Þjóðviljinn - 20.03.1964, Blaðsíða 4
4 SlÐA
M6ÐVILIINN
Otgcfandi: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósialistaflokk-
urinn. —
Ritstjórar: Ivar H. Jónsson, Magnús Kjarianssor (áb.),
Sigurður Guðmundsson.
Ritstjóri Sunnudags: Jón Bjarnason.
Fréttaritstjóri: Sigurður V. Friðþjófsson.
Ritstjóm, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðust. 19
Sími 17-500 (5 línur). Askriftarverð kr. 80 á mánuði.
158 milljómr
l^kki er ólíklegt að mönnum á íslandi þyki það
athyglisverð frétt, staðfest á Alþingi af fjár-
málaráðherra landsins, að séndirað stórveldis hafi
verið að leika sér með 158 miíljónir íslenzkra
króna á undanförnum árum, og sé almenningi á
Islandi ekki ætlað að hafa neina hugmynd um
hvernig meginþorra þess fjár sé varið. Þegar þar
við bætist að þetta er það ríki sem kapp hefur
lagf á að ná tangarhaldi á íslenzku landi fyrir
herstöðvar sínar og smeygja áróðri og áhrifum
sem víðast og dýpst í íslenzkt þjóðlíf, væri ekki
óeðlilegt að menn staldri við og hugleiði hvað hér
er að gerast.
TMfenn hafa furðað sig á þeim fjárráðum sem
ýmsar stofnanir Bandaríkjaáróðursins hafa
haft, stórir hópar manna hafa verið sendir til
heilaþvottar vestur um haf og til áróðursmið-
stöðva Bandaríkjanna og Atlanzhafsbandalagsins
í Evrópu. Margs konar útgáfustarfsemi hefur ver-
ið rekin undanfarin ár, sem ætlað er að verði hin-
um bandaríska áróðri að no'fum, að ekki sé
minnzt á þann fjölda sem hafður er til að safna
hvers konar „upplýsingum" fyrir bandarísk stjórn-
arvöld. Þessi atriði-og jnör^. fleiri^gæti mönnum
komið til hugar þegar það er upplýst á Alþingi
að bandaríska sendiráðið hafi velt sér í íslenzk-
um peningum svo nemur meiru en hálfu öðru
hundraði milljóna á skömmu árabili.
¥>agnar Arnalds, alþingismaðurinn sem knúði
•*-*-fram með fyrirspurnum sínum á Alþingi þess-
ar athyglisverðu upplýsingar, taldi að það væri á
almannavitorði að þessu fé væri fyrst og fremst
varið til að styrkja þá stjórnmála- og félagsstarf-
semi hér á landi sem væri Bandaríkjamönnum
þóknanleg og til alls þess sem verða mætti til
framdráttar bandarískum hagsmunum. Það væri
vansæmandi og óheilbrigt að stórveldi sem á jafn-
mikilla hagsmuna að gæta hér fengi eftirlitslaust
að ráðskast með svo stórar fjárfúlgur í íslenzku
efnahagslífi. Mun fæstum íslendingum þykja það
ofmælt.
Þeir hafa ekkert hert
Sömu togaraeigendurnir sem sífellt kveina og
kvarta um hve illa gangi að manna togarana,
virðast ekki hafa öðlazt meiri lífsreynslu en svo,
að þeir standa sem veggur gegn því að aflahlutur
togaramanna á ísfiskveiðum hækki um nokkur
prósent. Svo forstokkaðir virðast útgerðarmenn
vera að þeir vilja enn eyðileggja vökulögin, fækka
á togurunum og lengja vinnudaginn. Ekkert ráð
væri líklegra til að fæla þá menn sem enn halda i
tryggð við togarapláss burt af skipunum. Morg-1
unblaðið fagnaði því nýlega að Emil Jónsson, J
gerðardómsráðherrann, væri nú farinn að líta;
með sanngirni á þessa kröfu. Hvað segja sjómenn
í Alþýðuflokknum og stjórn Sjómannafélags
Reykjavíkur um þá við-n l^enningu í garð for-
manns Alþýðuflokksins? — s. ,
Viðskiptahalli Asíulanda
hef ur þref aldazt á áratug
Þrátt fyrir áframhaldandi og órofna aukn-
ingu á útflutningi síðan 1953 hefur viðskipta-
halli landanna í Asíu þrefaldazt og nam árið
1963 2.700 milljónum dollara. Útreikningar fyrir
árið 1980 ieiða í ljós, að hallinn muni halda á-
fram að aukast.
