Þjóðviljinn - 21.11.1962, Blaðsíða 5

ÞJÓÐVILJINN
MSðvikudagur 21. nóvember 1962
SÍÐA S
Alþingi fær ekki að
ráðstafa kosningaláninu
ÞINCSJÁ Þ|ÓÐVILIANS_
Ríkisstjómin hefur ekki látið
sitja við orðin tóm með hina
einkennilega hröðu afgreiðslu
á „kösningaláninu“ svonefnda.
Var frumv. „um heimild fyr-
ir ríkisstjórnina til að taka
framkvæmdalán“ afgreitt með
afbrigðum við aðra Qg þriðju
umraeðu í efri deild Alþingis
í gær. Vannst ekki einu sinni
tími til að prenta nefndarálitin
við 2. umræðu, heldur voru
þau fjölrituð!
Fjármálanefnd efri deildar
skilaði þremur nefndarálitum.
Hafði Ólafur Björnsson (íhald)
framsögu fyrir meirihluta
nefndarinnar
fulltrúum f.
halds og Al-
þýðuflokks.
Minnti hann á
að stjómar.
andstaðan
hefði gagnrýnt
við 1. umræðu
málsins að
ekki væri gert ráð fyrir að
Alþingi fjallaði um skiptingu
lánsfiárins. r g flytti meiri-
hluti nefndarinnar breytingar-
tillögu sem kæmi til móts við
þá gagnrýni. ef verða mætti
til að tryggja frumvarpinu á-
takaminni leið gegnum þine-
ið þar sem ekki virtist áarein-
ingur um sjálfa lántökuna.
Laaði Ólafur áherzlu á nauð-
syn fslendinga að afla erlends
lánsfjár, en skuldabyrðin væri
svo þung . fyrir að ekki mætti
taka lán nema til framkvæmda
sem sæfu af sér gjaldeyri eða
spöruðu hann
Skuldir ríkiss.jóðs nírau í
árslok 1961 2856 milljónuTn
króna sagði ræðumaður. og
greiðslubyrðin á þessu ári. 1962,
næmi 553 miHjóuum króna.
eða um 15—20% af hcildar-
gjaldeyristekjum bjóðarinnar.
En gert væri ráð fyrir að
greiðslubyrðin færi minnkandi
og yrði komin niður í 180
milljónir króna 1970
Karl Kristjánsson (Framsókn)
talaði fyrir 1. minnihluta fjár-
hagsnefndar. Lýsti hann sig
sam'wkkn’i 1ár.tekunni
inear CTOti ekki án þess verið
að taka erlend
’án og hingað
til hafi þeir
okk; haft óhag
af slíku. En þó
hann væri
samþykkúr
1 ántökunni
væri hann al-
ppHofJP AcíawrVivlrlriir* V)Vi
ríkisstjórninni það einræðis-
vald um meðferð láhsfiárins
sem hún áskildi i frumvarp-
inu Væri ekki hollt að Alþingi
gæfi nokkurri ríkisstjóm það
vald o.g óho’lt fvrir ríkisstiórn
að sækjast eftir bví Hann
taldi heldur ekki næsilegt bað
sem fólst i breytingartiMögu
meirihlutans að rikisstjórnin
hefði samráð við fiárveitinga-
nefnd Aþingis um skiptingu
fjárins k>að vald ætti Alþingi
SÍrlft að hafa
Finnbogi R. Valdimarsson
(Alþýðub.) benti á hve óvana-
lega væri að farið með þessa
lánsheimildalöggjöf. Það væri í
fyrsta ’agi nvtt að hér væri
borið niður á
hinn brezka
ánamarkað.
Undanfarin ár
hafi rikis.
Ujómir haldið
-ér svo til ein-
’öngu við
'andarjska
ánamarkað.
inn. En hann
hafi ekki bent á þetta til þess
að gagnrýna það, heldur hafi
hann einmitt alltaf talið það
óheppilegt og óviturlegt að ein-
skorða lántökur fslendinga við
eina þjóð.
Óviðkunnanlegt við þessa
lántöku væri þó það að ríkis-
stjórnin skyldi ætla sér ein-
ræðisvald um ráðstöfun fjár-
ins, frumvarpið gerði ráð fyr-
ir að þvi yrði ráðstafað án
nokkurs samráðs við Alþingi.
