Þjóðviljinn - 20.02.1959, Blaðsíða 1

Föstudagur 20. febrúar 1959 — 24. árgangur — 42. tölublað.
Einstaklingar hafagrætt tugmilljónir
króna á afla bæiartogaranna
en Bæjarútgerðin rekin með tapi — Útgerðarráð hefur legið á því í
12 ár að byggja frystihús — en aðrir byggt ný frystihús eða stækkað
Á sarna tíma og Bæjarútgerð Reykjavíkur hefur verið
rekin með halla hafa einstaklingar — frystihúsaeigendur
— grætt tugi milljóna á afla hæjartogaranna, er hafa
orðið aö selja þeim afla sinn.
Útgerðarráð hefur í 12 ár legiö á því að byggja frysti-
hús fyiir Bæj arútgeröina — og það á sama tíma og
aörir — jafnvel í útgeröarráöi hafa byggt ný frystihús
eöa stækkaö eldri hús!
Hin fyrsta af ályktunartil-
lögum fulltrúa Alþýðubanda-i
lágsins við afgreiðslu fjárhags-
áætlunar bæjarins fyrir árið
1959 er um hnaðfrystihús fyr-
ir Bæjarútgerð Reykjavíkur og
er svoihljóðandi:
„Bæjarstjórnin telur að ekki
megi lengur dragast að haf-
izt sé handa um byggingu
hraðfrystihúss Bæjarútgerðar-
innar. Felur bæjarstjórn út-
gerðarstjórn Bæjarútgerðar ■
innar að hraða öllum undir-
búningi framkvæmdanna og
skorar á fjárfestingaryfir-
völdin að veita nú þegar nauð'
synLeg leyfi til þeirra.
í því skyni að greiða fyrir
hyrjunarframkvæmdum við
liraðfrystihúsið ályktar hæj-
arstjórn að leggja í Fram-
kvæmdasjóð 1 millj. kr. af
tekjuim ársins 1959, er varið
verði til þeirra, en felur jafn-
„NáSI hvað er
Alþýðuflokkur-
inn“?!
Á bæjarstjórnarfurnii í gær
þegar Magnús ellefti var að
ræða um f járhagsáætlun
bæjarins og hafði talað
nokkra stund um einstaka
liði hennar og þulið „núll
fjögur...... núll sex“ o.s.
frv., kvað allt í einu við eins
og þruma er rauf malið í
Magnúsi, sterk en ergileg
rödd Guðmundar H. Guð-
mundssonar: — „Blessaður
vertu ekki alltaf að tala
um þe-ssi núll sem enginn
lifandi maður skilur!“
Malið í Magnúsi ellefta
þagnaði óvænt við þetta, en
svo sagði hann ofurhógvær-
lega að ef bæjarfulltrúinn
vildi liafa fjárhagsáætlunina
fyrir framan sig gæti hann
séð þetta, en ég skal líka
segja bæjarfulltrúanum
þetta: „Núll sex er t.d.
manntalskrifstofan“, o. s.
frv. Hóf svo Magnús hóg-
værðarmal sitt að nýju, en
þá gall enn við rödd Guð-
•mundar H. og nú sínu óþol-
inmóðari en fvrr: „Núll livað
er Alþýðuflokkurinn!"
framt útgerðarráði og fram-
kvæmdastjórum Bæjarútgerð-
arinnar að annast nauðsyn-
lega lánsútvegun til bygging-
arinnar.“
Guðmundur J. Guðmundsson
mælti fyrir frystihússtilllög-
unni. Rifjaði hann upp að 12
ár væru nú liðin síðan fyrsti
togari Bæjarútgerðar Reykja-
víkur hefði komið til bæjar-
ins. Hvað eftir annað hafa
sósíalistar í bæjarstjóminni
flutt tillögu um að bærinn
byggði sitt eigið frystiliús.
Þetta var þeim mun sjálf-
sagðara þar sem frystihús hafa
stórgrætt.
Fyrir u.þ.b. tveim árum
dragnaðist útgerðarráð loks til
að samþykkja að byggja frysti-
hús, — en í fyrra felldi þetta
sama útgerðarráð íhaldsins að
skora á innflutningsyfirvöldin
að veita umbeðið leyfi fyrir
frystihúshyggingu!- SHkt var
sama og yfirlýsing um að bær-
inn vildi ekki að leyfið vrði
veitt.
Rökstuðningurinn gegn því
að byggja frystiliús var sá, að
saltfiskmarkaður væri svo góð-
ur í Jamaica að Bæjarútgerð-
in myndi einbeita sér að því að
framleiða saltfisk.
Hvernig hefur reynslan svo
orðið, hvernig liafa spádómar
þessara útgerðarsnillinga í-
ilialdsins rætzt? Það hefur
aldrei verið fryst meira af
fiski á Islandi en einmitt á
ái'inu 'sem var að líða. Og
aldrei verið meiri gróði á frysti-
húsunum!
En togarar Bæjarútgerðar
Reykjavikur hafa -oröiö að
Framhald á 11. síðu.
76 drepnir i
Brazzaville
Kyrið komst á í gær í Brazza-
ville, liöfuðborg Frönsku Kongó,
eftir fjögurra tlaga látlausar ó-
eirðii'. Áttust þar við stjórnar-
sjnnar og stjómaranóstæðingar,
en Iandið fékk nýlega takmark-
aða sjálfstjóm innan franska
samveldisins.
Fregnir lierma að 76 menn liafi
beðið bana í átökunum og hátt
á annað hundrað særzt alvar-
lega.
