Þjóðviljinn - 23.05.1964, Blaðsíða 2

2 SÍÐA
ÞJðÐVILJINN
Laugardagur 23. maí 1964
Frá uppsögn Vélskólans í Reykiavík
Breytingar á tílhögun vél-
stjóranáms óhjákvæmilegar
□ Vélskólanum var slitið í 48. skipti hinn
15. þ.m. Skólinn var stofnaður 1915, svo að hann
verður því settur í 50. skiptið haustið 1965 og
vorið 1965 hefur hann lokið 50. starfsári sínu.
t skólaslitaræðu sinni komst
skólastjórinn, Gunnar Bjama-
son, m.a. þannig að orði:
Umbóta þörf
Skort þann á vélstjórum og
vélstjóraefnum. sem nú er
orðinn mjög alvarlegt vanda-
mál í þjóðfélagi okkar. tel ég
ekki stafa af því að skólinn
hafi brugðizt, heldur hinu,
hversu erfitt er að komast í
skólann og hversu allt námið
tekur mörg ár. Ef gerður er
samanburður á tímalengd þess
náms sem liggur til grundvall-
ar skyldum starfsgreinum,
kemur í ljós að samkvæmt
reglunum getur maður orðið
vélstjóri á 23. aldursári, há-
skólaverkfræðingur á 24., en
tæknifræðingur á 22. aldursári
og er þá gert ráð fyrir
tveggja ára starfsreynslu hjá
tæknifræðingum, eins og lagt
er til að verði við Tækni-
skóla Islands.
Tölur þessar tala sínu máli
og sýna ljóslega að umbóta
er þörf. Vélstjóranámi þyrfti
að ljúka um 2 árum fyrr en
tækn :f ræðinámi.
Nú mætti halda að þessi
langi námstimi vélstjóranna
miðaði að því að búa þá sér-
lega vel undir vélstjórastarfið.
Því fer víðs fjarri að svo sé.
1 skólann eru teknir menn,
sem lært hafa plötusmíði,
rennismíði. eldsmíði. vélvirkj-
um o.s.frv., jafnvel málm-
steypu. Vélvirkjun er eina
greinin, sem telja má að henti
vélstjóranámi. Unglmgar ljúka
skyldunámi á 14. aldursári. I
iðnnám geta þeir lögum sam-
kvæmt komizt þegar þeir eru
fullra 16 ára. Það tekur 4 ár.
Þegar þeir koma í skólann eru
þeir því tuttugu ára. Að vísu
má stytta þennan tíma um
nokkra mánuði ef þeir fara
í Gagnfræðaskóla verknáms og
venjan er að menn geta kom-
izt í skólann, þótt þeir hafi
ekki lókið 4 ára námi að fullu,
en yf'.rlit sem gert hefur ver-
ið um aldur nemenda í 1. bekk
skólans sýnir að langflestir eru
21 og 22 ára þegar þeir koma
í 1. bekk, síðan 20 og þá 23
ára. Yfirlit þetta nær frá upp-
hafi til 1958.
Viðunandi lausn
verður að fást
I dag má gera ráð fyrir að
þessar tölur séu um einu ári
lægri. Yfirleitt er erfitt að
komast í iðnnám, sérstaklega
ef hugsað er til vélstjóranáms
að því loknu. Þetta er mjög
eðlilegt. Ef þörfum skólans
ætti að vera fullnægt þyrftu
smiðjurnar að taka 40—50
fleiri iðnnema árlega heldur
er þær telja eðíilegt vegiia
þarfa sinna. Þetta væri þeim
til mikils óhagræðis, eins cr
þetta fyrirkomulag iðnaðar-
mannastéttinni til mikiU óhag-
ræðis. Reyndin er því að þeir
sem láta í ljó*i að þeir hyggi
á vélstjórnám. eiga mjög erf-
itt með að komast i iðnnám.
Þegar þar við bætist að iðn-
námið cins og það er núna er
víðs fjarri þvi að vera ein*
hentugur undirbúningur að
vélstjóranámi eins og æskilegt
væri. er stórfurðulegt að þessu
skuli ekki hafa verið hægt að
fá brcytt. Ákveðinn hópur
manna hefur gert allar tillög-
ur til úrbóta tortryggilegar
með áróðri og baktjaldamakki.
