Þjóðviljinn - 26.11.1961, Qupperneq 10

lerrci
\úwm
Enn birtir þátturinn skák frá
hinu mikla móti í Bled.
Friðrik óiafsson á þar í
höggi við skákmeistara Banda-
ríkianna Kobert Fischer og
sætir sömu ör’ögum og margir
hinna sterkustu stórmsistsra .
í Bied urðú að luta, er þeif
mættu' hinum unga snillingi
þeirra vestanmamia.
Friðriki hefur gengið heldur
þunglega við Fischer, þótt hann
ynni hann í fvrstu skákinni,
sem þeir tefldu saman (í Port-
oros) og síðar í .annarri til.
Alls telst mér svo til að Frið-
rik hafi tanað éinum'6 skák-
um fyrir Fischer, svo að prós-
entuútkoma hans er, eins og
ég gat um áðan, hvergi nærri
góð. /
Það er svo með Fischer eins
og flesta mikla meistara, að
ýmsar kenninear hafa komið
fram um það í hverju hinn mikli
styrkleiki hans sé fólginn.
Þannig las ég það einhversstað-
iár'.'Öð sem reyndist Fischer
notadrýgst í. skákum hans væri
það að svo væri að.sjá, sem hann
-v slampaðist alltaf á rétta hug-
mynd á síðasta augnabliki,
Þetta er vitanlega heldur frum-
stæð skýring á yfirburðum
Fischers. Miklir meistarar
vinna yfirleitt ekki skákir sín-
ar á bví. að tiivilianir eða önn-
ur happaföll færi vinningshug-
myndirnar til þeirra, heldur
skapa þeir sér vinningsfæri
með því. að láta stöðuna þró-
ast eftir markvissri áætlun sér
í hag að lokastisi skákprinnar.
Frá þessu kunna að vtsu að
vera undantekn.'ngar með ein-
st.akar skákir, en bær hagga
ekki meginreglunni.
Skákin, sem á eftir fer, er
raunar gott dæmi um þetta.
Eða halda menn, að Fischer
,,slampish‘ af tilviljun á 33. .
leik sinn Hxdl? Vitanlega ekki.
Leikurinn er aðeins liður í
snjaliri- leikfléttu. sem rekur
endahnútinn á skákina.
Hvítt; Fischer.
Svart: Friðrik
Sikileyjarvörn
1. ei c5, 2. Rf3 g6, 3. d4
cxd4, 4. Rxdl Bg7„ 5. Rc3 Rc6,
6. Bc3 RfS, 7. Bc4 Da5. 8.0—0
dG, 9. Rh3 Dc7. 10. B''r> 0—0,
11. fl a,5, 12. s4 Rb4, 1"?. Hf2
e5. (Þetta er miög*áv’ættu"am-
ur leikur vegna vsikingarinn.ar
á d 6. Hvítur gerir ahdstæðingi
sínum áð sjólfsögðu -ekki.þann
greiða að skipta á-.eö).
14, Bf3 Bd7. 15. Hd2 IIf-d8,
16. Khl Bc6, 17. Dgl. (Frum-
legur leikúr, sem neyðir svart-
an til áframhaldandi varnar-
aðgerða.)
17.------Rd7, 18. 15! b8, 19.
Ha-dl Rc5, 20. Rb5 De7.
(Skárra var að drepa á b5.
Mótspil það. sem svartur
stefnir nú að, eykur aðeins
stöðuyfirburði hvíts.)
21. FxdS Pxo’, 22. Rxc5
Rxe3, 23. Dxe3 bxc5, 24. Be2
Bxa4, 25. b3 Be8, 26. Bc4 a4, |
27. Bd5 HxdS. (Svartur reynir :
að létta á sér með skiptamuns-
fórn.)
28. Bxa8 Hd4, 29. fxgS hxgS,
30. bxa4 Bxa4, 31. Hal Df8.
(Loks þ.vkist bó svartur geta
hótað einhveriu. En hvítur er
hvergi banginn.)
32. Bd5! Bh6.
Hvítt: Fischer.
AICDifQH
W
H m m
'wm x wm mm
-G>
Framhald. af 7. síðu
geymsluherbergi og verkstæðis-
heijbergi, sem enn er ófrágeng-
ið, og til hliðar við hann eru
snyrtiherbergi. fatageymsla og
kennaraherbergi, en állt er
þetta óinnréttað ennþá. Þá hef-
ur Veðurstofan húsnæði í öðr-
um enda byggingarinnar.
