Þjóðviljinn - 08.10.1961, Side 4

og hófsemi hefði hann vafa-
iaust getað hreppt nokkru
1 þessum töluðu orðum voru
að berast enclanleg úrslit frá
i-v

Skákþinginu í Bled lauk með
enn nýjum sigri Michails Tals,
fyrrv. heimsmeistara. Ekki er
fjarri lagi að álykta, að Tal sé
sigursælasti skákmaður, sem
uppi hefur verið. ef miðað er
við skákmót (einvígi undan-
skilin). Við láuslega athugun
telst þættinum svo til, að af
þeim 7 stórmótum, sem Tal hef-
ur tekið þátt í síðustu 4 árin,
þá hafi hann hreppt efsta sæt-
ið í 6 og orðið meðal efstu
j+ tnanna í því sjöunda. Slík
sigurganga á naumast nokkrar
hliðstæður. þótt maður Ieiti
aftur til hinna eldri heims-
meistara svo sem Aljechins og
Capablanca. SHkri reisn hefur
hann náð maðurinn, sém ekki
kunni að byggja upp stöður, að
dómi þekkts stórmeistara fyr-
ir tveimur árum. Hvort
sem Tal kann nú að byggja
upp stöður eður eigi, þá fer
hitt naumlega milli mála, að
hann er sérfræðingur í að rífa
niður stöðu andstæðingsins.
Og þótt veilur kunni að leyn-
ast í stöðubyggingu hans, þá
er það næsta sialdan. sem and-
stæðingnum tekst að notfæra
sér þær. Það skyldi þó ekki
vera að þær væru bvggðar úr
þéttara efni en í fljótu bragði
kann að virðast?
Hinn glæsilegi sigur Tals á
þessu móti eykur enn likurn-
ar fyrir því. að hann sigri á
næsta kandídatamóti og mæti
Botvinnik í þriðja sinn í ein-
vígi. Skvldi ,,gamli maðurinn"
standast þá brekraun að nýju?
Árangur Fischers að hreppa
annað sætið á þessu móti og
sigJa taplauá í gegn er svo frá-
■bær. að ekkert kemst bar til
samjöfnunar, þegar tekið er til-
lit til æsku hans, en hann er
aðeins 18 ára að aldri. Fischer
sigraði Tal og hlaut 3V2 vinn-
ing úr fjórum skákum, sem
hann tefldi gegn Sovétmönnum.
Er það mesta áfall, sem sov-
ézkir skákmenn hafa orðið fyr-
ir síðustu 20 árin.
Þátturinn hefur áður látið í
ljós þá skoðun, að það væri
æskileg þróun. ef þióðir utan
Sovétsamveldisins tækju að
eignast skákmenn. sem hefðu
bein í nefinu, er beir stæðu
andspænis hinum gerzku meist-
urum með bví að ella kynni
svo að fara að skákmenn Vest-
urlanda fylltust vonlevsi og
uppgjafarábda. RúsSáf' h'pla að~
vísu vel sltákkafail sem þétta;,
því segia má að þar í Jandi sé
nær ótæmandi uppspretta
nýrra stórmeistara sem og
skákfræðílegra hugmynda og
nýjunga. En þetta mót sýnir
þó að þeir verða að halda vel
vöku sinni og veldi þeirra í
skákheiminum er ekki eins yf-
irgnæfandi og það hefur verið
um alllangt árabil. Það verður
gaman að fylgjast með Fischer
á næsta kandidatamóti, en
heldur verður að teljast ólík-
legt að hann verði næsti á-
skorandi, svo sem sumir hafa
haft við orð. Það yrði þá sann-
kölluð „bylting í r:ki útvaldra“.
Þar sem lesendur munu hafa
íengið hdildarvinningstölur
mótsins og röð allra keppenda
þegar línur þessar birtast. þá
mun ég ekki fara frekar út í
þá sálma. aðeins drepa fáum
orðum á Friðrik Ólafsson.
Friðrik fór sem kunnugt er af-
ar il!a af stað, hlaut t.d. að-
eins 3V2 vinning út úr 12 fyrstu
skákunum. Siðan hlaut hann 5
út úr þeim 7 sem eftir voru.
Þetta stafar auðvitað að miklu
leyti af því, að hann teflir við
sterkari menn í fyrrihluta
mótsins en þeim s'ðari. Hánn
er fremur óheppinn með liti
framan af. þannig að hann hef-
ur svart gegn mörgum hinum
sterkustu mönnum. En megin-
orsökin fyrir hinni slælegu
frammistöðu Friðriks í fj'rri
hluta mótsins mun þó vera sú,
að hann hefur tekið „skakkan
pól í hæðina“. þegar i byrjun
og ekki gert sér fyllilega grein
fyrir því, hve hér var um
sterkt mót að ræða. Hann kem-
ur í sigurvfmu frá svæðamót-
inu í Tékkóslóvakíu, sem
stóðst auðvitað engan samjöfn-
uð við þetta mót að styrkleika.
Honum má líkja við mann sem
fer frá rjúpnaskytteríi á tígris-
dýraveiðar, og áttar sig ekki
nógu snemma á hinum breyttu
aðstæðum. Ég hef að vísu ekki
séð neina af skákum Friðriks
frá mótinu ennþá, en mér þyk-
ir líklegt að af þeím megi
greina, að hánn hafi ekki ætl-
að sér af gegn hinum sterkari
meisturum og teflt jafnvel til
vinnings, þótt staðan gæfi ekki
tilefni til slíks. Slíkt er gjarn-
an háttemi ókvalráðra bar,
dagamanna sem Friðriks. Ef
hann hefði beitt meiri aðgætni
hærri vinningatöiu. Hitt er svo Bled og fer vinningastaðan í
ahnað mál, hvort það hefði heild hér á eftir:
glatt hjarta víkingsíns rneira, 1. ,Tál- 14*4 V..
