Þjóðviljinn - 01.04.1964, Blaðsíða 10

10 SlÐA
ÞlðÐVILIINN
Miðvikudagur 1. apríl 1964
RAYMOND POSTGATE:
Aðra skemmtun reyndi hann
ekki. Einu skapbrigðin, sem hann
sýndi nokkum tíma, voru skyndi-
leg reiðiköst og þá beraði hann
tenhumar eins og reiður rakki.
Fjölskylda hans var logandi
hrædd við hann, ekki vegna þess
að hann beitti nokkum tíma
líkamlegu ofbeldi, heldur vegna
þess hve æðislegur hann varð
1 útliti. Og auk þess braut hann
muni — bolla, disk, eða jafnvel
stólfót. Og hann baðst ekki af-
sökunar eftir þessi reiðiköst;
hann hætti bara að vera reiður.
Þessi reiðiköst höfðu líka
hætt, þegar hann var tuttugu og
átta ára, þótt það kæmi fjöl-
skyldu hans ekki til góða, því að
hann sleit öllu sambandi við
hana um sama leyti. Eftir vissan
dag, þegar hann fékk bréf frá
þeim, las hann þau reyndar
vandlega eins og hann væri að
leita að einhverju, reif þau s£ð-
an í tætlur og svaraði þeim
ekki. Nú voru skyldmennin hætt
að skrifa honum og hann mundi
na^gjast eftir þeim; í rauninni
var flest af því sem gerzt hafði
áður en hann varð tuttugu og
átta ára að mestu leyti gleymt.
Breytingin hafði komið skyndi-
3ega yfir hann, á sunnudags-
kvöldi í marz. Á svefnherbergis-
vegg sínum hafði hann biblíu-
texta, sem hann hafði valið
vegna þess að hann virtist fyr-
irheit um hvíld frá þeirri byrði
sem lífið var honum. Hann var
úr Mattheusar guðspjalli: xi
kafla, 28. versi:
— Komið til mín, allir bér
sem erfiði og þunga eruð hlaðn-
ir og ég mun veita yður hvíld.
Hann var fullviss þess, að ef
hann gæti lagt í þetta réttan
skilning, þá myndi hann finna
HÁRGREIÐSLAN
Hárgrefðslu og
snyrtlstofa STEINTJ og DÖDO
Laugavegl 18 m h. (lyfta)
SfMI 24616.
P B R M A Garðsenda 21
SlMI 33968. Hárgrelðslu- og
snyrtlstofa.
Dömurl Hárgrelðsla «dð
allra hæfl.
TJARNARSTOF AN
Tjarnargötu 10. Vonarstrætis-
megln. — SfMI 14662.
HARGREIÐSLGSTOFA
ADSTGRBÆJAR
ÍMaria Guðmundsdóttir)
Laugavegi 13 — SÍMI 14656.
— Nuddstofa á sama stað. —
lausn frá byrðum sínum. En
honum hafði aldrei tekizt að fá
útúr þessu neitt ákveðið og ör-
uggt og hann hafði ekkert haft
uppúr því að hlusta á túlkun
prestanna. Þeir höfðu ekki haft
annað á boðstólum en orð, eins
og hann sagði. Þeir höföu sagt
honum að sýna óeigingimi,
hjálpa öðrum og sýna auðmýkt
10
— með öðrum orðum, að halda
áfram á þennan ömurlega og
leiðinlega hátt hátt eins og hing-
að til. Þetta voru ekki annað en
orð, og orð sem voru jafnaug-
ljóslega innantóm og ritningar-
greinin var innihaldsrík, ef
honum tækist aðeins að skilja
hana.
En þetta kvöld var hann að
lesa Fyrra Pétursbréf, og upp
frá því hafði hann sérstakar
mætur á því stutta ritverki, á
sama hátt og maður hefur viss-
ar mætur á lítilsigldum manni
sem greiðir götu manns með sér-
stökum ágætum í viðskiptalífinu.
Setningin sem hann rak augun
í og virtist allt í einu þrungin
innihaldi, var ekki einu sinni
heil setning. Hún var úr tíunda
versi annars kafla og var svo-
hl jóðandi:
— ... sem áður voruð — ekki,
lýður, en eruð nú orðin — guðs-
lýður.
Hvaða fólk var þetta? spurði
hann sjálfan sig. En svo allt í
einu rann upp fyrir honum ljós.
næstum með smelli. Hann hætti
að anda, síðan tók hann andköf
meðan biblían hans rann niður
á gólfið. Honum datt í hug að
falla á kné, en gaf sér ekki tíma
til þess. Þetta varð að staðfesta
— staðfesta undir eins, og hann
tók biblíuna og fór aftur að
fletta henni með miklum flýti.
