Þjóðviljinn - 23.07.1964, Side 4

4 SIÐA
Ctgefandi: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokk-
urinn. —
Ritstjórar: tvar H. Jónsson, Magnús Kjartansson (áb.),
Sigurður Guðmundsson.
Ritstjóri Sunnudags: Jón Bjamason.
Fréttaritstjóri: Sigurður V Friðþjófsson.
Ritstjóm, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja, Skólavörðust. 19,
Sími 17-500 (5 línur). Áskriftarverð kl- 90,00 á mánuði.
Viðbrögðin
garry Goldwater, sem repúblikanar í Bandaríkj-
unum hafa valið'sem arftaka Abrahams Linc-
olns, beitti sér gegn því á þingi flokks síns að
tekin væri afstaða gegn glæpafélaginu Ku-Klux-
Klan og fasistasamtökum þeim sem kennd eru við
John Birch. Skömmu fyrir flokksþingið hafði
hann greitt atkvæði gegn löggjöfinni um aukið
jafnrétti kynþáttanna. Hann hefur greitt atkvæði
gegn því að Bandaríkjastjórn leggi fram fé til þess
að draga úr hinu geigvænlega atvinnuleysi í land-
inu. Hann snerist gegn því að aldrað fólk fengi
ókeypis læknishjálp. Hann vill tryggja auðhring-
um óskorað frelsi jafnframt því sem hömlur séu
lagðar á starfsemi verklýðsfélaga.
' r
J utanríkismálum hefur Barry Goldwater lagt til
að Bandaríkin segi sig úr Sameinuðu þjóðun-
um. Hann hefur krafizt þess að Bandaríkin slíti
stjómmálasambandi við Sovétríkin og önnur sós-
íalistísk ríki. Hann vill að einstakir hershöfðingj-
ar Bandaríkjanna fái kjarnorkuvopn til umráða
og vald til þess að ákveða hvenær þau skuli not-
uð. Sérstaklega hefur hann lagt til að Bandaríkin
beiti kjarnorkuvopnum gegn Norður-Víetnam og
Kína. Hann segir opinskátt að Bandaríkin eigi að
nota öll verzlunarviðskipti sín í pólitískum til-
gangi. Hann hefur lagt til að Bandaríkin stuðli
að uppreisnum í sósíalistískum löndum og noti
þær síðan sem átyllu til þess að „frelsa“ þessi
ríki, eins og hann orðar það, með kjarnorkuvopn-
um. Efst á blaði hjá honum er Kúba, en hann hef-
ur lagt til að Bandaríkin viðurkenni svonefnda
útlagastjórn Kúbumanna og efli hana til innrás-
ar og styrjaldar.
j^tefna Goldwaters hreppir harða dóma í Evrópu,
einnig hér á íslandi. En orðin ein hrökkva
skammt. Menntamálaráðherra Dana hefur lýst yf-
ir því að nái Goldwater kosningu og taki til við að
framkvæma stefnu sína hljóti Danir að taka til
athugunar að segja sig úr Atlanzhafsbandalaginu.
Má ekki vænta hliðstæðra viðbragða hjá þeim ís-
lenzkum stjórnmálamönnum sem hingað til hafa
átt þann metnað einan að vera viljalaust peð í
höndum bandarískra valdhafa?
Cagnleg kynni
JJér dvels't um þessar mundir þingmannanefnd
frá Tékkóslóvakíu í boði alþingis íslendinga,
en hérlendir alþingismenn heimsóttu Tékkóslóv-
akíu fyrir nokkrum árum. Slíkar gagnkvæmar
kynnisferðir eru án efa þarflegar, ekki sízt fyrir
alþingismenn okkar sem margir hverjir hafa ver-
ið furðu dómharðir um lönd sem þeir vissu engin
deili á. Okkur er mikið í mun að erlendir menn
meti okkur að verðleikum, en þá ber okkur einnig
að fjalla um málefni annarra af þekkingu og
dómgreind. Persónuleg kynni sannfæra menn ein-
att um það að vandamál annarra eru mannlegri
og skiljanlegri en ætla mætti af ofstækisfullum
áróðursskrifum í blöðum, auk þess sem þau leiða
í ljós „hve hjörtum mannanna svipar saman í
Súdan og Grímsnesinu“. — m.
