ékið
var norður götuna í sömu
andránni. Lenti telpan undir
bílnum, og mun hafa viðbeins-
brotnað. Hún var flutt í Slysa-
varðstofuna.
kjörum iðnverkafólks að
skerða þau. Þeir eru nú á-
nægðir eftir kaupránslögin,
en með kosningabaráttunni í
Iðju eru þeir að kanna hvort
þeiin muni ekki óhætt að
ganga enn lengra og gera
verðlækkanirnar að enn meiri
skrípaleik.
Eitt síðasta embættið sem
bæjarstjórnaríhaldið hefur
stofnað er embætti félags-
málafulltrúa, sem íhaldið
og Magnús ellefti sam-
þykktu síðsumars að stofna
skyldi.
Við umræður í bæjar-
stjórninni vafðist það mjög
fyrir þeim skýra manni,
Gunnari borgarstjóra, að
gera grein fyrir því hvert
væri hið raunverulega ætl-
unarverk fyrir mann þenna,
þó sagði hann m.a. að hann
ætti að fylgjast með að taxt-
ar og samningar við verka-
menn væru ekki brotnir
(rétt eins og verkstjórar
bæjarins væru alræmdir
samningabrjótar!) og —
,,stuðla að bættri sambúð
Iðnverkafólk þarf að gera sér
ljóst að í stjórnarkjörinu er það
að taka ákvörðun um alla af-
komu sína. Félagsleg barátta
verður ekki háð með óhróðri
og söguburði, heldur með þrot-
lausu, markvissu og ósveigjan-
legu starfi í þágu launþega.
Allt iðnverkafólk þekkir árang-
urinn af baráttu þeirra manna
sem skipa A-listann — og þeir
hafa nú einnig kynnzt í verki
því kaupi sem húsbændur B-
listans ekammta þeim.
verkamanna og atvinnurek-
enda og koma í veg fyrir
árekstra milli verliamanna
og atvinnurekenda“.
Til starfans valdi íhaldið
svo Magnús Óskarsson, áður
fulltrúa hjá fræðslufulltrúa.
Skrifstafa þessa nýja emb-
ættis mun kosta á annað
hundrað þúsund kr., —
sjálfur á félagsmálafulltrú-
inn að fá 80 þús. í laun.
Enginn hefur orðið var
\áð störf þessa manns hjá
Roykjavíkurbæ, en afturá-
móti hefur liann undanfarið
unnið í kosningum í verka-
lýðsfélögum nú undanfarið
og hefur síðasta tímann set-
ið í skrifstoíu Iðju, að því
er talið er til að útbúa kjör-
skrá, sem er hið furðuleg-
asta plagg. Eru þar víst
flest Jíjóðerni á kjörskrá —
nema það mun ekki vera
neinn Alsírmaður!
Brezki skipstjórinn í sjnkrahnsi
X A.
Reykvíkingar borga nokkuð
á annað hundrað þús. kr.
en félagsmálafulltrúi bæjaríns vinnur í Iðju-
skrifstofunni fyrir íhaldslistann
Nýtt efni notað í Njarðvíkum
við smíði stýrisliúss á vélbát
Skipasmíðastöð Njarðvíkur h.f. hefur nýlega lokið við
smíöi stýrishúss á vélbát úr plastefninu deborine. í
skipasmíðastööinni hafa áður veriö smiðaðir nokkrir
hringnótabátar og vatnabátar úr þessu efni, en þetta er
í fyrsta skipti sem þaö er notað við yfirbyggingu fiskíbáts.
Plastefnið deborine er enskt
og á þegar um áratugs reynslu
að baki. Hefur notkun þess
farið sívaxandi á undanförn-
um árum og ekki hvað sizt
í flugvélaiðnaoinum. Hingað til
lands er efnið flutt í mottum,
en þær eru gerðar úr gler-
þráðum sem límdir eru saman
með plastefni. Efnið er síðan
formað í þar til gerðum mót-
um og er talsverður stofnkostn-
aður bundinn smíð þeirra.
Ýmsir kostír fram yfir
önnur efni
Deborine ihefur marga kosti
umfram önnur efni, sem notuð
hafa verið við bátasmíðar, t.d.
tré. Það er létt í sér (eðlis-
þyngdin 1,8 sbr. alum!h 2,7),
fúnar ekki né tærist og þarfn-
ast þvi ekki sérstaks viðhalds.
Hinsvegar er deborine nokkuð
dýrara til smíða en tré
Eins og fyrr var sagt, hef <
ur Skipasmíðastöð Njarðvíkur
áður smíðað nokkra hring-
nótabáta úr deborine. Fóru 4
vélbátar með slíka nótabáta
til síldveiðanna á sl. sumri.
Einn bátanna varð fyrir ó-
happi á leið til miða, en reynsla
hinna þriggja þótti góð.
Báturinn, sem nlaststýrishús-
ið hefur verið smíðað á, er vb.
Björg frá Siglufirði, 37 lestir
að stærð. Jóhannes Jólhannes-
son frá Gauksstöðum, Garða-
hreppi, hefur nýlega keypt
bátinn og mun gera bann út
á yíirstandandi vertííð frá
Keflavík. Þar sem hér er um
fyrstu tilraun að ráeða, veitti
Fiskimálasjóður nokkurn styrk
til smíði stýrisihússins.
Skipasrrt ðastöð Njarðvtkur h.
f. var 'stofnuð 1946 og hefur
síðan haft á hendi nýsmíði og
viðg. vélbáta. Framkivæimda-
stjóri er Bjarni Einarsson.
