Þjóðviljinn - 03.11.1960, Side 7
. A vV'V^; ' in/’l .. --- : ... 'v'0:.V't -
Fimmtudagur 3. nóvcmber 1960 — ÞJÓÐVTLJINN — (Tj
. ... Hvernig cr að vera- læknir
---úy...-'áyía4xdi ? Við hvernig
- starfsskilyrði 'toúa þeir? Þegar
|. cg sálbjárt'ari sumarmorgun
fc- stöð á. tröppunum hjá lækni ;
þeirra Dýrfirðinga datt mér
í hug að hér væri tækifæri
til að fá nokkurt svar við
þéssari spurningu. Héraðs-
láeknir þeirra, Þorgeir Jóns-
son, hefur langa starfsreynslu
að baki þar vestra. Jú, hann.
vildi gjarna spjaila við mig
um stund, en lengi gæti það
ekki orðið, því hann þyrfti
sem fyrst að komast af stað
til Flateyrar.
— Hvað er af sjúkrahús- •
málum hér að segja?
— Það var spítali hér frá
þvi um aldamót. Hann var
upphaflega byggður fyrr 8
sjúkliriga, en þéir voru' háfðir
aht upp í 14 þegar -mest var
þrengt. Árið 1904 kom hing-
að ungur læknir, Gunnlaug-
ur Þorsteinsson, og hann
-starfaði við spítálánn cg liér
vestra til dauðadags.
Þessi gamli spítali þótti
óhentugur og dýr :í rekstri
og var lagður niður sumarið
1949, þá var allt tæmt út.
Samtalið verður ekki lengra
í bili, Þorgeir er kvaddur í
símann, lítur svo inn um
dyrnar og segir: Ég verð að
fara, vona ég verði ekki mjög
lengi.
Einhversstaðar í bænum
hafði krakki veikzt skyndi-
lega; fólkið var hrætt um
hann. Ég nota tímann til að
skyggnast um bókaskápa lækn-
isins, þar er margt góðra
bóka, er sýna að hann hefur
hin margvíslegustu hugðar-
efni. (Þorgeir er dóttursonur
Benedikts á Auðnum).
Eftir nokkra stund kemur
hann aftur: — Þetta var ekk-
ert alvarlegt sem betur fer.
— Hvað er læknishéraðið
hér stórt ?
— Þingeyrarhéraðið er
Þingeyri, Dýrafjörður og
Ingjaldssandur í Önundar-
firði. Þá höfum við einnig
tveir gegningarskyldu norð-
anmegin Arnarfjarðar.
— Þú varst að segja mér
af sjúkrahúsmálinu -— hefur
ekkert sjúkrahús verið hér
síðan 1949?
— Vorið 1949 var gamli
spítalinn seldur, en þá var
læknisbústaður byggður.
Honum fylgdi sjúkrastofa
fvrir 4 sjúklinga. Þetta starf
RabbaS v/S Þorgeir Jónsson héraÓslœkni á Þingeyri
átti að vera inni í læknisheim- >
ilinu; en sjúkráskýlið greiddi
hálft kaup stúlku.
— Var þetta ekki afturför ?
— Við vorum vanir að
geta farið með sjúklinga í,
gamla spítalann. Nú var
reynt að ncta þetta takmark-
aða húsrými fj-rir veikasta
fclkið og sjómenn.
Það fyrirkomulag að hafa
sjúkraskýlið inni í heimilinu
reyndist óhagkvæmt og kon-
unni ofviða. Ég fór þ vi fram
á viðbyggingu við læknisbú-
staðinn, -en -það- npætti mót-
spyrnu bæði hjá hreppnum
óg 'héilbrigðisyfirvöldunum.
-— En hvérnig fór ?
-—- Ég skrifaði þeim loks að
það yrði að loka þessu nema
úr yrði bætt og þá var gerð
viðbygging sem kostaði 240
þús, kr. Viðbyggingin er fyrir
8 rúm, en hægt er að bæta
2 við ef brýn þörf krefur.
Ráðskona rekur skýlið og
sinnir sjúklingunum. Það tók
til starfa í október 1956 og
hefur geng'ð vel. Við höfum
fengið 5 þiús. kr. frá sýslunni,
— það er eini styrkurinn.
— Er þetta fullnægjanúi
sjúkraskýli ?
— Það er nýtt vandamál,
■— hér er að verða mikið af
gömlu fólki: það er húshjálp-
arlaust því allir vinna úti,
húsakynni eru ekki yfirfljót-
anleg, og því brýn þörf á
stækkun vegna gamla fólks-
ins.
—- Iivernig er með lækn-
ingatæki ?
— Við höfum hér röntgen-
tæki cg algengustu rannsókn-
artæki, geislalækningatæki,
ljcslampa. Skýlið fékk í fyrra
skurðborð fyrir allar algeng-
ustu aðgerðir og hjálpartæki,
e:gum von á að fá skurðstofu-
lampa og gufusótthreinsunar-
tæki í haust. í pöntun er súr-
efnisgeymatæki sem Slysa-
varnafélagið ætlar að gefa.
— Hvernig gengur að fá
hjúkrunarkonu ?
— Hingað fást aldrei lærð-
ar hjúkrunarkonur svo við
verðum að bjargast við ólærð-
ar konur.
-— Hvem'g farið þið að,
læknar, þar sem þið eruð úti
á landi og þurfið að fram-
kvæma stórar aðgerðir ?