ÞJÓÐVILIINN
Fimmtudagtir 23. júlí 1964
íþróttamótin úti á iandi
MYNDARLEGT ÞJÓRSÁR-
TÚNSMÓT SKARPHÉÐINS
Héraðsmót Héraðssambandsins Skarphéðins
fór fram að Þjórsártúni dagana 4. og 5. júlí s.l.
og hófst mótið kl. 16.00 á laugardag méð undan-
rásum í frjálsíþróttakeppninni, þann dag var og
lokið keppni í allmörgum greinum.
Kl. 14.00 á sunnudag hélt
mótið svo áfram, lokið var
keppni í frjálsum íþróttum og
keppt í knattspyrnu.
Fór keppni þessi fram á nýja
íþróttavellinum. Hátíðadagskrá
mótsins hófst svo kl. 17.30 á
gamla íþróttavellinum. Formað-
ur Skarphéðins, Sig. Greipsson,
flutti ávarpsorð, og kynnti dag-
skráratriði.
Hallgrimur Jónassom flutti
ræðu, Guðmundur Jónsson óp-
erusöngvari söng með undir-
leik Carls Billich, Jón Gunn-
laugsson flutti gamanþátt, og
að því loknu hófst Skjaldar-
•glíma Skarphéðins. Þátttakend-
ur í glímunni voru 5. skjaldar-
hafi varð Sigurður Steindórs-
son, Umf Samhygð, fjórða ár-
ið í röð
Þá voru afhent verðlaun til
félagá og einstaklinga fyrir
unnin afrek á mótinu.
Að -síðustu var svo stiginn
dans í tjaldbúð fram yfir mið-
nætti. Áhorfendur voru tals-
vert margir þrátt fyrir kalsa-
veður á sunnudag, á laugardag
var veður gott.
Mótið gekk samkvæmt áætl-
un og fór í alla staði mjög vel
fram. Ölvun var ekki ábér-
----------------------------S>
Víkingur-
Haukar 3:3
Haukar frá Hafnarfirði og
Víkingur kepptu í 2. deild
Knattspyrnumóts Islands á
Melavellinum á mándagskvöld-
ið. Jafntefli varð 3:3. f hléi
vat- staðan 2:1 fyrir Víking.
Þetta var seinni leikur lið-
anna. Víkingur vann fyrri
leikirin í Hafnarfirði — 3:2.
andi. — Úrslit íþróttaképpn-
innar urðu þéssi:
KARLÁR:
100 m, hlaup: sek.
Réyrnir Unnsteinss., Vöku 11,7
Karl Stefánsson, Sélf. 11,7
Árhi Erlingsson Sélfoss 11,8
Bergþór Halldórsson, Vöku 12,1
400 m. hlaup: sek.
Karl Stefánssom, Selfoss 57,7
Guðm. Guðmundss. Samh. 60,4
Jón H. Sigurðsson, Bisk. 60,5
1500 m. hlaup: min.
Jón H. Sigurðsson, Bisk. 4:42,4
Ásbjörm Óskarsson, Eyf. 4:50,2
Sig. Magnússon, Hrun. 4:55,8
Jón Guðlaugsson, Bisk. 4:56,0
5000 m. hlaup: min.
Jón H. Sigurðss., Bisk. 17:37,4 *
Jón Guðlaugsson, Bisk. 18:25,6
Guðm. Guðrn., Samh. 19:55,8
4x100 m. boðhl.: sek.
A-sveit Selfoss 51,3
A-sveit Samhygð 51,6
B-sveit Selfóss 53,0
A-sveit Umf. Ölf. 54,0
Langstökk:. m.
