Þjóðviljinn - 26.03.1959, Blaðsíða 1

V
«
i
Finuntudagur 26. marz 1959 — 24. árgangur — 71. tölublað.
INNIIBLAÐINU:
Leikdómur — 7. síða
Ágreiningur Vesturvéldanna
— 6. síða.
I umsldptingarformi og
Stúfur um skonrolt og
kringíur í íslenzkri- ljóðagerð
— 5. síða
Eðja mófmælir einhliða árás-
um á lífskgör verkalýðsins

ASalfundur félagsins mótmœlti skerSing-
unni a samningafrelsi verkalýSsfélaganna
Á aðalfundi Iðju, félags verksmiðjufólks í Reykjavík,
sem haldinn var í fyrrakvöld var samþykkt með veru-!
legum atkvæðamun tillaga frá Birni Bjarnasyni, þar |
sem mótmælt er harðlega gerðum ríkisstjórnarinnar í1
efnahagsmálunum og einhliöa árásum á lífskjör verka-
lýðsins.
Áiyktun aðalfundar Iðju er
í heild svohljóðandi:
„Aðalfundur Iðju, félags
verksmiðjufólks í Keykja-
vík, haldinn 24. marz 1959,
mótmælir mjög harðlega
þeim aðgerðum ríkisvalds-
ins að úgilda með lögum
.gildandi samninga verka-
lýðsfélagani<a við atvinnu-
rekendur, eins og gert hefur
verið með samþykkt lag-
anna „um niðurfærslu verð-
lags og launa“.
I»á mótmælir fundurinn
einnig harðlega þeim ein-
hliða árásum á lífskjör
verkalýðsins, sem í nefndiun
lögum felast, og lítur svo
á að verkalýðssamtökin
megi ekki una því að at-
hafnafrelsi þeirra sé skert
svo freklega sem hér hefur
verið gert.“
De Gaulle ógnar með beitingu
herliðs í Berlínardeilunni
Macmillan og Eisenhov/er trúaðir á að
fundur æðstu manna verði haldinn
De Gaulle hershöfðingi hélt 1 gær fyrsta blaðmanna-
fund sinn síðan hann tók við embætti forseta Frakk-
lands. Var forsetinn hinn vígreifasti og sagði, að ef
lokað yrði leiðinni til Berlín myndi sovétherinn fá að
kenna á herstyrk vesturveldanna.
Flutningsmaður tillögunnar
var, eins og fyrr segir, Björn
Bjarnason, Ætlaði Guðjón Sig-
urðsson formaður félagsins
fyrst að neita að leggja til >
löguna fyrir fundinn og bera
hana undir atkvæði fundar-
manna, en féll frá þeirri á-
kvörðun aftur, er flutnings-
maður krafðist þess að fund-
urinn yrði látinn skera úr um
hvort tillagan mætti 'koma til
umræðu og atkvæðagreiðslu.
Félagsstjórnin sauð þá saman
frávisunartillögu, en hún var
felld og tillaga Björns Bjarna-
sonar samþykkt með verulegum
atkvæðamun.
Myndin er tekin þegar nefndir ríkisstjóma Iraks og Sovéfc-
ríkjanna sátu við samningaborðið fyrir skömmu og sömdu um
tækni. og ef^ahagsaðstoð Sovétríkjanna við Irak.
há sagði forsetinn, að vestur-
3>
Brezkir hermenn handtóku
enn 28 blökkumenn í Njasa-
landi í gær.
veldin myndu ekki fallast á
neina málamiðlun varðandi þá
kröfu að fá að hafa herlið í
Vestur-Berlín eða í V-Þýzka-
'landi. Ef Sovétríkin afhentu A-
iélegur fjárhagur 18 J U
Þjóðverjum yfirráðin í A-Ber-
lín, yrði ástandið óþolandi fyrir
vesturveldin, sem þá yrðu að
semja við austurþýzku stjórnina,
sem þau vildu ekki viðurkenna.
De Gaulle kvaðst vera and-
vígur því að nokkuð yrði dreg-
ið úr vígbúnaði nema vestur-
veiain fengi „örugga tryggingu".
undir stjorn íhaidsins
Félagsstjómin harðlega gagnrýnd á aðal-
íundinum í fvrrakvöld
Mikill fögnuður í írak vegna
úrsagnar úr hernaðarbandalagi
Opinber yfirlýsing gefin út í gærmorgun
Gífurlegur mannfjöldi safnaðist saman á götum og
torgum 1 Bagdad í gær til þess að fagna þeirri ákvörð-
un stjórnarinnar, að írak slculi ganga úr Bagdad-
bandalaginu svonefnda.
Að hernaðarbandalagi þessu í gær, að Bretar myndu áfram
standa nú aðeins Bretland,
Tyrkland, íran, Pakistan og
Bandaríkin að nokkru leyti.
Macmillan . forsætisráðherra
gaf skýrslu i brezka þinginu í
gær um ferðir sínar til Bonn,
Parísar, Moskvu og Washington,
og um viðræður sínar við valda-
menn á þessum stöðum.
Hann kvað svör vesturveld-
Á aðalfundi Iðju, félags verksmiöjufólks í Reykja-
vík, sem haldinn var í fyrrakvöld, var íhaldsstjórnin 1
félaginu harðlega gagnrýnd’ fyrir lélega fjármálastjóm
þau tvö undanfarin ár, sem hún hefur setiö aö völdum.
óska eftir góðum samskiptum
við írak, þrátt fyrir þessa á-
kvörðun stjórnarinnar. Sér-
stakur samningur Bretlands og
íraks, sem gerður var 1955,
þess efnis að Bretar veiti Ii-ak
efnahagsaðstoð, fellur úr gildi
samhliða úrsögn Iraks úr hern-
aðarbandalaginu.
Irakstjórn hefur lieitið því
að hrófla ekki við brezkum
flugsveitum, sem enn hafast við
í Irak, en samningar standa
yfir um ráðstöfun þessarra
flugsveita.
Talsmaður stjórnarinnar í
Pakistan lét svipuð orð falla
um úrsögn íraks og brezlci
talsmaðurinn.