Þetta var eins og að finna
lykilorð að krossgátu, orðið sem
varpar Ijósi yfir öll hin. En Eð-
varð leit aldrei á opinberun sína
eins og lausn á ómerkilegri
krossgátu. Honum fannst hún
sem þröngur gangur, baðaður
Ijósi. Allt í kringum hann var
myrkur, og í þvf hrærðist h'f
þessa heims, tilgangslaust og
þýðingarlaust. Hann sá það ekki
greinilega og hafði ekki áhuga
á því heldur. En svo sem þrjá
metra frá honum var há og mjó
rifa eins og hurð væri f hálfa
gátt, og gegnum hana streymdi
ljós, svo skfnandi bjart að ekk-
ert sást sem var hinum megin
við það. Það var aðeins Ijós:
það skein til móts við hann með
einhverri bylgjandi hreyfingu
eins og það væri lifandi, og bauð
honum yl sinn og birtu meðan
hann horfði á það. Einhvem
tíma, á ákveðinni stundu sem
ekki skipti máli hvenær yrði,
myndi hann ganga inn um þess-
ar dyr; þangað til gat hann not-
ið þess að loka augunum og
hofa í alsælu á þessa skínandi
gátt og láta geislana ylja sér.
Það væri undarlegt ef annað
fólk hefði ekki séð þetta Ijós, en
skýringin var sú að það var 1
rauninni blint eins og í Ritning-
unni stóð. Sannleikurinn var
skrifaður þama svo skýrt og
greinilega, að aðeins blinda gat
verið orsök þess að það sá þetta
ekki (Og auðvitað var engin
lækning til við blindu: Eðvarð
bar engin skylda til að stunda
trúboð). Fyrsta ritningargreinin
sem hann rakst á í flýtisleit
sinni hafði verið úr dæmisögu
Lúkasarguðspjalls um ríka
manninn og fátæka manninn:
— Og auk alls þessa er á með-
al vor og yðar mikið djúp stað-
fest, til þess að þeir, sem vilja
fara héðan yfir til yðar, geti
það ekki, og að menn komist
ekki þaðan yfir til vor.
Prestar höfðu til þessa þulið
yfir honum ýmsar útgáfur af
orðum móður hans um að vera
góður og höfðu talið það krist-
indóm. Þeir höfðu lýst guði sem
afli sem stuðlaði að hinu góða og
hjálpaði okkur í viðleitni okkar
till þess. Sumir höfðu meira að
segja talað um stjómmál og
aðrir höfðu efazt um að helvíti
væri til. Allir höfðu leynt sann-
leikanum eða ekki þekkt hann.
En samt sem áður var hann
skráður þama hvað eftir annað.
Hann fann enn eina augljósa
setningu:
— Sá, sem trúir á soninn,
hefur eilíft líf, en sá, sem ó-
hlýðnast syninum, skal ekki sjá
lífið, heldur varir reiði Guðs yf-
ir honum. (Jóh. III, 26).
Honum skildist að til var
tvenns konar fólk — hinir út-
völdu, sem vorj fáir og hann
tilheyrði nú, og hinir fordæmdu
sem voru óteljandi. Dómsdagur
kæmi og honum var nákvæm-
lega lýst. Hann hafði komið
auga á enn einn ritningarstað
f Matteusar guðspjalli, sem hann
skrifaði upp:
— En er manns-sonurinn kem-
ur í dýrð sinni og allir englam-
ir með honum, þá mun hann
setjast í hásæti dýrðar sinn-
ar .... Þá mun hann segja
við þá til vinstri handar: Farið
frá mér, þér bölvaðir í eilífa
eldinn, sem fyrirbúinn er djöfl-
inum og englum hans.
Það var öldungis augljóst
hvað þetta táknaði: og samt
voru prestar og prelátar sem
héldu stólræður viku eftir viku
án þess að hafa hugmynd um
þessi skelfilegu tíðindi. Rétt eins
og maður sem lýsti því yfir að
innrás og múgmorð væru yfir-
vofandi, og færi síðan að tala
um veðrið.
Það var jafnvel vitað um
fjölda hinna frelsuðu í Opin-
bemnarbókinni, sem varð nú
eftirlætislestrarefni Bryans.
— Og ég sá, og sjá: Lambið
stóð á Zíonfjalli, og með því
hundrað og fjörutíu og fjórar
þúsundir, sem höfðu nafn þess
og nafn föður þess skrifað á
enni sér.
