Þjóðviljinn - 24.05.1962, Qupperneq 7

• Julio Alvarez del Vayo, sem
var uíanríkisráðherra Spánar í
allmörgum lýðræðisstjórnum fyr-
ir valdatöku fasista, ritar í þess-
um mánuði grein um ástandið á
Spáni. Greinin birtist í Alþýðu-
blaðinu í Peking. Alvarez del
Vayo sýnir fram á grundvallar-
mótseíningarnar í einræðisstjórn
Francos, og lýsir yfir því að það
hafi aldrei verið eins raunhæft
og nú að berjast fyrir því að
fasismaokinu verði lét’t af herð-
um spánsku þjóðarinnar.
fyfMCO
valdið Því. að haljað hefur Þeir eru ákveðnari nú en
undan faeti fyrir Franco- nokkm sinni áður. Verkföll
valdið Jp'VÍ að haljað hefur Þeir eru ákveðnari nú en
undan faeti fyrir Franco- nokkm sinni áður. Verkföll
del Vayo segir í grein sinni,
að við höfum nú á árinu 1962
orðið vitni að einarðri bar-
áttu gegn Franco-stjórninni.
Verkfallsbaráttan, sem iug-
þúsundir verkamanna á Spáni
hafa háð undanfarið, hefur
vakið heimsathyglL og stjóm-
málaþáttur þeirrar baráttu
er markaður af skýrri og
markvissri stefnu. Bæði ein-
ræðisstjórnin og foringi henn-
ar eru nú að syngja s.'tt sið-
asta lag.___________________
:
Franco á fallanda fæti
Margvislegar orsakir hafa
stjórninni undanfarið. f
fyrsta lagi hefur þessi stjórn
ekkert annað gert en að
reyna að tryggja sjálfa sig í
sessi með auknu einræðis-
valdi. X öðru lagi eru h.inir
upphaflegu stuðningsaðilar
þessarar stjórnar — falang-
istárnir, kirkjan, herinn og
auðmenn — orðnir afar
óánaégðir með stjórnina.
Verkalýðsstéttin á Spáni
býr v;ð hin aumustu kjör sem
þekkjast í Evrópu. Spánskir
verkamenn hafa aldrei látið
undan einræði Francos og
þeir munu aldrei gera það.
Franco einræðisherra á Spáni (t.h.) hefu rnáið samstarf við
starfbróður sinn í Portúgal, Salazar (t.v.). Myndin var tekin
á cinum fundi þcirra.
þau. sem þeir nú hafa borið
Iram til sigurs, hefðu verið
vonlaus fyrir tveim árum.
Svo mjög hefur máttur
Franco-stjómarinnar minnk-
að, og andúð fólksins á henni
vaxið að sama skapi. Hinir
ýmsu skoðanahópar verka-
manna- — allt frá marxistum
til katólskra. — hafa . ó-
spart látið í Ijós andúð sína
á Franco-einræðinu. og sam-
einazt í baráttunni gegn því.
„Björgun-' að vestan!
f marzhefti tímaritsjns
„Aktion“, sem er gefið út af
sambandi spánskra sósíal-
ista, eru þeir menn sagðir
hlægilegjr sem trúa því að
svokaliað^: vestrænt „lýðræði“.
geti 'bjargað Spáni frá fas-
isman'um. Blaðið segir að
Sameinuðu þjóðirnar hafi
beðiði- öll aðildarríki sín. að
virða' mannréttindayfirlýsingu
S.Þ. Fjöldi af skýrslum og
greinargerðum og sönnunar-
gögnum um ódæðisverk og
einræði Franco-stjórnarinnar
hafa verið lögð fyrir mann-
réttindanefnd S.Þ.. en ekkert
af því hefur borið hinn
minnsta árangur.
Pólitísk verkföll
í sveitahéruðum Spánar
eru 6.635.500 hektarar af
landbúnaðarlandi í eigu að-
eins 10.600 stórjarðeigenda.
Samkvæmt skýrslum opin-
herra hagskýrslustofnana, cru
60 prósent bænda án jarð-
næðis. 1,6 mil.ljón landbúnað-
arverkamanna hafa ekkert
land að yrkjá. í þéim hópi
mega raunar tejast margir
leiguliðar, sem að miklu
leyti er.u ánauðugir hjá stór-
jarðeigendunum. Tala jarð-
næðislausra bænda verður
því ekki lægri en 3,8 milljón-
Ir.
Það sem af er þessu ári
hafa verið háð fleiri verk-
föU á Spáni en nokkru sinni
áður, og baráttan verður
harðari en no,kkru sinni. Þar
sem $pænsk alþýða hefur
ekki verkfallsrétt, þá er sér-
hvert verkfall, hver.su lítið
sem það er5 þáttur í stjórn-
málabaráttunni og stríðsyfir-
lýsing á hendur Franco.
Spánskir verkamenn hafa
aukið stjórnmálaþroska sinn
stöðugt undanfarið. Þeir hafa
nú öflugri leiðtoga en oftast
áður í baráttunni’ gegn fas-
ismaöflunum.
