Þjóðviljinn - 12.06.1963, Blaðsíða 4

4 SÍÐA
ÞJðÐVILIINN
Miðvikudagur 12. júní 1963
Dlrelandl:
Sóslalistaflokk-
Sameiningarflokkur altýOu
urinn. —
Bitstjórar: ívar H. Jónsson. Magnús Kjartansson. Sigurð
ur GuSmundsson (áb)
Fréttaritstjórar: Jón Bjamason. Siguröur V. FriSbjófsson.
Ritstir--- -*-i, aupiýsingar. prentsmiðja: Skólavörðust. 19
Simi 17-500 (5 línur). Áskriftarverð kr. 63 á mánuði
Kosninga-
úrslitin
!

BREFFRAVIK
JJéildarbreytingarnar í Alþingiskosningunum
urðu furðulega litlar, þegar þess er gætt hversu
tíðindasamt hefur verið í stjórnmálunum á síð-
asta kjörtímabili. Hlutföllin milli stjórnar og
stjórnarandstöðu haldast að heita má óhögguð,
þokast aðeins um 0,8% stjórnarflokkunum í vil.
Innan þessara hópa verða tilfærslurnar nokkru
meiri; Sjálfstæðisflokkurinn jók fylgi sitt talsvert,
en Alþýðuflokkurinn einn tapaði beinlínis atkvæð-
um þrátt fyrir allmikla fjölgun kjósenda. Fram-
sóknarflokkurinn bætti við sig rúml- þrjú þúsund
a'tkvæðum og hækkaði hlutfallstölu sína um 2,5%;
Alþýðubandalagið bætti við sig á sjöunda hundrað
atkvæðum og hélt nákvæmlega óbreyttu hlutfalli
frá því síðast; samvinnan við Þjóðvarnarflokkinn
hefur þannig ekki tryggt þá viðbót sem menn
gerðu sér vonir um.
það hefur þannig mistekizt að hnekkja valdi
stjórnarflokkanna. Engu að síður má vænta
þess að úrslitin geri þá varkárari en þeir hafa ver-
ið. Þinglið þeirra má ekki vajtara vera; eins at-
kvæðis meirihluti í hvorri deild! Sérstaklega
hljóta leiðtogar Alþýðuflokksins að vera mjög ugg-
andi um sinn hag. Fylgistap hans er auðsjáanlega
miklu meira en tölurnar gefa til kynna; með sam-
anburði við bæjarstjórnarkosningarnar í fyrra má
sjá að hann hefur fengið þúsundir atkvæða að
láni frá íhaldinu vegna þess að flestir þingmenn
flokksins voru taldir í fallhættu, og dugði samt
ekki til: Birgir Finnsson féll fyrir Hannibal
Valdimarssyni í hinu forna vígi Alþýðuflokksins,
Vestfjörðum, og Friðjón Skarphéðinsson, forseti
Sameinaðs þings, hverfur nú af þingi. Kosningarn-
ar sanna að Alþýðuflokkurinn er ekki lengur sjálf-
stætt afl í íslenzkum stjórnmálum, skilin milli
hans og Sjálfstæðisflokksins eru engin orðin, og
þingfylgið er að talsverðu leyti orðið náðarbrauð.
Slík úrslit ættu að verða leiðtogunum ærið um-
hugsunarefni, þótt Sjálfstæðisflokkurinn telji auð-
sjáanlega að lánsatkvæðin hafi gert Alþýðuflokks-
leiðtogana að algerum bandingjum; Morgunblaðið
lýsir einhliða yfir því í gær að stjórnarsamvinnan
muni halda áfram eins og ekkert hafi í skorizt!
Með þessum úrslitum hafa kjósendur skorið úr
um liðsskipanina í þeim átökum sem framund-
an eru. Augljóst er að kjaramálin mun bera mjög
hátt á næstunni og að launþegar munu einbeita
sér að því verkefni að tryggja fullar árstekjur
fyrir dagvinnu eina saman. Áformin um innlimun
íslands í „stærri heild“ munu einnig verða ör-
lagarík á því kjörtímabili sem nú er hafið. Þessi
stórmál og önnur eru svo mikils háttar að Alþýðu-
bandalagið hefði sannarlega þurft að fá bætta
vígstöðu til baráttu sinnar, en fyrst svo varð ekki
ber að bæta upp hið of stu'fta sverð með því að
ganga feti framar. — m.
i
!