Þetta kemur fram i árlegu
efnahagsyfirliti frá Efnahags-
nefnd Sameinuðu þjóðanna fyr-
ir Asíu (ECAFE), ,,Economic
Survey of Asia and the Far
East 1963”. ECAFE hefur sleppt
meginlandi Kína, Mongólíu,
Norður-Kóreu og Norður-Viet-
nam í yfirliti sínu.
Erfiðleikar á útflutningi
hráefna.
Hinn mikli halli hefur hing-
að til einkum Verið jafnaður
með fjárframlögum ríkissjóðs
Fyrirspurnir Gils eru svo-
hljóðandi:
„1. Hve háar fjárhæðir hef-
ur ríkisábyrgðatjóöur orðið að
greiða vegna áfallinua ríkisá-
byrgða: a) árið 1962, b) ár-
ið 1963?
2. Vegna hvaða fyrirtækja,
stofnana og einstaklinga voru
greiðslur þessar inntar af hendi
og hve mikil var greiðsian um-
rædd ár fyrir hvern aðila um
sig?”
Auk framangreindra fyrir-
spurna hafa þessar fyrirspum-
ir verið lagðar fram í samein-
uðu þingi:
1. Til heilbrigðismálaráðherra
um Ljósmæðraskóla íslands og
endurskoðun ljósmæðralaga.
Frá Kristjáni Thoriacius og
Halldóri E. Sigurðssyn:.
í. Hvað líður undirbúningi
fyrirhugaðra breytinga á fyr-
irkomulagi Ijósmæðranáms?
Hvenær má vænta þess. að
þær komi til framkvasmda'’
2. Hvað líður endurskoðun
ljósmæðralaganna? Er ætlun
ríkisstjórnarinnar að flytja
frumvarp til nýrr- ljósmæðra-
laga, og ef svo er, þá hvenær?
II. Til fjármáiaráðherra’ um
lán til fiskvinnslustöðva.
Frá Halldóri E Sigurðssyni
og Helga Bergs.
Hvaða fiskvinnslustöðvar i
fengu hluta af þeirri 21 millj-1
ón króna, sem ríkið lánaði til
fiskvinnslustöðva á árinu 1963?
Hve mikið fékk hver fisk-
vinnslustöð, til hverra fram-
kvæmda og með hvaða kjör-
um?
ÍClapparstíg 26.
í hverju einstöku landi og er-
lendum lánum, en einnig hafa
kómið til breytingar fjármagns
í einkaeign og samdráttur á er-
lendum atvinnurekstri. Er-
iendur atvinnurekstur er þó
þegar orðinn mjög óverulegur
í flestum löndum Asíu, og
fjárfesting erlends fjármagns
minnkaði á árunum 1961 og
1962.
í fyrsta hluta yfirlitsins, sem
fjallar um sérstaka rannsókn
ECAFE á reynslu umræddra
landa i viðleitninni við að
framleiða vörur sem komið
III. Til fjármáláráðherra um
ríkisábyrgðir.
Frá Halldóri E. Sigurðssyhi
og Helga Bergs.
Hve mikið hefur rikissjóður
greitt vegna ríkisábyrgða á ár-
inu 1963, fyrir hverja og hve
mikið fyrir hvem aðila?
geti í staðinn fyrir innfluttar
vörur og við að gera útflutn-
ingsframleiðsluna fjölbreyttari,
er einkum lögð áherzla á erf-
iðleikana sem hindra frekari'
aukningu á útflutningi hráefna.
Meðal þess sem nefnt er í því
sambandi er sívaxandi fram-
leiðsla iðnaðarlandanna á hrá-
efnum, tæknilegar framfarir
sem draga úr notkun hráefna
í iðnaðarframleiðslunni, fram-
leiðsla gerviefna og loks tollar
og innflutningshöft.
Matvælaframleiðslan eins og
fyrir stríð
Efnahagsyfirlitið var rætt á
ársþingi ECAFE í Teheran,
dagana 2. til 17. marz. Annar
hluti yfirlitsins fjallar um á-
standið eins og það er nú.
Þar kemur fram að matvæla-
framleiðslan í Asiu á árunum
1962 og 1963 hefur aukizt um
0,5 af hundraði árlega, en
fólksfjölgunin nam á sama
tíma u.þ.b. 2.4 af hundraði.