-— Þurfi að géra aðgerðir
að vetri til vinnum við allt-
af tveir saman, læknirinn á
Flateyri og ég — nei það er
sjaldan svo vorit að ekki sé
fært yfir Gemíufallshe:ði. Á
sumrin reynum við að koma
þeim sjúklingum er þess
þarfnast í fullkomið sjúkra-
hús.
Er ekki sjúkraflugvöll-
ur:
— Hér eru tveir sjúkra-
flugvellir, í Sandlandi ög Hól-
um, cg ég heyri sagt að hér
eigi að gera flugvöll á Hóla-
velli, — hvað sem verður.
Hér kom Karibavél í sumar
og settist á 300 m á fíug-
vellinum sem þegar er til.
Hér er nú talstöð. Sr. Stef-
án Eggertsson er útvarþs-
áhugamaður og fékk að hafa
hér neyðarstöð, sem nú ér
orðin talstöð, og hefur oft
komið sér mjög vel.
— Er mikið um berkla hér
á- Vestf jörðum ?
„Nú verð ég að fara að komast af stað“
læknir að leggja af stað til Flateyrar.
Þorgeir Jónsson
-— Berklar voru hér mikl-;
ir í eina tíð, en eru á mikíif
undanhaldi, en þó eru þéíi"
ekki horfnir með öllu enn. .
— Er ekki Núpsskóli í þínú
umdæmi?
— Jú, það er töluvert starf
vegna hans. Ég fer þangað
2 daga í viku og hef opna,
stofu fyrir nemendur og
næstu sveitabæi.
— Og hvernig er svo fé- .
lagslífið á stað eins og Þing-
eyri ?
— Félagslíf er hér sæmi-
legt. Það var ráðizt í að safná.
fé fyrir félagsheimili. Sviðið
í samkomuhúsinu var crðið
alltof lítið og ófullnægjandi.
svo ráðizt var í að byggja
8-9 m svið og geymslur og
snyrtiklefa að auki. Kvenfé-
lagið, Verkalýðsfélagið, ung-
mennafélag og skátafélag
standa að félagsheimilinu og
hafa lagt fé af mörkum til
framkvæmdanna en auk þess
hefur tvo s.l. vetur starfað
hér leikflokkur og ferðazt um
firðina, hald'ð sýningar og
unnið inn um 100 þús. kr. til
félagsheimilisbyggingarinnar.
-— Já, það hefur verið mik-
ið um ferðamenn. Hér er ekk-
ert gistihús enn, en greiða-
sala. Með Vestfjarðarveginum
var rofin þúsund ára einangr-
un og það er mikil ánægja
með veginn.... En nú verð ég’
að fara að komast af stað til
Flateyrar.
Lengri verða viðræðurnar
ekki, við kveðjumst úti á göt-
unni, þar stígur Þorgeir í bíl
sinn cg ekur af stað til Flat-
eyrar. — 1 ljósaskiptunum.
um kvöldið mætum við honum.
norðan í Gemlufallsheiði, á
heimleið frá loknu dagsverki
—- hafi þá ekki beðið hans
ný og brýn verkefni heima.
J.B.
Einangrunin er verst á vet-
urna, ef við þurfum að koma
sjúklingum eitthvað til að-
gerðar eða sinna kalli fljótt.
r
Osæmileg framkoma
Þingeyri, séð af Sandafelli. Nokkur hluti byggðarinnar í hvarfi undir fellsbrúninni.
Enn mun nokkuð á það skorta
að sumt fólk kunni þá manna-
siði, sem nauðsynlegir eru til
þess að það sé hæít í sambúð
j við annað iólk.
Ég hefi þá sögu að segja úr
skálakampi, að vissir nágrarnar
I mínir hafa gert ítrekaðar árás-
ir á heimili mitt og notað börn
! sín til skemmdarverka, svo sem
rúðubrotá og þ.h. Brigzlyrði og
árásarhótanir hafa dunið yfir
heimili mitt frá þessu fólki.
Það alvarlegasta við siðleysi
þessa fólks er að mínum dómi
það, að börnum þess er beitt til
siðlausra áráso og skemmdar-
: verka. Er auðsæ-tt að foreldrar,
sem egna börn shi til slíkra at-
hafna eru ekki þeim vanda
‘ vaxnir að ala þau upp. Væri
það því mikil þjóðfélagsleg nauð-
| syn að sviíta slíkt fólk öllum
rétti yfir börnum sinum og
og bjargá þannig. urglingum
I uudan háskalegum áhrifum frá
fcreldrum, sem af lágreistustu
hvötum egna börn sin til ó-
þurftaverka og skrílsæðis í garð
fólks, sem býr í nágrenni við
það.
Nokkrum sinnum hefi ég orð-
ið að leita lögr.egluaðstoðar i!
þessum efnum og er fuljtrúa
sakadómara kunnugt um, að hér
er ekkert ofmælt um þá ná-
granra mína, er hér eiga hlutl
að máli.
Hér er á þetta minnzt til að-
vörunar því fólki, sem svo aí'-
vegaleitt virðist vera frá manp-
legu' velsæmi, að það hlífir ekki!
börnum sínum við að þjóna því*
ómennskasta. í eðli þess sjálfs.
.Mætti þetta einnig verða til
nokkurrar umhugsunar um þaS*
að víða leitar fjandinn á barns-
sálina, en verst er þegar foreldr-
ar visa honum leiðina þangað'
sjálfir. ' ú;
Kristjám Gíslason ' í
Suðurlandsbraut 50.