Þjóðviljinn - 18.05.1960, Blaðsíða 4

4) — ÞJÓÐVILJINN — Miðvikudagur 18. maí 1960
!• a5 er ekki nóff að fá nýja
vagna í stað gömlu skriflanna.
ekki þarf síður að hugsa lun
að Iaga ferðir strætisvagnanna
eftir þörfum far]>ega og veita
þeim aðra nauðsynlega þjónustu.
Strætisvagnar eru orðnir
ómissandi í Reykjavík, borg-
inni, sem þanin er út um tún
og holt, dali og hæðir og með
harla vafasömu skipulagi þó.
Marg'r nýir og góðir strætis-
vagnar hafa verið teknir í
notkun og er það vel. Far-
gjöld eru nýhækkuð. Ekki
þurfti að minna þá, sem mál-
um strætisvagnanna stýra á
það „afrek“. Þess vegna er
nú rétta stundin til þess að
minna þá á ýmislegt, sem
virðist þvæiast fyrir þeim eða
þeir hafa alls ekki auga fyrir.
Hér skal í þetta sinn drepið
á tíu atriði.
Hvað á t.d. sú óverjandi
hneysa að standa lengi, að
almenningur skuli ekki geta
fengið í hendurnar cdýrar
og skýrar ferðaáætlanir ? Fyr-
ir nokkrum árum var þetta
reynt, en það plagg er nú
bæði illfáanlegt og alveg úr-
elt. Nú er um 3 eða 4 aðal-
stöðvar að ræða, sem vagn-
arnir ganga frá. Margir eiga
: þess því engan kost að vita
fyrirfram um brottfarartím-
ann eða frá hvaða stöð vagn-
inn fer, sem taka skal. Þetta
Viggó Oddsson, formaður
Reykjavíkurdeildar Bindindis-
félags ökumanna hefur sent
bæjarpóstinum annað bréf,
sem hann segir m.a. ritað
í tilefni af nýlegum skrifum
um bílaþjófnaði, en hann vík-
ur einnig í bréfi s'ínu að fleiri
málum í sambandi við bif-
reiðir og umferðamál. Brcf
Viggóg er svoliljóðandi:
„Tij Bæjarpósts
Þjóðviljans.
i Á þessu ári hafa fleiri stórir
er slæmt. Margt þurfa menn
að vita um vagnana, tíma
þeirra og leiðir, en vita alls
ekki, af því að handhægar
og nákvæmar upplýsingar
skorfir. Ætli einhver með
strætisvagni í hverfi, sem
hann fer sjaldan eða aldrei
í, þá er ekki að vita, hvað
langur tími fer í að afla upp-
lýsinga um það mál. Hér er
i fáum orðum sagt, um að
ræða furðulegt kæruleysi.
Það er engin afsökun, þótt
forráðamenn S.V.R. hengi upp
einhvern prentaðan bleðil á
Lækjartorgi. Það sjá fæstir.
Eða er það er til vill ætlun-
in, að t.d. Vogabúi, sem ætl-
ar vestur á Seltjarnarnes taki
leigubíl niður á torg, til þess
að geta lesið þar um ferðir
vestur á Nes? Fáist hér ekki
skjót bót á, ættu forráðamenn
S.V.R. að upplýsa, hvað þeir
ætli að hækka fargjöldin mik-
ið áður en þeir treystist til
að leggja nefndan pokahátt
niður. Það er nefnilega ekki
meðfæddur eiginleiki allra að
vita ætið og fyrirfram skipu-
lag S.V.R. árið 1960.
2. ............. _
Þá vil ég drepa á annað at-
riði, sem ég tel beinlínis vera
til hinnar mestu vansæmdar
fyrir forráðamenn S.V.R.:
Hvers vegna er evo sáralítið
sem raun ber vitni gert fyrir
allan þann fjölda fólks, sem
vill vera og þarf að vera við
jarðarfarir frá Fossvogskap-
ellu? Árum saman liefur sú
sjón blasað við, að megin
þorri þessa fólks er að lemj-
ast þarna um í illviðrum, far-
artækjalaust og prúðbúið. Hér
er það auðvitað engin afsök-
un, þótt ferðir séu farnar
einhvern tíma og einhvers
staðar í nánd. Það eina, sem
leysir þetta vandamál, eru
sérstakar ferðir á þeim tím-
um virkra daga, þegar helzt
er jarðað. Geri ég það hér
bílstuldir átt sér stað en
menn muna áður hér á landi.
Oft er þessum bílum stolið
af ölvuðum unglingum, sem
eyðileggja bíla, sem kosta
hundruð þúsunda, ýmist einir
sér eða samanlagt, og valda
eigendum bílanna tjóni á verð-
mætum, sem oft hefur tékið
áratugi að afla. Bindindisfél.