anna við síðustu tjllögum Sovét-
stjómarinnar um fund æðstu
manna verða afhent í Moskvu í
dag. Hann kvað þessar tillögur
gprq ráð fvrir fundi utanríkis-
ráfiherra í maímánuði og fundi
æðstu manna síðar i sumar.
Gaitskell. foringi Verka-
mannaflokksins, spurði hvort
fundur æðstu manna yrði hald-
inn hver svo sem árangurinn af
utsnríki.sráðherrafundi yrði.
Máemillan svaraði því einu, að
alilir virtust nú gera ráð fyrir
því að fundur æðstu manna yrði
haldinn.
• Eisenhower Bandaríkjaforseti
sagði á blaðamannafundi í gær,
að forystumenn vesturveldanna
Framhald á 12. eíðu.
Tekjuafgangur á rekstrar-
reikningi félagsins fyrir sl. ár
var 57' þús. kr. og eru þá með-
taldar 48 þús. kr., sem leggja
á í fræðslu. og vinnudeilusjóð
samkvæmt samþykktum félags-
ins, en það eru 20% af greidd-
um félagsgjöldum. Tekjuaf-
gangiir félagssjóðs á árinu
nemur því aðeins 9 þús. kr.
Til samanburðar má geta
irnir í félaginu töldu óþarfa
bruðl af stjórn Björns Bjarna-
sonar að hafa fastráðinn
starfsmann hjá félaginu. Nú
hefur félagið ek'ki einungis
fastráðinn starfsmann við störf
allan daginn, heldur tekur Guð-
jón Sigurðsson formaður Iðju
einnig laun hjá félaginu sem
nema hálfum þriðju daglaun-
um verkamanns.
þess, að síðasta árið sem stjórn
Björns Bjarnasonar var við
völd í Iðju nam tekjuafgaiigur
félagsins 130 þús, kr. og eru
félagsnienn þó um 300—400
fleiri nú en þá.
Þegar íhaldið var að ná
völdum í Iðju deildu forsvars-
menn þess i félaginu mjög á
fráfarandi félagsstjórn fyrir að
innheimta félagsgjöldin í einu
lagi. Undanfarin tvö ár hafa
gjöldin verið innheimt í tvennu
lagi árlega, en sú innheimtu-
aðferð reynzt mjög óhagkvæm
og stórskaðað félagið.
Benda má á að íhaldsmenn-
Lagður kjölur að
Kassem forsætisráðherra
nýju varðskipi
I gærmorgun lýeti Kassem
forsætisráðherra opinberlega
ýfir því að Irak hefði sagt
sig úr bandalaginu, en írak
hefur engan þátt tekið í störf-
um þess síðan byltingin var
gerð í júlí í sumar.
Talsmaður utanríkisráðuneyt-
isins í London lét svo um mælt
Hinn 23. þ. m. var lagð-
iir kjölurinn jað liinu nýja'
varðsldpi, sem skipasniíða-
stöðin í Álaborg ,í Danmörku
er að byggja fyrir íslenz.kit
landhelgisgæzluna. Áætlað
er að skipið verði tilbúið
á næstu vetrarvertíð .
írezk herskip vernda þjófa á 3 svæðum
Sem stendur gæta 4 brezk herskip þriggja ránssvæöa
til ólöglegra veiða fyrir brezka togara hér við land.
Eitt svæðanna er á Selvogs-
grunni, frá Einidrang að Sel-
vogi, annað við Snæfellsnes,
frá Jökuldjúpi að Kolluál, hið
þriðja við norðanverða Vest-
firði, frá Isafjarðardjúpi að
Kögri.
Herskipin eru flest þau sömu
og verið hafa hér áður, nefni-.
lega nú 1100 tonna fylgdarskip,
sem ganga um 25 sjóm. á
klst. Þau heita RUSSELL,
MALCOLM, PALLISTER og
DUNCAN.
Hinar ólöglegu veiðar brezku
togaranna á fyrrnefndum svæð-
um ihafa verið mjög misjafnar,
— stundum hafa verið þar allt
að 10 togarar í hóp, oftast þó
færri eða ■ jafnvel engir.
Síðari ihluta dags í gær var
t.d. einn togari fyrir innan
takmörkin á Selvogsgrunni, 8
við Snæfellsnes og engir uiid-
an Vestfjörðum. Á sama tíma
var vitað um 47 aðra brezka
togara að veiðum djúpt og
grunnt utan við fiskveiðitak-
mörkin frá Vestmannaeyjum að
Horni. Annars staðar við land—
ið hefur ihvergi orðið vart við
erlend fiskiskip undanfarið.