I
Vik í júníbyrjun — Þegar
snjóa leysir á vorin og jörð
tekur að gróa byrja vorann-
imar. Svo minnir mig að hafi
staðið í íslandssögu Jónasar
frá Hriflu, sem ég las á mín-
um bamsárum.
Það er svo enn bæði hér í
Víkurkauptúni og annars
staðar um dreifðar byggðir
þessa lands, að vorannirnir
byrja þegar jörð tekur að
gróa. En okkar vetrarsnjór er
nú orðinn svo merkilegur með
sig að hann lætur vart sjá
sig fyrr en á vorin. Óneitan-
lega væri miklu betra að vet-
urinn gæti haft sinn snjó og
vorin sitt græna gras og
fuglasöng.
En við hér í Víkurkauptúni
réðum lítið við frostið og
snjóinn sem kom í vor og
drap fyrir okkur gróðurinn
sem kominn var eftir ein-
dæma mildan vetur.
Sem betur fer er nú jörð
samt aftur tekin að gróa og
sauðfé farið að hafa sæmi-
legt gras, og mun ekki af
veita, því að hjá mörgum
bændum var hey til þurrðar
gengið og aðrir ekki aflögu-
færir eftir litla grassprettu á
síðastliðnu ári og mjög vot-
viðrasamt sumar.
Áreiðanlega var það flest-
um búandi mönnum þungur
baggi að kaupa fóðurbæti í
skepnur sínar og flestir gátu
ekki keypt eins og þörfin
krafði á þessum síðustu og
verstu tímum, þrátt fyrir
þessa marglofuðu „viðreisn"
sem við sjáum hvergi nema
í hækkuðu vöruverði og ár-
lega minni kaupgetu,
1 Alþýðublaðinu, sem enn
vogar sér að kalla sig mál-
gagn alþýðunnar, (eða réttara
sakt þykist vera) sýndu þeir
þá röggsemi að tala við
nokkra Reykjavíkurborgara.
Ég las þar stóra fyrirsögn:
„Aldrei betra að lifa en nú“.
Dálítið var það nú táknrænt
fyrir flokk alþýðunnar að
enginn var þar verkamaður
eða kona. Nej, það var spjall.
að við kaupmenn og eina
konu, sem gift er viðskipta-
fræðingi. Það var gumað
mest af því að allar verzlanir
væru fullar af vörum. En
hverju máli skiptir það fyrir
okkur alþýðufólkið þegar
engin efni eru á að kaupa
vaminginn? Okkur á vist að
nægja að hafa reykinn af
réttunum, þegar þeir sem bet-
ur mega síri geta keypt það
sem hugurinn gimist.
Það er yissúlega svo að
þeir háu herrar og frúr sem
guma mest af því hversu
miklu betra sé að lifa nú en
nokkru sinni fyrr, hafa ekki
séð þau tár sem kona alþýðu-
mannsins fellir í einrúmi yf-
ir þvi að geta ekki fætt og
klætt litlu bömin sín sóma-
samlega. Þær sjá líka ávext-
ina í búðargluggunum, en
hafa ekki peninga til að
stinga einni appelsínu upp í
litla munna. En við ættum
víst ekki að kvarta, blaðið
sem kennir sig við alþýðuna
nefnir lækkun á einni vöru-
tegund. Það eru „súrar asíur“
svo að við ættum að vita hér
eftir, hvað við eigum að
kaupa í matinn svo litlir aur-
ar dugi lengur. Hverju skipt-
ir það. þó allt hafi hækkað
um 30—75%, fyrst ,.asíumar“
hafa lækkað svo mjög?
Það er hægt að fyrirgefa
svo margt, ef menn vita ekki
hvað þeir gera, en það VÍH
verða dálítið erfiðara þegar
maður veit að inenn ganga
r 4
i
I
!
i
n
ekki að þvi gruflandi hvað
þeir gera og halda áfram að
slá ryki í augu almennings.
Hér í Mýrdal eru nú tveir
bændur að flosna upp af bú- |
um sínum vegna þess að þeir ^
komast ekki hjá þvi að b
hyggja upp gömul fjós og ™
treysta sér ekki til að standa
straum af þeim lánum sem
þeir ef til vill geta fengið.