ökumanna hefur í nokkur ár
reynt að vekja áhuga bíla-
verzlana á tilveru þjófheldra
öryggislása á, bíla en með
litlum árangri. B.Ö. á Norð-
urlöndum hafa í vor vísað
mér á viðurkennt fyrir-
með að kröfu minni, að hér
fáist bæði skjót og drengileg
úrlausn. Þetta er svo sjálf-
sagt og allt aðgerðarleysið
að sama skapi skammarlegt,
að ég ræði þetta ekki frekar,
nema tilefni verði til þess.
3.
Þeir, sem búa í Mela- og
Hagahverfi, urðu um tíma að
una við strjálar ferðir, þar
sem var aðeins hraðferðin
Austurbær-Vesturbær og
Vesturbær-Austurbær á hálf-
tíma fresti. Það var því mjög
aðkallandi og gott, þegar
Hagaferðin kom til sögunnar.
En sú dýrð stóð þó ekki lengi,
því tíma Hagaferðar var
skjótt breytt. Nú má segja,
að Hagavagninn hafi í Haga-
hverfinu a.m.k. samflot með
hraðferðunum áðurnefndu.
Þetta er afleitt og rýrir mjög
notagildi Hagaferðarinnar.
Hún ætti eins og upphaflega
að fara um Hagahverfið á
miðjum hálftímanum, sem
líður milli hraðferðanna, þá
væri ótrúlega vel séð fyrir
ferðum á þeim slóðum.
r-:>i
4.
Með hækkuðu fargjaldi er
sjálfsagt að minna á, að
hreinlæti verður að fara vax-
andi í strætisvögnunum. Gera
þarf meira af því að þvo
gólf þeirra, hreinsa sætin og
sjá um að loftið sé þolanlegt.
Sérstaklega er þetta áríðandi
nú, þegar ryktími sumarsins
og bæjaryfirvaldanna er að
hefjast. Enn er og annað,
sem þarf að hreinsa, því það
er bæði bagalegt og sóðalegt
að halda upp á þau óhrein-
indi. Hér á ég við rúðurnar
í vögnunum. Þær verða
ætíð að vera hreinar. Þá verð-
ur bjartara inni í vögnunum,
akstursöryggið meira og far-
þegarnir sjá betur út, en þeir
tæki í Sv'íþjóð sem framleið-
ir g'írlása á um 200 bílteg-
undir. Lásarnir kosta um 30
sænskar krónur eða um 500
ísl. kr. úr búð. Þessir lásar
hafa meðmæli sænskra trygg-
ingafélaga og lögreglu og eru
sömu aðilcr á íslandi mjög
hlynntir því að reynþ verði
að flytja inn Iásana.
Sama fyriræki framleiðir
einnig vélhitara til að auð-
velda ræsingu bílvéla í frosti,
eru bílstjórar mjög hrifnir af
þessu tæki. Vélar og skip h.f.,
Hafnarhvoli, veitir nánari
unplýsingar og sér um inn-
flutning þessara tækja. Einn-
ig má nefna annað tæki sem
ökumönnum hentar að eiga,
það eru Polaroid (lax) gler-
Framhald á 10. síðu.
þurfa oft að geta áttað sig
á því, hvar þeir eru staddir
í borginni. Þetta atriði nefni
ég einmitt vegna þess hve
rækilega gluggaþvotturinn
var vanræktur í vetur. Göt-
urnar voru oft blautar. Vatn
og for gusaðist því á rúðurn-
ar, svo að farþegar áttu
mjög illt með að átta sig á
því, hvert þeir voru komnir,
þar eð ekki var viðlit að sjá
út. Skammdegið átti líka
sinn þátt í þessu og auðviað
voru menn alveg jafn nær,
þótt þeir grilltu einhver ljós
einhvers staðar. Með öðrum
orðum: Það er nauðsynlegt,
að rúðurnar séu vel hreinar.
5.
Þá er rétt að geta þess,
sem er með öllu ástæðulaust
uppátæki, en getur hæglega
ruglað fólk í ríminu. Strætis-
vagnabílstjórar gera nokkuð
af því, að kalla upp mismun-
andi nöfn á sama staðnum.
Dæmi: Landspítalinn — Kenn-
araskólinn, Stúdentagarðarnir
(Gamligarður) — Háskólinn,
Háskólinn — Loftskeytastöð-
in — Melarnir. Svonalöguð
vitleysa, ásamt því að kalla
stundum alls ekkert, bendir
til þess, að hér sé ekki bíl-
stjórana um að saka, heldur
sé þetta aðeins einn anginn
af skipulags- og afskiptaleysi
yfirmannanna.
