Þjóðviljinn - 25.06.1960, Síða 7
Laugardagur 25 iúní 1960 — ÞJÓÐVILJINN — (7
Guomundur Vigfússon lýsir öngþveitisóstndinu í skólamálum Reykjavíkur
oq gerir grein fyrir úrbótatiilögum Alþýðubandalagsins í bœiarstjórn
fulltrúar : Sói>r. listaflokksiris
og síðar A^þýðubandaiagsins
befðu á undanfcrnnm árum
margsinnis flutt rökstuddar
tiliögur í bæjarstjárninni um
liráðari framkvæmdir í skóla-
byggingamálum »;og stcrlega
aukið fjárframlag til þeirra,
en meirihluti Sjálfstæðis-
flolíksins ætíð fellt þær eða
vísáð frá. Síðán sagði Guð-
mundur:
Hvernig núverandi skóla-
liúsnæði í bænum hefur í raun
og veru gjörsamlega sprengt
áf sér nemandafjöldann má
bezt marka af tvennu. í
fyrsta lagi margsetningunni i
skólastofunum. I öðru lagi því
húsnæði hingað og þangað um
bæinn/ sem taka hefur orðið
, á leigu til skólahalds en
aldrei var til þess ætlað.
Eg hefi ekki nýrri skýrslur
liandbærar en frá árslokum
1958. Það ástand, sem þær
minna öfullkomnar kenöára-
stofur, þar sem vinnufriður
er af mjög skornum skammti.
HúsnœSis-
leysi
Húsnæðisleysi skólanna og
frumstæðar aðstæður í mc'rg-
um þeirra hefur það einnig í
för með sér að nemendur eru
á eilífum þeytingi milli skóla
daglangt. Á þetta ekki sízt
við um matreiðslu, handa-
vinnu og aðra þætti verk-
náms. og leikfimi, en aðstöðu
til að stunda þessar náms-
greinar skortir alveg í mörg-
um skólunum. . Skólaeldhús
eru aðeins í 5 skólum af 19,
handavinnustofur alltöf fáar
og í sumum skólunum alls
engar, fimleikasalir eru í að-
eins 6 skólum.
Sérstakar söngstofur cru í
komusalir í aðeins 4 skólum
af 19 og er einn þeirra not-
aður sem almenn kennslu-
stofa, og kvikmyndasalir eru
einungis í 3.
Leigu-
húsnœSi
Við þessa stuttu lýsingu á
húsnæðisskorti skólanna og
ófullnægjandi aðstöðu þeirra
í flestum greinum má bæta
því sem e.t.v. sýnir bezt hve
ástandið er alvarlegt orðið
og hversu rik nauðsyn er á
að nú verði loks skjótt og
myndarlega við brugðið. Það
er nú orðið árlegur viðburður,
að skólar geta ekki alls stað-
ar í bænum hafið störf sín á
réttum tima, vegna húsnæðis-
skorts. Þá er augljóst að auk-
ið verknám á skyldustigi
verður a.m.k. fyrir alvarlegum
árlega á þriðju milljón í
húsaleigu til annarra í stað
þess að bærinn byggi sjálfur
sín skólahús, eigi þau og
reki. En þetta er ein afleið-
ingin af áhugaskorti og
skeytingarleysi Sjálfstæðis-
flokksins í skólamálunum.
Rétt er að það komi fram
til upplýsingar, þótt flestum
bæjarfulltrúum sé það vafa-
laust kunnugt, að bæjarsjóð-
ur ver nú 11 millj. kr. á ári
í skólabyggingar samkv.
fjárhagsáætlun. Þetta er
sama upphæð og kostar að
reisa eina sorpeyðingarstöð!
Er varla von að miði í rétta
átt meðan menningaráhugi
meirihlutans er á þessu stigi.
S einagangur
Verkin sýna líka merkin.
Ár eftir ár er verið að dunda
við sömu byggingarnar og
^ygöja þyrfti árlega til við-
bótar allmargar skólastofur
til þess að útrýma þrísetningu
og losa leiguhúsnæði.
I framhaldi af þessu benti
skólamálanefndin á þau verk-
efni sem næst lægju. Nefnd-
in lagði áherzlu á að hraðað
yrði framkvæmdum við
Breiðagerðisskóla, 8 kennslu-
stofur byggðar í Réttarholts-
skóla fyrir næsta skólaár
(1957—1958); bygging Haga-
skóla, Vogaskóla og Hamra-
hlíðarskóla hafin strax vorið
1957, svo að í hverjum þess-
ara skóla yrðu 8 kennslu-
stofur nothæfar í byrjun
næsta skólaárs.
Þá lagði nefndin áherzlu á
að hraðað yrði samningum
við menntamálaráðuneytið um
byggingu og rekstur æfinga-
deildar Kennaraskólans, sem
ætlaður er fyrir norðurhluta,
Hlíðanna, austan Lönguhliðar,
gefa mjmd af mun í öllum aðeins 4 skólanna og teikni- töfum af sömu ástæðu, ef það
meginatriðum óbreytt. Þá stofur í 5 þeirra, og ekki er verður þá framkvæmt vegna
var nemendafjöldi 11.281 og útkoman betri þegar kemur að skorts á húsnæði.
