Þjóðviljinn - 27.04.1962, Side 6

þlðSVlÚINN
Gtofandl! BaMtlnlzmrflolckir alþfVv - Bðtfaiutaflokkxinnii. - lfcitttjðrmn
Més&úji KjArtftnsson (áb.), Maroúa Torfi Ólafason, BlgurCur anðmanduon. —
KnftttarltatJórar: Ivar B. Jónsson, Jón BJarnason. — Anglýslngastjórl: Ouðgalr
■Cagnússon. — RitstJórn, afgrelOsla. auglýslngar, prentszniBJa: BkólavðrOust. 19.
■bnl 17-500 (5 ilnur). AskriítarverS kr. 55.00 4 mán. — LausasöluverS kr. 3.00.
FrentamlSJa ÞJóðvllJans bX
7 Kosið um íslenzk þjóðfélagsmál
jjjorgunblaðið er búið >að setja Moskvuplötuna á glym-
skratta kosningaáróðursins, og má telja víst að rit-
stjórarnir þreytist ekki á því að spila þetta gatslitna
plöturæksni næstu vikur og þéim mun oftar sém nær
dregur kosningunum. Þar eru að verki menn, sem enn
trúa á formúluna sem æinn - núverandi þingmanna
Sjálfstæðisflokksins kenndi nemendum í bauluskóla
Heimdallar fyrir allmörgum árum, þegar hann brýndi
fyrir þeim hvernig bregðast skyldi við andstæðinga-
flokkum íhaldsins. Voru þar ýmsar flóknar aðferð-
ir gagnvart Framsóknarflokknum, en hins vegar ein-
föld og auðlærð aðferð við aðra. Hinum upprennandi
íhaldsforingj um var þannig ráðlagt að hætta sér sem
minnst í rökræður um innanlandsmál við menn úr
Æskulýðsfylkingunni eða Sósíalistaflokknum, heldur
snúa sér eingöngu að því að tala um Rússland og
Moskvu! Svona einfalt var það, og þegar harðnar í ári
fyrir Sjálfstæðisflokknum og hann finnur skella á sér
andúð og óvinsældir eins og nú, vegna óstjórnar í borg-
armálum og forystu hans ,í kjaraskerðingarherferðinni,
grípa ritstjórar Morgunblaðsins .þetta gamla einfalda
ráð, dusta rykið af gatslitinni Moskvuplötu sinni og
halda að hún sé enn frambærileg. En tímarnlr breytast,
Morgunblaðið á ekki éinu sinni víst nema Héimdell-
ingarnir verði rómantískir og bli'ðir á svipinn þégar
þeif iheyra áðfá-Moskvuplötu, sem urrt þessar rnúfídir
virðist hafa slegið út allt „vestrænt“ í vinsældum ungs
fólks á íslandi!
rumið með Moskvuplötuna hjá Morgunblaðinu bend-
ir eindregið. til þeirra erfiðleika sem hrjá Sjálfstæð-
isflokkinn við bprgarstjórnarkosningarnar. Hann hefur
(eins og samstarfgflokkur hans Álþýðuflokkurinn hef-
rur verið svo ótuktarlegúr að leggja áherzlu á) lýst al-
gjöru vantrausti á sex af þeim tíu mönnum sem tókst
að fleyta inn í bæjarstjórnina 1958 vegna sundrungar
íhaldsandstæðinga, flokkurinn hefur sjálfur sparkað
þessum mönnum úr borgárstjórninni. Framkvæmdir
bæjarstjórnaríhaldsins hafa enn sem fyrr mótazt af
kjörorðum þess „of seint, of lítið“ að því er varðar
velferðarmál alþýðu bæjarins. Og Sjálfstæðisflokkurinn
hefur í ríkisstjórn haft forystu fyrir þeirri stórfelldu
kjaraskerðingu og árásum á lífskjör alþýðu sem dunið
hefur yfir undanfarandi ár. Og enn kemur annað til.
Enginn veit á þessari stundu hvað verður um íhalds-
hækjuna Alþýðuflokkinn í þessum kosningum. Alþýðu-
flokkurinn hefur í stjómarsamstarfinu skipað sér al-
gerlega í hægri fylkinguna í íslenzkum stjórnmálum,
gengið að minnsta kosti jafnlangt svartasta íhaldinu
í hinum svívirðilegustu árásum á samninga verkalýðs-
félaganna og lífskjör fólksins, svo ólíklegt verður að
teljast 'að hann þurfi að reikna með miklu af atkvæð-
um frjálslyndra alþýðumanna í þessum kosningum,
hans fylgi hlýtur að koma annars staðar frá. Það hefur
verið lærdómsríkt fyrir þá kjósendur Alþýðuflokksins,
sem til þessa hafa fylgt flokknum sem verkalýðsflokki
og sósíalistískum flokki, hvernig eini fulltrúi hans sem
kosinn var í bæjarstjórn 1958, kom í einu og öllu
fram sem éllefti fulltrúi íhaldsins, kaus íhaldsborgar-
stjóra og allt eftir því. Þeir sem nú kjósa Alþýðu-
flokkinn vita, að þeir eru með því að reyna að bæta
einum fulltrúa við íhaldið í borgarstjórninni, og má
segja að það séu hreinni línur en hingað til, en jafn-
framt minni færi á að blekkja kjósendur sem vilja
kjósa á móti íhaldinu.