Augljóst væri. að svo miklu
lánsfé yrði ekki úthlutað fyrr
en á næsta vori. rétt fyrir Al-
þingiskosningar. Hvort sam-
band væri milli þess að ríkis-
stjórnin áskildi sér einræðis-
vald um skiptingu þessa mikla
fjár og hins að sú skipt.ing
færi fram rétt fyrir Alþin.gis-
kosningar sky’di hann ósagt
látið
Finnbogi kvaðst hafa tek-
ið þá afstöðu i f.iárhagsnefnd
ef verða mætti til samkomu-
lagS. að sett vrði í frumvarp-
ið það ákvæði að ríkisst.iórnin
ráðstafaði lánsfénu í samráði
við fjárveitinganefnd Albingis
áður en bessu þingi lyki. T.agði
Finnbogi áherzlu á að þetta
þýddi ráðstöfun f.iárins til ein-
stakra framkvæmda og að sú
ráðstöfun y.rði, góíö- bað tíman-
lega að ekki einungis gætu al'-
ir þingmenn. lika stjórnarand-
staðan komið fram sinum +iT-
lögum. heldur ynnist henni iíka
timi til að gagnrýna ráóc+afan-
ir rikisstjórnarinnar áður en
þingi lyki Stjórnarþingmenn í
fiórhac^íjpofriH hpfí vilí^A rtfa-^cfa
nokkuð til móts við þetta sjón-
armið en þó ekki náðst sam-
Efrideild:
Á fundar efn deildar Al-
þingis í gær, sem hófst á venju-
legum fundartíma, var aðeins
eitt mál á dagsitrá, Kjarasamn-
ingar opinberra starfsmanna.
Var málið til 3. umræðu í
deildinni og var frumvarpið
samþykkt með samhljóða at-
kvæðum og fer nú til neðri
deildar.
Alfreð Gíslason gerði þá
grein fyrir afstöðu sinni til
málsins, að frumvarpið væri
liður í samkomulagi tveggja
aðila, ríkisva'.dsins og einstakl-
inga í læknastétt En þar sem
sig grunaði að annar aðilinn
hafi í þessu máli látið bugast
vegna ofurþunga, ef ekki hót-
ana, hins aðilans. sæti hann
hjá við endanlega afgreiðslu
málsins úr deildinni.
Síðdegis í gær urðu fundir í
efri deild til að afgreiða
„kosningalánið".
Neðri deild:
1 neðri deild flutti Þórarinn
Þórarinsson framsögu fyrir
frumvarpi sínu og fleiri Fram-
sóknarþingmanna um að und-
anþiggja fleiri tegundir bifreiða
hinu sérstaka innflutningsgjaldi
er ákveðið var í viðreisnarlög-
unum frá 1960, en nú er gert.
Gísli Guðmundsson flutti ýtar-
lega framsöguræðu fyrir frum-
varpi Framsóknarmanna um
„ráðstafanir til að stuðla að
jafnvægi í byggð landsins. Birg-
ir Finnsson hafði framsögu af
hálfu sjávarútvegsnefndar fyrir
tveim stórum lagabálkum um
komulag, þvi þeir haldi fast i
tillögu sinni við orðalag. sem
bendi til að ætlunin sé ekki að
hafa samráð við fjárveitinga-
nefnd Alþingis um annað en
skiptingu fjárins í aðaldrátt-
um, ekki til einstakra fram-
kvæmda.
Flutti Finnbogi þessa breyt
ing-atillögu: „Rlkisst jér^iþ á-
kveður i samráði við fjárveit-
inganefnd Aiþingis fullnaðar-
skiptingu lánsfjárins milli ein-
stakra framkvæmda, áður en
rcglulegu Alþingi 1962 lýkur".
Almannavarnaírumvarpið var
á fundi neðri deildar Alþingis
í gær samþykkt og afgreitt til
3. umræðu, eflir að felld hafði
verið hin' rökstudda dagskrá
sem Hanniba! Valdimarsson
hafði flutt sem minnihluti heil-
brigðis- og félagsmálanefndar.
