Þjóðviljinn - 21.03.1964, Side 4

4 SlÐA
MÖÐVILIINN
Laugardagur 21. marz 1964
Ctgefandi: Sameiningarflokkur aiþýðu — Sósíalistaflokk-
urinn. —
Ritstjórar: Ivar H. Jónsson, Magnús Kjartansson (áb.),
Sigurður Guðmundsson.
Ritstjóri Sunnudags: Jón Bjamason.
Fréttaritstjóri: Sigurður V. Friðþjófsson.
Ritstjóm, afgreiðsla, auglýsingar. prentsmiðja: Skólavörðust. 19
Sími 17-500 (5 línur). Askriftarverð kr. 80 á mánuði.
Rangiæti
Jpitt sinn átti það að heita eitt af skrautblómum
^ viðreisnarinnar að beinir skattar hefðu verið
lækkaðir á almenningi. Sú dýrð stóð þó aðeins
skamma stund, og nú hefur svo verið ástat't árum
saman að skattabyrði vísitölufjölskyldunnar hefur
sífellt verið að þyngjast og er nú miklum mun
meiri en fyrir viðreisn. Verðbólgan sér fyrir því
að beinu skattarnir verða æ þungbærari; menn fá
fleiri og fleiri krónur til þess að færa inn á skatta-
skýrslur enda þótt raunverulegt kaup hafi ekki
hækkað heldur jafnvel lækkað; og þessar mörgu
smáu krónur gera það að verkum að menn kom-
ast í hærra hlutfall á skattsfiganum og opinber
gjöld þeirra þyngjast. Stjórnarflokkarnir hafa
haft ákaflega takmarkaðan áhuga á því sjálfsagða
verkefni að endurskoða skatta- og útsvarsstigann
jafnóðum til samræmis við verðbólguþróunina.
Tj,,n bein gjöld voru ekki aðeins lækkuð á almenn-
ingi, hálaunamenn fengu margfalda lækkun og
margvísleg fríðindi sem hafa enzt miklu betur en
sýndarlækkunin hjá almennum launþegum. Það
er ömurlegt dæmi um þjóðfélagslegt ranglæti að
ýrnsir tekjuhæstu menn Reykjavíkur greiða um
þessar mundir mun lægri opinber gjöld en verka-
menn við höfnina. Þannig er því íil að mynda
háttað um sjálfa ráðherra viðreisnarstjórnarinnar
sem sumir bera svipuð gjöld og tekjulægstu að-
ilar þjóðfélagsins. Og á síðasta ári kom það í ljós
við athugun að einn umsvifamesti atvinnurekandi
Reykjavíkur, margfaldur miljónari, greiddi lægra
útsvar en 50 af verkamönnunum í frystihúsi hans.
rrl
T könnun sem hagstofan gerði á skattaframtöl-
um kom í ljós að atvinnurekendur og forstjórar
höfðu gefið upp að þeir hefðu svipaðar tekjur að
meðaltali og gagnfræðaskólakennarar. Af því til-
efni komst Alþýðublaðið svo að orði að augljóst
væri að hundruðum miljóna króna væri árlega
stolið undan skat'ti. En ekkert er gert til þess að
uppræta þennan þjóðfélagslega þjófnað; stuldur-
inn er aðeins unninn upp með sívaxandi byrðum
sem lagðar eru á almenning.
Lífsblómiö
/^/|-menningarnir sem sendu Alþingi ávarp í til-
efni af dátasjónvarpinu fengu í fyrstu til-
tölulega kurteislegar undirtektir 1 stjórnarblöðun-
um eftir því sem þar gerist. Ávarp þeirra var tal-
ið bera vott um góðan vilja, enda þótt dómgreind
og vifsmunir undirskrifenda væru í slakasta lagi.
