Þjóðviljinn - 08.10.1963, Blaðsíða 2

HÓÐVILJINN
Ályktun 8. þings Alþýðusamb.
Norðurlands um kaupgjaldsmál
8. þing Alþýðusambands Norð-
urlands tclur að stefna verka-
lýðshreyfingarinnar í kaup-
gjalds- og kjaramálum nú og í
næstu framtíð hljóti fyrst og
fremst að mótast af þeim stað-
reyndum, sem við blasa um ó-
trúlega hraðan vöxt dýrtíðar og
verðbólgu, sem sífellt og í vax-
andi mæli rýrir rauntekjur
verkafólks fyrir eðiilegan vinnu-
dag —
af núvcrandi aungþveitis- og
stjómleysisástandi efnahagsmál-
anna, sem hagsmunaandstæð-
ingar verkalýðsstéttarinnar hafa
valdið og munu leitast við að
(4eysa“ á hennar kostnað —
og síðast en ekki sist al stað-
reyndum um þær skipulögðu til-
raunir, sem serðar hafa veríð
til þess að gerbreyta stéttaskipt-
ingunni í Iandinu, sérstaklega
nú síðustu mánuði með því að
breikka gifurlega bilið milli há-
launa og Iáglauna.
Miðað við marzmánuð 1959
(þ.e. eftir að Iögin um „niður-
færslu verðlags og Iauna“ höfðu
skert launakjörin um 6% sam-
kvæmt mælikvarða framfærslu-
vísitölunnar) hefur vísitala
framfærslukostnaðar hækkað
um 43% (væntanleg vísitala í
októberbyrjun), en vísitaia vöru
og þjónustu ,sem ótvírætt gefur
skýrari mynd verðlagsþróunar-
innar, um hart nær 60%. Það
er því augljóst, ef hin gifurlega
hækkun húsnæðiskostnaðar, sem
orðið hefur á þessu timabili. er
tekin með í reikninginn, að
raunverulegur framfærslukostn-
aöur hefur hækkað um a.m.k.
þá hundraðstölu. Til þess að
halda í horfinu, hvað rauntekj-
ur fyrir óbreytt vinnuframlag
snertir, hefði kaup þurft að
hækka nálægt 60% að viðbættri
þeirri skerðingu, sem „niður-
færslulögin" frá 1959 leiddu af
sér.
Reyndin er hinsvegar sú, að
laun verkamanna i almcnnri
vinnu (þ.e. yfirgnæfandi meiri-
hluta verkamanna) hafa aðeins
hækkað um 17.7% frá því £ árs-
byrjun 1959, en framfærsluvísi-
talan var þá (miðað við mars
1959 = 100) 103 stig. Það er því
auðsætt, að verkamenn hafa
ekki, miðað við óbrcytt vinnu-
framlag, getað staðið undir þeim
gífurlegu hækkunum, sem orðið
hafa á framfærslukostnaði sið-
ustu 4—5 árin nema að tæplega
hálfu Ieyti og er þess þó að
gæta, að verðhækkana- og verð-
bólguskriðan heldur áfram að
falla með síauknum hraða,
Uppboö
sem auglýst var í 60., 72. og 75. tlb. Lögbirtingar-
blaðsins 1963 á húseigninni nr. 36 við Þverveg, hér í
borg fer fram eftir kröfu borgargjaldkera í Reykjavík,
Gjaldheimtunnar í Reykjavík og samkvæmt ákvörðun
skiptaréttar Reykjavíkur á hluta dánarbús Sigurðar
Bemdsen á eigninni, laugardaginn 12. október 1962
kL 2 Yz árdegis.
Seldar verða þar 2 íbúðir, hvor í sínu lagi„ önnur 3
herbergi á neðri hæð hússins og hin 2 herbergi í við-
þyggingu.
Borgarfógetaembættið í Reykjavík.
