Þjóðviljinn - 22.05.1962, Blaðsíða 6

Þjóðviljinn - 22.05.1962, Blaðsíða 6
Drtfa Yiðar BORGA BORGA MEIRA Súvanavong komst samt fljótlega úr iangelsinu og vissi enginn hvernig, en þó vissu það allir af því að fangaverð- irnir fóru allir með honum og börðust nú með skæruliða- sveitunum Pathet Lao. Hinn löglegi f orsætisráðherra lands- ins fór í útlegð þegar frelsið gerði árás sína. Hann lagðist ekki í leti þegar hann var orð inn landflótta heldur fór hann um allan heim til að grennslast fyrir um hvar helzt væri hjálpar að leita. Kom hann víða við. Var honum falega tekið í Bandarikjunum eins og nærri má geta af því að Bandaríkjamenn vcru þa strax búnir að setja annan forsætis- ráðherra í Laos Bún Um, feit- an makráðan mann, sem er miki.ð upp á heiminn og varð því allshugar feginn pemngun- um. Útlæsa forsætisráð!herranu.m var ágætlega tekið í Sovétríkj- unum og var hann þar viður- kenndur hinn löglega kjorm forsætisráðherra landsins. Til þessa urðu Bandaríkin að taka afstöðu af því að skæruliða- sveítirnar voru nú í algleym- ingi og búnrr að leggja undir sig mikinn hluta landsins en forsætisráðherrann einn þess umkominn að koma á fnði milli. þessara tveggja aðila aður en Bandaríkjamenn yrðu að ihrökklast úr landi. • Eittlítið ævintýri Bandaríkjamönnum sóttist einna erfiðast að fá Laosbúa til þess að befjast. Laosmenn skjóta nokkrum riffilskotum upp í lcft og búið. Siðalögmál Búdda bannar mönnum hans að berjast. Bandaríkjampnn urðu því að senda sína eigin ihcrmenn tii þess að berjast við skærúherinn. En. í skæruhern- um eru ekki . bara hermenn heldur er þar fólkið sjálft á öllum aldri, gamalmenni, kon- ur, unglingar, börn og — kýr þessa fólks. Það mætti .skrifa um þetta smá æfintýri: Einu sinni var kóngur í ríki sínu. Hann hét Vatthana. Land hans var víðlent og þegnar hans prúðir. Trúði Vatthana kóngur á Búdda, guð þann sem vill ekki að menn hans deyði aðra menn. Ekki taldi Vatthana acra nauðsyn á að verja land sitt en hafa líkneski af Búdda í gr.Tli hjá sér og hafði að orðtaki: „Meðan Búdda er með oss er landinu borgið". Héldu mrrgir að í landi þessu væri vagga menningarinnar. Landið varð oft fyrir þung- um búsifjum af nágrannaríki sínu Eitt sinn komu hermenn frá fjarlægu ríki í heimsókn til Vatthana kóngs og báðu E? Hinn 27. maí í>.á., verða fyrstu a'mennu kosningar háðar, sðan núverandi stjórn- arflokkar komust til valda á fslandi á lo^num forsendum. Athæf. þeirra síðan er öl’.um kunnugt. Á nú að Þorga þeim eða þájéka? •Ahicvæði ' kiósarrdáns er ó- nýtt og hættir að hafn gildi, ef það er ekki dómsatkvæði, byggt á rét.tum forsendum, á því sem um er kosið. Só. sem ekki skilur réttar forsendur fyrir sínu dómsatkvæði er skaðræðismaður, því hann gerir rangt og brýtur niður það þjóðskipulag, sem leyfir honum að hafa dómsatkvæði á gjörðum stjórnarvalda. At- kvæðisréttur slíkra morina er þýð ngarlaus og má eins hafa vélar til að greiða atkvæði, enda keppast st.iórnarflokk- arnir við að gera kjósendur að slíkum vélum. • Réttar forsendur fyrir dómsatkvæði á gjörðum nú- verandi valdhafa eru þær, hvort nú eigi að borga þe.'m það, að hafa evðilagt fjárhag landsins með tvennum geng- isfellingum, © Hvört eigi að borgá þe.'m það að hféypt er útlendum veiðiskipum í iandhelgi ís- lands. • Hvort eiei að borga þeim það, að hafa hleypt óðaverð- bólgu í allt verðlag í land- inu. ' © Hvort eigi að borga þeim