Þjóðviljinn - 04.12.1962, Qupperneq 9

BÓKAFORLAGSBÆKUR
BÓKAFORLAG ODDS BJÖRNSSONAR
Engini
ræður sínuns
næturstað
Endurminningar
PÉTURS
SIGFÚSSONAR
frá Halldórsstöðum
með mörgum ljósmynd*
um og ýtarlegri nafna-
Þriðjudagur 4. dasember 1962
ÞJOÐVILJINN
SÍÐA 9
. . . . Vlð þremennlngarnir vorum reknlr að bamb-
usskála yzt í húsaþyrpingunni og holað þar niður.
Indíánarniir komu með digra lurka og bundu fyrir
dyraopið. Að því búnu söfnuðust þeir saman um-
hverfis kofann og steyttu að okkur hnefana. Þarna
vorum við síðan tátnir dúsa altan daginn í hita-
svækju. Tók ég mér nú fyrir hendur að athuga
fangelsið, éf ske kynni að einhverjir mögulcikar
væru á því að brjótast út. Þegar allt var komið
í værð í þorpinu og ekki heyrðist heldur neitt til
varðmannanna, lét ég Jorge fara upp á hcrðarnar
á mér til þess að kanna þekjuna. Allt í einu fannst
mér bióðið storkna i æðum mínum. Annar varð-
mannanna hafði risið á fætur ....
Karlmannleg bók.
því að hsekka þessa tölu um
20% viljd maður vita um
þyngd aflans eins og hann er
reiknaður hér slægður með
haus.
Útflutningur
Norðmanna
Samkvæmt norskum toll-
skýrslum sem birtar eru í
tímaritinu Fiskets Gang voru
fluttar út fullunnar niðursuðu-
vörur á tímabilinu 1. jan.—15.
október 22,582 smálestir. Þetta
er að langstærsta hiuta síldar-
niðursuða en þó dálítið magn
af öðrum fiski. Á sama t;m&
er útflutt niðurlögð síjd 5,461
smálest, og hálfniðúrsoðnar
fiskafurðir 398 smálestir. Við
fisk- og síldarniðursuðuna bæt-
ist svo 1485 smálestir af margs-
konar skelfiski sem talinn er
fram í sérstökum flokki.
SETBERG
HUGSAÐ
HESM
5 8 L J Ó Ð
Kr. 85,00.
Spmkvæmt sænskum heim-
ildum Svensk Fiskhandel no.
10, þá barst á sölumarkað í
Gautaborg eftirfarandi magn
af fiski og síld í september-
mánuði:
4710 smálestir, að verðmæti
miðað við verð frá skipi 4,53
milljónir sænskra króna. Með
alverð var 96,2 sænskir aurar
fyrir kg. í íslenzkum krónum
samkvæmt sölugengi sænskrar
krónu hér kr. 8,03.
Til samanburðar má geta þess,
að í september í fyrra var
skipað á land í Gautaborg 8730
smálestum af fiski og síld að
vérðmæti frá skipi 6,37 millj-
ónir sænskra króna. Nú hafði
aflamagn aukizt um 1800 smá-
lestir miðað við ágústmánuð.
T. d. barst hérumbil tvöfalt
meira af nýrri síld til Gauta-
borgar í sept. en í ágústmánuði.
Vegna þessa aukna síldar-
magns féll verðið um 3,1 eyri
sænskan á kg. og varð þá
jafnaðarverð í september 66,1
sænskir aurar. í islenzkum kr.
5,52. Verð á ýsu í september
var kr. 1.08.6 sænskar. Hér er
miðað við meðalverð yfir mán-
uðinn. í ísienzkum krónum
verður þetta 9.09. Á sama tíma
var meðalverð á þorski sænsk-
ar kr. 1,28. í íslenzkum kr.
10,71.
Afli við Svalbarða
Á fiskimiðunum kringum
Svalbarða hefur verið miklu
betri fogveiði nú í haust en
nokkuð annað ár um langt
skeið. Hver togarinn af öðrum
hefur komið með góðan afla
af þessum miðum að undan-
fömu til heimahafna sinna i
Noregi. Sérstaklega virðast þeir
hafa orðið aflasælir skuttogar-
arnir, sem eru af stærðinni
400 til 600 smálestir.
Frá Norður-Noregi
Þau 11 iðjuver sem eru þátt-
takendur £ fiskiðnaðarsamtök-
unUm í norður Tromseyjarfylki
og Finnmörku hafa tekið á
móti 20 milljón kílóum af fiski
til vinnslu fyrstu 10 mánuði
þessa árs. Verðmæti þessa afla
upp úr skipi er talið vera 18
—19 milljónir norskra króna.
í íslenzkum krónum verður
þetta samkvæmt skráðu gengi
108—114 milljónir. 70% þessa
afla hefur verið flakað og
fryst en afgangurinn skiptist
njður á ýmsar aðar verkunar-
aðferðir. í þyngdartölunni hér
að faman er miðað við haus-
aðan og slægðan fisk, og verður
Nýr fiskur
Ot hefur verið flutt af nýjum
fiski umrætt tímabil 22.355
smálestir.
Heilfrystur fiskur
Þá nam útflutningur á heil-
frosnum fiski 11.144 smálest-
um og af fiskiflökum frosmnn
31.840 smálestir. í þessu magni
eru 3030 smálestir af siildar-
flökum. Þá er útfliutningur á
heilfrystri síld 13.637 smálestir.