Úr vélasalnum förum við ,að
lokum í heimsókn í húsakynni
rafmagnsdeildarinnar í Sjó-
mannaskólanum og hittum þar
þriðja bekkjar nemendur að
störfum undir stjórn Helga
Árnasonar kennara. Rafmagns-
deildin er allvel búin tækjum
til kennsiu, en betta er að-
eins bráðabirgða-húsnæði. Segir
Gunnar, að hann vilii færa
hana í framtíðinni í húsákynni
þau, sem Veðurstofan heíur nú
í vélasalárbyggingunni og hafi
því ekki verið ■ lögð nein á-
he'rzla á áð búa núverandi hús-
næði eins, úr. garði og æskilegt
væri. enda hefði aHt kapp ver-
ið iagt rt vé'asaiinn.
Meðal tækia, sem Helgi sýn-
ir okkur þarna eru tvær raf-
magnstöflur hliðstæðar þeim.
sem eru hér í rafstöðvum, ,er
önnur þeirra sjálfvirk, en hin
handstillt. Sýnir Helgi okkur
ásamt nemendunum, hvernig
vélar eru stilltar inn eftir töfl-
unni, en að sjáifsögðu botnuð-
um við harla lítið í þvi.
.Að lokum skoðum við stofu.
er Ljóstæknifélagið hefur
þarna til sinna afnota, en sam-
starf er millt félagsins og skól-
ans á þá lund, -að skólinn
, leggur því til húsnæði, en fé-
Jagið lánar tæki sín til kennslu
í skólanum. Er rafvirkjum og
vélstjórum kennd barna lýs-
ingartækni. Helgi sýnir okkur
áhrif mismunandi lýsingar á
liti og er það bæði skemmtilegt
og fróðleat að sjá, en ekki unnt
að lýsa því nema þá helzt með
nógu fullkómnum litmyndum.
Þá er þessari skemmtilegu
heimsókn í Vélskólann lokið og
vi'ð kveðjum Gunnar skóla-
stjóra með þökk fyrir fróðlegar
upplýsingar og leiðsögn.
S.V.F.
Svárt: Friðrik.
33. Hxd4!! (Eins og svo oft
reynast hrókarnir sterkari en
drottningin. Auk þess er bisk-
upinn á d5 mjög sterkur, þar
sem svartur á ekki biskup sam-
litan honum.)
33. _ _ Bxe3, ?4. Hdxa4 Dh6,
35. Hfl. (Sókn hvíts gegn f7
gerir snarlega út um skákina.)
35. — — BÍ4. (Þ.etta er
skammgóður vermir!) 36. g'i
Dh3, 37. Iía-al Bxg3, 38.
Ha8t og svartur gafst upp,
því framhaldið yrði 38. — —
Kg7, 39. Hxf7t Kh6, 40. Hh8f
o.s.frv.
Lokaaðgerðir hvíts einkenn-
ast af snilldarlegri nákvæmni.
(Skýringar við skákina laus-
lega þýddar úr „Deutsche
Schachzeitung“.
Framh. af 1. síðu.
mynd sem íslendingar þekkja
orðið nákvæmlega í öllum atrið-
um af langri reynslu.
® Níðingsverk í garð
Finna
I vapda sínum rev,'a ráðherr-
arnir að hiaupa bak við Finna
og telia það ,,níðingsverk“ að
birta frétt um staðreyndir sem
Þ'óðviljirn hefur qrogga vitn-
eskiu um. Hér í blaðinu he£uv'
verið bent á. þsð margsinnis ,að,
vandi Finna stafaði m.a. .af- þv:
að Norðurlönd væru aðilar að
hérv,aðarbanda,agi þar sem
Vesturþióðveriar vaða nú uupi-
í vax-andi mæ'i oa að herstöðvar
á íslandi væru svik við Finna
og aðrar þióðir sem ekki vildu
hafa eriendar her=töðvar í landi
sínu. Morgunblaðið revndi þá að
gera bennan málflutning hJæai-
Iea-m með því eð spvi-iq hvort
nekkur trvði því að íslending-
ar æt'uðu að gera árás á Rússa
yfir -Finn'and!