Ég fæ ekki betur scð en að
eina eðlilega lausnin sé sú að
Vélskólinn taki við unglingun-
um þegar þeir koma úr mið-
skólaprófi og kcnni þeim það
sem nauðsynlegt er að þcir
læri undir vélstjórastarfið,
bæði hið verklega og bóklega.
Þetta gera Norðmenn og tel
ég að þeirra skipulag geti ver-
ið okkur til fyrirmyndar.
Þeirra reynsla er mjög góð og
er þeim sérstaklega mikilvægt
að þessi menntun sé örugg,
enda eiga þeir þriðja stærsta
kaupskipaflota í hcimi. Nefnd
fjallar nú um þessi mál hér
og standa vonir til að hún
finni einhvcrja viðunandi
lausn á þessu mikla vanda-
máli.
Undirbúnings-
deild
Starfsemi Vélskólans hefur
venð aukin á tveim undan-
förnum árum, sagði skóla-
stjóri ennfremur. Hér hefur
-------------------------$>
Generd/ reiknivélin
fyrirliggjandi
Þessi ódýra og hentuga
rafreiknivél er þegar
seld í flesta kaupstaði
landsins.
Verð 6.897,—
Sendum gegn póstkröfu.
Skrifvélin sJ.
Bergstaðastræti 3
Sími 19651.
Leyndard6mur PERSONNA «r tá, aS meS ilö5-
ugum tílr-unum hefur rannióknarliðt PERSONNA
tekirt a5 gera 4 flugbeittar eggjar ú f-rerju blaBi.
BiðjlS um PERSONNA blöBin.
SIM AR 1 3 1 7 2 - 1 1 799 •“ H11(0SOlUBI01R A K U
* • - ■
verid rekin undirbúningsdeild
fyrir þá, sem síðar hygggja á
tæknifræðinám. Samkomulag
varð við dönsk og norsk
fræðsluyfirvöld um að þeir,
sem stæðust próf úr deildinni,
fengju aðgang að tæknifræði-
skólum viðkomandi landa.
Reynslan af þessu starfi hef-
ur leitt greinilega í ljós að
æskilegt væri að raungreinum,
svo sem stærðfræði- og eðlis-
fræði, væri meiri sómi sýnd-
ur í gagnfræðaskólum lands-
ins heldur en nú er. Af 47
nemendum. sem kom:ð hafa í
deildina í vetur. stóðust að-
eins 21 prófið. Flest allir hinna
sem ekki stóðust prófið, eru
áreiðanlega vel úr garði gerð-
ir til framhaldsnáms á þessu
sviði en þá skorti nægan und-
irbúning og námið varð þeim
því of erfitt á einum vetri.
Þess er að vænta að úr þessu
verði bætt af réttum aðilum.
Deild þessi og þær umræður,
sem átt hafa sér stað um
aukna tæknifræðimenntun hér
á landi hefur vakið gagnrýni
ákveðins hóps manna. Ég hef
enn ekki heyrt nein rök fyr-
ir því að hagkvæmt eða skyn-
samlegt sé ifyrir jafn lítið
þjóðfélag og okkar að dreifa
slíkri starfsemi sem þessari á
margar stofnanir, en þó er út-
Tt fyrir að hún verði öll að-
skilin frá vélstjóramenntun-
inni. Ég tel þetta mjög mis-
ráðið.
Framhaldsdeild
og fleira
Framhaldsdeild fyrir raf-
virkja var starfrækt í vetur
og sóttu hana 7 menn. Breytt
var um námsefni og kennt auk
rafmagnsfræði, vinnuhagræð-
ing, vinnuútreikningar, mæli-
tækni o.fl, Ætlunin var að
færa út kvíamar og gefa fleiri
starfsstéttum tækifæri til
slíkrar menntunar. Áform
þessi hafa ekki mætt skilningi
og geri ég ráð fyrir að þau
falli niður enda tæplega í
verkahring þessa skóla, þeg-
ar og ef öll önnur starfsemi
en menntun vélstjóra hefur
verið frá honum skilin. Sam-
komulag hefur orðið um að
Tækniskólinn fái kennsluað-
stöðu í Vélskólanum fyrst um
sinn og mun kennsla til fyrri-
hlutaþrófs hefjast á hausti
komanda. Verið er að undir-
búa kennslustofur í eðlis- og
efnafræði og fær Vélskólinn
afnot þessarar bættu kennslu-
aðstöðu eftir því sem við verð-
ur komið.
