Þjóðviljinn - 15.05.1964, Blaðsíða 4

4 SÍÐA
ÞlðÐVIUINN
Föstudagur 15. maf 1964
Otgefandi: Sameiningarflokkur alþýöu — Sósialistaflokk-
urinn. —
Ritstjórar: Ivar H.. Jónsson. Magnús Kjartansson (áb.).
Sigurdur Guðmundsson.
Ritstjóri Sunnudagsins: Jón Bjamason.
Fréttaritstjóri: Sigurður V. Friðþjófsson.
Ritstjóm. afgreiðsla. auglýsingar. prentsmiðja: Skólavörðust. 19.
Sími 17-500 (5 línur) Áskriftarverð kr. 90 á mánuði.
Bröltiö í LÍÚ
fordæmt
£nn er það svo að vertíðarlokum að hafinn er
hávær söngur um þau ókjör af peningum sem
sjómenn fái í sinn hlut þegar vel veiðist, og furðu
margir láta blekkjast 'til að halda að það kaup
beri sjómenn almennt úr býtum. Hins vegar þyk-
ir það lítið blaðaefni og áróðurs ef svo gengur,
eins og t.d. á síldveiðunum í haust, að fjöldi báta
hefur varla eða ekki fyrir tryggingu. Og hins
er sjaldan getið svo sem vert er, hve gífurlegt
erfiði og langan vinnutíma sjómenn þurfa á sig
að leggja, ekki sízt þegar uppgripaafli er á þorsk-
vertíð. Enda kæmi þá í ljós að sjómenn eru ekki
ofhaldnir af kaupi sínu og hafa fyllilega til þess
unnið.
*
Jþessi áróður um óhófstekjur sjómanna er ekki
tilviljun, heldur beinlínis rekinn í þágu ufgerð-
armanna. Með honum er reynt að skapa almenn-
ingsálit sem stutt gæti viðleitni forráðamanna
Landssambands íslenzkra útvegsmanna og Félags
íslenzkra botnvörpuákipaeigenda, þegar verið er
að reyna að þrýsta niður samningsbundnum kjör-
um sjómanna, samtímis því að aflamagn sem sjó-
menn flytja að landi stóreykst. Alræmt dæmi um
þess háttar framkomu er barát'ta máttarstólpa
Sjálfstæðisflokksins í LÍÚ fyrir því að lækka
samningsbundinn aflahlut síldveiðisiómanna með
gerðardómsofbeldi þegar annað brást.
*
jyú er enn vegið í sama knérunn. Stjórn LÍÚ hef-
ur sent út umburðarbréf og bannað útgerðar-
mönnum að gera upp fyrir þorsknótaveiðarnar í
vetur samkvæmt eina gildandi hringnótasamn-
ingnum sem til er. Það nægir ekki þessum mátt-
arstólpum íhaldsins að taka sinn ljónsparf af því
sem sjómennirnir afla, heldur er auk þess reynt
að hafa af sjómönnum samningsbundinn aflahlut.
Hér er gengið lengra í ósvífni en svo að nokkrum
útgerðarmanni eigi að líðast að koma slíkum ó-
rétti fram. Siómannafélögin krefjast þess einhuga,
að gert verði upp eftir samningnum um hring-
nótaveiðar, enda er í honum það ákvæði að hann
skuli gilda þó annar fiskur en síld sé veiddur. í
fyrravor að vertíðarlokum var alstaðar gert upp
fyrir þorsknótaveiðar samkvæmt þeim samningi,
nema á einum bát úr Hafnarfirði, sem nú mun
dómstólamál. í vfirlýsíngu frá Sjómannasambandi
fslands er ben't á, að ástæða væri til að hlutar-
m’ósenta skinv^rja væri hærri á þorskveiðum, þar
sem vinna skipveria við þorskveiðar með nót sé
miklu meiri en við síldveiðar. Nú hefur Far-
rnanna- og fiskimannasamband Islands gert þessa
kröfu sjómannsfélaganna einnig að sinni kröfu,
að hringnétasamnineiirinn hljóti skilyrðiclaust að
eilda. Sá einhuerur fllTra sVipverja ætti • " duga til
að hn'nda b'--- •* iúaiegu árás stjóniarklikunnar
í LÍÚ á sjómannakjörin. — s.