En nú er hætt að vanda þeim kveðjurnar. Þann-
ig hrópar málgagn menntamálaráðherra í gær:
„Fáir menn hafa móðgað íslenzku þjóðina svo
mikið, sem þessir sextíumenningar... Eiga þeir
að vera hin andlega leiðarstjarna fólksins í land-
inu? Eiga þeir að stjóma því sem við sjáum og
heyrum? Eru þessir menn að taka að sér hlutverk
Hitlers frá stríðsárunum?" — Þeir menn sem
þannig hróoa í ós';álfræði eru greinilega haldnir
mikillí ^pni :hn dátasjónvarpið hlýtur að vera
sjálft Lfsblómið í tilveru þeirra. — m.
SANNLEIKANUM VERÐUR
HVER SÁRREIÐASTUR
TlMINN hefur að undan-
förnu sent mér sendingar
nokkrar, senur allófrýnilegar
ásýndum. Sendingar þessar
áttu að koma fyrir kattarnef
hinum illskeytta komma í Eg-
ilsstaðakauptúni, sem gerzt
hafði svo djarfur að leyfa sér
að skýra rétt frá æskulýðs-
starfi og skemmtunum Eysteins-
æskunnar á Héraði. Þessum
uppvakningameisturum hefur
verið það öllum sameiginlegt
að fikta við fræði sem þeir
höfðu ekki vald á, svo að 'nú
verða þeir að sætta sig við að
glíma við sína eigin drauga.
Jón nokkur Kjerúlf, endur-
skoðandi, ritar grein eina
mikla í TlMANN 6. marz s.l.
Þar sem ég þekki þennan dag-
farsprúða endurskoðanda að
nokkru, þá er ég þess fullviss
að slíka grein hefur hann ekki
skrifað nema í annarlegu á-
standi.
Hann kvað hafa verið óvenju-
lega mannfælinn síðan hin
görótta grein hans birtist. og
skil ég vel sálarástand manns-
ins.
Endurskoðandinn heldur því
fram að öll skrif um barnafé-
lag:ð á Héraði séu biksvört
lygi. Þessi endurskoðandi veit
vel að þama snýr hann sann-
leikanum við og ætti hann að
geta trúað formanni F.U.F. á
Héraði, þar sem hann hefur
viðurkennt i votta viðurvist að
börnin í Eysteinsæskunni hér
innan við 16 ára aldur hefðu
verið fleiri en 8 og jafnframt
að börn niður í 12 ára aldur
hefðu getað slæðzt inn í félag-
ið, en hefðu þá logið til ald-
urs síns.
Endurskoðandinn hlustaði á
þessi ummæli formanns F.U.F.
og hefði þvi átt að geta farið
•með rétt mál. Getur nokkur
endurskoðandi verið . þekktur
fyrir að, misþyrma sannleikan-
um jafn herfileg? og Jón Kjer-
úlf gerir í umræddri grein?
Ég vona að endurskoðun haps
á reikningum K.H.B. verði
ekki með sama sniði og hin
görótta Tímagrein hans.
Á hinum sóðalegu ummæl-
um endurskoðandans í um-
ræddri grein um stjóm Sam-
bands austfirzkra kvenna ætti
hann að biðjast opinberlega af-
sökunnar, og veit ég að hon-
um mundi líða ögn betur þótt
hann verði að sætta sig við
Fariseanafnbótina sem flokks-
bróðir hans Kristján Ingólfs-
son, gefur honum í Framsókn- j
arblaðinu Austra.
I Austra 2. marz s.l. ritar
herprestur Framsóknar hér á
Austurlandi guðsorðahugvekju.
Hugvekja þessi mun vera eftir
Kristján Ingólfsson, skólastjóra
á Eskifirði, þótt hann vildi
hvorki gangast við henni eða
gefa upp nafn á höfundi.
Þar sem greinarhöfundur er
furðu hógvær í minn garð
mun ég leiða hana að mestu
hjá mér. Ég vil þó ráðleggja
honum að kynna sér betur
málefni þau sem hann skrifar
um áður en hann setur þau á
prent.