Saltfiskur
Af óverkuðunr saltfiski hafa
aðeins verið flutt út 4.551 smá-
. lest. En af fullverkuðum ,salt-
fiski nemur útflutningurinn
22,973 smálestum. Óniðursoðin
reykt síld nemur 2.836 srpálest-
um.
Skreiðarútflutningur
Að síðustu eru svo tölur um
skreiðarútflutning Norðmanna
frá 1. jan. ttl 15. október í ár,
en þetta tímabil nam hann
24.139 smálestum.
Eg hef stiklað hér á nokkr-
um tölum úr fiskútflutningi
, Norðmanna eins og hann birt-
ist í tollskýrslum. Það er fróð-
legt og nauðsynlegt að menn
geti borið saman hagnýtingu
fiskaflans þar og hér því ó-
neitanlega eru Norðmenn
keppinautar okkar á fiskmörk-
unum og standa mjög framar-
lega í hagnýtingu á afla.
INGIBJÖRG
SIGURÐARDÓTTIR
Strákar og
heljarmenni
eftir GEST HANNSON
Norskt síldveiðiskip búið kraftblökk.
Framtiðar-
sýn
Við erum staddir í Reykja-
vik í ársbyrjun árið 2000. Við
stöndum á Bústaðahæð og
horfum í austur. Það er sam-
fel-ld byggð langt upp í heiði.
Nú hefur skapazt Stór-Reykja-
vík. K.ópavogur og Hafnar-
fjörður á§amt Garðahreppi eru
sérstök hverfi í höfuðborginni.
Mikið hafnarhverfi hefur verið
byggt inni við Þerneyjarsund,
og þar standa flestar fiskiðn-
aðarverksmiðj ur Reykjavíkur.
Menn eru gersamlega hættir
að vinna mjöl og lýsi úr Suð-
urlandssíldinni. nema þá smá-
slöttum sem hafa orðið fyrir
skemmdum. í þess stað er
Faxasíldin orðin mjög eftirsótt
hráefni í margskonar matvæla-
iðnað. Fiskimjölsverksmiðjurn-
ar sem nú starfa hafa þó ekki
verið lagðar niður, heldur
starfa þær endurbættar að
vinnsLu úr allskonar sjávar-
gróðri sem er orðin mikil iðn-
aðargrein.
Við Faxaflóa er mikil lax og
silungsrækt, en þó eru það
smámunir á móti skðiffsflfíaékf-1'
inni, sem er orðin umfangs-
mikil atvinnugrein hér við fló-
ann,- þar sem þetta hráefni er
mjög eftirsótt í margskonar
lostætisiðnað. Aðrir bæir hér
við Faxaflóa hafa vaxið í svip-
uðu hlutfalli, og Reykjavík og
allsstaðar er fiskiðnaðurinn.
mest áberandi, því nú hafa
menn loks lært að meta það
hráefni sem hafið gefur þeim.
Útflutnrngur héðan á hráefni
frá fiskveiðum og landbúnaði
er orðin gömul saga sem sögð
er börnum í skólum. Allt þetta
hráefni er nú unnið í landinu
í margskonar iðnaðarvörur.
Gróðu.r ' landsins hefur tekið
stórfelldum breytingum, þar
sem mestur hluti landsins er
að verða gróið land. Þetta
kraftaverk hefur skeð fyrir
skipulagða landgræðslu, þar
sem jarðvegurinn hefur jöfn-
úm höndum verði gæddur líf-
rænúm efffúm og tilbúnúm á-
burði.
Og ég sé rneira: Við norð-
vestanverðan Faxaflóa er ver-
ið að byggja upp nýjan bæ úti
við hafið. Þetta er við hina
fornu höfn' Hítarós sem getið
er um í Landnámu. Á áhðinni
öldinni komu menn loks auga
á þennan stað .sem heppilegan
fyrir útgerðarbæ við norðvest-
ariverðan flóann, þar sem
blómlegur landbúnaður var
byrjaður að þróast sem krafð-
ist beins aðgangs að hafi. Og
menn eru að ræða það sín á
milli hve bliridir forfeðumir
hafi verið fyrir þessum stað,
sem hefur hreina innsiglingar-
leið eftir miðjum Hafursfirði
og svo vinkilbeygju inn á ós-
inn. Skip komu þetta sumar í
Hítárós segir í Landnámu, því
hér fundu landnámsmennirnir
hreina innsiglingarleið fyrir
vestan hinn samfellda skerja-
garð undan Mýrum. Mörgum
öldum síðar fundu franskir sjó-
menn Hafúrsfjörð sem sérstaka
björgunarleið í ofviðrum, þeg-
ar þeir hleyptu skipum sínum
upp á Gömlueyri innar í aust-
anverðum firðinum.
Þetta sem hér hefur verið
sagt, eru aðeins smá svipleift-
ur af því sem gerzt hafði á
síðustu þrjátíu og átta árum
tuttugustu aldarinnar.
HJÖRTUR GISLAS
Garðar og
1. bókin í nýjum b<:
ir börn og unglinga.
4. BÓKIN í hinum bráð-
skemmtilega ,,STRÁKA“-
bókaflokki. Bók, sem allir
strákar vilja eignast.
»
«*
mm
mm
Kr. 85,00.
Nýjasta skáldsagan eft-
ir INGIBJÖRGU
SIGURÐARDÓTTUR
Heimasætan
á Stóra-Felli
Kr. 85,00
Bátur að fara I róður.

BÓKAFORLAGSBÆKUR
BÓKAFORLAG ODDS BJÖRNSSONAR
FISKiMÁL - Eftir Jóhann J. E. Kúld
Fiskverð í Gautaborg