En nú er a’It í einu viðu"-
kc«nt að hætta. stafi af uppt-
vöðsln Vesturþ.jóðverja og
hers<öðvum beirra og æfijig-a-
stöðvum í öðrum löndum. Nú
játa stjórnarblöðin að það
væri míðinsrsverk vig Finna
ef Vesturbjóðveriar fpngju
slíka, aðstöðu hér á larHi. En
þeir NF.ITA að lýsa yfir hvi
að s'íkt níðingsverk verði
ekki framið.
S’ík níðingsverk eru nú þesar
orðin möre. Þióðverjar hafa
þesar sölsað undir sig æfinga-
stöðvar og herstöðvar í löndum
eins og Portúgal, Frakklandi og
Englandi. Þeir hafa fengið
NEMENÐASAMBAND KVENNASKÖLANS REYKJAVÍK
heldur BAZAR 12. desember næstkomandi í Góðtemplara-
húsinu. Kvénnaskólastúlkur eldri og yngri vinsamlegast
styrkið bazarínn, sjáið nánar í dagbók á þriðjudag.
NEFNDIN.
Loftsteinainn
Framhald af 12. síðu.
steinninn skylcii ekki skemma
bílinn hans og jafnvel kveikja i
honum, en ekki var þó heppni
hans minni að verða sjónar-
vottur að svo sjaldgæfum við-
burði sem þessum og síðan
finnandi að fýrsta loftsteininum,
sem menn vita til að hér hafi
náðst.“
Atvik valda bví að gengið er
að því sem vísu að um loft-
stein sé að ræða, enda þótt rann-
sókn hafi ekki enn farið fram
á honum. Rannsóknina mun ann-
ast Guðmundur Sigvaldason
bergfræðingur. Páll skvrir frá
að steininum VfitðL siðan ráð-.
stafað í s-amráði við finnanda.
Loftsteinar eru bergmolar sem
koma utan úr geimnum inn í
lofthjúp jarðarinnar og eru ýms-
ar kenningar um uppruna þeirra.
Núningsmótstaða Ipftsihs gerir
steinana glóandi svo þeir verða
sýnilegir sem Jjósrákir þær á
himninum sem nefnast stjörnu-
hröp. Flestir loftsteinar'. eýðást aí
hita áður en þeir ná-til jarðar.
V0 K htfsrt/ÍMHiíföt 6ez£
FramhaJd af 9. síðu
þeim kröftum sem vinna að
því marki. — —.“
íþróttaþing Noregs
gerir samþykktir í
málinu
Það má til gamans geta þess
hér, til að sýna hve alvar-
legum tökum íþróttasamtök
Noregs taka mál þétta, að á
ársþingi þess nú í þessum mán-
uði gerði það eftirfarandi sam-
þykkt:
„íþrcttaþingið 1961 undir
strikar að heilsuíbróttir séu
eitt af þýðingarmestu verkefn-
um íþróttahreyfingarinnar á
komandi árum, og felur stjórn
sambandsins, og öllum aðilum
sínum að veita málinu sérstaka
athyglL Er þar um að ræða
íþróttagreinar sem lílið þjálfað
fólk getur æft, og fyrst og
fremst einfaldar æfingar, hress-
ingaríþróttir fyrir iðkendur sem
sem ekki hafa reynslu eöa
þjálfun, beggja kynja á öllum
aJdri.
Ibrcttaþingið lítur svo á að
koma verði á hreyfingu sem
nær uni allt landið, og miðar að
starfi á breiðum grundveUi.
rfntrJ.. .'inr'' lííyhx
rkipulagðri og stjórnaðri af
Ibróttasambandinu, þar sem fé-
lög og héraðasambönd annist
þjálfun og æfingar.
Samtímis ber að leggja mikla'
áhérzJ.u á áróður fyrir málinu.
og þingið skorar á sérsambönd
sín að taJta þátt í því að kynna
málið. Verkpfnið verður, að á-
liti þingsins að hervæðast til
undirbúnings hressingaríþrótta,
•sern geti myndað heilbrigt og
eðlilegt mótvægi gegn hneigð til
neikvæðra áhrifa í nútíma
þjóðfélagi, verkefni sem allir
. þæ.ttir íþróttahreyfingarinnar
verða að leysa.“
birgðastöð í Jót'.ahdi og ' lagt.
fram tilJögur sem mvndu tryggja.