Framleiðslan á hvem íbúa í
Asíu er naumast komin á það
stig sem hún var á árunum
1934—38. A árunum 1955 til
1961 nam aukning matvæla-
framleiðslunnar 3,6 af hundr-
aði árlega.
Framleiðsluaukningin er nú
miklum mun hægari en gert
var ráð fyrir í áætlun Sam-
einuðu þjóðanna um ,.þróun-
aráratuginn”, en þar var áætl-
uð aukning í landbúnaðarfram-
leiðslu 4 af hundraði. Þetta
mun hafa alvarleg áhrif á
möguleika þess að auka þjóð-
artekjumar í Asíu um 5 af
hundraði árlega, eins og gert
var ráð fyrir í áætlun Sam-
einuðu þjóðanna.
Framfarir í íðnaðarfram-
leiðslu.
Iðnaðarframieiðslan virðist
hafa aukizt ör»r í Asíu frá
fyrra árshelmingi 1962 til jafn-
lengdar 1963 (u.þ.b. 7,7 af
hundraði) en á tímabilinu
milli 1958 og 1962. Þrátt fyrir
það gátu þessar framfarir ekki
bætt upp hina afarhægu þró-
Föstudagur 20. marz 1964
un í landbúnaðarframleiðslunni,
þannig að hið áætlaða mark
aukinna þjóðartekna (5 af
hundraði árlega) næðist.
Efnahagsyfirlit ECAFE leiðir
í Ijós, að árið 1963 hafi verið
tiltölulega gott viðskiptaár. Að
því er flest hráefni varðar
fékkst bæöi betra verð og auk-
ið sölumagn. Þrátt fyrir inn-
flutningshöft á vefnaðarvörum
í ýmsum iðnaðarlöndum gátu
þróunarlöndin eigi að siður
bætt og aukið útflutning sinn
á iðnaðarvörum. —(S.Þ.)
Fræðs/u- og
rannsókna-
stofnun S.Þ.
U Þant framkvæmdastjóri
Sameinuðu þjóðanna, hefur
lagt fram áætlun um fræðslu-
og rannsóknastofnun samtak-
anna. sem hafi það verkefni
að mennta og þjálfa úrvalslið
alþjóðlegra embættismanna,
einkanlega frá þróunarlöndun-
um, sem bæði geti starfað í
einstökum löndum og hjá hin-
um ýmsu stofnunum Samein-
uðu þjóðanna. Ennfremur er
ráðgert, að stofnunin hafi með
höndum rannsóknir á þeim
vandamálum, sem Sameinuðu
þjóðirnar verða að fást við.
Hin nýja stofnun á að hafa
aðsetur í New York, en mikill
hluti af starfsemi hennar fer
fram annarsstaðar. Hún verður
kostuð með frjálsum fjárfram-
lögum. Fyrir fyrstu fimm til
sex árin er búizt við að kostn-
aðurinn nemi 10 milljónum
dollara. U þant hefur sent
persónulegan fulltrúa til 25
ríkja, þ.á.m. Danmerkur, Nor-
egs og Svíþjóðar, til að leita
eftir fjárhagsaðstoð við stofn-
unina. Hún mun eingöngu
helga sig verkefnum, sem ekki
hefur verið sinnt hingað til,
þannig að hér er ekki úm áð
ræða neinn tvíverknað.
— (Frá S.Þ.)
MOSKVU 1873 — Sovétstjómin
gaf í gær vesturþýzka sendi-
ráðsmanninum. Heins Naupert
fimm daga frest til að koma
sér úr landi. Hann hefur veitt
forstöðu efnahagsdeild sendi-
ráðsins síðan 1960.
Það er ekki hægt að gleðja fermingarbarnið betur en með
aðlaðandi umbverfi. — Prýðið því herbergi þess með hinum
smekklegu vegg-húsgögnum frá
lOSGAGNAYERZLUN AUSTURBÆJAF
Skólavörðustíg 16 — Sími 24620.
Fyrirspurnir um
ríkisábyrgðir
ÞINGSIÁ Þ|PDV)L|ANS
Einn af þingmönnum Alþýðubandalagsins,
Gils Guðmundsson, hefur lagt fram í sameinuðu
þingi tvær fyrirspumir til Gunnars Thorodd-
sen fjármálaráðherra um greiðslur vegna ríkis-
ábyrgðar á árunum 1962 og 1963