Þjóðviljinn - 07.11.1962, Qupperneq 2

2 SÍÐA
ÞJÓÐVILJINN
Verkfallsrétturinn ekki úreltur
í fyrrakvöld efndi Stúdentafélag Reykjavíkur til borgarafundar í Lido
og var umræðuefnið: Eru vinnustöðvanir úrelt baráttuaðferð í nútímaþjóð-
félagi? Frummælendur voru Vilhjálmur Jónsson hæstaréttarlögmaður og
jJón Þorsteinsson alþingismaður, en auk þeirra tóku allmargir fundarmenn
:til máls. Fundurinn var allvel sóttur oe fór hið bezta fram.
Einar Árnason formaður Stúd-
.entafélagsins setti fundinn og
stýrði honum. Bauð hann gesti
velkomna og þá sérstaklega
frummælendur.
Ekki fært að afnema
verkfallsréttinn
Fyrri frummælandi, Vilhjálm-
nr Jónsson, sagði, að vinnulög-
gjöfin, sem sett var 1938, væri
nú orðin nálega aldarfjórðungs
gömul og hefði litlum breyting-
um tekið á þessu tímabili, þótt
mjög miklar breytingar hefðu átt
sér stað í þjóðfélaginu, og gæti
hún því verið orðin úrelt í
grundvallaratriðum. Átökin í
vinnudeilum, sem væru um leið
átök um skiptingu þjóðartekn-
anna væru ekki lengur einka-
mál deiluaðila heldur snertu
þjóðfélagið í heild og gætu vald-
ið stórkostlegu þjóðhagslegu
tjóni.
Þá taldi Vilhjálmur, að mikl-
ar breytingar hefðu orðið á
styrkleikahlutföllum í vinnuceil-
gerðardómi. Taldi hann að
reynslan af því hefði orðið sú,
að þeim hefði yfirleitt verið
skammtað of naumt. Hlutlaus
stofnun ættí að geta reiknað út
hlut einstakra stétta í þjóðar-
tekjunum, en hver væri hlut-
laus? Byltingarkenndar breyt-
ingar í þessum efnum værj
hættulegar og það mætti ekki
þröngva þeim upp á stéttimar.
Hægfara þróun væri heppilegri
leið. Taldi hann af þessum sök-
um ekki færa leið að afnema
verkfallsréttinn en sagði, að það
þyrfti að búa svo um hnútana,
að heimild til vinnustöðvunar
yrði aldrei notuð nema sem
neyðarúrræði. Taldi hann síðan
upp nokkur atriði, sem hann
taldi að setja þyrfti inn í vinnu-
löggjöfina.
Helztu atriðin í tillögum Vil-
hjálms voru þau, að samningar
um kaupgjald yrðu framvegis
gerðir til tveggja ára. Ennfrem-
um ættu allir kaupgjaldssamning-
ar að renna út á sama tíma
þannig að heildaruppgjör í þess-
menn I Vilhjálmur ’ táxai einmg^að ' ' ^á útreikninga án
um frá því vinnulöggjöfin var um málum færi fram á tvegyia
sett. Verkalýðshreyfingin, er þá ára fresti. Kæmi það í veg fyrir
hefði verið veikari aðilinn, væri sífelldar vinnustöðvanir. Þá
orðin voldugt afl en samtök taldi hann, að samningum ætti
vinnuveitenda hins vegar í mol- að segja upp með alllöngum
um og styrkur þeirra minni hér l fyrirvara, kröfur verkalýðsfélag-
en með nágrannaþjóðunum. ; anna ættu þá að liggja fyrir full-
Vilhjálmur ræddi um hættuna mótaðar og það að vera tryggt,
af þvi, að fámennir starfshópar | að þessi tími yrði notaður til
segðu upp samningum og færu j samningsgerðar. Loks vildi Vil-
í verkföll án samvinnu við aðra | hjálmur láta setja þau ákvæði
starfshópa á sama vinnustað. i í vinnulöggjöfinni, að minnst
Væru dæmi þess, að fleiri en ein | helmingur -féiagsmanna í verka-
vinnustöðvun hefði orðið á ári | lýðsfélögunum þyrfti að sam-
í sömu atvinnugrein af þessum j þykkja verkfall til bpss »ð bað
sökum. Nefndi hann sem dæmi, j væri Iöglegt
að á farskipunum væru
í allt að 8 félögum.
