Þjóðviljinn - 23.10.1960, Blaðsíða 6

6) — ;ÞJÓÐVILJINN — Sunnudagur 23. október 1960
bntirtttr^rnftmmiixrnin^
?k:
PIODVILJINN
Útgefandl: Bamelnlngarflokkur alþýSn — öóBíaliataflokkuriiin. —
RltstJA*ar: Magnús KJartansson (4b.), Magnús Torfi Olafsson, Bi«-
^rBiir GuCmundsson. — PréttaritstJórar: tvar H. Jónsson. Jón
»ia»nasos - Auglýslngastiórl: Guðgeir Magnússon. — Rltstjóro,
AiicrlýRi^ear. nrentsmlBJa: SkólavörBustlg ltt. — Biml
17-600 Œ llnur). - ÁakrlftarverB kr. 45 & mán. - Leusasöluv. kr. 1.00.
v'rentamlCJa ÞjóBvllJans.
Ný skuldasöfnun
7X2

Ijegar Jónas Haralz flutti hina alkunnu ræðu
* sína um efnahagsmál 1. desember í fyrra
var það ein meginuppistaðan í máli hans að Is-
lendingar hefðu tekið svo mikið af erlendum
lánum að ríkið væri að sligast undan þeim,
vextir og afborganir af lánum þessum væru mun
hærra hlutfall af útflutningsvörunum en nokk-
urt vit væri í. Kvað hann sig aðeins hafa fundið
eina þjóð í veröldinni sem verr væri komin.
Þessi örlagaþrungnu dómsorð hagfræðingsins
voru síðan notuð óspart til réttlætingar viðreisn-
inni svonefndu; þjóðin væri komin að hengi-
flugi og yrði að snúa við, hætta að taka erlend
lán en temja sér sparsemi og fyrirhvggju. Þess-
ar efnahagslegu siðferðiprédikanir hafa býsna
mikið strjálazt að undanförnu, en þó hafði Ólaf-
ur Thors forsætisráðherra sig unp í það að segja
á þingi á þriðjudaginn var: „Eftir að núverandi
ríkisstjórn var mynduð og gögn öll höfðu verið
rannsökuð, kom í ljós, að við höfðum á 5 árum
eytt 1050 millj. kr. umfram það, sem við höfð-
um aflað; að gjaldeyrisstaðan hafði á sama tíma
versnað um 300 milljónir og að greiðslubyrðin,
sem talið er að megi hæst vera 5% af andvirði
útílutningsvaranna, var áætluð 12% á næsta ári
— og það án allrar nýrrar lántöku.“
l^að þarf býsna mikla óskammfeilni til að for-
* dæma fyrri lántökur íslendinga, þegar sá
sem mælir heitir Ólafur Thors. Ríkisstjórnin fór
semsé þannig að því að snúa við á skuldasöfn-
unarbrautinni, að hún varð sér úti um mesta lán
sem íslendingar hafa tekið, nær 800 milljónir
króna! Og daginn eftir að Ólafur Thors hafði
uppi hinn digurbarkalegu ummæli sín á þingi
flutti Gylfi Þ. Gíslason skýrslu um það hversu
miklu væri búið að eyða af þessu nýja láni. Kom
þá í ljós að sú upphæð var þrotin að meira en
tveimur þriðju hlutum, en auk þess hefur opin-
berum aðilum og einstaklingum verið heimilað
að taka lán sem numið hafa a.m.k. 200 milljón-
um króna. Alls nema ný lán, sem ríkisstjórnin
hefur eytt á tæpum þremur ársfjórðungum um
750 milljónum króna — það jafngildir milljarði
ó ári! Talsverður hluti af þessari eyðslu hefur
farið til þess að greiða aðrar skuldir, en engu
að síður er ljóst að hér er um tilfinnanlega
nýja skuldasöfnun að ræða.
l^yrri lántökur íslendinga voru fyrst og fremst
ætlaðar til fiárfestingar, þær áttu að auka
framleiðslu landsmanna og tekjur. Þær fram-
kvæmdir voru að vísu alltof skipulagslitlar og
stundum vanhugsaðar, en engu að síður var til-
gangurinn hyggilegur. En lánum núverandi rík-
isstjórnar fylgir það skilyrði að þau má ekki
nota til fjárfestingar; þetta eru alger eyðslulán
sem fyrst og fremst eru notuð til þess að stand-
ast kostnað af iþví sóunarkerfi sem kallað er
„frjáls verzlun“. Eftir að lánunum hefur verið
eytt hefur greiðslugeta landsmanna ekkert vaxið
nema síður sé. En með hverju á þá að greiða
þegar kemur að skuldadögum? Auknu hernámi
landsins og landhelginnar? m.
tzU
mt
Í
IÍÍÍBSS&æÍS
Það er sunnudagsmorgunn
á HúsaVik. Það er blæjalogn,
fremur svalt, enda komið
haust. Köll, jarmm og hnnd-
gá heyratet ofan úr fjaílinu.
Húsvíkingar eru að smala fs
sínu í dag. Jökulfell liggur
við hafnargarðinn og það er
verið að skipa um borð kjöt-
s’krokkum til útflutnings. Lít-
ill bátur kemur inn í hcfnina.
Einn maður er um borð; hann
hefur verið að veiða fisk á
línu. Maður kemur gangandi
eftir bryggjunni með byssu
um öxl og hoppar niður í
trillubát. Hann segist ætla út
og skjcta svartfugl.
einn:g teiknaði Vífilsstaðahæli
Smiðirnir sem byggðu kibkj-
una sögðu að hvert einasta
mál hgfði passað.