fyrir það, að hafa skert lífs- kjör allra vinnandi manna í landinu með þessari óðaverð- bólgu. • Hvort eigi að borga þeim fyrV það að atv.'nnutækin stöðvast fyrir óðaverðbólgu, og togaraútgerð á fsiandi er 0} — ÞJÖÐVILJINN — Þriðjudagurinn 22. maí 1962 Ilarold Rose, höfuðsmaður f Bandaríkjaher, þjálfar hermenn úr Iiði hægri manna í I.aos ■ frumskógahernaði. Þrátt fyrir banda- ríska þjálfun vopnagjafir og fjáraustur er herafli hægri stjórnar- innar í Laos í upplausn. Bar.daríkjamenn senda þessa dagana her til nágrannaríkisins Thailands til að styðja við bakið á ein- valdsstjórn Sarits Tlianarats sem kúgar þar landslýðinn með bandarísku fulltingi. Þegar einn harðstjórinn á þessum slóðum fellur er öðrum hætt. istunum og nazistarnir afturá* móti af kaupmönnum sem Bandaríkin borga: Við heyrum og skiljum af uppþolum, verk- íöllum og kröfúgöngum að lífs- : kjöfin sóu fyrir neðan allt hjá almennihgi 'meöah einn og einn maður túthar út af frelsi Bandaríkjadóllarsins. : En peningarnir eru bcin- harðir og gott er þá að eiga. Við höfum orðið vör við pen- ingaflóðið hér héima og spill- inguna í kjölíari jþess og lesum svo einn góðan véðurdag yfir- lýsingar Bandaríkjamanna um að þeir ætli nú að fara að spara spara enda þótt þeir haldi áfram að borga borga og verði sparnaðurinn fyrst og fremst að komast á í herstöðv- unum. Þá skiljum við hvers- vegna verður svo þröngt fyrir dyrum hjá mörgum mannirtum og getum nærri hvað gerzt hafi í öðrum löndum til dæmis Suð- ur-Kóreu, þar sem bændurnir leita í rottuholunum að ein- hverju ætilegu og börn eiga ekki í sig né á. Bandaríkja- dollarinn er farinn að ráða lög- um og lofum og það má sveigja allt atvinnu- og eCna- hagslíf eftir honum. Þegar hann er búinn að ná tökum á landinu í fullu veldi þá eiga Bandaríkin allskostar við þiggjanda og geta hvenær sem er kippt að sér hendinni og sagt hingað og ekki lengra. Það gerist þrörigt. fyrir dyr- um hjá margri þjóðihni nún^ sem hefur látið ginna s'ig; þess að þeir mættu hafa land hans til varnar sér og sínum og skyldu þeir þá gera menn af hans þjóðflokki að hermönnum og launa þeim í gujli; og fögr- um herklæðu.m. Svaraði Vatt- hana kóngur þeim á þá leið að þjóð sín léti sig slíkan hégóma lítið skipta af því hún væri þjóð söngva og ásta og kynni ekkert annað. Það réðst svo að hermenn hins ókunna ríkis settust að í landi Vatthana kóngs og tóku þeir brátt að svalla og sukka svo sem hermönnum er títt. En þá tók að bera á því að flokkur manna þeirra er kommar nefndust gerðust um- svifameiri í landinu er lands- mönnu.m líkaöi eigi hinir er- lögð niður 0£T síldarútvegur- inn er að fara sömu leiðina, en bændur leggja niður bú- skapinn í tugatali ár hvert. • Hvort eigi að bo,rga þeim fyrir það, að misbeita valdi og aðstöðu í lóðaúthlutun í Reykjavík, skattgreiðslum o.g afurðasölu. • Hvort eigi að bo,rga þeim fyrir það, að geta ekki gert annað en rangt. • Og þessi borgun er inni- íalin í því, að greiða þeim ekki atkvæð:'. Það er ekkert álitamál um það, kjósandi góður. að þú hefur vit ó þessum réttu for- sendum. Það er h.'tt sem kem- ur til álita, hvort þú ert ræf- il! svo að vísvitandi fellir þú rangt dómsatkvæði, þér sjólf- um og meðbræðrum þínum t'l tjóns í nútíð og fraimtíð. Kjósandi. lendu gestir. Hinn nýi flokkur komma styrktist og e'fldist unz svo var komið að á hverjum bóndabæ var nú kominn kommi einn eða fleiri. Vildu þeir