Skipulögð efling atvinnuveganna
í stai hins óhefta peningavalds
ÞINCSJÁ ÞJÓÐVILJANS
Nú er atvinnuleysi og neyð-
arástand ríkjandi á vestan-
verðu Norðurlandi. Á öllu
svæðinu vestan af Ströndum
og norður í Siglufjörð er at-
vinnulíf lamað að meira eða
minna leyti. Fólkið streymir
umvörpum á brott, alfarið, og
yfir vetrartíman verða menn
í stórum hópum að leita sér
vinnu fjarri heimilum sínum. Á
stöðum eins og Skagaströnd og
Hofsósi er meir en annar hver
vinnufær heimilisfaðir mánuð-
um saman í öðrum landshlut-
um í atvinnuleit, og þeir sem
heima sitja og komast ekki
brott af ýmsum ástæðum verða
að þrauka við litla sem enga
atvinnu.
Einmitt þannig getur það
verið, þegar engin heildarstjóm
er á þjóðarbúskapnum. Á sama
tíma og atvinnulíf stendur með
blóma víðast hvar á landinu og
einstakt góðæri ríkir með met-
afla ár frá ári, er heill lands-
hluti að grotna niður í atvinnu-
leysi og eymd. Fólkið flýr burt
frá verðmætum byggingum og
atvinnutækjum, sem kostað
hefur miljónir að reisa.
Orsök þessa hörmulega á-
stands er auðvitað sú, að at-
vinnulíf í þessum landshluta
hefur lengi mótazt af síldar-
vinnslu. enda var þar til
skamms tíma helzta síldveiði-
svæði landsins, en nú hefur
síldin brugðizt um árabil. Þar
á ofan bætist hin almenna afla-
tregða fyrir Norðurlandi að
undanförnu, Sveitarfélög og
einstaklingar hafa ekki haft
bolmagn til að standa gegn
slíkum andbyr eða laga sig að
j nýjum aðstæðum og atvinnulíf
hefur lamazt.
Stjórnarstefna, sem einungis
miðar gerðir sínar við frelsi
fjármagnsins og gróðavon ein-
staklinga cr miskunnarlaus
gagnvart vandamáli sem þessu.
Engar sérstakar ráðstafanir fást
gerðar, þótt heill landshluti sé
að dragast aftur úr f atvinnu-
málum. Skipulagsleysi í fjár-
festingarmálum er allsráðandi.
og hér sunnanlands er hrúgað
niður ýmsum iðngreinum, sem
alveg eins mætti staðsetja á
Norðurlandi. Eða hvers vegna
er verið að setja upp sokka-
framleiðslu, súkkulaði- og sæl-
gætisverksmiðjur og alls kyns
smáiðnað í landshluta, þar sem
alls staðar skortir vinnuafl og
útflutningsframleiðslan. fisk-
iðnaður og útvegur, hrópar á
Aðili að Moskvu-
samkomulaginu
Frá utanríkisráðuneytinu hef-
ur Þjóðviljanum borizt svofelld
frétt um fullgildingu aðildar
Islands að Moskvusamkomulag-
inu um takmarkað bann gegn
tilraunum með kjarnorkuvopn:
Fullgildingarskjal íslands að
alþjóðasamningnum um tak-
markað bann gegn tilraunum
með kjamorkuvopn, sem gerð-
ur var í Moskvu hinn 25. júlí
1963. var afhent utanríkisráðu-
neytunum í London, Moskvu og
Washington. miðvikudaginn 29.
apríl 1964.