Þá minntist Vilhjálmur á
vinnudeilurnar sem orðið hafa á
þessu ári. Taldi hann að gerðar-
dómurinn í síldveiðideilunni í
vor hefði forðað hundrað millj-
óna tjóni fyrir þjóðarbúið. Hags-
muni heildarinnar verður að
setja hærra en hagsmuni ein-
stakra hópa, sagði ræðumaður.
Vilhjálmur kvaðst telja. að á
undanförnum árum hefði verk-
föllum oft verið beitt til tjóns
fyrir þjóðarheildina. Því væri
spurning, hvort verkföll og verk-
bönn væru ekki orðin úrelt.
Ræðumaður benti á. að frá
1947 hefðu bændur raunverulega
orðið að sætta sig við. að þeim
væru skömmtuð laun sín mo’'
steinsson, sagði, að vinnudeilur
væru hér tíðari og langvinnari
en í nágrannalöndunum svo og
beiting verkfalla og verkbanna.
Verklýðshreyfingin teldi verk-
fallsréttinn sinn helgasta .-étt,
jafnvel þýðingarmeiri en samn-
ingaréttinn og teldu margir að
ekki væri hægt að ná neinum
samningum nema með því að
hafa verkfallsréttinn sem vopn.
Jón taldi þó, að verkfallsrétt
urinn væri hálfgert neyðarúr-
ræði og hefði ýmsar neikvæðar
hliðar. Þá taldi hann, að aðilar
að vinnudeilum væru raunveru-
lega þrír, þ.e. almenningur í
landinu væri þriðji aðilinn, þar
sem hann yrði oft fyrir miklu
tjóni af vinnudeilunum og á
hann kæmi að verulegu leyti að
greiða þær kauphækkanir sem
samið væri um. Yrði framvegis
að meta hagsmuni þjóðarheildar-
innar meira í vinnudeilum en
gert hefði verið. Nefndi Jón
nokkrar leiðir, er hann taldi
vera til úrbóta, t.d. að samnings-
rétturinn yrði færður á færri
hendur en áður, að horfið yrði
að því meir en gert er að greiða
eftir afköstum og ennfremur að
verkamenn fengju hlut í ágóð-
anum af rekstri fyrirtækjanna.
öll verkföll enda með samn-
ingum, sagði Jón, en af þeim
leiðir oft mikið tjón bæði fyrir
vinnuveitendur, verkamenn
sjálfa og allan almenning. Varp-
aði hann síðan fram þeirri
spumingu, hvort ekki væri hægt
,að.,íinna ráð tíl, þess að reikna
út fyrirfram, hvað líklegast væri
að samið yrði um að verkfalli
loknu og samningar gerðir í sam-
og loks gerðardóminn í sjó-1 hjálms Jónssonar væri rétt, að
mannadeilunni í vor. vinnuveitendur væru orðnir
Að lokum sagði ræðumaður, veikari aðilinn að vinnudeilum.
að allar leiðir til úrlausnar í Það væri þá a.m.k. bætt upp
þessu máli væru ófærar ef þær með því, að ríkisvaldið legðist
| fengju ekki hljómgrunn beggja jafnframt á sveif með þeim, og
aðila, vinnuveitenda og verka- ætti sá stuðningur að jafna met-
! lýðsfélaganna 1 in. Þá sagði Hannibal, að verka-
, lýðshreyfingin hefði lagt það til,
Svíþjóð fyrirmyndin að samningar yrðu gerðir sam-
Björgvin Sigurðsson fram- eiginlega fyrir vinnustaði í heild
kvæmdastjóri vinnuveitandasam- °S æ*-H t>aú að koma í veg fyrir,
bandsins tók næstur til máls. aö fámerinir hópar gætu stöðvað
Hann sagði, að kauphækkanir vinnu. Þá ræddi Hannibal nokk-
með eftirfarandi verðhækkunum uð um síldveiðideiluna í vor.
næðu ekki tilgangi sínum og Sagði hann, að þar hefði hvorki
taldi, að stj órnmálabaráttan verið um verkfall eða verkbann
, ! setja þyrfti strangari ákvæði um
framkvæmd verkfalla, m.a. til
þess að tryggja að verðmæti, upp
sem búið væri að skapa, eyði
leggðust ekki i
Nefndi hann sem dæmi, að
stundum hefði verið hótað í
verkföllum, að vélgæzlumenn í
frystihúsum legðu niður vinnu,
og taldi að slíka beitingu verk-
fallsréttarins bæri að banna.
