Þjóðviljinn - 11.11.1961, Síða 3

í tjaldinu cru margvíslegar myndir: íeppi, mósaikmyndir, álímingarmyndir (collage), teikning-
ar, olíumálverk og tcmpcra. 17—20 myndir eru seldar og aösókn heíur verið allgóö. (Ljs. Þjóðv.)
EE
Hún hcitir Beatrix Liver,
, dóttir lagaprófessors í Bern
í Sviss.,' Löngun til að kynn-
ast einhverju nýju er i blóð-
inu. Kynni af bókum Nonna
og írásagnir af hverum og
. gosum á Islandi dró hana
hingað cg hér hefur hun
dvalið í eitt og hálfí ár. Hún
hefur sótt íslenzkutíma í há-
skólanum og talar íslcnzkuna
furðu vel.
Beatrix Liver kom þó ekki
hingað til að læra íslenzku
fyrst og fremst, Hún cr.
myndlisfarmaður og lauk
listnámi i Bern eftir að hafa
setið í menntaskóla.
— Fyrst fannst mér slæmt
að vera í Reykjavík, segir
Beatrix, en svo breyttist það.
Ég saknaði gömlu bygging-
anna heima. Hér var^ ekkert
gamalt — ekki einu sinni
gömul kirkja. Seinna fór ég
að hafa gaman af bárujárns-
húsunum, sem þið kallið
gömul.
— Mér datt aidrei í hug að
' mála landslag heima. Hér
orkar íandslagið allt öðru
' vísi á míg. Fjöllin hér hafa
eitthvað við sig sem fjöllin
heima haía ekki. Það tók mig
iangan tíma að byrja að mála
íslenzkt landslag.
— Talið þið um þjóðlega
og óþjóðlega list?
— Ekki lengur, held ég. Nú
er allt „internationelt". Nu
mála allir abstrakt nema
gömlu málararnir. Ég held að
það sé mjög erfitt fyrir þá,
sem ekki eru abstrakt, að fá
almenna viðurkenningu.
— Ilvað viltu segja um
abstraktmálarana ckkar?
— Mér finnst svo margir
mála abstrakt án þcss að hafa
. nógu góöa undirstöðu — án
þess að hafa gengið í gegnum
nógu strangan skóia. Það er
ekki heidarlegt finnst mér.
Ég niála ckki abstrakt enn,
en ég veit að cg gcri það
seinna. Það eru deilur heima
milli natúrista og abstrakt-
málara og allir hafa sína á-
kvcðnu óhagganlcgti skoðun.
Mér finnst skrítið hvað lista-
menn eru oft sjáifsglaðir,
hver uni sig þykist gera það
cina rétta. Katmski verð ég
líka svona!
Beatrix sagði að í heima-
iandi sínu væri franska aðal-
mái í skóla og latína, cn
nemendur gætu síðan valið
á milll ensltu og ítöisku. Sviss
skiptist raunvcrulega í þýzkt,
I í HUG AÐ
HEIMA’
■ ■
franskt og ítalskt Sviss, en
málið væri svissneska, þ.e.a.s.
svissnéírk þýzka, Beatrix sagði
að er hún var á leið til
Bandan'kjanna mcð skipi
heföí hún setið við borð og
talað rnóðurmál sitt. Álcngd-
ar sat þýzk kona og hlustaði
undrandi á samræöurnar og
loks gat hún ekki á sér setið
lengur, gekk að borðinu og
spurði á ensku Iivaða mál
þau töluöu. Itonan varð furðu
lostin er hún heyrði að þetta
væri þýzka — hún hafði ekki
skilið eitt orð og hélt helzt
að þau töluöu tyrknesku!
— Annars er nrikill rnunur
á Svisslendingum og Isiend-
ingum. Svissíéndingar eru
miku formfastari og cg mundi
segja dálííið þröngir í hugs-
un. Því til sönnunar er að
konur hafa enn ekki fengið
kosningarétt. Menn deila
mikið uni jafn einfait og
sjálfsagt réttindamál.
— Ég tók efíir því á sýn-
ingunni að þú heldur mikið
upp á kindina.
— Þegar Kjarval konr á
sýninguna gekk hann um og
skoðaði myndirnar og sagði
síðan: me, me, me, me og
þakkaði mér fyrir boðið! Það
er erfitt að átta sig á honum
— hann segir víst við alla
unga málara að verk þeirra
séu gcð og falleg. Annars
vildi ég ekki gera veggteppi
eins cg allir aðrir gera. Ætli
það verði ekki bráðum tízka
í saumaklúbbum að sauma
kindur á íeppi? — En þá
verð ég nú farin héðan. Ég er
aö kugsa um að Uoma lringað
afíur og taka próf í íslenzku,
því mig langar til þess.