Sam-
anburðurinn
Gengi viðreisnarstjómar-
innar hrakar nú með hverj-
um degi sem líður, þannig að
í samanburði við álitráðherr-
anna sjálfra má krónan heita
stöðugur gjaldmiðill. Það er
mál manna að ekki hafi
nokkur önnur ríkisstjórn
beðið jafn eftirminnilegt
gjaldþrot um mjög langt
skeið; þær ríkisstjómir sem
áður voru í minnstum met-
um taka óðum að rísa í
endurminningunni í saman-
burði við þessa. Það er því
ekki að ástæðulausu sem
Bjami Benediktsson, formað-
ur Sjálfstæðisflokksins, læt-
ur sér tíðrætt um ástandið í
lok 18du aldar í Reykjavíkur-
bréfi sínu í fyrradag. Þar
finnur hann loksins saman-
burð sem er viðreisnarstjórn-
inni í hag, baksvið sem ger-
ir sjálfan hann stóran.
Má
þaklca fyrir
Alþýðublaðið íjallar um
það á forsíðu í fyrradag af
mikilli háreysti að kommún-
istaríkin neyðist nú til að
kaupa hveiti í auðvaldsríkj-
um til þess að komast hjá
skorti. „Og hvaða dómur er
þyngri um þjóðskipulag eri
þessi?” bætir blaðið við:
„Hugsjónir kommúnismans
bregðast hrapalega". Vand-
séð er hvers vegna það ætti
að vera ámælisvert að kaupa
hveiti og borga það út í
hönd; að minnsta kosti ættu
menn sem árum saman hafa
betlað gjafakorn sjálfir að
spara sér þvílíka dóma. En
kannski er Alþýðublaðið að
ámæla kommúnismanum fyr-
ir það hversu óhagstætt
veðrið var í sumar í austan-
verðri Evrópu eða fyrir
frosthörkumar í fyrravetur?
Það væri ekki í fyrsta skipti
sem reynt er að tengja sam-
an stjórnmál og náttúruöfl
hér á landi, allt frá því að
heiðnir menn héldu því fram
árið 1000 að eldgos væru
mótmæli gegn kristnitök-
unni. En hin fræga spuming
Snorra goða virðist ekkienn
hafa náð hlustum ritstjóra
Alþýðublaðsins.
Benedikt Gröndal má
þakka fyrir að sú kenning
stenzt ekki að léleg lands-
stjórri haíi í för með sér
slæmt tíðarfar. Annars mætt-
um við eiga von á skelfileg-
um vetri. — Austri.
þannig að bilið milli verðlags
nauðsynja og kaupgjaldsins
breikkar nú gifurlcga með
hverri viku og hverjum mánuði
sem líður.
Augljóst er, að verkafólk og
annað láglaunafólk hefur ekki á
síðustu 4—5 árum fengið í sinn
hiut neitt af þeim auknu þjóð-
artekjum. scm skapazt hafa á
þessum árum, nema — og þá
aðeins að Iitlu leyti — með bví
að leggja enn harðar að sér cn
áður mcð löngum vinnudegi,
en sú leið til að jafna metin við
verðbólguna er nú á enda geng-
in, enda sannanlegt, að vinnu-
þrældómur íslenzks verkafólks á
sér nú engar hliðstæður meðal
grannþjóða né heldur annarra
menningarþjóða heims.
Jafnframt því sem þannig hef-
ur stöðugt — og þrátt fyrir
varnarbaráttu verkalýðshreyf-
ingarinnar — sigið á ógæfuhlið-
ina fyrir Iaunakjörum verka-
fólks hefur sú orðið reyndin, m.
a, fyrir beina tiistuðlan ríkis-
valdsins að Iaunakjör og lífsstig
hálaunastétta hafa farið sihækk-
andi í hlutfalii við þau kjör,
sem vcrkafólk býr við. Þannig
hafa laun opinberra cmbættis-
manna og í kjölfar þeirra einn-
ig laun starfsstétta, sem þeim
eru skyldar. verið hækkuð mun
meira en bækkun verðlags nem-
ur og £ fjölmörgum tilvikum
margfalt á við laun verkafólks.