Einnig vildi hann láta banna
með lögum að semja um niður-
fellingu skaðabóta vegna verk-
fallsaðgerða er gengið
lengra en lög leyfa.
Kjaradómur úrræðið
Annar frummælandi TAn T>or-
verkfalla. Virtist hann helzt
hallazt að því, að komið yrði
einhverskonar kjaradómi,
er starfaði eftir ákveðnum regl-
verkföllunum. um- Reiknaði hann út og tæki
tillit til við úrskurð sinn, hvort
t.d. afkoma deiluaðila hefði
batnað eða versnað frá síðustu
samningum, hvort þjóðartekjum-
ar hefðu vaxið eða minnkað og
væri ennfremur höfð hliðsjón af
því, hvort aðrar stéttir hefðu
fengið hækkað kaup. Taldi
ræðumaður, að þróun undanfar-
hefðu I an<3i ara hefði stefnt í þá átt að
tekinn yrði upp kjaradómur, og
minnti í því sambandi á verð-
lagningu landbúnaðarafurða,
verðlagsráð sjávarútvegsins,
kiarpT-S* oni.nberra ctarfsmanna
hefði gripið um of inn í kjara-
baráttuna hér á landi. Þá ræddi
hann um ástandið í þessum
málum á norðurlöndum og taldi
að Svíþjóð væri það land sem
hefði komizt næst því að gera
verkfallsréttinn úreltan. Þar í
landi væru samtök atvinnurek-
enda og verkalýðsfélaganna bæði
mjög sterk og vildu sem minnst
afskipti ríkisvaldsins og væru
flestar vinnudeilur þar í landi
leystar með samningum milli
þessara tveggja aðila og án verk-
falla. Sagði hann að samböndin
hefðu, ýmist hvort í sínu lagi
að ræða heldur hefðu útgerðar-
menn skuldbundið sig til útgerð-
arstöðvunar með undirskrift víx-
ilsins fræga. Þá benti hann á, að
kjaradeilur ættu sér stað hjá
fleirum en þeim sem hefðu verk-
fallsrétt og minnti í því sam-
bandi á verkfræðingadeiluna,
uppsagnir kennara og nú síðast
læknadeiluna. Væri það þvi ekki
einhlýtt að afnema verkfallsrétt-
inn.
Um gerðardpminn í síldveiði-
deilunni í Vor, sagði Hannibal,
að hann hefði síður en svo skap-
að frið í þjóðfélaginu og raunar
eða sameiginlega, komið upp væl’i til háns að leita meginor-
stofnunum, er öfluðu staðreynda sakar síldveiðideilunnar sem nú
og gerðu útreikninga sem samn- stendur yfir.
ingar væru síðan byggðir á.
Taldi hann að hér bæri að
stefna í líka átt. Á hinum Norð-
urlöndunum væru verkföll tíð-
ari og afskipti ríkisvaldsins
meiri af vinnudeilum.
Þá ræddi Björgvin allmikið
um Holland sem fyrirmynd 1
þessum efnum, en þar hefðu
verkföll verið bönnuð síðan í
heimsstyrjöldinni síðari.
Þó taldi hann að ekki væri
rétt að banna verkföll hér að
dæmi Hollendinga, en hvatti til
meiri samvinnu samtaka at-
vinnurekenda og verkalýðsfélag-
anna og taldi rétt, að þau kæmu
sér upp stofnun, hvort fyrir sig
eða sameiginlega, til þess að
annast útreikninga á kaupgjalds-
grundvelli.