Þá eru það önnur samtök,
sem mjög láta nú til gín taka
í baráttunni gegn Franco-
stjórninni, segir del Vayo í
grein sinni. Það eru stúd-
entasamtökin. Á fundi í
febrúar s.l. við háskólann í
Barcelona báru stúdentar
spjöld með orðunum: „Sakar-
uppgjöf og lýðræði!11 Niður
með Franco!“ o.s.frv. Það
sama átti sér stað í Madrid.
Baráttan fyrir að steypa
fasismanum á Spáni byggir
nú á raunhæfara grundvelli
en nokkru sinni áður. Alþýðu
Spánar er ljóst að það er
blekking að halda að vest-
rænt lýðræði geti kollvarpað
fasistastjórninni. Lýðræðis-
ríki vestursins hafa þvert á
móti styrkt Franco í sessi og
fekið hann í alþjóðlegan fé-
lagsskap sinn. Spánverjum
skilst það í œ ríkara mæli
að þeir verða að treysta á
eigin styrk o.g skapa þá ein-
ingu sem nauðsynleg er til að
losa Spán úr fjötrum fas-
ismans. Andúðin á Franco og
baráttan gegn honum hefur.
síðUsíu mánuðina breiðst úti
um landið, og það er yérka-.
Iýðsstéttin sem ihefur foryst-
una í þeirri baráttu. Það er
nauðsynlegt að sem .flestir
sýni spönsku þjóðinni bróður-
hug í baráttu hennar. Her-
stöðvar Bandaríkjamanna á
Spáni gera baráttu . hennar
ennþá erfiðari.
Þeir sem berjast fyrir því
að losa Spán undan fasisman-
um vita að hlutverk þeirra
er erfitt og að baráttan verð-
ur hörð og 'löng. En við er-
um öruggir-um að hinn góði
málstaður okkar sigrar, segir
del Vayo að lokum í grein
ginni.
Unirbuningi að göngum
undir Ermarsund er lokið
Eyjarskeggjar f rá Tristan
daCunhagetasnuÍiheim
London — Lagðir hafa vcrið
íram uppdrættir og áætlanir um
tvöföld göng undir Ermarsund
milli Bretlands og Frákkiands.
Það eru fyrirtæki í Bretlandi,
Frakklandi og Bandaríkjunum,
scm tekið hafa sig saman um
að undirbúa þetta mikla vcrk.
Göngin verða samkvæmt þess-
ari nýgerðu áætlun 48 kílómetra
löng. Kostnaðurinn mun nema
nálægt 1120 milljörðum íslenzkra
króna.
„öllum undirbúningi er þegar
!okið“, hafa brezk blöð eftir for-
vígismanni brezku aðilanna, Ri-
fhard Costain. Undirbúnings-
vinnan var m. a. fólgin í því að
kanna hvar bezt væri að göngin
yrðu grafin, rannsaka jarðveginn
undjr Ermarsundi, veðurskilyrði,
sjávarföll, skipasiglingar o.s.frv.
en all-t eru þetta atriði sem taka
verður tillit til, þegar tilhögun
mannvirkisins er ákveðin.
Áætlað er að byrjað verði á
göngunum milli Dover og Folke-
stone, en hinn endi þeirra verð-
ur í Sangatte við Calais. Nú í
sumar verður endanlega tekin á-
kvörðun um það, hvort ráðizt
verður í þetta mikla rnannvirki.
Verði svo gert), reiknar Costain
með því að verkinu verði lokið
á fjórum tiil fimm árum.
Hámarks-
hraði gefst
mjög vel
Kaupmannahöfn — 1 vetur
var í iög leiddur hámarkshraði
á þjóðvegum í Danmörku, og
gaf það góða raun. Að vísu fór-
ust tíu manns. í biilslysum um
páskahelgina og 221 , slösuðust
meira og minna, en það er mun
lægri tala en um sömu helgi
undanfarið þegar enginn há-
markshraði hefur verið. Hraðinn
var takmarkaður við 80 km. á
klst. á flestum vegum en við
100 km á einstaka vegum.
★
Rúmlega 800 manns fórust í
bílslysum í Danmörku árið 1961
og 22000 slösuðust.
London — Ibúarnir frá eyjunni
Tristan da Cunha í Suður-At-
Ianzhafi munu sennilega geta
snúið aftur til heimkynna sinna.
íbúamir voru ailir fluttir til
til Bretlands í vetur vcgna þess
að eldfjall tók að gjósa á. eynni,
og íbúunum var talin hættai
búin.
örlög íbúanna hafa vakið
mikla athygli. Þeir eru aðeins
um 300 að tölu. Þeir undu hag
sínum mjög illa eftir að þeir
voru fluttir frá þessu afskekkta
eylandi. Nokkrir þeirra létu líf-
ið vegna þess að þeir þoldu ekki
loftslagið í Bretlandi og allir
voru- haldnir miklu óyndi.
Nú er það hinsvegar Ijóst að
eina þorpinu á Tristan da Cunha
verður ekki eytt í eldgosinu.
Hraunstraumurinn hefur numid
staðar, og eldgosið virðist vera
að fjara út, segir nefnd jarð-
fræðinga, sem verið hefur við
rannsóknir á gosinu. Ekki er að
efa að íbúarnir verða fegnir að
geta snúið aftur heim.
1'
Fimmtudagur 24. maí 1962
ÞJÓÐVILJINN — (7,