Tekinn vegna
rangtúlkunar
Norskt varðskip tók rúss-
neskan togara úti fyrir Noregs-
ströndum í gær og sakaðí hanit
um að hafa brotið fjögurra
mílna landhelgi Norðmanna.
Færði varðskipið togaraan til
Álasunds.
Við rannsókn málsins í gær
sannaðist hinsvegar að togarinn
hefði ekki verið að veiðum í
norskri landhelgi og að yfir-
menn varðskipsins hefðu með
því að taka togarann rang-
túlkað reglur þær, sem gilda
um ferðir erlendra fisldskipa í
landhelgi Noregs. Var togaran-
um síðan sleppt og hélt hami
frá Álasundi síðdegis í gær.
Erindaflutningur um náttúrufræði
Hann var síðasti brezki sjúklingurinn i sjúkra-
húsi Seyðisíjarðar fyrir landhelgisstækkunina
Seyðisfiröi. Frá fréttaritara Þjóðviljans.
Ronald Pretious skipstjóri brezka togarans Valafells
liggur nú í Sjúkrahúsi Seyöisfjaröar.
Hann var síðasti brezki sjúkl-
ingurinn í sjúkrahúsi Seyðis-
fjarðar fyrir stækkun landhelg-
inpar s.l. sumar. Fór þaðan 26.
úgúst. Hafði þá verið skipstjóri
á einum Nortberntogaranna.
Fyrir stækkun landhelginnar
var það venja að brezkir sjó-
menn af togurum væru lagðir í
sjúkrahúsin á Seyðisfirði og
Norðfirði.
Ronald Pretious var ákaflega
miður sín í gær Ilann treystist
ekki til að vera við dómsupp-
kvaðninguna en beið í næsta her-
Safnað handa að-
standendum
1 Danmörku er hafin fjár-
söfnun til styrktar vanda-
mönnum þeirra, sem fórust með
Grænlandsfarinu Hans Hedtoí't.
Þegar í gær hafði safnazt mik-
ið fé.
Yfirborgarstjórinn í Kaup-
mannahöfn hefur lagt til að
Kaupmannahafnarborg leggi
fram 100.000 krónur til þessar-
ar söfnunar.
Ronald Prefious skipstjóri.
bergi. Hann mun ekki hafa sofið
nema hálftíma í fyrrinótt og
virtist líða verulega illa.
Hann fór til sjúkrahúsiæknis-
ins hér, sem tók hann þegar á
spítalann; segir hánn skipstjór-
ann hafa fengið mikið taugaófall
og vera með magabólgur — en
hann var einnig veikur í maga
þegar hann var í sjúkrahúsinu i
ágúst s.1.
Fyrir þessi störf „félags-
málafulltrúans“ borgar reyk-
vískur almenningur — þar
á meðal Iðjufólk — á annað
hundrað þús. kr.
Heísl í útvarpiim í dag — Flytjendur
átta náfifiúrahæðiugar
í dag’ hefst í útvarpinu nýr flolikur sunnuáagser-
inda og veröur um náttúrufræöi.
Hvers vegna er ekki birt
mynd af fieiiu reikningi?
Morgunbla&ið birtir í gœr á forsíðu mynd af
reikningi frá veitingahúsinu Nausti. Á reikning-
urinn að vera sönnunargagn um pá „óhœfu“ Iðju-
stjórnar fyrir nokkrum árum að bjóða sovézkri
verklýössendinefnd, sem hér dvaldist í boði, verk-
lýðssamtakanna, til miödegisverðar!
Þessi reikningur hefur oft sézt áður á síðum
Moi-gunblaðsins, en nú hefði maður mátt œtla
að blaöið notaði tœkifœrið og birti mynd af nýjum
reikningi. Það eru sem sé ekki nema nokkrir dagar
síðan núverandi stjórn Iðju bauð til veizlu í Þjóð-
leikhússkjallaranum — til heiðuxs Birni Bjarnasyni,
peim manni, sem Morgunblaðið reynir nú að svívirða
persónulega allt hvað af tekur. í peirri veizlu var
Bimi fœrð myndarleg gjöf frá Iðju, honum voru
pökkuð ómetanleg störf í págu félagsins, og einn
af núverandi stjórnarmönnum tók pað sérstaklega
fram að hann œtti engan pátt í rógskrifum Morg-
unblaðsins og hefði hina mestu skömm á peim.
Hvers vegna birtir Morgunblaðið ekki mynd af
pessum reikningi og útdrátt úr pví sem menn
sögðu um Bjcrn Bjarnason og sorpskrif Morgun-
blaðsins?
Það eru átta erindi og verða
flutt eins og venjulega eftir
hádegi á hverjum sunnudegi og
lýkur 5. 'apríl. Fyrirlesararnir
og viðfangsefni þeirr: eru
þessi:
IngólfUr Davíðsson magister:
Gróðurfarsbreytingar óg slæð-
ingar.
Guðmundur Kjártinssou
magister: Um veirur og veiru-
rannsóknir.
Dr. Hermann Einarsson: Um
loðnuna.
Eyþór Einarsson mágister:
Um grasafræði.
Unnsteinn Stefánsson efna-
fræðingur: Efnin í sjóínum.
Sturla Friðriksson rriagister:
Efnafræðin.
Jóhannes Áskelsson mennta-
skólakennari: Jarðfræði.
Eins og þessi skrá sýnir, en
hér um ngörg fróðleg og mikils-
verð efni að ræða og ýmsir
fyrirlesaranna eru menn sem
sjaldan hevrast í útvarpi, en
eru ágætir fræðimenn á sinu
sviði og má því vænta .þess,
að þessi nýi erindaflokkur verði
vinsæll ekki síður en fyrri
sunnudagserindi.