þeim yfirráð yfir herstyrk Atl-
ahzhafsbandalagsins 'á Evstra-
sa’ti^ Þeir ha.f.a sent St-auss her-
málaráðb.eTTa sinn 'til Noregs til'.
be=s *oð Jei'a fvrir sér um a.ð-
stöðu b?r í leu-ri. Það' ern ekk- í
ori óv—>rí ífðindj ev Vestur-
sio ’ ->r íp !V’i': (■*’■"! íoita fyr-
'r sér á P»t er alvpr-
'ar-Tn p*. rikisstjórn'.n. sku’i ekki
v;sn 's’íkum +i’mæ1,im á bug'
. 07'. c-‘v'ræ.tt í Jaevranda 1
þ1’Ó.?i....sy?. m'k’.o umhvyrt'u sem
bpn þyki'-t í. 'or.ði hafa fvrir
Fi’v'um. þorf ekki oð birta
Jiéina '.“''-'ýri’’"'! spm eiai e.S
gó'd.a til ei'Hfðsrn'óhs: hclcJur að-
°i?'S yflr'ý«ln<r., IV-! afstöðu
bci'-rar r:k,c'Q't’ór’’ar scm nú er
við vö’d á fslandi uudir fornstu
Brirr>'i Benediktssonar og Guð-
mundar í. Guðmuadssorar.
® Herfræðingar eir/a að
ákveða „varnirnar“
En slík yfirlýsing fæst ekki,
og skýringuna á því er að finna
í M.orgunblaðinu í gær. Þar
segir svo í forustugrein um
,.varnÍT'íslands“:
„að eins og nú er umhorfs í
heiminum megj undir engu'm
kringumstæðum veikj a ■ bær
og miklu fremui; sé ástæða
til að efla þær.“
Og spurningunni um bað hvaða
,,varnir“ eigi að efJa svarar
Morgunblaðið á bessa leið:
„Því miður verður að játa,
að blaðið hefur ekki nægilega
þekking-u til að svara beirri
spurningu. Það er auðvitað
ekki á færi annarra en her-
fræðin.ga og þá beirra, sem
þékkingu bafa á vörnum Atl-
anzhafsbandalagsríkjanna i
heild, því að í bessu efni er
pm samræmda heildarstcfnu
að ræða.“
Þarna er Jýst vfir bví b’vgð-
unar'aust að það séu erlendir
herfræðingar Atlanzhafsbanda-
lagsins sem eisi að ákveða
hvernig „vörnum ísJands“ verði
háttað eftir samræmdri heildar-
stefnu. í hópi herfræðinga Atl-
anzhafsbandalagsirrs í Vestur-
Evrópu eru Vesturbióðverjar nú
í fyrirrúmi, og Mdrgunblaðið
jótar að beir eigi að ákveða hlíit-
ina ó ís’.andi en b’athq' og yfir-
boðara þess í ríkisstjórninni
skortí þekkingu. Hverhig eiga
menn sem þannig hugsa að geta
birt yfirlýsingar um sína stefnu;
þeir taka aðeins við fyrirmælum
annarra og hlýða þeim.
® Komið við auman
ble^.
Viðbrögð ráðherranna oa mál-
gaena þeirra sýma bezt að Þjóð-
viljinn hefur komið við helaum-
an blett með uppljóstrún sinni
iiti hinar levnilegu viðræður.
Ástæða er til ,að ætla að frá
sagnir blaðsins val.di því að al-
varlegt :hik komi á ráðamennina,
og er bað vel. Hins vegar þurfa-
allir íslendingar að minnast
þeirrar staðreyndar að núver-
andi valdamönnum er ekki
'treystánd’í' *í ^neinu; því aðeins
muhu þéir breyta í safnrærm við
heiður og hagsmuni íslendinga
að, beir bori ekki annað vegna
andstöðu almennings..
Aukaþing Bandalags , starfs-
manna ríkis og bæja um Jauna-
og: -samningsréttarmáJ. sem hófst
á föstudaginn, heldur áfram I
dag kl. 1.30 sd. f gær fóru fram
nefndastörf og í dag verða lögð
fram álit nefnda og umræður
Jara fram ura bau . og tillögur
bandalagsstjórnarinrxar..
ÍIO) — ÞJÓÐVILJINN — Sunnudagur 26. nóvember. 1961