Kárl Stefánsson, Self. 6,77
Ámi Erlingsson, Self. 6.10
Bjarki Revhissón, Vöku 5,96
Sigúrður Sveinsson, Seíf. 5,85
Þristökk: m.
Karl Stefánsson, Self. 14,21
Reynir Unristeinsson, Ölf. 13,62
Sigurður Sveinsson, Seíf. 13,53
Gunnar Marmundss. Dbr. 12,40
Hástökk: m,
Bjarki Reynisson, Vöku 1,65
Jóhannes Gunnarss., Gnúp. 1,65
Gunnar Marmundss., Dbr, 1,60
Jón Hauksson, Sélf. 1,60
Sigurður Sveinsson, Self. 1,60
Stangarstökk: m.
Jón Hauksson, Selfoss 3:20
Gunnar Marmundss., Dbr. 3,00
Jón Guðmundss., Dagsbr. 2,70
Kúluvarp: m.
Sigfús Sigurðsson, Self. 12,23
Ægir Þorgilsson, Hr. H. 12,21
Sig. Steindórsson, Samh. 12,14
Guðm. Axelsson, Hvöt 12,06
Kringlukast: m.
Sveimn Sveinsson, Self. 42,95
Guðm. Axelsson, Hvöt 34,48
Sigfús Sigurðsson, Self 32,84
Reynir Unnsteinss. Ölf. 32,20
Spjótkast: m.
Ægir Þorgilsson, Hr. H. 46,90
Sævar Sigurðsson, Dbr. 42,95
Sigurður Sveinsson, Self. 41,80
Bjarki Rejmisson, Vöku 41,40
Glima um Skarphéðins-
skjöldinn vinn.
Sig. Steindórsson, Samh. 4
Guðm. Steindórsson, Samh. 3
Steindór Steindórss., Samh. 1x2
Már Sigurðsson, Bisk. lxl
Jón Guðmundsson, Dagsbr. 1
Knattspyrnukeppni milli
Umf. Selfoss og Hvergerðinga,
lið Selfoss var styrkt fimm
Rangæingum. Hveragerði vann
4:0. Dómari í leiknum var
Hermann Hermannsson.
KONUR:
100_ m. hlaup: sek.
Helga Xvarsdóttir, Samh. 13,8
Guðný Gunnarsd., Saính. 13,8
Ragnh. Stefánsd., Samh. 14,0
Unnur Stefánsd., Samh. 14,0
Berghildur Reynisd. Vöku 14,5
Langstökk: m.
Helga ívarsdóttir, Samh. 4,57
Guðrún Guðbjartsd. Sélf. 4,39
Guðný Gunnarsd. Samh. 4,30
Unnur Stefánsd., Samh. 4,29
Márgrét Jónsdóttir, Njáli 4,22
Hástökk: m.
Guðrún Óskard., Njáli 1,35
Margrét Jónsdóttir, Njáli 1,35
Helga ívarsdóttir, Samh. 1,35
Ragnheiður Pálsd., Hvöt 1,35
Sigurlína Guðm.d., Self. 1,3Ó
Guðný Gunnarsd., Samh. Í,3Ó
Kúluvarp: m.
Ragnheiður Pálsd., HvÖt 10,18
Þórdís Kristjánsd., Samh. 8,74
Berghildur Reynisd., VÖku 8,72
Sigríður Sæland, Bisk. 8,22
Guðbjörg Gestsd., Vöku 7,81
Kringlukast: m.
Ragnheiður Pálsd., Hvöt 32,05
Guðbj. Gestsd. Vöku 30,07
Sigríður Sæland, Bisk. 27,03
Þórdís Kristjánsd., Samh. 26,75
4x100 m. boðhl.; sek.
