Þjóðviljinn - 03.12.1959, Page 4
4) — ÞJÓÐVILJINN — Fimmtudagur 3. desember 1959
Æ S K U LÝÐSSH Ð A ‘
Frá s'jopplsfum og cmd~
sjoppisfum i Hóiminum
ViÓtal viS
Reyni Bjarnason
r
Höfnin í Stykkishóhni
Vœringar í Stykkishó
Keynir Bjarnason
Hann heitir Reynir Bjarna-
son, stúdent úr Menntaskól-
anum í Reykjavík, liðlega tví-
tugur. Hann er ljóshærður og
rjóður í andliti og kennir í
vetur við barna- og miðskól-
ann í Stykkishólmi.
Ég kom honum ekki strax
fyrir mig þegar ég hitti hann
á förnum vegi um daginn.
Svo rifjaðist upp fyrir mér,
að ég hafði séð hann á 18.
þingi ÆF á Akureyri í sept-
ember — einstaklingsfulltrúi
fyrir Snæfellsnes — Reynir
Bjarnason . . .
„Heyrðu Reynir ert þú
Hólmari?"
„Því sem næst. Fæddur og
uppalinn í næstu sveit.
„Jæja — og hvað segirðu
í fréttum þarna að vestan?“
í fréttum — já, það væri
þá helzt frá sjoppustyrjöld-
inni“.
„Hvað sagðirðu — sjoppu-
styr jöldinni ?“
„Já. — Svo er
mál með vexti
að í haust hef-
ur geisað
sjoppu- eðaöllu
heldur e. k.
menningarstyrj-
öld í Stykkishólmi. Það
byrjaði eiginlega með því,
þegar þingmaðurinn bað leyf-
is að mega reisa benzínstöð",
„Benzínstöð ?“
„Já, því þegar lokið var
við byggingu benzínstöðvar-
innarj þá var hún ekki leng-
ur benzínstöð!“
„Heldur hvað?“
BÆJÁRPOSTURINN
© Villandi upplýs-
ingar
Maður, sem kom að máli
við póstinn, kvaðst oftar en
einu sinni hafa orðið fyrir
því, þegar hann hringdi í
verzlun til þess að spyrja um
verð á einhverjum hlut, að
honum var gefið upp rangt
verð, — hluturinn reyndist
miklu dýrari, þegar hann kom
að kaupa hann, heldur en
sagt hafði verið í símann.
Mismunurinn var í því fólg-
inn, að eftir var að bæta
söluskatti ofaná það verð, sem
upp var gefið í s'ímann. Það
kann að vera hagkvæmt sölu-
bragð hjá kaupmanninum að
segja vöruna ódýrari en hún
raunverulega er til þess að
laða kaupendur að, en fyrir
kaupandann getur þetta kom-
ið sér mjög illa. Ef um dýr-
an hlut er að ræða og með
liáum skatti, getur meira að
segja farið svo, að þeir pen-
ingar, sem kaupandinn ætlaði
að láta sér nægja, hrökkvi
ekki til, þegar á reynir, og
verður gróði seljandans þá
líbill af bragðinu. Sem betur
fer eru það ekki nema sum-
ar verzlanir, sem hafa þenn-
an hátt á að hæna að sér við-
skiptavini, og þær ættu að
leggja hann niður sem skjót-
ast, því að þær græða ekk-
ert á honum, þegar allt kem-
ur til alls. Þar sem menn
telja sig prettaða á einhvern
hátt, koma þeir ógjarnan aft-
ur að verzla.
• TOP-HAT
Og svo er það tímaritið
TOP-HAT, sem póstþjónarn-
ir sáu fallegu myndirnar í og
póstmeistari kyrrsetti. Sam-
kvæmt öruggum heimildum
hefur rit þetta verið selt á-
tölulaust í fleiri ár í bóka-
verzlun einni norður á Akur-
eyri. Raunar hefur pósturinn
sannfrétt, að stundum hafi
feimnir menntaskólapiltar
veigrað sér við að biðja af-
greiðslustúlkurnar um ritið
og því fremur tekið þann
kost að „nappa" einu og einu
hefti svo lítið bar á. En hvað
nm það, — staðreyndin er,
að ritið hefur verið þarna
til' sölu og enginn séð ástæðu
til að stugga við ósómanum.