Samningurinn gekk því í
gildi að þvf er ísland varðar
þann dag, samkvæmt 3. grein
hans.
Ambassador Kóreu
Hinn nýi ambassador Kóreu
herra Jae Hung Yu afhenti ný-
lega forseta lslands trúnaðar-
bréf sitt við hátíðlega athöfn
Bessastöðum. að viðstöddum
anrfkisráðherra.
(Frá skrifstofu forseta Islands).
meiri vinnukraft? Það er auð-
vitað vegna þess, að engum á-
ætlunum er fylgt og skipulags-
leysið er aðalsmerki stjómar-
stefnunnar.
Stjómleysið í fjár-
festingarmálum
Þegar gróðavon einstaklinga
ræður allri fjárfestingu er ein-
ungis hugsað um líðandi stund
og aldrei horft fram í tímann.
Það er vissulega ólíklegt, að
núverandi kreppuástand á
Norðurlandi vestra muni vara
að eilífu. Síldarleysið er milll-
nú hver maður sjá, að verið er
að svæla hundruð smábænda
af jörðum sínum.
Bændur á Islandi eru nokk-
uð yfir 5000 að tölu. Hins vegar
eru kaupsýslumenn f landinu
um 4500 og þar af 2500 í
Reykjavík, Hvarflar það aldrei
að hinum sprenglærðu hagfræð-
ingum ríkisstjómarinnar. að
þessi furðulegi ofvöxtur f kaup-
sýslustéttinni sé nokkur hemill
á hagvöxt þjóðarbúsins, eins og
þeir orða það um bændur?
Ekki þarf mikla framsýni til
að sjá, að einhvem tíma munu
það þykja frumstæð vinnu-
brögð, að þúsundir manna sitja
hver í sínu homi og dunda við
að panta inn vörur frá útlönd-
um, óskipulagt og án samráðs
hver við annan.
Ræða Ragnars Arnalds í útvarps-
umræðunum — Síðari hluti
-$>
bilsástand, sem varir f allmörg
ár. Síldin kemur og fer — og
kemur aftur. Og eins er um
annan fisk. Hið eina sem eng-
inn veit er það, hvað lengi
menn þurfa að bíða.
Eitthvert sumarið fyllist
Skagafjörðurinn af síld og hin ^
fræga Húnaflóasfld kemur aft- ^
ur á miðin. Þá er spumingin
sú: Verða þessi héruð enn í
blóma? Eða verður þá kannski
allt f rúst, byggðin tæmd og
byggingar grotnaðar niður?
Verður þessi landshluti þá orð-
inn fómaríamb skipulagsleysis-
ins? . ...
Ástandið á Norðurlandi
vestra er dæmigert sýnishom
um stjórnleysið í fjárveitingar-
málum. Aðeins með áætlunar-
gerð og heildarstjóm fjárfest-
ingar má gerbreyta til batnað-
ar þessu ástandi. Það þyrfti
ekki fleiri en tíu lítil iðnfyrir-
tæki til að draga verulega úr
atvinnuleysi á þessum stöðum
og tryggja atvinnuástandið til
frambúðar. Á hinn bóginn
mættu Reykvíkingar gjaman
missa nokkur iðnfyrirtæki, svo
að eitthvað losnaði um vinnu-
afl. sem fiskiðnaðurinn hrópar
nú á.
En það er ekki aðeins vinnu-
afl, sem útgerðin hrópar á.
Landbúnaður og útvegur stjmja
undan háum vöxtum og láns-
fjárskorti. meðan þvf virðast
engin takmörk sett, hvað verzl-
unarstéttin fær að sópa til sín
af útlánum bankanna.