því hann kann hezt við að 2. Fischer 13*4 V..
bardaai.nn sé.sem snarpastur. i- •3.L-+. .GJigbriC.. . Keres
Ano-atí+báré Ffiðrik ékki á; Pctros.jan .... 12*4 V..
neinnl af^nkun ácS Tialda 'fyrir ‘6.-7/ Gellei’, Trifuriovíc lO'/j V..
frammistöðu sína á þessu móti. 8. Parma 10 V..
því 8'2 vinningur er ekki léleg 9.—10. Bisguii', JVIat-
útkoma í viðureign við þann anovic 9'4 v.:
liðsafla. sem þarna var saman 11.—13. Darga, Donner
kominn. Hann hefur haldið Najdorf .... 9 V-
nokkuð í horfinu með sinn 14. Friðrik 8*4 v..
fyrri orðstir. þótt harðar kröf- 15.—16. Ivkov, Port-
ur séu gerðar til hans núorð- isch 8 V„
ið. Hann er ekki jafnoki sterk- 17. Pachmann 7 V.
ustu skákmanna heims enn sem 18. Bertok 6Vz V..
komið er a.m.k. En ef hann 19. Germek 5*4 V.
heldur sig við efnið af þeirri 20. Udovic 4 V.
einbeitni, sem honum er lag-
in, þá má búast við miklu af
honum í framtíðinni, því hann
ætti að geta bætt við sig í ein
15—20 ár ennþá. Svo hvísl
nokkurra svartsýnismanna um,
að Friðrik sé „búinn að vera“
á sér sem betur fer ekki méiri
stoð i veruleikanum en spár
þær um heimsendi. sem skotið
hafa upp kollinum á undan-
förnum áratugum, en allar lát-
ið sér til skammar verða.
Nú fögnum við heimkomu
stórmeistarans og óskum hon-
um góðrar hvíldar eftir erf-
iða raun.
Heill hildi frá!
Fischer er sá eini sem engri
skák tapar í þessu heljarmóti.
Fer hér á eftir ei.n af vinpings-
skákum hans. en sigurvegarinn
Tal verður væntanlega gestur-
þáttarins siðar.
Hvítt: Fischer — Svart: Geller
SPÁNSKUR LEIKUR
1. e4, e5; 2. Rf3, Rc6; 3. Bb5,
a6; 4. Ba4, d6
(Vörn sú, sem Geller . velur,
er kennd við Steinitz. Algeng-
. ara er 4. — Rf6).
5. 0—6
(Þennan leik Fischers sæmir
skákfræðingurinn Pachmann I
Dr. phil. Stefán Einarsson prófessor:
ÍSLENSK BÖKMENNTASAGA
874-1
Tvímælalaust má telja það til stórtíðinda í íslenzkum bók-
menntum, að út er komin ýtarleg bókmenntasaga, er næryfir
tímabilið 874—1960. Það er dr. Stefán Einarsson prófessor
í Baltimore í Bandaríkjunum, sem unnið hefur þetta þrek-
virki. Áður hafði hann ritað íslenzka bókmenntasögu á enska
tungu, sem út kom árið 1957 hjá The John Hopkins Press,
og vákti þvílíka athygli í hinum enskumælandi heimi, að
bókin hefur þegar verið endurprentuð tvisvar sinnum.
fslenzka útgáfan af bókmenntasögu Stefáns er miklu stærri
og ýtarlegri en sú enska. Bókinni er skipt í 22 kafla og hverj-
um kafla aftur í fjölmarga undirkafla. Sérstakur kafli er og
um íslenzka rithöfunda í Vesturheimi. — Að lokum er löng
bókaskrá og ýtarlegt registur, sem nær yfir a. m. k. 4000
uppsláttaratriði.
Eins og að líkum lætur eru mörg hundruð höfundar lífs
og liðnir nefndir í þessari bók og mun margan fýsa að sjá
ummæli dr. Stefáns um verk þeirra. ;
Bókmenntasagan er 519+12 bls, í stóru broti (28x16 cm)
Verð kr. 375.00+11.25 (söluskattur), ib. í sterkt strigaband. ,
Bókin hefur verið send til flestra bóksala. Send hvéft-. a \
land sem er burðargjaldsfrítt, ef greiðsla fylgir pöntun.
Þeir sem vilja kynna sér íslenzkar bókmenniir að fornu og
nýju fá hér upp í hendurnar þá bók, scm lengi hefur vantað.
</ý§ajút£alu hjá útgefanda sem er'
Sntrbj örnU ónss on^ Cb-h.f
THE ENGLISH BOOKSHOP
Hafnarstræti 9. Símar 10103 og 11936.
gerl. fiOíiGi;; :
TA
Skátahlutaveltán hefst í dag kl. 2 e. h. í Skátaheimilinu við Snorrabraut.
Gcðir vinningar. Gott happdrætti. Eogin núIL
iítíntifi 6/íe.o gi.
— ÞJÓÐVILJINN — Sunnudagur 8. október 1961
f $ 1 E