Þó vil ég þakka Kristjáni
ummæli hans í umræddri grein
um stjórn Sambands aust-
firzkra kvenna sem ég veit að
eru sögð af hreinskilni. Þessi
ummæli Kristjáns ættu að vera
hæfileg hirting á hina órólegu
Framsóknarpilta hér, sem ekki
hafa svifizt þess að reyna að .
draga stjóm Sambands aust- |
firzkra kvenna niður í svaðið. I
og hafa heyrzt hótanir um að
Framsóknarpiltarnir ætli að
sjá um að Kvenfélagasamband
Austurlands starfi ekki sem ’ó-
pólitískur félagsskapur hér eft-
ir.
I Vettvangi Tímans _14.
marz sl. rita Ijósfælnir pilt-
ar og ætla nú endanlega að
ganga frá hinum vonda
„komma", og krefst Vettvang-
ur'nn þess að ritstjórar Þjóð-
viljans sýni meðaumkun með I
forystuliði Eysteinsæskunnar
og grátbiður þá um að birta
ekki meira í blaði sínu um
barnaveiðar Framsóknar frá
hinum vonda „komma" í Egils-
staðakauptúni. Já illa eru hin-
ir ungu garpar Eysteins flæktir
í lygavef sinn, er þeir biðja
Þjóðviljann um vernd.
Vettvangur vitnar í yfirlýs-
ingu í Þjóðviljanum frá Bimi
Magnússyni, skólastjóra á Eið-
um, þar sem hann lýsir því
yfir að engir sendisveinar frá
Framsókn hafi komið í barna-
skólann á Eiðum til að afla
meðlima fyrir félag sitt. Þetta
er eflaust rétt hjá Bimi, ég
veit að hann hefði ekki hleypt
þeim herrum inn í skóla sinn
til bamaveiðanna. Hitt er stað-
reynd að smalarnir náðu tök-
um á bömum úr skólanum og
viðurkennir Vettvangurinn það,
I athugasemd minni við yf-
irlýsingu Björns segir m.a.:
„Systkinin á Þrándarstöðum í
Eiðahreppi komu heim eitt
kvöldið (í helgarfrí), og sögð-
ust vera gengin í Framsóknar-
flokkinn og er yngra systkinið
12 ára drengur og er í barna-
skólanum á Eiðum“.
Drengurinn sem hér um ræð-
ir heitir Þorleifur Jóhannsson
og er hann 12 ára, hann er
bróðir Stefáns Jóhannssonar
sem Vettvangurinn vitnar í.
Nú geta þessir kappar flett upp
í manntalinu og sannfærzt um
1 dag verður til moldar bor-
inn á Stokkseyri Svavar Karls-
son, skipstjóri frá Þorlákshöfn,
er lézt um aldur fram í Borg-
arsjúkrahúsinu í Keykjavík
hinn 12. þ.m. aðeins 50 ára að
aldri. Með fráfalli þessa dug-
mikla mannkosta- og athafna-
manns í blóma lífsins er sár
harmur kveðinn, ekki aðeins að
hans nánustu ástvinum, heldur
og mörgum öðrum og má þar
til nefna íbúa hinnar ungu og
ört vaxandi byggðar Þorláks-
hafnar, sem þegar höfðu valið
hann í forustu mála sinna á
mörgum sviðum m.a. í hrepps-
nefnd. Og þá saknar ekki sízt
Stokkseyri, þar sem hann átti
sín bernsku- og unglingsár og
hann sýndi tryggð og vináttu
til hinztu stundar.
Jón Svavar Karlsson var
fæddur að Gamla-Hrauni í
Hraunshverfi hinn 25. jan. 1914
og því aðeins liðlega fimmtug-
ur er hann var kvaddur í
burtu. Foreldrar hans voru
heiðurshjónin Sesselja Jóns-
dóttir og Karl Guðmundsson,
er þar bjuggu. Til Stokkseyrar
fluttu þau árið 1920. Aðeins 15
ára að aldri missti Svavar föð-
ur sinn. En Karl lézt árið 1929.
frá 9 barna hópi. Þá reyndi á
þrek og viljastyrk ekkjunnar
með sinn stóra barnahóp. En
Sesselja er frábær kona, sem
á rauna- og erfiðleikastundum
hefur sýnt að hún býr yfir sál-
arþreki og trúar'styrk, sem
reynzt hefur henni styrkur afl-
gjafi til að þola mótlæti.
