Þjóðviljinn - 13.09.1961, Page 7

Eitt sinn fundust á tveimur stöðum Borgarbrautarinnar á 3
klukkutímum' eftirfarandi vörur, sem átti að smygia vestur yfir:
14 gæsir, sjö endur, ein kalkúnhæna, 3 hænur, 80 egg, 10 ltg.
af osti, 6 af kjöti, 3 kg af smjöri o.fl. Þó var ekki skoðað hjá
nema einstaka. — Myndin er af frú Margréti.
■sC'
Tvær af þusundunum: Margerate Bischof og vinkona hennar
Marthá Moritz. Margrét bjó eitt sinn í A-Berlín, en svo fór hún
að halda til hjá vinkonu sinni Mörtu í V-Berlín. Tvisvar í viku
skrapp svo Margrét oft í fylgd með Mörtu yfir í A-Berlín til inn-
kaupa 777, með a-þýzka Ausweisnum sínum. Þannig lifðu þær vin-
;konurnar þara vel, þar til allt í einu einn daginn að þær voru
teknar á leið vestur yfir, af því að Magga var óvenju ólöguleg.
"Þá vófu þær in.a. með eina gæs, kjöt, bjúgu, smjör, feiti og sultu.
■jC.i i; S'JOin'iijij.'ik 00*> .
». Biiý'íjíuíjmfní! ov?
drekkur kaffið fínt eins og
hinar í frelsinu. Sé það ást-
fanginn ungur drengur, kaupir
hann dökka saumlausa nælon-
sokka nr. 91/,. Sé það afi gamli,
kaupir hann tóbak eins og
hann reykti nú alltaf á dögum
Wilhelms keisara o.s.írv o.s.frv.
Fólk úr öllu Alþýðuveldinu fer
yfir í V-Berlín til slíkra kaupa.
Það kaupir einstaka vörur, sem
ekki fást hér, vörur, sem nefn-
ast lúxus og þykja það fínar
að greitt er 3—4 sinnum hærra
verð fyrir þær en raunar ætti
að vera. Þannig myndast efna-
hagslegur grundvöllur svindl-
gengisins. Hann byggist á tak-
mörkuðum fjölda vörutegunda
og aðeins á honum einum.
Engum að austan dettur í hug
að kaupa t.d. kjöt, fisk, feiti,
mjólk eða annan álíka neyzlu-
varning í V-Berlín og sézt tak-
mörkun * svindlgengisins bezt á
því.
fí| Hvcrjir græða? —
Hverjir tapa?
Stórum hluta af launum al-
mennings hér er hreinlega rænt
með svindlgenginu. Efnahagur
hefur skaddast um rúmlega 1
milljarð marka árlega.
„Skiptistofurnar" græða, bank-
arnir græða buinessmennirnir
græöa og spekúlantar V-Ber-
línar græða.
Frá júní 1954 til febrúar 1956
græddu t.d. 44 „skiptistofur“ í
V-Berlín 3 milljónir vestur-
marka. 1959 græddi hver
„skiptistofa“ að meðaltali um
6.000 v-marka mánaðarlega.
Almenningur hér er líka með
á þessum hlutum, en þegar hún
Jóa við hliðina skreppur og
kaupir ítalska skó, verð ég að
skreppa líka, Ef Jóa gæti ekki
skroppið og „heimsótt önnu
frænku“, þyrfti ég ekki heldur
að skreppa/ að „heimsækja
Önnu frænkú“.
Svindlgengið er fyrir utan
gróðann eitf vopnið í kalda
stríðinu til ’áð vekja óróa hér
og skaða efnahag DDR.
Öll sósíalí|ku ríkin verða að
hafa áætluÁarbúskap. Til að
tryggja stö^uga þróun sam-
kvæmt áætlpn, verður m.a. að
vera hægt \ að fylgjast með,
hversu mikið peningamagn er í
umferð, þvj’ hafa sósíalísku
ríkin bannað útflutning á gjald-
miðli sínuni eða að minnsta
kosti reynt áð hafa eftirlit með
út- og innstreymi hans. En við
það, að austurmörk streyma ó-
hindrað til og frá V-Bei'lín (og
við það eiga sér stað m.a. lög-
brot DDR-borgara) koma fram
nokkrir rykkir og skrykkir í
efnahagslíf DDR, sem annars
eru einkennandi fyrir auðvalds-
skipulag og tefja þeir nokkuð
stöðuga þróun framleiðsluafl-
anna.