barna- og gagfræðaskólar 19, öðrum námsgreinum, sem Hvar við erum á vegi stadd
og auk þess iitibú í félags- þarfnast sérstaks húsnæðis, ir í húsnæðismálum skólanna
heimilum og leikskólum. Al- svo sem eðlisfræði, efnafræði, og hversu ibyggingar skóla
merrnar skólastofur eru tald- landafræði og náttúrufræði. hafa dregizt aftur úr má
ar 193. Tvisett var í 130 í aðeins einum skólanum, einnig marka af því leiguhús-
stofum og þrísett 'i 49. Af Gngnfræðaskóla Austurbæjar, næði sem er í notkun til
193 kennslustofum er því ein- eru sérstakar kennslustofur skólahalds. í árslok 1958
sett í aðeins 14 og þar af fyrir þessar námsgreinar. I voru a.m.k. 36 almemiar
eru S tilheyrandi Kvennaskól- öðrum engar. Stofur fyrir kennslustofur í leiguhúsnæði
anum. hjálpar- eða talkennslu eru eða leikskólahúsnæði af 193
’Þesfei þrengsli í skólunum aðeins 3 í skólunum öllum, þ. sem ýójú ‘I notkún alls. Þegat-
liafa ekki aðeins í för með e. í Austurbæjarskóla, Mela- allt hefur verið komið í öng-
sér stórlega aukna erfiðleika skóla og Breiðagerðisskóla. þveiti og hvergi verið hægt
við nám Og kennslu heldur Aðeins 1 skóli, Austurbæjar- að koma bömum og ungling-
ér bessi áhleðsla algert brot skólinn, hefur eigin sundlaug. um á skólaskyldualdri undir
,'á öllum viðurkenndum heil- Að öðru leyti verður öll þak, vegna margsetningar í
brigðiskröfum og reglum í sundkennsla að fara fram í því skólahúsnæði sem fyrir
samfoandi við skólahald. Þeirri einu sundhöll sem bær- var, hefur verið gripið til
Margsetningin hefur það í á og byggð var fyrir þrjá- þess ráðs að leigja félagsheim.
för með sér að nemendur eru tiu urumj se hun þa ekki með ili hja íþiotta- og ungmenna-
að koma á cllum tímum dags öllu vanrækt. Þetta ástand er félögum, verksmiðjubygging-
,í skólann. Aðeins nokkur í heild 'bæði til skaða óg ar líjá'einstáíclingum og taka
lihiti nomenda getur hafið skammar. leikskóla sem ætlaðir voru
nám. að morgni en hinn hlut- Heilbrigðisþjónustan er smábörnum og nota til skóla-
inn verður að koma síðdegis. s'ízt betur sett en sjá’far balds. Slíkt er auðvitað al-
Þetta slítur að sjálfsögðu námsgreinarnar. I aðeins 6 Sert neyðarúrræði og getur
sundur vinnutíma kennar- stærstu skólunum eru stofur aldrei komið í stað fullkom-
anna, sem með þessu fyrir- ' fyrir lækna og tanniækna- innar kennsluaðstöðu. Bæjar-
komulagi verður frá kl. 8 að stofur eru 5. Hvorttveggja er sjoður greiddi kr. 2.183.268,
morgni til kl. 5, 6 eða jafn- þvi í molum. Aðeins 6 skól- ^7 * húsaleigu vegna barna-
vel 7 að kvöldi, með lengri anna hafa aðstöðu til ljós- gagnfræðafræðslu árið
eðg •skemmri biðtímum inn á baða fyrir vanheila nemend- 1959. Þessi útgjöld eru að
i -mLHi. Kemur þetta því harðar ur. í flestum þeirra skortir iangmestu leyti fyrir leigu-
. ’niður:’ á kennurunum sem með • öllu aðstöðu til kvik- húsnæði til skólahalds en að-
,vinnuskilyrði þeiira í skólun- myndasýninga og félags- og eins Mtil upphæð vegna af-
• • i -' hnn eru ýfirléitt mjög bág- tómstundastarfs nemenda, skrifta af skólum bæjarins.
•.-c .r.f borin.. Utan kennslustunda er sem með öllum menningar- Auk alls annars er það
; 1; fæstum skólunum um aðra þjóðum er vaxandi þáttur. i, mjög óhagstætt pg léleg fjár-.,.
ey.inh;'aðatöðu-aQ í'ífeða en meira.eða. skólastarfi. Hér eru sam- málastjórn að þurfa að verja
framkvæmdum miðar hægt.
Nefndin sem fjallaði 1957 um
skiptingu bæjarins 'í skóla-
hverfi, staðsetningu skóla og
stærð þeirra vann að ýmsu
leyti gott starf, þótt fram-
kvæmdin hlyti óhjákvæmilega
að ráða úrslitum um árangur-
inn. Nefndin benti m.a. á það
í áliti sínu, að til þess að
leysa húsnæðisþörf þeirrar
aukningar, sem verður árlega
á tölu nemenda á barna-
fræðslu«!f,cig gagnfræðastigi,
þyrfti a.m.k. 20 almennar
kennslustofur á ári, miðað
við tvísetningu í barnaskólum
og einsett á gagnfræðastigi.
Auk þess benti nefndin á, að
þ.e. í 9. skólahverfi, sbr.
hverfaskiptingu nefndarinnar.
Árð 1958 vildi nefndin, að
haldið yrði áfram fram-
kvæmdum við áður nefndar
skólabyggingar og a.uk þess
hafin bygging skóla fyrir
Laugarnes og hluta af Laug-
arási (Laugalækjarskóli).
Nefndin gerði ekki tillögur
um framkvæmdir lengra fram
í tlmann, en sagði: „Síðan
verði verkefnin tekin fyrir,
eftir því livar þörfin éf -mest
aðkallandi hverju sinni.“
Bæjarstjórnin féllst ein-
róma á tillögur nefndarinnar.
Framliald á 10. síðu
Eskihlíðarskóli var í upphafi by.ggður sem leikskóli fyrir
börn i Hlíðahverfi. Þar hefur bamaskóli verið starfræktur
frá byrjun.