Bæjarstjóru
Ikykjavíkur
ntin-nisÉ sjó-
maiiitaniia
Fundur hófst í bæjarstjórn
Reykjavikur í gærmorgun kl.
9. Áður en gengið væri til
dagskrár minntist Auður Auð-
uns, forseti bæjarstjórnar
42 sjómanna sem farizt ha.fa
nú með stuttu millibili, en 26
þeirra áttu heima í Reykjavík.
Heiðruðu bæjarfulltrúar
minningu sjómannanna og vott-
uðu aðstandendum þeirra sam-
úð, með því að rísa úr sæt-
um.
Leitinni að Her-
var
áfram í gær
Eins og frá var skýrt í blað-
inu í gær var í fyrradbg gerð
víðtæk leit frá Grindavík að
Garðskaga, er knnnugt var að
vitaskipið Hermóður væri týnt.
Fundust þá þegar reknir
björgunarbátarnir úr skipinu
og auk þeirra ýmislegt annað
brak, svo sem lcstarlúgur,
b j ö rgu n a rbeltakisí a, gúmbáta-
kassi o. fl.
1 gær var leitinni lialdið á-
fram af leitarflokkum frá
Sandgerði og Hcfnum, frá
Landhelgisgæzlunni og frá
Slysavarnafélaginu í Reykjavík.
Sú leit bar þó lítinn árangur
og fannst ekki annað rekið
en ein hurð úr brúnni.
Leitinni mun enn verða hald-
ið áfram í dag.
E’rnar Olgeirsson
Kýpursamkomulag
á fuitdixtum í Londoxt
Bretar íá að halda herbækistöðvunum
Samkomulag varð í gær í London um framtíö Kýp-
ur á ftmdi fulltrúa Bretlands, Grikklands, Tyrklands og
þjóöarbrotanna á eynni.
ilnar ræðir baráttuna nm
í kvöld kL 81/2
Annað erindi í erindaílokki ÆF og Sósíal-
istaílokksins um íslenzk þjóðíélagsmál
í kvöld flytur Einar Olgeirsson erindi í salnum aö
Tjarnargötu 20. Er þaö annað erindið í erindaflokki
þeim um íslenzk þjóöfélagsmál, sem Æskulýösfylking-
in og Sósíalistaflokkurinn gangast fyrir.
Baráttan um lífskjörin nefnir
Einar erindi sitt. Mun hann í
upphafi ræða um undirstöðu
Forsætisráðherrar Bretlands
og Grikklands, þeir Macmill-
an og Karamanlis, Zorlu utan-
ríkisráðherra Tyrklands og
fulltrúar Kýpurbúa, þeir
Makarios erkibiskup og dr.
Kutohuk samþykktu samkomu-
lagið. Menderes, forsætisráð-
herra Tyrklands, liggur enn í
sjúkrahúsi í London eftir flug-
slysið á mánudaginn.
Saatnkomulagið sem gert var
verður ekki birt fyrr en á
mánudag, en það byggist á
samningi stjóma Grikklands
og Tyrklands og yfirlýsingu
frá brezku stjóminni.
Aðalatriðin munu vera að
Kýpur fái sjálfstæði og skulu
Grikklánd, Tyrkland og Bret-
land ábyrgjast það. Forseti*
skal vera grfskur en vara-
forseti tyrkneskur og hefur
hann neitunarvald í öllum
stórmálum. Þing eyjarinnar
skal skipað Grikkjum að 70
hundruðustu og Tyrkjum að
30 hundruðustu, en Tyrkir eru
18% eyjarskeggja. í fimm
stærstu borgum skulu Grikkir
og Tyrkir hafa sína borgar-
stjórnina hvorir.
Herlið frá Grikklandi. og
Tyrklandi skal hafa setu á
Kýpur undir sameiginlegri yf-
irstjórn. Bretar skulu hafa á
eynni tvær hei'stöðvar og al-
gert vald yfir þeim.
í fyrrakvöld fréttist að Mak-
arios hefði haft á móti ýmsum
ati’iðum í samkomulagi stjórna
Grikklands og Tyrklands. Alla
nóttina og fram á morgun fóru
fram óformlegar viðræður bak-
Framhald á 12. síðu.
Fæieyskir sjómenn votta
samúð sína
Alþýðusambandi íslands
barst í gær skeyti frá Fiski-
mannafélagi Færeyja, þar
sem íslenzkri sjómannastétt
cr vottuð samúð og hlut-
tekning vegna hinna miklu
sjóslysa.
lífskjaranna og baráttuna fyr-
ir því að viðhalda þeim og
bæta, drepa síðan á fjárfest-
ingarmálin, einkum að því er
snertir hlutfallið milli neyzlu
og fjárfestingar, og loks ræða
um síðustu kjaraskerðingu,
það sem framundan er og á-
greininginn sem uppi er í þcss-
um efnum;
Erindi Einars hefst klukkan
8.30 í salnum niðri Tjarnar-
götu 20. Öllum er heimill að-
gangur.
Drepnar í nafni —
„Bláu bókarinnar^!
Þótt fundur bæjarstjórnar Reykjavíkur, til að af-
greiða fjárhagsáætlun bæjarins, hæfist klukkan 9 í
gærmorgun var honum enn ekki lokið þegar Þjóðvilj-
inn fór i prentun um miðnættið.
Hinsvegar var séð hvernig fara myndi um ályktunar-
tillögur bæjarfulltrúa • Alþýðubandalagsins, sem birtar
voru í gær. Geir Hallgrímsson taldi upp í ræðu sinni
hverjar skyldu hreinlega drepnar og hverjar svæfðar
í nefnd. Kvað hann þessa aðferð ihafða samkvæmt orð-
um „bláu bókarinnar"!