Hundrað og fjörutíu og fjögur
þúsund. 144.000. Þúsund gross,
eins og það væri ein af inn-
færslunum sem hann var stöð-
ugt að yfirfara fyrir vinnuveit-
endur sína. Himneskur gjaldkeri,
ef þetta var ekki of hrokafull
samlfking, færði hinar helgu
bækur og af öllum milljónum
þessa heims, voru þúsund gross
lág tala. Það var ekki senni-
legt, að hann rækist á fleiri út-
valda.
Stundum sótti hann samkom-
ur hjá sértrúarsöfnuðum, en það
var ekki oft. Hann efaðist um
að þetta fólk væri útvalið í raun
og sannleika. Hann vantreysti
ofsa þess og trúarhita; vitundin
um það að vera meðal hinna
útvöldu ætti að hafa ró í för
með sér. Og auk þess þurfti
hann ekki að leita staðfestingar
hjá öðrum; hann treysti fullkom-
lega sinni eigin túlkun á ritn-
ingunni.
Á hverju kvöldi, þegar hann
læsti skrifborði sínu og tók hatt-
inn sinn, fann hann til léttis,
eins og hann væri að koma út
úr gráu og votu landslagi og inn
í sólarlandið. Áður en langt um
liði gæti hann enn einu sinni
opnað biblíuna sína, séð og
fundið Ijósið; hann sagði í hug-
anum: — Ég kem, ég kem! eins
og hann væri að kalla til óþol-
inmóðrar ástmeyjar.
Ljósið logaði ekki alltaf jafn-
skært. Ótímabær áhugi á verald-
legum hlutum varð til þess að
deyfa það: sum kvöld sá hann
það alls ekki, þegar athygli
hans hafði beinzt um of að
vinnu hans eða honum hafði
gramizt við einhverja persónu.
Vinur hans, Pétur postuli, skýrði
fyrir honum hvers vegna í vers-
inu sem kom á eftir því sem
fyrst hafði leitt hann í allan
sannleika:
— Þér elskuðu, ég áminnti
yður sem gesti og útlendinga að
halda yður frá holdlegum gimd-
um, sem heyja strið gegn sálinni.
Sál hans var honum vél til að
taka við hinu himneska Ijósi.
Hún varð að vera vél smurð og
í góðu lagi. Hann átti ekki erf-
itt með að halda sér frá höld-.
legum gimdum. Hann hafði þeg-
ar snúið baki við tóbaki og á-
fengi: nú setti hann sér fastar
reglur. Hann borðaði hófsamlega
og drakk vatn eða kalda mjólk
í staðinn fyrir te og kaffi. Hann
þurfti ekki að vera á verði fyr-
ir löngun í dýr klæði eða léttúð-
ugar konur. Hið nýja líf hans
var ekki svo mjög frábmgðið
hinu fyrra, en það var þó fá-
breytilegra og ef til vill var
hann vannærður. Að minnsta
kosti varð hið andlega líf hans
enn áfjáðara og sinnuleysi hans
um veraldlega hluti enn meira.
Kvaðning hans í kviðdóminn
kom honum alveg að óvömm og
þegar hann fékk boðin varð
hann óánægður og ófús að verða
við þeim. En til allrar hamingju
brást ekki leiðsögnin. Pétur
postuli gaf honum viðeigandi
fyrirmaeli:
— Verið Drottins vegna, las
hann, undirgefnir sérhverju
mannlegu skipulagi, hvort held-
ur er konungi, svo sem hinum
æðsta, eða landslhöfðingjum, svo
sem þeim, er af honum em
sendir illgjörðamönnum til refs-
ingar til lofs þeim, sem vel
breyta.
Sem snöggvast veigraði hann
sér við orðunum — Hans kon-
unglega hátign. Honum fannst
þau jaðra við guðlast, en orð st.
Péturs, konungi, svo sem hinum
æðsta, vom honum í minni og
hann vann eiðinn án þess að
hika nema andartak.
V.
(Meðan herra Bryan hafði
unnið eiðinn, hafði ritarinn ver-
ið að virða fyrir sér næsta kvið-
dómanda. Réttarsalir vom ekki
sérlega glæstir og fallegar kon-
ur heldur sjaldséðar. Var þessi
Nn eru fardagar á næsta
leiti.
Það cr vor í loftí
Sem húseigemlur verðuro
við að vera hagsýnir.
Farfuglamir eru að koma ,
SKOTTA
Kodak
myndavél í gjafakassa
KODAK STARMITE
með innbyggðum flashlampa, einni filmu
og 5 flashperum kr. 705
SÍMÍ 20313 BANKASTRÆTI 4