Þá taldi Björgvin, aðverkfalls-
vopninu hefði oft verið beitt hér
óvægilega og taldi að þörf væri
á ýmsum breytingum á vinnu-
löggjöfinni, en þær gætu þó ekki
leyst allan vanda og gæti stund-
um verið nauðsynlegt, að ríkis-
Hinn vinnandi maður grípur
ekki til verkfalla nema hann
telji, að nokkru sé fórnandi og
ekki sé annar úrskostur fyrir
hendi, sagði Hannibal. Afskipti
ríkisvaldsins af vinnudeilum hafa
ekki gefið það góða raun, að
þau geti komið í stað verkfalls-
réttar. Hannibal kvað engin rök
vera fyrir því, að verkföll væru
orðin úrelt baráttuaðferð, Það
væri sízt minni ágreiningur nú
um skiptingu arðsins heldur en
var á þeim tíma er vinnulög-
-gjöfin var sett. n--,.....•
Félagafrelsi ásamt verkfalls-
rétti er helgasta vopn verkalýðs-
ins í baráttu hans fyrir bættum
kjörum, sagði Hannibal. Rakti
hann síðan þróun þessara mála
í stórum dráttum allt frá stjóm-
ai þyltingunni miklu í Frakklandi,
ei fyrsti vísirinn að núverandi
launakerfi varð til. Nú er ein-
roitt verið að gera atlögu að
félagafrelsi á Islandi, sagði
Hannibal að lokum.
valdið gripi inn í til þess að
leysa „tímabundinn vanda“. sbr. i Gerðardómurinn
gerðardómiro-
51 cómn
Verkfallsrétturinn síð-
I-Iannibal Valdimarsson for-
seti Alþýðusambandsins tók
næstur til máls. Kvaðs.t hann ef-
fnllvrðine Vil-
Sam-
vinna boðin
Fróðlegt hefur verið að
fylgjast með viðbrögðum
Morgunblaðsins í Kúbumál-
inu Þegar Bandaríkin hófu
ofbeldi sitt með hótun ur
heimsstyrjöld að bakhjarli
var Morgunb’.aðið mjög var-
kárt í ummælum sínum i
nokkra daga; auðsætt var að
sumum valdamönnum blaðs-
ins ógnaði ábyrgðarleysi
Bandaríkjaforseta, og þeir
treystu sér ekki til að verja
hann Þegar hættan fjarlægð
ist hjörnuðu Morgunblaðs-
menn við og tö’.uðu hástöf
urr um stórsigur Bandaríkj
anna. En nú hafa aftur runn
ið á þá tvær grímur. Morg-
unblaðið birtir í gær þýdda
grein úr Observer oe þar seg-
ir svo’
„1 raun og veru má færa
rök að þeirri staðhæfingu, að
Krúsjeff hafi tekizt það. sem
hann ætlaði sér. Samkvæmt
þessari kenningu hefur það
alltaf verið helzta áhyggju-
efni Sovétríkjanna að Banda-
rikin gerðu innrás á Kúbu. Þá
hefði Krúsjeff orðið að velja
milli óskemmtilegra kosta:
Að mótmæla hástöfum oe
hætta á kjarnorkustríð, eða
mótmæla hástöfum og gera
ekkert Castro til hjálpar.
Hvorugur kosturinn getur
Kremlverjum hafa virzt góð-
ur. Hin nýafstaðna deila hef-
ur komið flestum til að hugsa
um Kúbu frá hernaðarlegu
sjónarmiði sem möguleg<-
hættu fyrir varnarkerf
Bandaríkjanna. En ástæða er
<il að ætla, að Sovétrik'n skoði
Castro fyrst og fremst sem
félagslega ógnun við Banda-
ríkin og aðstöðu þeirra í Suð-
ur-Ameríku. Án efa telja
Rússarnir. að Kúba sé fyrsti
hlekkurinn í keðju byltinga
við bæjardyr Bandaríkja-
manna í þessu liggur raun-
verulegra gildi Kúbu fyrir
Sovétríkin. samkvæmt þessari
kenningu, en í því að hnatt-
staða hennar er ágæt fyrir
sovézkar eldflaugar. Virðing-
arsess Rúása meðal kommún-
istaríkjanna, svo að ekki sé
minnzt á hlutlausu ríkin. hefði
óneitanlega orðið lægri, ef
þeir hefðu látið Bandaríkja-
menn velta Castro . . . Ef til
vill hefur Krúsjeff komið eld
flaugum fyrir á Kúbu vegna
þess að það hafi verið bezta
leiðin sem honum datt í hug.
ti’ að hindra innrás Banda-
ríkjamanna. eða aðeins til að
styrkja samningsaðstöðu sína
Hverjar. sem ástæður hans
hafa verið er nú Ijóst að
hann hefur fengið þá trygg-
ingu, sem hann þurfti. fvr;-
því að Bandaríkin sundri ekk;
sósíalistaríki Castros á Kúbu
Hann þarf þvi ekki að velta
'engur fyrir sér. hvort Kúbr
■'r styrjaldar virði eða ekki.“
Þegar undan er skilið orða-
lag kalda stríðsins og sú
meinloka að Hta á allar þjóð-
félagsbyltingar sem yfirgang
Rússa, eru hér fluttar þær
Pétur Benediktsson bankastjóri
, _ . taldi vinnulöggj öfina vera ger-
asta urræðl verkalyðsms samlega úrelta og sagði að vinnu-
stöðvunarréttinum hefði verið
freklega misbeitt hér á landi.