A-sveií Samhygðar 57,7
A-sveit Vöku 60,3
A-svéit Njáls 61,8
Flugfélag íslands býður
Ódýr fargjöld á
1 tilefni af landsleik Islands
og Skotlands í knattspymu
sem háður verður á Laugar-
dalsvellinum í Reykjavík 27.
þ.m. hefir Flugfélag Islands
ákveðið að veita sérstök af-
sláttarfargjöld frá Isafirði, Ak-
ureyri og Vestmannaeyjum til
Reykjavíkur og heim aftur,
Landsleiksfargjöldin eru:
ísafjörður — Reykjavík —
Isafjörður kr. 1100,00. Vest-
mannaeyjar — Reykjavík —
Vestmannaeyjar kr. 600,00. Ak-
ureyri — Reykjavík — Akur-
eyri kr. 1100,00.
Aðgöngumiðar að landsleikn-
um verða séldir á afgreiðslum
Flugfélags Islands á ófán-
greindum stöðum, ,en skilyrði
fyrir landsleiksfargjaldi er, að
jafnframt séu keyptir aðgöngu-
miðar að landsleiknum og að
farmiðar séu notaðir báðar
leiðir.
Landsleiksfargjöldin gilda
frá ofangreindum stöðum frá
sunnudéginum 26. júlf til 29.
að báðum dögum meðtöldum.
SKUGGSJÁ
• Leikvellir barna
Nýlega var frá því skýrt i
dagblöðum borgarinnar, að opn-
aður hefði verið nýr gæzluleik-
völlur fyrir smáböm á vegum
borgarinnar. Var það 21.
gæzluvöllurinn, sem tekinn er
í notkun í borginni. Á síðasta
ári voru heimsóknir barna á
þessa lgikvelli taldar 419.976
og segir það nokkuð um þá
miklu þörf, sem er fyrir slíka
velli. Ástandið í þessum efn-
um hefur breytzt mikið til
batnaðar síðustu ár. en þó
er enn stórátaks þörf í
þessum efnum, ef vel á að vera
Borgin er orðin svo stór og fjöl-
menn að einungis örlítið brot af
börnum, sem hér alast upp á
þess kost að komast burt yfir
sumartímann En mest er þörf-
in þó á stofnunum sem þessum
fvrir yngstu borgarana, sém
aldurs síns vegna er ekki hægt
að senda til lengri dvalar burt
frá heimilum sínum.
» Uppeldisleg
nauðsyn
Gæzluvellir leysa þó ekki
nema mjög takmarkaðan þátt
þessa máls Kvenréttindafélag
fslands sehdi á s.l. vetri frá
sér ýtarlega ályktun um skyld-
ur bæjarfélaga og þjóðfélags-
ins gagnvart uppeldi yngstu
kynslóðarinnar. Helztu atriði
þessarar ályktunar voru sem
hér segir: 1) T_eikskólavist
hluta úr degi hverjum sé upp-
eldisleg nauðsyn og öryggi
bömum, sem eru yngri en 7
ára, ef þau alast upp ; borg-
um og bæjum. — 2) Fjölga
þurfi dagheimilum fyrir börn
innan skólaskyldualdurs til að
gera mæðrum, sem vilja stunda
vinnu utan heimilis það kleift,
og að einstæðar mæður, sem
atvinnu stunda þurfi ekki að
láta börn sín frá sér. — 3)
Tryggður sé góður og heimil-
islegur aðbúnaður bama, sem
alast upp á uppeldisheimilum
4) Komið sé upp heimavistar-
skóla fyrir börn á skólaskyldu-
aldri, sem ekki eiga samleið
með öðrum börnum. 5) komið
sé á fót uppeldisskóla fyrir
imgar stúlkur, sem lent hafa á
glapstigum. — 6) Lögbundin
vérði aðstoð rikisins til bygg-
inga og reksturs állra uppeld-
isstofnana landSins.