En rökstudda dagskráin var
. þannig:
„Þar sem augljóst er, að
bráðasta hættan. sem yfir ís-
landi og íslenzku þjóðinni vof-
ir, ef til kjarnorkustyrjaldar
drægi, er bein afleiðing af
staðsetningu þýðingarmikillar
herstöðvar og veru erlends
herliðs í Iandinu en hins veg-
ar allsendis óvíst. hvort nokkr-
ar varnir geti að gagni komtið
breytingar á sjómannalögunum
og siglingalögunum. Geir Gunn-
arsson flutti athyglisverða fram-
söguræðu um frumvarp sitt og
tveggja annarra Alþýðubanda-
lagsmanna um gatnagerð bæj-
ar- og sveitarfclaga, en því
frumvarpi var lýst í þingsjá
fyrir nokkrum dögum. Verður
skýrt frá helztu atriðum fram-
söguræðunnar einhvem næstu
daga.
Um öll þessi mál lauk 1. um-
ræðu án þess að aðrir tækju
til máls en framsögumenn.
Loks fór svo fram atkvæða-
greiðslan um aimannavarnim-
ar, sem sagt er frá í sérstakri
frétt.
Atkvæðagreiðslan við 2. um-
ræðu fór þannig að breytingar-
tillaga Karls Kristjánssonar
var felld með 10:7 atkvæðum.
Breytingatillaga Finnboga var
einnig felld með 10:7. Breyt-
ingatillaga meirihluta nefndar-
innar um þetta atriði var sam-
þykkt með 11 samhljóða at-
kvæðum, en hún var þannig:
..Ríkisstjórnin ákveður skipt-
ingu lánsfjárins í samráði við ;
fjárveitinganefnd Alþingis. áð- :
ur en reglulegu Alþingi 1962 !
lýkur“
Frumvarpsgreinarnar voru
samþykktar mótatkvæðalaust
og málinu vísað til 3 umræðu i
með afbrigðum og afgreitt úr
deildinni Fer það nú til neðri
deildar
í atómstyrjöid, verður ekki
annað séð en sá kostur sé einn
fyrir hendi að krefjast þess
þegar, að orsök tortímingar-
hættunnar verði fjarlægð með
niðurlagningu herstöðvarinnar
á Keflavíkurflugvelli og her-
inn tafarlaust fluttur úr landi.
1 trausti þess, að svo verði
gert samkvæmt skýlausri sam-
þykkt Alþingis frá 28.' márz
1956, sem enn ei í fullu gildi,
en enn frcmur með tilliti til
þess, að í lögum eru fullnægj-
andi heimildir til allra til-
tækra varnaraðgcrða á styrj-
aldartímum, tekur þingdeildiin
fyrir næsta mál á dagskrá".
Var rökstudda dagskráin
felld með atkvæðum allra við-
staddra þingmanna Ihalds,
Framsóknar og Alþýðuflokks,
en þingmenn Alþýðubandalags-
ins einir greiddu henni atkvæði.
Áður hafði stjórnarliðið sam-
þykkt hina fáránlegu „breyt-
ingartillögu" Guðmundar í.
Guðmundssonar við rökstuddu
dagskrána, að burt féllu orð-
in „samkvæmt skýlausri sam-
þykkt Alþingis frá 28. marz
1956, sem enn er í fullu gildi“.
Við þá atkvæðsgreiðslu sátu
Framsóknarþingmennimir hjá,
og Eysteinn -Tórsson gerði bá
grein fyrir afstöðu sinni að
hann teldi engu skipta fyrir að-
stöðu Islands tii að segja upp
herverndarsamningnum þegar
tímabært þætti hvort orð þessi
stæðu í hinni rökstuddu dag-
skrá eða væru þaðan burt
felld.
Málið gekk síðan áfram þann-
ig að greinar frumvarpsins voru
samþykktar mótatkvæðalaust
og málinu vísað til 3. um-
ræðu.
Kefívíkingar
Þjóðviljann vantar börn eða roskið fólk til blaðburðar
i Keflavík, nú þegar eða um mánaðarmót.
Upplýsingar í síma 2314 eða hjá umboðsmanni blaðsins
Baldri Sigurbergssyni Lyngholti 14 Keflavík.