Taldi hann, að þau tilheyrðu
ekki nútímaþj óðfélagi en treysti
sér þó ekki til þess að mæla
með því að verkföll yrðu alger-
lega bönnuð. Aðalefni ræðu hans
var að lofsyngja gerðardómslög-
in í vor og sagði hann, að þau
yrðu þeim mönnum sem að þeim
hefðu staðið til ævarandi sóma.
Eini galli þeirra hefði verið sá,
að þau hefðu ekki gilt í nógu
langan tíma. Þau hefðu átt að
gilda f eitt ár eða á meðan
verið væri að endurskoða vinnu-
löggjöfina. Voru lokaorð hans
þau, að afskipti ríkisvaldsins
væru orðin að sjúkdómi í þjóð-
félaginu
skýringar sem Þjóðviljinn
hefur birt frá upphafi átak-
anna Eldflaugarnar á Kúbu
voru ekki aðaltilefni átakanna
heldur liður í miklu lengri at-
burðarás. Bandaríkin hafa
einsett sér að stevpa bylting-
arstjórninni á Kúbu aíla tíð
frá 1959. ekki vegna þess að
þau teldu Kúbu hættulega af
herfræðilegum ást.æðum.-helð-
ur sökum hins að þau óttuð-
ust að fordæmi Kúbubúa færi
eins og eldur í sinu um gerv-
alla rómönsku Ameríku
Kúbumenn neyddust ti1 að
koma sér unn hinum öf’ue-
ustu vonnum vegna síendur-
tekinna hernaðarárása osr við
búnaðar sem að undanförnu
hefur verið umfangsmeir;
nokkru sinni fyrr Eldflau"
amar höfðu bann tilgans að
hægja bessu hættuástandi frá
nv tryggia Kúbu eitthvert ör-
v<?gi. og það tnkmark virði=.<
Það er óbarfi fvrir aðal-
málgagn Siálfstæðisf’okksin^
’ð kauna greinar úr erlenduro
hlöðum og hvða baer* bað p'
bæði kostnaðarsöm aðferð oe
tímafrek Morgunb’aðinu er
hér með heimilað að °nður-
nrenta skýringa- Þióðvilíans
endurgia’dslaust.. — Austrl.
Skerða á rétt verklýðs-
samtakanna
Ingi R. Helgason sagði að
kjaradeilur væru í eðli sfnu
pólitísk mál og væri ekki hægt
aC aðskilja þetta tvennt. Taldi 1
hann, að ræður þriggja fyrstu
manna þentu til þess, að þessi
fundur væri einn liðurinn í und-
irbúningi þess að skerða rétt
verkalýðssamtakanna með breyt-
ingum á vinnulöggjöfinni. Með
setningu hennar hefðu verka-
lýðsfélögin verið gerð að lög-
legum aðila til samninga um
kaup og kjör félaga sinna.
Ingi sagði, að verkfallsréttur-
inn væri hreinn neyðarréttur, í
senn dýrmætur og vandmeðfar-
mn. Yrði íslenzk verkalýðshreyf-
ing ekki með réttu sökuð um
það að hafa misbeitt honum á
Miðvikudagur 7. nóvember 1962
síðari árum heldur hefði hún
þvert á ftlóki sýnt bæði mikla
biðlund og þroska. Benti hann á
það sem dæmi, að samkvæmt
skýrslu Framkvæmdabankans
hefði þjóðarframleiðslan aukizt
um 98%. á áratugnum 1950—’60.