- Furðulegt sinnu-
leysi
Það má vissulega furðulegt
heita, að engin ákvæði skuli
vera til um þessi efni í ís-
Ienzkri löggjöf. Á síðasta al-
bingi fluttu þingmenn Alþýðu-
bandalagsins frumvarp um að-
stoð ríkisins við byggingu ov
rekstur almennra barnaheimila
vöggustofa. dagheimila, vist-
heimila og sumardvalarheimila
Einnig vom í frumvarpinu
sérstök ákvæði varðandi efl-
ingu fóstruskólans. í greinar-
gerð frumvarpsins sagði m.a.:
„Eitt af hinum miklu vanda-
málum þessa bæjaþjóðfélags
er barnauppeldið sökum þeirr-
ar gerbreytingar, sem orðin er
á fjölskyldulífinu og þjóðfé-
lagslegri aðstöðu kvenna. Kon-
an vinnur nú í sívaxandi mæli
utan heimilis, bæði við að
mennta sig og þjálfa til starfs
og síðarn við starfið sjálft.
Uppeldi barnanna verður í æ
ríkara mæli verkefni þjóðfé-
lagsins. Þetta er viðurkennt
með sjálfri skólalöggjöfinni
hvað snertir bömin 7 ára og
eldri. En þetta á í æ rikari
mæli við börnin undir þeim
aldri. f þessum efnum er að
gerast þróun, sem verður að
gerast þróun sem verður ekki
stöðvuð, hvort sem mönnum
þykir betur eða verr. Verður
að horíast f augu við það af
fullri djörfung og taka afleið-
ingunum með því að fram-
kvæma þær félagslegu endur-
bætur, sem þetta ástand kall-
ar á.
Fyrir margar mæður er það
bein, óhjákvæmileg nauðsyn
að geta komið börnum innan 7
ára á vöggustofur og dagheim-
ili, bæði vesna vinnu, er þær
stunda, máske sem eina fyrir-
vinnan, sem og vegna náms
En fvrir allar þær mæður, er
stunda vinnu utan heimilis,
er þetta einnig nauðsyn og
sott fyrir þjóðfélagsheildina, er
nýtur góðs af vinnu þeirra.
Þessi nauðsyn er þegar viður-
ke-nnd af öllum StaérStu bæjar-
félögum landsins.
Það er því tími til kominn,
að farið sé að festa þetta
fyrirbrigði barnaheimilin, í
löggjöf með því að byrja á að
ákveða aðstoð ríkisins við þau
eigi ósvipað og þegar er gert
með barnaskólana. Erlendis er
þessi mikla nauðsyn þegar Við-
urkennd i löggjöf. Sérstakleffa
eru Danir og Svíar til fyrir-
myndár ‘i þessum éfnum.“
• Óviðunandi
ástand
Á það er bent í frumvarp-
inu, að vandamál barnaheimil-
anna sé þar miklu brýnast
vegna stærðar bæjarfélagsins,
en á s.l. vetri var einungis
rúm fyrir 68 böm á vöggustof-
um hér, 330 á dagheimilum og
aðeins eitt vistheimili, Silunga-
pollur, fyrir þau börn, sem
bærinn verður að taka að sér.
Rúmast þar 30 börn og tekur
upotökuheimilið að Reykiahlíð
við þeim, er þau ná skóla-
skyldualdri. Má af þessu glögg-
lega sjá. að ástandið í þessum
efnum er með öllu óviðunandi.
Stjórn Kvenréttindafélags fs-
Iands og aðalfundur Menning-
ar- og friðarsamtaka íslenzkra
kvenna sendu albingi áskorun
um að sambvkkja betta frum-
varp Alþvðubandalaasins, en
engu að síður var það ekki af-
greitt af binginu og sýnir bað
m.a. það skilningsleysi, sem
stjórnarvöldin hafa sýnt og
sýna þessu mikilvæga máli. En
vonandi verður þess þó ekki
IflnCt aA stiórrra
fallist á lagasetningu hér að
lútandi Annað væri með öllu
óverjandi. — Skafti.