Þjóðviljinn
Þingfundir í gær
Viljahalda áfram að
bjóða hættunni heim
Utgefandi: Sameiningarflokkuj alþýðu — Sósialistaflokk-
urtnn. —
Ritstjórar: Magnús Kjartansson. Magnús Torfi Olafsson.
Sigurður Guðmundsson (áb.)
Fréttaritstjórar: Ivar H Jónsson. Jón Bjamason.
Ritstjóm. afgreiðsla. auglýsingar. prentsmiðja: Skólavðrðustig 19.
17-500 f5 Hnurl áskriftarverð kr 65.00 á mánuðl.
«10 I
ItTT
„[JvRðaii hefur Þjóðviljinn þetta?“ spyr Vísir
í fyrradag og er dolfallinn út af þeim mál-
flutningi Þjóðviljans að stjórnarflokkarnir hefðu
fyrir ári haft þá afstöðu „að íslendingar ættu að
gerast fullir aðilar að Efnahagsbandalaginu og
það sem fyrst“. Og Vísir upphefur svardaga og
boðar þá kenningu að stjórnarliðið hafi aldrei
„nokkru sinni í ræðu eða riti sagt að full aðild
væri hugsanleg, hvað þá meira. Þvert á móti
hefur ríkisstjórnin alltaf sagt að full aðild að
bandalaginu kæmi ekki til greina“.
0® enn spyr Vísir með takmarkalausri undrun:
„Hvaðan kemur ritstjóranum þessi vitn-
eskja?“ Sú vitneskja kemur úr mörgum áttum og
er hvarvetna skjalfest, m.a. í Morgunblaðinu, að-
almálgagni ríkisstjórnarinnar. 1. ágúst í fyrra
komst það blað svo að orði í forustugrein: „í
þessum efnum ber allt að sama brunni. Við
mundum liafa geysimikinn hag af þátttöku í
Sameiginlega markaðnum“. 11. ágúst sagði
Mörguhbráðið enn; „Þess vegna verðum við ís-
lendingar að vinda bráðan bug að því að sækja
um upptöku í Sameiginlega markaðinn, svo að
við getum frá upphafi gætt þar sérhagsmuna
okkar“. 19. ágúst sagði Morgunblaðið enn: „Á-
stæðan til þess að kunnáttumenn telja, að ekki
megi lengi draga að leggja inn inníökubeiðni er
fyrst og fremst sú, að framtíðarskipan Efna-
hagsbandalagsins er nú í mótun. Með því að
sækja nú um inngöngu, geta íslendingar haft
áhrif á það, hvernig einstökum málum verður
háttað, en ef við leggjum ekki fram inníöku-
beiðni, erum við frá upphafi einangraðir.“ í
septembermánuði samþykkti samband ungra í-
haldsmanna að ísland skyldi „sækja um upp-
töku í Efnahagsbandalag Evróou“ og í næsta
mánuði þar á eftir samþykkti landsfundur
hinna eldri að „leitazt verði við að tryggja að-
ild okkar að EBE“. Bráðlætið var svo mikið að
þetta haust gaf ríkisstjórnin ýmsum félagssam-
tökum í landinu tveggja vikna frest til að segia
I til um það hvort þau fylgdu aðild að bandalag-
inu eða ekki, og öll félagasamtökin kváðust vilja
fulla aðild — nema Albýðusamband íslands.
[Jitstjóra Vísis, sem daglega skrifar greinar til
að uppfræða lesendur sína um stjórnmál, er
ekki ætlandi sú fáfræði að hann bekki ekki
þessar staðreyndir og fjölmargar aðrar hliðstæð-
ar. Viðbrögð hans eru ólíkindalæti. hræsni og
blekkingar. Beri blekkingarnar árangur í næstu
kosningum mun hann með sama rembingi halda
því fram að stjórnarflokkarnir bafi alltaf vilj-
að fulla og skilyrðislausa aðild að Efnahags-
bandalagi Evrópu; hvaðan kemur Þíóðvilianum
sú vitneskia að stiórnnrliðið hafi nokkurn tíma
hviksð frá þeirri afstöðu? — m.