Báðir eru þessir bændur dug-
andi menn með góð bú.
Því verður það dálítið skop-
legt fyrir okkur að lesa viðtöl
við bændur hér i stjómar-
blöðunum. Þegar þeir allt i
einu fyrir kosningar guma
svo af afkomu búskaparins að
þeir gleyma uppkomnum
bömum sínum, sem alltaf eru
heima um mesta bjargræðis-
tímann, og reikna þeim ekki
svo mjkið sem tvær krónur
með gati í vinnulaun.
Ég hefði gaman af því að
þeir sem fjálgast tala um
kaupgetuna ynnu einn mánuð
á verkamannalaunum, að sjá
svo framan í það góða fólk,
þegar auramir væru þrotnir
löngu fyrir næstu útborgun.
Ég er hrædd um að það færi
að glamra í kvömunum.
Kristín Loftsdóttir.

*

Erlendum rannsóknaleið-
öngrum veitt starfsleyfi
I fréttatilkynningu sem Þjóð- Frá Englandi:
viljanum hefur borizt frá Rann- 1} Frá Du(31 Training
sokna'rraði nkisins segir að eft- Jege koma 14 nemendur ; júH
irtaldir erlendir rannsokna eið- __ágúst tiJ jarðfræði-
angrar hafi feng^ð lejji til að rannsökna. Munu þeir aðallega
koma hmgað til lands til starfa dveljast - nágrenni Akureyrar.
a Þessu sumri: Leiðangursstjóri verður John
______________________________j,W. Gittins.
2) Hópur skáta frá Norfolk
Boy Seouts Association kemur
í byrjun ágúst til náttúrufræði-
rannsókna. Munu þeir halda sig
í nánd við Snæfellsjökul. Leið-
angursstjóri vei-ður Hugh
Whitaker.
3) Seinnipart júlí kemur hing-
að til lands þekktur brezkur
vísindamaður, Mr. R. E. Hug-
hes, til þess að kynnast beiti-
landarannsóknum og búfjár-
haldi á Islandi. Mun hann ræða
við íslenzka visindamenn á þeim
sviðum.
4) Hópur nemenda og kenn-
ara frá King Alfred’s School
kemur til náttúru- og jarðfræði-
legra rannsókna í nágrenni
Mýrdalsjökuls, 5. til 26. ágúst
Leiðangurastjóri verður D. J.
Wilson.
5) 4—6 manma hópur frá
Epsom Icelandic Expedition
mun dvelja hér ágústmánuð til
gróðurrannsókna í Hveradölum,
Nauthaga og Hveravöllum.
Leiðaiigursstjóri verður W. E.
Radcliffe.
6) Til gróðurrannsókna við
hverina í Hveragerði kemur
Kathleen Simpkins í júlj.
7) Hópur nemenda og vís-
indamanna frá háskólanum í
Leeds kemur til jarðfræðilegra
rannsókna í Hörgárdal í júlí og
ágúst. Leiðangursstjóri verður
John S. Best, B. Sc.
8) 12 skólapiltar, ásamt
þremur kennurum, frá Surrey
County Council, koma hingað
20. júlí í rannsóknar- og æf-
ingaskyni. Munu þeir aðallega
ferðast um Norðurland. Leið-
angursstjóri verður H, Arnold,
yfirkennari,
9) 2 nemendur frá Dover
Grammar School koma í byrjun
ágúst til náttúru- og jarðfræði-
Skélavist fyrir
verkfræðistúd-
enta í Niðarósi
Verkfræðiháskólinn í Niðarósi
(Norges Tekniske Höjskole,
Trondheim) mun væntanlega
veita fáeinum íslenzkum stúd-
entum skólavist á vetri komanda.
Þeir, sem kynnu að vilja koma
til greina, sendi menntamála-
ráðuneytinu umsókn um það fyr-
ir 25. júní n.k. Umsókn fylgi
fæðingarvottorð staðfest afrit
stúdentsprófsskírteinis og með-
mæli, og skulu ölju gögnin vera
þýdd á norsku, dönsku eða
sænsku. Umsóknareyðublöð fást
í menntamálaráðuneytinu, Stjóm
arráðshúsinu við Lækjartorg. —
Athygli skal vakin á því, að ein-
ungis er um skólavist að ræða,
en ekki styrkveitingu.