Nú er spurningin bara þessi
(eins og Gylfi Þ. segir), hvort
heldur ber þetta vott um ein-
staklega lélega siðgæðisvitund
Akureyringa, að láta spill-
inguna þannig dafna fyrir
.augunum á sér, eða tilviljana-
kennd vinnubrögð yfirvald-
anna 'í því að hefta útbreiðslu
sorprita og annars siðspillandi •
les- og myndaefnis? ®
•
• Hvort man nú 2
enginn? •
•
Eg er hræddur um, að þaðj
verði að svara síðari spurn-J
ingunni játandi. Að vísu er*
TOP-HAT svo sem mesta •
sorprit, sem ekki á neitt er- •
indi til íslenzkra unglinga. En •
það er bara ekki hótinu verra. •
en morg onnur nt erlend, sem •
inn eru flutt í stórum búnk- •
um sem lesefni fyrir íslenzkag
æsku. Og þau eru heldur ekkij
allt í sómanum sum ritin.J
sem gefin eru út hér á landi. •
Það hefur einnig sýnt sigj
áður, að íslenzk yfirvöld eruj
ákaflega áttavillt í mati sínu*
á, hvað sé klám eða siðspill-J
andi lesefni, (virðast jafnvel*
meta það eftir málinu, sem •
það er prentað á), eða hvortj
man nú enginn Rauða rúbín-J
inn ? •.
„Sjoppa!! Þannig er, að í
sumar brann hótelið í Stykk-
ishólmi og þar með sú skárri
af tveimur sjoppum bæjarins.
Mátti hið daufa menningarlíf
staðarins vart við þessu á-
falli, enda hafði Sigurður
Ágústsson þegar fyrir brun-
ann sótt um leyfi til að reisa
nýja sjoppu. Hreppsnefndin
er hinsvegar menningarfjand-
samleg og neitaði Sigurði.
Aftur á móti veitti húti hon-
um leyfi til að reisa benzín-
stöð. En þegar til kom reisti
Sigurður alls ekki benzínstöð.
Mannvirkið etóð tilbúið í
nokkra daga fyrir kosningar
— og var síðan opnað eftir
kosningar. Og sjá — þar
fyrirfannst hvorki smurolía
né frostlögur, heldur borð og
stólar, en á veggjum voru
hillur hlaðnar myndskreytt-
um menningarritum ásamt
kók og góðgæti handa bless-
uðum börnunum. Þannig
„vildi það til“ að byggingu
húss þess, sem upphaflega
skyldi reisa sem benzinstöð
lauk með því, að það varð
sjoppa".
„En hvað með styjöldina?"
„Hreppsnefndin
hafði eins og
áður er sagt
■ > | neitað Sigurði
SKJSI um leyfi til
sjoppuhalds.
Sjoppumenning-
in átti sem sagt erfitt upp-
dráttar í Hólminum. Sjopp-
unni varð þingmaðurinn að
loka á venjulegum lokunar-
tíma verzlana og láta sér
nægja að gera gælur við ríkj-
andi verðlagsákvæði. Grelp
hann loks til þess ráðs að
safna undirskriftum meðal
þorpsbúa undir áskorun á
hreppsnefndina um að af-
létta banninu.
Þegar hér var komið hafði
nokkur bardagahugur færzt
í ýmsa annars friðelskandi í-
búa staðai'ins. Skiptust flest-
ir þeirra í tvær andstæðar
fylkingar: sjoppista og and-
sjoppista.
En í þann
munid, sem Sig-
CiiK«l>Ew urður hafðii
rUROIir safnað um það
bil helmingi
þorpsbúa á
bænaskjal sitt
til hreppsnefndarinnar bætt-
ist óþurftarmönnum „menn-
ingarinnar" í Stykkishólml
nokkur liðsauki, þar sem
vorum við kennararnir við
barna- og miðskólann. Við
gengumst fyrir foreldrafundi
um málið. Urðu þar allharðar
orðasviptingar og eru fleyg
ummæli eins úr liði „sjopp-
ista“, er hann rökstuddi mál"
stað sinn með því „að börn"
in þyrftu að geta farið í
sjoppu á kvöldin til þess að
rétta úr skólakryppunni".
Fundinum lauk með því að
samþykkt var áskorun um að
banna allan sjoppurekstur i
Stylddshólmi“,
„Og la.uk þar með mál-1
inu?“
„Já — með fullum sigri
„andsioppista". Nú er aðeins
ein sjoppa í Stykkishólmi og
henni er lokað kl. níu á
kvöldin“.
„Jæja — segirðu nokkuð
fleira í fréttum. Hvað um
félagslíf í-Stykkishólmi ?“
„í Hólminum
eru ýmis félög
starfandi, en
• ■ >■< einna mest líf
neilTIIEI mun vera í
Ungmennafélag-'
inu og Rotary-
klúbbnum. Félög á staðnum
hafa bundizt samtökum um
byggingu félagsheimilis og
verður væntanlega byrjað á
framkvæmdum í vor. Þetta
verður n\jög myndarlegt húa
og bætir úr ákaflega brýnni
þörf, þar sem húsnæðisieysi
hefur hingað til einkum háð
félagsstarfsemi á staðnum.
Ætlunin er, að í félagslieimil-
inu verði rekið hótel, en auk
þess verði þar húsrými fyrir
allskonar fé'agsstarfsemi og
skemmtanir".
„Hverníg er atvinnuástand-
ið í þorpinu?"
Framhald á 10. síðu
Ritstjóri: Franz A. Gíslason