Og ekki má gleyrna því að
Beartrix fór í fyrstu Öskju-
ferðina með Guðmundi Jón-
assyni. — Ég kom í vinnuna
um miðjan dag og hafði ekki
séð blöðin, Allir voru að tala
urn Öskjugosið ag, ég hringdi
strax í Guðmund, þegar ég
áttaði mig á hvað væri að
gcrast. Ilann sagði: allt í lagi,
komdu með, cg fer eftir
klukkutíma! Þetta var crfitt
ferðalag fyrir bílstjórann, «n
við fundum ckki fyrir þvi
vegna.. spenningsins. Þegar ég
kom lieim aftur . scint um
kvöld rauk ég til og málaði
tvær Öskjumyndir. Þegar ég
lrcf tima ætla ég að mála
fleiri.
Bcatrix hofur unniA hjá
auglýsingastofu Asgcirs JúL
sem
Hún
við og við þann tima
hún hefur dvalið hér.
sagði að sér hcfði þótt gott
að vinna að auglýsingum eftir
að hún kom úr skólanum, því
þá hefði hún haft nóg að
hugsa um. En hún var ekki
að sama skapi ánægð með að
vera auglýsingatciknari hér.
Prentun er yfirleitt léieg1
sagði hún og cf maður gerir
þrjár teikningar er sú versta
alltaf valin. En vissulega
væri gaman að vinna hér að
auglýsingagerð í stórum stíl,
því hér er margvíslegur iðn-;
aður að rísa á legg, sem þarf
að auglýsa vel og smekklega.
Og lengra varð spjailið
ekki, því Beatrix þuríli að
hraða sér og cpna tjáidið. sj.
Framhald af 1. síðu.
er verið að brjóta niður með ráð-
stöfunum embættismannanna og
samþykki utanríkisráðherra.
Einar kvaðst vart trúa því að
póst- 02 símamálast.ióri hafi tek-
ið siíkar ákvarðanir án þess -.að
ræða við ráðherra s'na og út-
varpsstjóra hafði að sjálísögðu
borið að ræða þetta við hið
þingkjörna útvarpsráð og ráð-
herra. En hafi þessir embæítis-
menri gert þetta svo að segja
upp á sitt eindæini væri sarin- í
arlega konrimi tími til þcss að
þeir færu frá.
★ Ráðherra hefur ekki va’.dið
Einar kvaðst telja mjög vafa-
samf að ráðherra hefði vald til
að veita slíkt levfi til útvarps-
og sjónvarpsreksturs á Keflavik-
urflugvelli og gert hafi verið án
þess að brevtt væri lögunum um
útvarpsrekstur. Útvarps- og
sjónvarpsrekstur hersins á Kefla-
víkurflugvelli væri brot á ís-
lenzkum lögum. Útvarpsstöðinni
á Keflavíkurvelli hefðu íslenzk
I1
hers á Kefiavíkurflugveili er
ekki mennir.garfyrirbæri, sízt
af öllu fyrir islenzka mcnningu.
Og engum kemur til hugar að
Keflavíkurútvarpið fylgi ákvæð-
um íslenzkra laga unr hlutleysi,
heldur er það hiutdrægt, einliliða
áróðursútvarp þess stórveldis
?em saiizt hcfur til yfirráða á
ís’andi, s 'síð undir sig her-
stöðvar eg hcfur her í landinu.
Keflavíkurútvarpið er þannig
beinl'nb írásartæki á almenn-
ingsálitið á ís’andi, til þess að
breyta þvi í vil hernámsríkinu,
sem rekur he’ta útvarp. Það er
bernlínis áróðurstæki í bjónustu
eriends ríkis og' brýtur því frek-
lega lögin um útvarpsrekstur á
íslandi! Mótmælti Einar eindreg-
ið að slík lö^brot og óhæfa værf
látin viðgangast.
★ Lögbrotin verði stöðvuð
Einar taldi hað hina mestu
fiarsiæðu sem ymprað hefði ver-
ið á að íslendingar tækju nokk-
urn þátt í sjónvarps- eða út-
varpsrekstri hernámsútvarpsins í
Keflavík. Tími er til þess kom-
yfirvöld átt að vera búin að i inn að Alþingi hindri það út-

loha fyrir löngu. Ætlunin var,
þegar útvarpsrekstur hófst á
Islandi að hann yrði menningar-
fyrirbæri, til bess fært að efla
íslenzka menningu. Og til þess
var ætlazt vegna hins gífurlega
áróðursmáttar. sem í hví felst,
að útvarpið vrðf hlutlaust, að
hinum ýmsu skoðunum sem uppi
eru sé gefið jafnvægi.