Það eru mörg hús í smið-
um, eða nýbýggð. Þáð er
sjálfsögðu í gamni. Sum hús-
in eru téiknuð áf Húsvíking-
um sjálfum. Eitt húsið ' sem
er i byggingu, er teiknað af
arkitekt, sem nú er búsettur?
úti í París, Gunnari Hér-|
Það eru margar fallegar
byggingar á Húsavlk. Eitt byggt norðanmegin og sunn-
fallegasta og sérkennilegasta anmegin og í miðbænum.
húsið er kirkjan. Hana teikn- ,,Snobb-hill“ kalla þeir bygg-
aði Œtögnvaldur Ólafsson, sem ingarnar norðanmegin, að
Húsavíkurkirkju teiknaði Rögnvaldur Ólafsson, sá hinn sami
og teiknaði Vífilsstaðahæli.
mannssyni, en liann sleit
barnsskónum á Húsav'k.
Nýju húsin eru falleg og
myndu öll sóma sér vel í
,,snobbhill“ okkar Reýkvík-
inga.
Einn stað kalla þeir „rauða
torgið“. Þar hafa verkamenn
og aðrir byggt einbýlishús.
Þar er stórt og opið svæði
fyrir framan og eru börn og
unglingar þar að leik.
Eins og fyrr er drepið á
var réttað þennan dag Mað-
ur nokkur, sem á á 3ja hundr-
að fjár, sagði, að garðeigend-
um og fjáreigendum kæmi
ekki vel saman og er það
ofur skiljanlegt. Þetta er erf-
itt vandamál fyrir Húsvík-
inga, en fjáreigendur segja
sem svo: Húsavík er svona
fallegur bær vegna þess að
túnrækt er svo mikil. Ef við
® hættum að ala fé, þá hleyp-
ur órækt í túnin. Svo hafa
börnin gott af að a’nst upp
ímeð fénu. En samf sem áður
skiljum við vel garðeigerdur.
Það eru margir fallegir garðar
hér og fé er mesti vágestur í
görðum. Margir fjáreigendur
hafa sagt að vori: Nú hætti
ég. En svo kemur haust og
þá tíma iþeir ekki að hætta.
Fallegustu lömbin eru sett
á. Vandamálið blífur.
Á Húsavík er nú, sam-
kvæmt síðasta manntali, 1431
HHHHHHHHHHHHHBHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHBHBHHHBHHHHHBHHHHBBHHHBHHHBHHI
Fara síldarstoínarnir mii
AIJ jóða-hafrannsóknarráð-
ið hélt 48. ár.sfund sinn í
Moskva dagana 19.—26. sept.
sl. Þar var ro.a. skýrt frá
rannsóknum þeim er fram
fóru á Færeyja-íslandshryggn
um á sl. sumri; verður gefin
út bók um þær rannsókmr.
Alþjóðahafrannsóknarráðið
var stofnað 1902 og var upp-
haflega hugsað sem ráðgef-
andi stofnun fyrir ríkisstjórn-
ir aðildarlandanna, eru rík-
isstjórnir hvers lands þannig
aðilar að því. Auk Islands eru
í ráðinu Noregur, Svíþjóð,
Finnland, Sovétríkin, Pól’and,
Danmörk, Þýzkaland, Hol-
land, Belgía, Frakkland, ítalía
Spánn, Portúgal, Bretland,
Skotland og írland. — Aðal-
setur Alþjóðahafrannsókn-
arráðsins er í Kaupmanna-
höfn og er dr. Árni Friðriks-
son framkvæmdastjóri þess.
Ársfundinn í Moskva sóttu
þeir Unnsteinn Stefánsson og
Ingvar Hallgrímss. ennfrem-
ur Pétur Thorsteinsson sendi-
herra, og hefur Þjóðviljinn
rætt við Ingvar Hallgrímsson
um gerðir ársfundarins.
Þorskaneíndin
— Ráðinu er skipt niður í
ýmsar nefndir, sagði hann og
fjalla þær um ýmis sérsvið t.
d. þorskanefnd, síldarnefnd,
Norðurhafanefnd o.s.frv., en
i þe'rri síðasttöldu er Jón
Jónsson formaður.
Ingvar Hallgnmsson.
— En þú nefndir ekki Jón
sem fulltrúa á fundinum —
hvar var hann?
— Hann gat ekki eótt
fundinn vegna starfsanna hér
heima.
5 íslenzk erindi
— Hvernig er það, gera ís-
lenzku fulltrúarnir á svona
ráðstefnum yfirleitt annað en
sitja og hlusta?
— Já, nú voru t.d. flutt
þarna fimm erindi íslenzkra
fiskifræðinga, tvö þeirra eftir
Jón Jónsson, annað um
þorskrannsóknir við Island,
hitt um áhrif mismundandi
möskvastærðar á aflabrögð.
Unnsteinn Stefánsson flutti
þarna tvö erindi, annað um
botnsjávarmyndun við norð-
urströnd íslands að vetrar-
lagi, hitt um flæði kalda sjáv-
arins yfir neðansjávarhrygg-
inn milli Islands og Færeyja.
Loks flutti ég erindi um átu-
rannsóknir okkar hér við
land, með sérstöku tilliti til
síldveiðanna fyrir norðan.