Það er ánægjulegt að geta
skýrt frá því að ýmsir aðilar
sýna skólanum skilning og vel-
vild. Útvarpsstjóri er einn
þessara aðila og hefur hann
látið skólanum í té mikið af
rafölum. rafmagnstöflum og
annað efni, sem til féll við
breytingu í útvarpsstöðinnl.
Skólinn kann útvarpsstjóra
miklar þakkir fyrir þennan
velvilja ög mun þetta efni not-
að í framtíðinni við kennslu
í rafmagsfræði. Eins hefur raf-
orkumálastjómin sýnt okkur
og starfi skólans skilning og
velvild með því að gefa skól-
anum Atlas-Imperial vél með
rafala, gufutúrbínur og tvær
minni rafstöðvar, sem við
munum nota við kennsluna.
Þakka ég forráðamönnum raf-
orkumálastofnunarinnar inni-
lega fyrir þessar gjafir. Loks
hefur Hvalur h.í. enn einu
sinni sýnt skólanurp þá rausn
að gefa honum gufuvéla ljósa-
samstæðu, sem skólir.n bakkar.
Fleiri aðilar hafa sýnt mál-
efnum skólans stuðning og
þakka ég öllum velunnurum
hans.
118 nemendur
Eins þakka ég kennurum
skólans fyrir vel unnin störf
og einnig nemendunum og
báðum þessum aðilum fyrir á-
nægjulegt samstarf. 1 upphafi
skólaársins voru 118 nemendur
í skólanum, þar af 65 vélstjór-
ar í 3 bekkjardeildum.
Alls gengu 84 nemendur
undir próf, 22 undir vélstjóra-
próf, 24 undir rafmagnsdeild-
arpróf vélstjóra. 7 undir próf
úr framhaldsdeild fyrir raf-
virkja, 30 undir próf úr und-
irbúningsdeild að tækninámi.
þar af 1 utanskóla. Við vél-
stjórapróf stóðust ailir, þar af
tveir með ágætiseinkunn, Guð-
mundur Helgi Sigurðsson 7,35
og Gísli Erlendsson 7,09, 8
hlutu I. einkunn, 10 II. eink-
unn betri og 2 II. einkunn
lakari. Af rafvirkjum í fram-
haldsdeild stóðust allir prófið.
1 með ágætiseinkunn, Sævar
Baldursson. 7,10. 1 hlaut I.
einkunn. 4 nemendur II. eink-
unn betri og 1 II. einkunn
lakari. Af rafmagnsdeildar-
Af nemendum í undirbún-
unn, öm Aanes 7,49, sem jafn-
framt er hæsta: ■ einkunn við
skólann, Guðmundur Sigurvin
Hannibalsson 7,31 og Pétur
Trausti Borgarsson 7,27. 9 nem-
endur hlutu I. einkunn, 6 II.
einkunn betri og 5 II. eink-
unn lakari. 1 nemandi stóðst
ekki prófið.
Af nemendum í undrbún-
ingsdeild að tækninámi hlutu
4 ágætiseinkunn. Jón Guð-
bjömsson 7,22. Sigursteinn
Hjartarson 7,18, Gunnar Jóa-
kim Geirsson 7,00 og Þórður
Ölafur Guðmundsson, 7,00. 6
nemendur hlutu I. einkunn, 10
hlutu II. einkunn betri. 10
nemendur hlutu ekki tilskilda
einkunn til að standast prófið.