★ Aróðursútvarp erlends ríkis
Útvarpsrekstur Bandaríkja-
varp og sjónvarp frá Keflavíkur-
herstöðinni sem er stórskaðlégt
íslenzkri íungu og íslenzkri
menningu, að ekki sé talað um
áróðurinn sem þaðan er stöð-
ugt fluttur. Og ég vil eindregið
skjóta því til þingdeildarinnaE
og ríkisstjórnarirnar að þetta
mál verði tekið þeim tökun\ að
jafnt sjónvarpsrekstri sem út-
varpsrekstri frá Keflavíkurflug-
ve'.ii sé hætt, sagði Einar að lo.k-
um.
BEI.GRAD 11/11 — Vcstrænir
stjórnarerindrekar í Tiraná, höf-
uðborg Albaníu, skýrfíu Reuter-
fréttastofunni frá því í dag, að
allt væri með kyrrum kjörum
í borginni, og að enginn liervörð-
ur liafi umkringt sovézka sendi-
ráðið. eins og fyrri lausafréttir
hermdu.
— Ekkert óvenjulegt er á
seyði hér, segja vestrænu dipló-
matarnir. Matvælaástandið væri
e.t.v. dálítið erfitt, en það væri
ekki alvarlegt.
Reuters-fréttastofan hefur það
einnig eftir talsmanni júgóslav-
nesku stjórnarinnar, að hann
hafi ekki fengið neina vitneskju
um ótryggt ástand eða viðbún-
að í Alban'u.
Starfsmaður albanska utanrík-
isráðuneytisins sagði í dag, að
allar fréttir um ólgu í Albaniu
væru uppspuni. Hodja, forseti
Albaníu, sagði í dag að Albanía
ætti á hættu að verða umkringd
af óvinveittum ríkjum. Hann
sagði ennfremur að innan
Pkamms myndi verða lögð fram
ný fimm ára áætlun, sem stefndi
að því að gera Albaníu að vel
stæðu iðnaðar- og landbúnaðar-
landi.
iiia- oi» véla-
sýnisig
And-
legt frelsi
Hr. Johannessen ritstjóri
Morgunblaðsins, hinn orðvari
og bænrækni, ber sem kunn-
ugt er mikia umhyggju fyrir
rússneskum rithöíunduin.
Hann segir að þeir séu grátt
leiknir aí sjálfskipuðum bók-
menntafræðingum og stjórn-
málamönnum sem mæli iyrir
um það hvernig rithöfundar
eigi að skrifa og hvað megi
birta eftir þá. Og þetta þyk-
ir honum að vonum bera vott
um lítið andlegt frelsj og ,tal-
ar. oft um það í hlaði sínu, aí.
þykkjuþunga og skaphita,
þótt honum bregðist að sjálf-
sögðu aldrei það prúðmann-
lega orðaval sem einkennir
ritsmíðar hans.
Fyrir nokkru afhenti ungur
íslenzkur rithöfundur Al-
menna bókafélaginu smá-
sagnasafn til útgáfu. Það var
Ford-umbooið, Sveinn Egilsson
h.f., opnaði í gær bíla- og véla-
sýningu að Laugavegi 105. Eru
þarna sýndar tvær bifreiðir, önn-
ur af gerðinni Capri og alveg
ný af nálinni, einnig nokkrar
báta- og bílvélar.
felldi niður a.m.k. tvær sögur
úr bókinni og breytti orða-
vali á þá lund sem stjórn-
málamönnunum hentaði. Stóð
þetta síðan i þófi mánuðum
saman með endalausum
íundarhöldum, rekistefnu og
hótunum og höfðu stjórn-
málamennirnir við orð að
brenna upplagið. Tókst höf-
undinum ekki að bjarga smá-
sagnasafni sínu mikið til ó-
brengluðu fyrr en hann
brynjaði sig endalausum í-
vitnunum í Morgunblaðið um
andlegt frelsi í Rússlandi og
hótaði því að lauma handriti
-síau undan til annarra for-
samþykkt af framkvæmda- • leggjáTa- og, g'eragt íslenzkur
stjóra og fullprentað. En
þegar átti að senda það á
markað komu allt í éinu á
vettvang sjálfskipaðir bók-
menntafræðingar og stjórn-
málamenn og kröfðust Þess að
íá að ritskoða bókina. Heimt-
uðu þeir af höfundi að ^hann
Pasternak.'•
¥
4 M
Æðstur hinna sjálfskipuðu
bókmenntafræðinga og stjórn-
málamanna í Almenna bóka-
félaginu er sem kunnugt ei'
hr. Johannessen. — Austri.

Laugardagur 11. nóvember 1961 — ÞJÓÐVILJINN — (J