Þá hafa og rauntekjur þessara
stétta verið stórh;ckkaðar með
miklum skattalækkunum á há-
tekjum. Lætur nærri, að stefna
stjórnarvalda í þessum efnum
hafi mótazt af þeirri reglu, að
því hærri sem iaun voru fyrir,
því meira skyldu þau hækka. en
því Iægri sem þau voru fyrir,
þeim mun minna skyldu þau
hækka.
Með þessum hætti er stefnt
rakleitt að því, að rýra í sífellu
þann hlut, sem frumskapendur
þjóðarframleiðslunnar, verka-
fólkið til lands og sjávar, ber
frá borði og jafnframt að því. að
skapa nýja stéttaskiptingu i
þjóöfélaginu, þar :f;m djúp er
staðfest milli hálauna og lág-
launa — verkafólks og yfirstétt-
ar.
Ríkisvaldið stendur nú and-
spænis því verkefni, að ráöa
fram úr vandamálum, sem verð-
bólgustefna þess á undanfömum
árum hefur slcapað og þá alveg
sérstaklega þcim vanda, sem
hún hefur óhjákvæmilega leitt
yfir útflutningsatvinnuvegina,
sem ávalt hljóta að hafa lakari
aðstöðu til þess að mæta aukn-
um tilkostnaði. en aðrar greinar
atvinnurekstrar. Augljóst er. að
nota á þessa sérstöðu út-
flutningsframleiðslunnar sem
vopn gegn óhjákvæmilegum
launakröfum verkalýðsstéttar-
innar, og freista þess, að „leysa“
vandamál hennar á kostnað
vinnustéttanna, annað tveggja
með enn nýrri gcngisfellingu
eða harðvítugri samdráttar-
stefnu. takmörkun framkvæmda
og nýjum skattaálögum á al-
menna neyzlu. Þannig yrðu
kjaraskerðingar siðustu ára
festar í sessi og hin nýja stétta-
skipting ráðin til frambúðar.
Islenzk verkalýðshrcjjfing
hlýtur sem einn maður að hafna
öllum slíkum „lausnum“ efna-
hagsmálanna og beita öllu því
afli sem hún hefur yfir að
ráða til að rétta hinn skerta
hlut sinn, bæði raunvcrulega og
jafnframt hlulfallslega við aðrar
starfsstéttir. Reynist útflutnings-
framleiðsluatvinnuvegirnir van-
megna að standa undir þeim
leiðréttingum, scm nú eru ó-
hjákvæmilegir á kjörum þeirra,
sem að framleiðslunni vinna, og
teknatilfærsla i efnahagskerfiuu
verði nauðsynleg af þelm sök-
um, bcr að framkvæma hana
með öörum hætti en þeim að
seilast enn til lífskjara þeirra,
sem verðbólgustefnan hefur
Ieikið harðast nú um hrið, enda
eru hin óhæfilega Iágu launa-
kjör verkafólks við framleiðsl-
una hættuleg ógnun við fram-
tíðarhagsmuni hennar m.a, af
samkeppnisástæðum um vinnu-
aflið.
Að framangreindum ástæðum
telur 8. þing A.N. að óhjá-
kvæmilegt sé, að verkalýðs-
hreyfingín hefji án tafar aðgerð-
ir og beiti öllu valdi sinu að
réttum lögum til þess:
1) Að ná fram kauphækkun-
um. sem svari til verðlagshækk-
ana síðustu 4—5 ára, eðlilegrar
hlutdeildar í aukinni þjóðar-
framleiðslu og launahækkana
betur iaunaðra starfsstétta.
2. Að knýja fram styttingu
á hinum óhóflega Ianga vinnu-
degi verkafólks, t.d. að samn-
ingsbinda styttingu vinnutím-
ans í áföngum næstu 2—3 árin.
3) Að knýja fram Iagalegan
rétt verkalýðssamtakanna til
þess að þeim sé frjálst að semja
við atvinnurckendur um raun-
veruleg Iaun en ekki aðeins
krónuupphæðir launa eins og nú
er.