Að lokinni skólaslitaræðunni
afhenti Gunnar Bjamason
skólastjóri prófskírteini. Tóm-
as Guðjónsson, framkvæmda-
stjóri Vélstjórafélagsins, af-
henti Guðm. Helga Sigurðssyni
farandbikar Sjómannadagsráðs
fyrir bezta afrek á vélstjóra-
prófinu í vélfræðigreinum.
Bikarinn er gjöf Fjaiars h.f.
og var nú afhentur í 5. sinn.
Honum fylgdi silfurpeningur.
Fyrir hönd 30 ára vélstjóra
talaði Theodór Guðmundsson
og afhenti peningagjöf í hljóð-
færakaupasjóð og er það við-
bót við fyrri gjöf á 25 ára
vélstjóraafmæli þeirra.
Fyrir 10 ára vélstjóra talaði
Birgr Þorvaldsson og færði
skólanum vandaðan fundar-
hamar frá þeim félögum.
Eftirtaidir ncmcndur stóð-
ust próf í Vélskólanum vorið
1964. I vélstjóradeild:
Gunnar Rúnar Hjálmarsson,
Guðmundur G. H. Jóhannsson,
Halldór Guðni Pálmarsson,
Kristján Sigmundur Hermunds-
son, Þór Jónsson, Steingrím-
ur V. Björgvinsson, Kristinn
Jón Þorkelsson, Ágúst G. Ein-
arsson, Óskar Jónsson, Bragi
Guðmundsson, Grétar Róbert
Haraldsson. Hjalti Eiríkur Ás-
geirsson. Guðjón Tómasson,
Eiríkur Þóroddsson, Guðmund-
ur M. Guðmundsson, Jónas
Alfreð Pálsson, Gylfi Erlends-
son, Guðmundur Helgi Sig-
urðsson, Rafnar Arndal Sig-
urðsson, Lárus L. Guðmunds-
son, Guðlaugur H. Ingason og
Jón Bóasson.
Af vélstjórum hlutu 2 ágæt-
iseinkunn, Guðm. Helgi Sig-
urðsson 7.35 og Gísli Erlends-
son 7,09. 8 nemendur hlutu
I. einkunn, 10 hlutu IX. eink-
unn betri og 2 II. einkunn lak-
ari.
Brottfararpróf úr rafmagns-
deild vélstjóra tóku 24 ne;m-
endur, en einn stóðst ekki
prófið:
Reynir Magnússon, Sævar
Hermannsson, Bjarni Krist-
insson, Gylfi Heinrich Schmidt
Gunnarsson, Guðni Sigurðsson,
Sigurður Jóhann Ingibergsson.
Andrés Jóhann Amar Ólafs-
son, Hafsteinn Hjaltason, Am-
ar Laxdal Snorrason, Óskar
Guðjónsson, Guðbjöm M. Pét-
urson, Þórður B. Sigurðsson,
Öm Aanes, Guðmundur Sig-
urvin Hannibalsson, Birgir Þór
Helgason. Haukur Guðmars-
son, Guðbjöm Jóhann Haf-
liðason, Bogi Sigurðsson, Pét-
ur Trausti Borgarsson, Guðm.
Hallgrímsson, Sig. Guðm. Guð-
mundsson, Jón ValdoVhar
Ottósson og Hilmar Jóh. Hösk-
uldsson.
3 af þessum nemendum
hlutu ágætiseinkunn, öm
Aanes 7,49. sem jafnframt er
hæsta einkunn við skólann,
Guðmundur Sigurvin Hanni-
balsson 7.31 og Pétur Trausti
Borgarsson 7,27. 9 nemendur
hlutu I. einkunn, 6 II. eink-
unn betri og 5 II. einkunn lak-
ari. 1 nemandi stóðst ekki
prófið.
7 nemendur gcngu undir
próf úr framhaldsdeild
rafvirkja:
Garðar Oddgeirsson, Sveinn
Guðmundsson, Sævar Baldurs-
son, Páll Valdemarsson. Jón
Framhald á 8. síðu.
MEÐ KVEÐJU
FRÁ
HERRA BROWN
Hörku spennandi
sakamálasaga eftir
Agatha Christie, er
að seljast upp.
ÞÓRSOTGÁFAN
Sími 50802.