Verzlunin blómstrar
á kostnað
framleiðslunnar
Það er einn liðurinn í núver-
andi stjómleysi, að verzlunin
f landinu fær að tútna út og
blómstra á kostnað framleiðsl-
unnar og útflutningsatvinnu-
veganna. Á sama tíma er mest
um það rætt i herbúðum
stjómarflokkanna. að nú þurfi
að fækka bændum. Og þessi
Þjóðfélag. sem ekki þolir bú-
skap smábænda, hefur það
frekar efni á að eyða orku og
hugviti nokkur þúsund manna
í jafn einfaldan hlut og inn-
flutning vafnings frá útlönd-
um? Svari því hver sem vill.
Eða hefur þjóðfélagið efni á að
mikla hugsjón er ekki aðeins
í nösunum á þeim, heldur má
halda uppi þreföldu dreifing-
arkerfi á oliu og benzíni og
greiða þremur auðfélögum
milliliðagróða, þegar öll félögin
þrjú selja sama benzfnið á
sama staðnum á sama verði?
Brýnasta verkefnið
Tími minn er á þrotum. Ég
vil leggja á það áherzlu, að
eitt brýnasta verkefnið í ís-
lenzkum stjómmálum f dag er
að breyta stjómarstefnunni og
taka upp markvissa heildar-
stjóm þjóðarbúsins. Verklýðs-
hreyfingin hefur áður haft vit
fyrir auðmannastétt landsins,
þegar hún hafði forystu- nm
tæknflega umbyltingu atvinnu-
lífsins á nýsköpunarárunum.
Nú er þörfin mest á skipn-
Iagningu atvinnuiífsins. Alúm-
íníumverksmiðja í höndum er-
lendra auðhringa mun aidrei
verða íslenzku atvinnulífi til
gæfu. Við þurfum iðnbyltingu
í íslenzkum matvææiaiðnaði og
stórbætta markaðsleit, svo að
annað eins hneyksli og með
niðurlagningarverksmiðjuna á
Siglufirði endurtaki sig ekki.
Við þurfum skipulega eflingu
atvinnuveganna, — gerða áð
óskum skynseminnar en ekki
að óskum biindrar gróðavonar.
Bifreiðaeigendur athugið!
Höfum opnað hjólbarðaverkstæði að Grensásvegi
18 (á horni Grensásvegar og Miklubrautar.) Að-
'eiftS' rftefih mefP fhsrfgra ára reynslu. ’ Optft H&lga1
daga sem virka frá kl. 8 til 22. — Áherzla lögð á
góða þjónustu.
HJÓLBARÐASTÖÐIN s.f.
Aðalsteinn Bjamfreðsson og Vilhjálmur Jóhannesson.
FERDABSLAR
17 farþega Mercedes-Benz hópferðabílar af nýjustu gerð,
til leigu í lengri og skemmri ferðir. — Afgreiðsla á
Sendibílastöðinni í síma 24113, á kvöldin og um helgar.
Sími 20969.
HARALDUR
EGGERTSSON,
Grettisgötu 52.
Borhíll til leigu
Þvermál bors 12—18 tommur.
Bordýpt allt að 3 metrar. ' • r : V • £
Upplýsingar í síma 17400. * 1 ** *"
Rafmagnsveitur ríkisins.
OOUBLE
EDSE

I 3 1 ? 2 - 117 99
Hin fróbceru oýju PERSONNA rokblöS úr «*loin-
(ess »f*tr tru nú lokíln* fóanleg hér 6 londl.
Slanta tkrtfiS I þróun rokbloSo fró þvf oS from-
UiStlo þeirra hófit. PERSONNA rakbU5i5 heldwr
flugbitl fró fyrsta lil n'Boslo =15. rokslurs.
H E11D S 0 L U BIRO fit LR
Leyndardómur KRSONNA «r %6. o6 MoS »t*»*-
ugum filrweium hnfur ronMÓknorUSi PCRSONNA
loklzt o® 4 MaA lili i o^g|o» á hníju bteffl.
UINW ti PBOONNA OlöB'm.
BLOÐIN