ná landi sínu aftur úr greipu.m hins erlenda hers ,og eiga ekki tortímingarhættu her- stöðvanna hangandi yfir höfði sér lengur. Erlendu hermennimir urðu að viðurkenna í vikublaði sínu Time að hið stóra land Vatt- hana kóngs gæti ekki með nokkru móti verið liður í hem- aðarkeðju þeirra af því enginn þar gæti drepið annan mann þar eð þeir færu eftir siðaboð- skap guðs síns. Sem Vatthana kóngur situr í hásæti og þröngt gerist fyrir dyru.m hjá honum af völdum ófriðar í landinvi kallar hann á ráðgjafa sinn og segir: Gæt þú þess ráðgjafi hvort enn sé* Búddha hinn gullni með oss.- ® Margur verður af aurum api Hér eru fjórar- þjóðir' teknar af handahófi og sagt frá þeim í styztu máli. Það skal látið .liggja á milli hluta hvað komið hafi að gagni og hvað fárið 'til spillis af peningunum. En halda mætti áíram í kringum* allan hnöttinn og allsstaðar væri sama sagan, þeir borga og borga og þar sem þeir borga falla þjóðirnar niður í eymd og vesæld af 'því þær tapa niður htyin.pt'.vegum sín".m og. verða ósjálfbjarga og háðar herstöð- in.ni. Nazj.sminn vaknar. úr dái sínu' þár sém þeir ríkja með heimsvalda- og hernaðarstéfn- una. Og nú má bæta við ríki, Japan Þar eru menn myrtir á almannafæri með löngum hnífum meðan þeir eru að tala gegn hernaðarstefnu Banda- ríkjastjórnar í kosningaræðum sínum. Og þeir eru myrtir heima hjá sér cg útí skemmti- görðum ef beir í blöðum sínum hafa skrifað gegn Bandaríkja- stjórn. Morðingjarnir tilheyra nazistakh'kunum og það fáum við að lesa í Tlme að morð- ingjarnir séu launaðir af naz- stjórnunum hefur vefið fyrir- skipað að lækka gengið til þess að herstöðin yrði ö’dýrari, Bandaríkin ætla að spara og spara enda þótt þau haldi á- fram að borga borga. Óg þjóð- irnar sem alveg erú örðhar bjargþrota verða’ að hlýða; hlýða. En peningámir erú æðí gi.rni- legtr. Og beinharðir, þáð eru þeir. Fyrir þá hefði mátt kaupa margt heimafyrir í Bándarlíkj- unum, útrýma hefðí fnátt fá- tæktinni heimafyrir, borgá hefði mátt vísindamönnum til þess að finna upp læknisdóma við öllum sjúkdómum og hefja hefði mátt magnaðan áráður gegn kynþáttakúgun heimafyr- ir. Fyrir þá hefði mátt kaupa fri.ð, velsæld, jafnvel. hamingju. Þeir sem fylgdust með ferli Kennedys frá þvf hann fyrst komst til valda í Bandaríkjun- , um og bundu miklar vonir við Ihann, geta ekki gleymt bví máli sem hann bar frám fyrst i ailra máli á Þjóðbingi Banda- ríkíanna. ‘bví þjóðbingi ér alltaf samþykkir borgunina til hern- aðarbækistöðvanna' og ka'da stríðsins, Kvort sérri þéir pen- ingar fafa -til spillis eða ekki. Málið sem Kénriédy •'bar fram fjal.laði um að-bö'rea lágiauna- fólki heimafyri'r 'hærra- lcaup. ,Þá"' • reis bióðbi.np.ið upn sem • einn maðr.r og sagði: NET. D. V. ítalskir leikstjórar, í hópi heimsfrægra, hafa lagt leið sína norður á bóginn til þess að stjórna kvikmyndatöku og svið- setningu frægra verka. Vittorio de Sica var leikstjóri í kvikmyndinni „Hinir inniluktu í Alt: na“ í Hamborg fyrir skömmu. Þá mun Mauro Bologn- ini stjórna kvikmynd eflir hinni frægu sögu Thomasar Manns .Toni’o Kröger“ inn&n skamms. Kvikmýndin verður gerð í Lú- beck. 1 haust mun Roberto Ross- ini stjórna leiknum í óperunni „Horft af brúnni“ í borgarleik- húsinu í Frankfurt. Renzo Ross- i.ni, yngri bróðir Robertosi hefur gert þessa óperu eftir hinu kunna leikriti Arthurs Millers.

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.