Svindlgengið skaðar DDR á
enn fleiri vegu.
© Hvað er gert við austur-
mörkin?
Nú geta V-Berlínarbúar ekki
keypt vörur í A-Berlín. Þeir
hafa engan ausweis. (Þeir, sem
búa í V-Berlín og vinna í A-
Berlín, fá að vísu hluta launa
sinna greidda í a-mörkum, en
með þeim sérstaka kvittun, er
leyfir þeim kaup fyrir þá upp-
hæð).
Nokkurs er neytt í þjónustu,
leikhús o.s.frv. eins og fyrr var
getið.
vai'alit-' og v.elháhælaða dans-
skó, þvi;;að áríðandi er í sam-
• keppninni uro strákana, að vera
ekki ;æ;austurprömmum, heldur
itölskum skq.m,.;,svq vívð ég nefni
nú ekkivaðv;£kyssá.“íneð bragð-
góðuro v.araljfeiSé þtýn gömul og
gljáti kftúþir:í(þ.úni §ér. ilmvatn
og jafnvel smink. Sé hún bara
görnul, kaupir hún sér stællega
kaffikvörn og fallega banana,
því ljótir bananar eru ekki til
í V-Berlín (Sá færi laglega á
hausinn í samkeppninni, sem
byði þá fram), .■ Sé hún borg-
. araleg, fer. hún- á kaffihús og
Stór hluti austurmarkanna
fer í „launagreiðslur" til njósn-
ara og skemmdarverkamanna í
DDR.
Bróðurparturinn fer þó í
launagreiðslur (beinar eða ó-
beinar) til fólks, sem býr í A-
Framhaíd á 10. siðu
Haraldur Jóhannsson, hagfræðingur — 3. hluti
ÞRÍÐJI HLUTÍ: STEFNA
BANDALAGSINS
1. kaf'i — Sameiginlegar
reg’uj-
1. kapítuli. Iíeg'ur um sam-
keppni. Bönnuð eru samtök til
að draga úr viðskiptum á eða
hefta samkeppni á sameiginlega
markaðnum, hvort sem gerð
eru milli fyrirtækja eða sam-
banda fyrirtækja. meðal þeirra
þessi; (að segir í 85 grein);
(a) binding, beinlínis eða ó-
beinlínis, kaupverðs eða
söluverðs eða annarra
verzlunark j ara;
(b) skerðing á eða yfirdrottn-
un yfir framleiðslu, mörk-
uðum, tæknilegri þróun
eða fjárfestingu;
(c) deilingu markaða eða að-
drátta;
(d) mismunun verzlunarkjara
eftir því, hver viðskiptaað-
ili í hlut á;
(e) binding sölu vara við kaup
annarra óviðkomandi vara.
Allar samkomulagsaðgerðir,
sem brióta í bág við ákvæði
þessi, skulu taldar úr gildi
fallnar. Undanþágur munu þó
veittar vegna samkomulagsað-
gerða, sem miða að bættri
framleiðslu eða dreifingu vara
ellegar stuðla að tæknilegum
og efnahagslegum framförum
og mæla fyrir um sanngjarna
skiptingu hagnaðar, enda leggi
samkomulagsaðgerðir þessar
ekki á fyrirtæki aðrar kvaðir
en þær, sem nauðsynlegar eru
til að ná settu marki né hefti
samkeppni um verulegan hluta
viðkomandi vara.
Bannaðar eru aðgerðir eins
eða fleiri fyrirtækja, sem
stefna að því að færa sér á
óviðeigandi hátt í uyt drottn-
unaraðstöðu á sameiginlega
markaðnum eða á verulegum
hluta hans, (að segir í 86.
grein).