A sama tímabili hefði kaupmátt-
ur tímakaups Dagsbrúnarverka-
manna minnkað um 8.5%. Efna-
hagsráðstafanir í ársbyrjun 1960
hefðu enn breytt þessum hlut-
föllum til hins verra og hefðu
þær lækkað kaupmátt tímakaups
verkamanna um 25%. Verkalýðs-
samtökin hefðu árangurslaust
bððið um samningaviðræður og
ekki beitt verkfalsréttinum fyrr
en allt annað þraut. 1 verkfall-
inu 1960 fékkst fram 10—12 /cl
hækkun tímakaups verkamanna,
en með aðgerðum ríkisvaldsins
var þeim árangri öllum rænt
aftur nokkrum vikum síðar með
gengisfellingu. Leiddi það aftur
til nýrra verkfalla síðar. Þá
benti Ingi á, að 1961 hefði þjóð-
arframleiðslan enn aukizt um
14% og það ár hefði síldaraflinn
orðið hinn mesti í 17 ár, en þrátt
fyrir það hefði verkalýðsfélögun-
um enn verið neitað um samn-
inga og réttmætar kjarabætur.
Kommúnistahætta
Sigurjón Bjarnason verkamður
talaði næstur og fjallaði ræða
hans að mestu um „kommún-
istahættuna".
Tímakaup verkamanna
er ekki of hátt
Eðvarð Sigurðsson, formaður
Dagsbrúnar sagði, að verkalýðs-
hreyfingin yrði ekki með réttu
borin þeim sökum að hafa mis-
beitt verkfallsréttinum, enda væri
ekki af hálfu stjómar ASl mælt
með verkföllum nema allar aðr-
ar leiðir til samninga hefðu ver-
ið þrautreyndar áður. Um gerð-
ardóminn í vor sagði Eðvarð,
að hann hefði síður en svo orð-
ið til úrbóta. Útgerðarmenn hefðu
sagt upp samningum til þess
að breyta skiptahlutnum en þrátt
ívrir uppsögnina hefðu gömlu
samningamir verið áfram í
gildi hjá um þriðja hluta sjó-
manna. I þessu deilumáli hefði
ríkisvaldið aðeins komið til móts
við annan deiluaðilann og væri
það einsdæmi. Hitt hefði ver-
ið réttara að framlengja gömlu
samningana á meðan verið vsir
nð gera nýja. Sagði ræðumaður,
að skuggi gerðadómslaganna
hvíldi yfir síldveiðisamningun-
um nú.
Þá spurði Eðvarð, hver það
væri, sem ætti að græða á not-
kun aukinnar tækni við fisk-
veiðar, sjómaðurinn eða útgerð-
armaðurinn. Taldi hann, að þjóð-
fétagið sjálft þyrfti að njóta á-
vaxtanna af aukinni tækninotk-
un við framleiðsluna, en það
væri erfitt í framkvæmd í því
þióðskipulagi sem við byggjum
við.
Eðvarð kvaðst telja samninga
til langs tíma æskilega en sagði
að til þess að hægt væri að
gera þá þyrftu vissar forsendur
að vera fyrir hendi. Það þarf
a<5 tryggja verkamanninum það
öryggi, að hann þori að gera
slíka samninga, sagði Eðvarð.
Tiyggið honum, að verðlag og
knupgjald verði látið haldast í
hendur og að hann fái þá ár-
legu hækkun sem talin er eðli-
leg vegna aukningar þjóðartekn-
anna og hann mun fús til að
gera samninga til langs tíma.
Er tímakaup Dagsbrúnarmanns
svc hátt, að þjóðfélagið þoli það
ekki? spurði Eðvarð. Það er nú
tæpar 5000 krónur á mánuði og
á því kaupi er ekki , hægt að
Iifa nema leggja á sig mikið
erfiði og aukavinnu, sem hvorki
er heppileg fyrir verkamanninn
né vinnuveitendanna.
Að lokum benti Eðvarð á, að
ekkert hefði gerzt síðan vinnu-
löggjöfin var sett, sem réttlætti
afnám verkfallsréttarins. Breyt-
ing á vinnulöggjöfinni í þá ótt
að þrengja verkafallsréttinn væri
hættuleg. Samtök vinnuveitenda
og verkalýðsfélaganna ættu sjálf
að fá að þróa með. sér f friði
leikreglur í samskiptum sínum.
Það mætti ekki þröngva upp á
þau neinum nauðungaraðgerðum.
Að lokum tóku frummælend-
ur aftur til máls og svöruðu
stuttlega ýmsu sem fram hafði
komið á fundinum.