llÆ'oskvuplata Morgunblaðsins verður ekki áhrifarík
að þessu sinni. Þeir sem vilja leggja mest afl og
áhrifamátt í atkvæði sitt í þessum kosningum munu
ekki láta hræða sig frá því að kjósa samkvæmt stað-
reyndum áslenzkra þjóðfélagsmála, kjósa gegn íhaldinu,
kjósa sterkasta andstæðing þess, Alþýðubandalag-
Gamli falutii
Eftir ARNA
BERGMANN
Ef maður gengur frá Rauða-
torgi og bak við verzlunarhiísið
Gúm, þá ta,ka . fyrst .við heldúr
virðulegar götur- með mörgúm
skrifstofubyggingum.. Síðan
kemur undarlega ■'. samansétt
---va
'T','"”.”'4 - mjnn.s. -i hessu.m nýja
borgarhh.'ta r.'ira? Kannske
meira, b.vev v^.i; 'ha'-iq er
margra hluta '!-.x-,‘1ogt
hverfi. Hingað aka margar krn-
ur. því hér er bezta ver7’"n
Moskvu með fatnað úr gerfi-
efnu.m. Hér er lfka Atómtoúðin
sem verzlar með ísótópa.. Og
hér r£s af grunni ' stór ung-
heriahöll. en svoleiðis hús eiga
..alltaf mikinn rétt á sér í
heiminum.
Mest er bvggt úr'verksmiðiu-
svona byggingarvinna er með
öfíu ðháð veðráttunni.
Enn sem komið er hafa að-
gerðum steinsteyotúm plötu.m. einsi. örfá- hús verið reist. .xneð ,-
Á éiriú'm stað ér tilraunahverfi. þes§.U móti, en. ■taðferðin’ni'- er
r *.
1111
;. . '30I&&SB&
í .....
. •’ •• • .••V'-Á.
.
1

t§§§|
hverfi með frékar þröngum göt-
ufn-og oft krókóttúm. Hér eru
'roargar . kirkjur," ;pítjándualdar-
leiguhjallar og sérvizkuleg hús
sem hálffínt fóik hefur búið
í. Hér og þar kasta öldruð tré
.skugga á gangstéttina. Við
ýmsar kirkjur standa víhnu-
pallar; þær eru sýnishorn gam-
allar byggingarlistar og iíkið
•heldþr /þeim við. Hér er nú
ekkí' tráffík á hlutunúm.
Kannske ;é_r það einmitt þetta'
hverfi borgarinnar sem minnst-
breytingum tekur. Tíðindi
húsum berast þá úr öðrum
töðum.
oskvufljót leggur á einum
lykkju á leið sína um
borgina, innan í lykkjunni er
íþróttasvæðið. Það er nýtt:
vorið 1955 grófu stúdentar í
rússneskudeild skurð þar einn
góðan sunnudag. Við vorum
með járnkarla og skóflur og
þetta var áreiðanlega mjög ó-
merkilegur skurður, en hann
hafði tiltölulega góð áhrif á
sálina. Árbalckinn hinumegin
er hár og brattun. en samt hef-
ur Freysteinn skákmaður Þor-
bergsson hlaupið niður þessa
skæðu brekku í votta viður-
vist. Staðurinn hét áður Þrasta-
hæðir.
Á Þrastahæðum stóðu tveir
róttækir og rómantískir menn
fyrir meira en hundrað árum
og sóru að helga líf sitt bar-
áttunni fyrir frelsun mann-
kynsins. Annar þeirra var Her-
zen, ágætur rithöfundur og
byltingamaður. Þá var þarna
»hvjt og, sooitur kirkja syfjvjt .
leg bændahús með útskornum
glu.ggakörmum. Þannig liðu
hundrað ár. En allt í einu
hvarf þetta sveitaþorp og hér
var reistur háskólinn nýi.
Staðurinn var skírður upp cg
hét nú Lemnhæðir. Einmitt
héðan hófust miklir atburðir í
húsamálum.
Árið 1953 var háskólinn enn
einmana risi á svotil óbyggðu
• svæði. En það hafði verið á-
kveðið að borgin skyldi eink-
um vaxa í suðvesturátt. Það
voru settir upp margir kranar
og þeir hafa verið að síðan.
Ætli það búi ekki eitthvað 4Q0
Þaneað komá bílar - með stór"
stvkki. á' palli. Hvert beirra er
hálf fbúð — máluð, betrékkt,
með glúggum, hurðum, leiðsl-
!um og fciaðhérbergi. Kranar
taka þessl- átján tónna stykki
og raðá þéim á grunninn 'eins
og kubbum. Þetta -er helvíti
sniðugt. á þennan -hátt vérður
húsið svotil állt til í verksmiðj-
Unni. Með þessú rfióti sþarást
ttmi: 60 íbúða hús má réisa á
39 dögúm (í stað bess að venju-
leea tekur það 120 daga) og í
sjálfa samsetningu kubbanna
fara ekki nema 50 vinnustund-
ir. Annaft pott. vift het.+.a er aft
'sþ4ð góðri framtíð.:
Hvernig líta húsin.út? .
íh iSuðvestuciiverfi.ð þefuri. —' ef
sjálfur háskólinn er undanskil-
ih'n — að mestu sloppið við
þehnan þunglamalega skraut-
stíl sem hefur verið svo mikið
talað iim (Einn arkítekt hefur
i. óvart-gamansemi talað um
„þann tíma þegar við tileink-
uðum okkur arfleifð fortíðar-
innár“ í umræðum um þennan
stíl). Þessi sögulegi stíll var
mjög alvarlegt vandamál, því
hér var ekki aðeins um
smekksatriði að ræða: á hans
blómaskeiði urðu hús mjög dýr
... ad byggja hús er að raða kubbum.
£) — ÞJÖÐVILJINN — Föstudagur 27. apríl 1962