Innan þriggja ára frá gild-
istöku samnings þessa skal
ráðið, eftir samhljóða sam-
þykkt, gefa út reglugerð
um framfylgd þessara .reglna
um samkeppni, að fengnum til-
lögum framkvæmdanefndarinn-
ar og eftir samráð við full-
trúaþingið. Ef reglugerð þessi
hefur ekki verið sett að liðn-
um tilskildum tíma, nægir
skilorðsbundinn meirihluti til
setningar hennar, í reglugerð
þessari verður kveðið á um
sektir og önnur viðurlög við
brotum. Almenningsfyrirtæki
eða fyrirtæki, sem sérleyfi
hafa, skulu ekki njóta forrétt-
inda, sem brjóta í bág við
samkeppnisreglur þessar, (að
segir í 90. grein). Undantekn-
ingarákvæði eru þó um ríkis-
einkasölur eða almenn þjón-
ustufyrirtæki, ef reglur þessar
hindria de jure eða de facto,
að fyrirtæki þessi geti gegnt
hlutverki sínu.
Bannaður er sérhver ríkis-
stuðningur, sem heftir sam-
keppni eða veldur mismunun
fyrirtækja eða framleiðslu-
greina, (að segir í 92. grein).
Heimiil er samt sem áður rík-
isstuðningur:
(a) styrkur til neytenda bein-
lcnis, ef ekki er gert upp
á milli vara eftir uppruna
þeirra;
(b) styrkur til að bæta úr
tjóni af völdum náttúru-
hamfara eða annarra sér-
stæðra atburða;
Og heimill getur verið þessi
stuðningur:
(a) stuðningur til efnahags-
legrar framvindu á lands-
svæðum, sem dregizt hafa
aftur úr efnahagslega eða
þar sem atvinnuleysi er
alvarlegt vandamál;
(b) stuðningur við merkar
framkvæmdir, sem eru
sameiginlegt hagsmunamál
aðildarríkjanna, eða til
þess að ráða bót á alvar-
Iegri röskun á hagkerfi
einhvers aðildarrjkis;
(c) stuðningur við sérstaka
starfsemi eða sérstök efna-
hagssvæði. Ef stu^ningur
við skipasmíðar, eins og
veittur var 1. janúar 1957,
vó aðeins upp vöntun
tollverndar, skal hann
smám saman feiídur niðiy
að sama hætti og toll-
vernd.
(d) stuðningur annars konar,
sem ráðið kann iað sanri-
þykkja með skilorðsbundn-
um meirihluta að fengnum
tillögum framkvæmda-
nefndarinnar.
Framkvæmdanefndin mun í
samráði við aðildarríkin fylgj-
ast með tilhögun ríkisstuðnings
í aðildarríkjunum. Fram-
kvæmdanefndin kemur á fram-
færi við aðildarríkin tillögum
um nauðsynlegar aðgerðir til
starfrækslu sameiginleg,a mark-
aðarins, (að segir í 93. grein).
Ágreiningi í þessum efnum
milli aðildarríkjanna og fram-
kvæmdanefndarinnar skal skot-
ið til dómstólsins.
2. kapítuli. Ákvæði um rík-
isfjirmál. Aðildarríkin skulu
ekki, beinlínis eða óbeinlínis,
leggja á vörur frá öðrum að-
iidarlöndum gjöld innanlands
af neinu tagi umfram þau, sem
sett eru beinlínis eða óbeinlín-
is á svipaðar innlendar vörur.
Þá skulu aðildarríkin ekki
leggja á vörur frá öðru aðild-
arlandi nein innlend gjöld þess
konar, að þau veiti óbeinlínis
vernd annarri framleiðslu, (að
segir í 95. greinj. Ekki síðar en
í upohafi annars skeiðs milli-
bilsástandsins skulu aðildarrjk-
in afnerna eða breyta reglum,
sem brjóta í bág við ákvæði
þessi.
Við útflutning vara til lands-
svæðis annars aðildarríkis
skulu ekki endurgreidd nein
innlend gjöld umfram þau, sem
lögð hafa verið á þær, beinlín-
is eða óbeinlínis, (að segir í
96. grein). En framkvæmda-
nefndin skal athuga um sam-
ræmingu ákvæða í aðildarlönd-
unum um söluskatta, innlend
tollgjöld og aðra óbeina skatt-
lagningu. Um þessi efni mun
framkvæmdanefndin leggja til-
lögur fyrir ráðið, én til sam-
Framhald á 10. síðu
Miövikudagur 13; september 1961 — Þ J ÓÐ VIL Jl&ÍPÍ^T’