8. þing A. N. telur að fram-
tíðarheill og framtíðarhagsmun-
ir íslenzkrar verkaiýðsstéttar séu
nú háðir því, fremur en nokkru
sinni áður. að hún beri gæfu til
að standa sameinuð og sterk f
baráttu sinni fyrir því, að ná
þessum grundvallarmarkmiðum.
Fyrir því heitir þingið á samtök
verkalýðshreyfingarinnar um
allt iand og hvem einn Iiðs-
mann hennar að slá órjúfandi
skjaldborg um óvéfengjanlcgar
réttlætiskröfur hennar, vemd
unninna réttinda og stöðu erfið-
ismanna £ þjóðfélaginu.
Eldur í húsi
Framhald af 1. síðu.
mestu tjóni og var innbú hans
óvátryggt.
Torfahúsið er hyggt fyrir
aldamótin og kennt við Torfa
kaupmann á sinni tíð.
Halldórsson, útgerðarmann og
Synir han urðu þekktir at-
hafnamenn og má þar geta
Ásgeirs Torfasonar. skipstjóra
og framkvæmdastjóra sfldar-
verksmiðju ríkisins á Sólbakka
starirækti jámnámu í Eyrar-
og Kristján Torfason, sem
fjalli og reyndist jámgrýtið
hafa 60 til 70 prósent jám.
Kristján starirækti einnig surt-
arbrandsnámu í Súgandafirði og
var talinn stórhuga i þessum
framkvæmdum sínum. Þetta
jámklædda timburhús er þann-
ig tengt merkilegri sögu stór-
huga athafnamanna, sem þáitu
á undan sinni samtíð framan af
öldinni. H. G.
Saumum eftir móli
karlmannaföt og stakar buxur.
Úrvals efni, hagstætt verð.
Verzlunin SEL
Klapparstíg 40.
Svampfóðraðir nylon-
frakkar
á karlmenn, léttir, hlýir, regnheldir.
Verzlunin SEL
Klapparstíg 40.
Karlmannaföt
Nýkomin karlmannaföt úr enskum ullar-
efnum og terylene. — Mikið úrval.
Verzlunin SEL
Klapparstíg 40.
Faðir okkar
JÓN Þ. BENEDIKTSSON,
Reynistað v/Breiðholtsveg
lézt að Vífilsstöðum 5. október.
Hjalti Jónsson, Sigriður Jónsdóttir,
Gyða Jónsdóttir.
Þökkum innilega auðsýnda samúð við andlát og útför
eiginkonu minnar, móður, tengdamóður og ömmu
AGNESAR EGGERTSDÓTTDB,
Skólavörðustíg 29.
Kristinn Friðfinnsson, böm,
tengdabörn og barnabörn.
Útför sonar okkar
SNORBA ÁSKELSSONAR, prentara,
Ljósheimum 12 Reykjavík sem lézt 1 þ.m., verður
gerð frá Fossvogskirkju fimmtudaginn 10. okt. kl.
10.30 árdegis.
Atíhöfninni verður útvarpað.
F. h. vandamanna
Guðrún Kristjánsdótttr, Áskell Snorrason.
Þegar þið eruð að lakkbera gólf eða vinna með eldfim lim þá gætið þess að hafa góða Ioftræst-
ingu, því mikil uppgufun er frá þessum efnum. Aldrei má hafa opinn eld svo sem gasloga, raf-
magnsofn eða sígarettu nálægt, þegar verið er að lakkbera gólf, því vegna mikillar uppgufun-
ar frá lakkinu, má búast við að kvikni x loftteg undunum, einskonar sprenging verður og eldur-
inn hleypur um allt herbergið á svipstundu. Nauðsynlegt er að kynna sér vel, hvaða ábending-
ar framleiðandi gefur um meðferð á Iakki og lími. Umfram allt: Loftræsting á að vera góð.
Samband brunatryggjenda á Islandi
va
KHRKI
t