6.
Ekki er það svo efnilegt
með klukkurnar, sem farið
er eftir: Á Varðarhúsinu,
Torginu og Dómkirkjunni.
Þeim ber sjaldnast saman og
leikur mismunurinn venjuleg-
ast á 1-2 mín. Þar sem þess-
ar klukkur eru ekki, er svo
tímatal strætisvagnanna enn
lausara í reipunum. Þær
klukkur, sem eru í vögnunum
sjálfum eru svo oftast snar-
vitlausar. Annað hvort á að
nenna að hugsa um þessar
klukkur eða fjarlægja þær.
Það er með öllu óþarft að
láta þær auka á glundroðann.
7.
Óskemmtilegt er að sjá,
þegar vögnunum er lolcað og
engum hleypt inn, jafnvel
þótt kujdi og óveður sé. Vit-
anlega þurfa vagnstjórarnir
að bregða sér frá, en þegar
slíkt gerist á aðalstöðvum
S.V.R., ætti að vera auðvelt
að láta aðra starfsmenn S.V.R.
gæta vagnanna og hleypa
fólki inn.
8.
Það sem ég hef helzt út
á vagnstjórana sjálfa að setja
og hef raunar margsinnis séð,
Vitalis skrifar:
er þetta, hve oft þeir (flestir)
freistast til að ,stela réttinurne
í umferðinni. Hér er uhi raun-
verulegt vandamál að ræða,
en að sjálfsögðu er ótækt að
vagnstjórarnir geri þetta,
Einhlít lausn á þessu væri
auðvitað það, að strætisvagn-
ar hefðu einhvers konar for-
gangsrétt í umferðinni. Ég
tel, miðað við aðstæður allar,
að slíkt gæti vel átt rétt á
sér og þá væri eins og ég
segi, þetta „stríð“ úr sögunni.
í
9.
1 sambandi við hraðferðina:
Austurbæ-Vesturbæ, hefi ég
oft furðað mig á þvi, hvers
vegna sá vagn má ekki nema
staðar fyrr en innst á Hverf-
isgötu. Ég á hér alls ekki
við það, að þessi vagn fari
að stanza víðs vegar á Hverf-
isgötu, því það þyrfti ekki
að bæta við nema einni stöð
miðsvæðis á Hverfisgötu til
þess að kostirnir yrðu yfir-
gnæfanlegir og langt um
veigameiri en rökin fyrir því,
að þetta sé ekki gert. Ég hef
sérstaklega 1 huga Frakka-
stíginn, því hann er þarna
einmitt miðsvæðis. Þar í
grennd starfar fjöldi fólkg
(nokkur hundruð), t.d. í Mat-
borg, Sláturfélagi Suðurlande,
Gagnfræðaskólanum við Lind-
argötu og í mörgum búðum
o.s.frv. Flest þetta fólk gæti
haft hið mesta hagræði af
hraðferðinni Austurbæ-Vest-
urbæ, ef hún stanzaði við
Frakkastíg, en eins og nú
horfir, er því algjörlega mein-
að að nota þessa ferð. Ég
geri hér með að eindregnum
tilmælum mínum, að hér fáist
sjálfsögð, útlátalitil og ótrú-
lega áhrifarík leiðrétting :•
•Vagninn stanzi á Frakkastíg..
Að lokum er evo rétt að
drepa stuttlega á það, sem
framtíðinni tilheyrir. Hug-
myndin, að allir strætisvagnar
verði að hnappast saman í
miðbænum, er orðin úrelt. Ný,
hagkvæm og skörp skipulagn-
ing þarf hér að koma til.
Mín 1) lnigkoma;: er sú, aðv
vagnarnir gangi borgarend-
anna og úthvefanna á milli
með aktri gegn um miðbæinn.
Með þessu hyrfi strætisvagna-
þvargið á torginu og borgar-
búar fengju miklu betri og
örari ferðir um borgina.
Læt ég nú þetta nægja að
sinni, en fróð'egt verður að
sjá, hvort eða hvernig yfir-
völd S.V.R. „regera“ við þessa
ádrenu.
S.V.R. talrii sjálfsagt að
hækka fargjöldin, þess vegna
telja nú farþegamir enn þá
sjálfsagðara að þeir hækki
réttlætiskröfurnar. Sjáum. svo
hvað setur.
Vítalis
1) Nota orðið hugkoma í
stað orðsins htígdetta, sbr.
það að koma értthvað í1 hug
og sbr. fom fræði íslenzk.
ÝÍtalis
<•>
• ÞJÓFHELDIR
ÖRYGGISLÁSAR
Hœkkuð fargjöld—
v Kröfur hœkka