Strax á barnsaldri varð
Svavar að vinna, svo sem þrek
og kraftar leyfðu og jafnvel
framar. Vann hann fyrst í
vegavinnu, en fljótlega urðu
sjávarstörfin hans aðalstarf.
Karl faðir hans var afburða-
siómaður. Formaður í erfiðri
'æiðistöð Stokkseyrar árum
nman, og svo laginn og út-
!'ónarsamur við brim og sjó-
sókn að athygli vakti, þeirra
er vit höfðu á. Synir hans hafa
í ríkum mæli erft eiginleika
að rétt sé skýrt frá. Ég átti
nýlega tal um þetta við Eð-
vald Jóhannsson og staðfesti
hann áðursagt, en sagði jafn-
framt að stjórn F.U.F. hefði
vítt sig mjög fyrir að segja
hinum vonda komma frá þessu.
Hverjir standa nú berstríp-
aðir og staðnir að fréttafölsun
af lélegustu tegund og vísvit-
andi lygum? Já hver er sann-
leikanum sárreíðastur.
Vettvangurinn boðar komu
Eysteinssonar hingað austur
aftur; ekki mun af veita ef
takast á að halda einhverjum
unglingum eftir í barnafélag-
inu.
Nú skulum við athuga hvað
veldur hinum æðisgengnu
blaðaskrifum Framsóknar út
af fréttum um bamafélagið
hér. Hvað er það sem þessir
piltar óttast, hafa þeir kannski
orðíð varir við verulegt frá-
hvarf kjósenda frá Framsókn-
arflokknum?
Hefur forusta þeirra Eysteins
Jónssonar og Halldórs Ás-
grímssonar hér á Héraði ver-
ið þannig að slíkt geti verið?
Urðu Framsóknarpiltarnir
kannski varir við það á fjöl-
mennum bændafundi hér á
Egilsstöðum 31. jan. sl., að
bændur hér eru orðnir þreytt-
ir á Framsóknarforystunni?
Eysteinn og Halldór eru bún-
ir að vera þingmenn hér æði
lengi, Eysteinn í nær 30 ár,
hans um allt það, er sjó-
störfum viðkemur. Eru þeir all-
ir í fremstu röð sjómanna um
hæfni og dugnað og flestir ver-
ið skipstjórar árum saman.
Ungur að árum gerðist Svav-
ar formaður á mótorbáti á
Stokkseyri og stundaði það
starf -þar til hann fluttist til
Þorlákshafnar og tók við skip-
stjómarstörfum þar. For-
mannsstörfum Svavars Karls-
sonar fylgdi jafnan gifta og
farsæld. Aldrei hlekktist hon-
um neitt á í sinni skipstjómar-
tíð. Skipverjar voru hjá hon-
um margir árum saman og
sýnir það bezt hve farsæl hans
fomsta var. Svavar var maður
hagur og prúður í framkomu.
Hversdagslega gæfur og mild-
ur en fastur fyrir og ákveðinn
þegar á þurfti að halda og lét
ekki hlut sinn að óreyndu, ef
til til átaka kom um málefni
þau. sem viðfangs voru hverju
sinrw.
Svavar var alla tíð með móð-
ur sinni. Reisti hann fallegt í-
búðarhús í Þorlákshöfn, þar
sem þau mæðgin áttu indælt
heimili. Hans stærsta gleði var
að gera móður sinni ævikvöld-
ið fagurt og láta hana njóta
þeirra hvíldar, sem hún ætti
skilið eftir erfiði ævidagsins.
Hún kunni líka vel að meta
hans góða vilja og hug og var
honum innilega þakklát fyrir
allt sem hann hafði fyrir hana
gert og sýndi það bezt með
því að hugsa svo um hann til
hinztu stundar, sem máttur
leyfði.
Svavar var heilsteyptur
drengskapar- og mann-
kostamaður. Ávann hann sér
traust allra, er honum kynnt-
ust og átti vinsældum að fagna
hvar, sem leiðir hans lágu.