(Frá menntamálaráðuneytinu)
Nafó-styrkur til
vísindamanna
Atlanshafsbandalagið leggur ár-
lega fé af mörkum til að styrkja
unga vísindamenn í aðildaríkj-
unum til rannsóknastarfa eða
framhaldsnáms erlendis. Fjár-
hæð sú. sem á þessu ári hefur
komið í hlut íslendinga til ráð-
stöfunar í framangreindu skyni,
r.emur um 320 þúsund krónum,
og mun henni verða varið til
að styrkja menn, er lokið hafa
kandidatsprófi í einhverri grein
raunvísinda, til framhaldsnáms
eða rannsókna við erlendar vís-
indastofnanir, einkum í aðildar-
ríkjum Atlantshafebandalagsins.
Umsóknum um styrki af þessu
fé — JSÍATO Science Fellow-
Framhald á 2. síðu.
rannsókna, aðallega í ná-
grenni Mývatns, . ......
10) 10 skólapiltar ásamt 2
kennurum frá Denstone College
nuipu k,Qma.^ei.nnipart ágúst, í
rannsóknar- og fræðsluskyni.
Eru þetta jarðfræðinemendur
og munu gera athuganir á
jökla- og eldfjallamyndunum.
Leiðangursstjóri er D. J. Hud-
son.
11) Til grasa- og jarðfræði-
rannsókna í Glerárdal kemur í
ágúst Paul W. Sowan.
Frá Skotlandi:
12) 24 skólapiltar undir leið-
sögn 9 fullorðinna frá Duke of
Edinburgh’s Award Seheme
koma 28. júlí til 16. á.gúst til
jökla-, grasa- og jarðfræði-
rannsókna. Athuganirnar verða
gerðar suðurvestur af Hofs-
jökli. Leiðangursstjóri verður
J. Radley.
13) 6 skozkir stúdentar koma
22. júní til 9 vikna dvalar til
dýra-, grasa-, jarðfræði- og
fuglafræðiranmsókna. Munu þeir
hafa stöðvar sínar á fjöllum
norð-vestur af Akureyri. Leið-
ir ■ mr m — m m m \
angursstjóri verður N. Stebb-
ing.
Frá Kóren:
14) Hingað er kominn náms-
maður frá Kóreu, Do-Jong Kim,
til rannsókna á jarð- og loft-
hita. Mun hann ferðast um
landið og gera athuganir.
Frá Þýzkalandi:
15) Dr. E. M. Todtmann
kemur til áframhaldandi jökla-
og jarðfræðilegra rannsókna við
Vatnajökul.
16) Horst Noll frá háskólan-
um í Köln kemur til gíga- og
eldfjallarannsóknar við Græna-
vatn, Kerið, Víti o. fl.
17) Um miðjan ágúst koma
hingað 10 stúdentar frá Kiel til
plöntusöfnunar og gróðurrann-
sókna. Munu þeir dvelja í 2—3
vikur hérlendis. Leiðangurs-
stjóri verður Dr. Rolf Wier-
mann.
Frá Póllandi:
18) Prófessor dr. R. Galon,
ásamt 4—6 aðstoðarmönnum
sínum, mun koma hingað til
lands til jöklarannsókna og
rannsókna á sandmyndunum.
Munu þeir dveljast í nágrenini
Skaftafellsjökuls.
Frá Bandaríkjunum:
19) Frá liáskólanum í Micbi-
gan kemur Fred Pessl til jarð-
fræðirannsókna og athugana á
myndun sjávarhryggja við
strendur landcins
Síldarstúlkur
Síldin er komin og síidveiðar hafnar fyrír Norð-
austurlandinu Vjl ráða fleiri síldarstúlkur til
Raufarhafnar og Seyðisfjarðar. Miklir tekju-
möguleikar vegna hagstæðrar legu söltunar-
stöðvanna að síldarmiðunum og góðra vinnuskil-
yrða. ---
Kauptryggino og fríar ferðir.
Nánari upplýsingar veita Hreiðar Valtýsson í
síma 2444, Akureyri, og undirritaður að Hótel
Borg herbergi 206.
VALTÝR Þ0RSTEINSS0N.