Slíkt verður aðeins hlutskipti
beirra, sem í önn hversdags-
starfsins koma fram af þeirri
mannlund og hiartahlýju, er
einkenndi framkr'rnu hans alla,
bæði sem yfir~i-~ og sem ó-
breytts vinnufélaga.
..................... .....
MINNINGARORÐ
Svavar Karlsson
skipstjóri, Þorlákshöfn
Halldór eitthvað skemur. Á
þessum tíma hefur Framsókn
oft verið í ríkisstjóm og hef-
ur lengst af farið með land-
búnaðarmálin. Framsóknar-
flokkurinn hefði á þessum tima
átt að geta verið búinn að
koma landbúnaðarmálunum í
það horf að lífvænlegt væri.
Nú horfir svo við hér á Hér-
aði, í kjördæmi Eysteins og
Halldórs, að efnahagur bænda
er það bágborinn að bændur
hafa óskað eftir opinberri
rannsókn hvað valda muni. Ég
veit að forystulið Framsóknar
óttast mjög þá rannsókn, ef af
verður. Þeir vita sem er, að
niðurstöður þeirrar rannsóknar
geta ekki orðið þeim hagstæð-
ar.
Framsóknarforustan veit líka
vel af óánægju bænda með
stjóm Halldórs Ásgrímssonar
á Búnaðarbankaútibúinu hér,
þar sem bankastjórinn leyfir
sér að vera fjarverandi hálft
árið frá bankanum.
Á sama tíma sem bankastjór-
inn neitar bændum hér um
smálán. lánar hann braskara
í Reykjavík 2% millj., sem
mundi svara tU þess eftir veltu
bankans að banki í Reykjavík
lánaði einum mann ca. 40
milljónir
Forysta þeirra félaga Ey-
steins og Halldórs hér á Hér-
aði hefur verið slík að fylgið
hlýtur að hrynja af þeim. Þess-
vegna grípa þeir til þeirra ó-
yndisúrræða að senda Eysteins-
son hingað austur og stofna
barnafélög og ætla sér að ala
þar upp kjósendalið til að fylla
í þau skörð sem óhjákvæmi-
lega hljóta að myndast.
Aumt er hlutskipti Framsókn-
ar hér að gripa til slikra að-
gerða.
Egilsstaðakauptúni, 16. marz
Sigurður Gunnarsson.
Stokkseyri hefur mikið misst
við fráfall Svavars Karlssonar.
Því þó að störf hans og fram-
lag til margvíslegra mála í
þágu Stokkseyrar hafi verið
mikil meðan hann dvaldi hér,
var hlutur hans og framlag
ekki þýðingarminna 1 fjarvist-
inni. Þar var hann útvörður
Stokkseyrar, sem öruggt var að
leita til og aldrei brást. Er það
táknrænt um þenna þátt í
lífi hans, að síðasta ferð hans
til Stokkseyrar var að skila af
sér stórri peningaupphæð. er
hann hafði safnað í Þorláks-
höfn, til styrktar málefni, í
þágu Stokkseyrar, sem honum
var sérstaklega hjartfólgið.
Þannig var Svavar; Reyridist
alltaf og allstaðar vel, en
jafnan bezt þegar mest á
reyndi.
Að óvæntum leiðarlokúm
Svavars Karlssonar hér í heimi
á ég margs að minnast. Árum
saman vorum við vinnufélagar
við sjávarstörf og landvinnu.
Og þær eru ótaldar stundimar,
er við áttum saman á glöðum
fundum í fagnaði og ferðalög-
um, þar sem traustvekjandi
glaðværð og frábær félagslund
Svavars naut sln svo að á betra
var ekki kosið. Mér verða þess-
ar samverustundir minnisstæð-
ar meðan hugsun vakir.
Ég sendi ástvinum hans öll-
um, systkinum, systkinabömum
og bó alveg sérstaklega aldr-
aðri móður hans. sem svo ó-
--CTifinlePa t>efur mikið misst,
n-.'nqn riv„-• -, cnmúOarkveðjur.
Minninfin nm góðan dreng
mun lifa.
Björgvin Sigurðsson.