Þjóðviljinn - 06.08.1964, Síða 1

1 Bandaríki mtjérn aðvöruð
Orvggisráði ið ræðir Víetnam
Sjá síðu @
LOFTÁRÁSIR Á N-VIETNAM
Bandarískar sprengjuþotur gerðu 64 órósir ó hafnarbœi
við Tonkinflóa í nógrenni Hanoi, 5 voru skotnar niður
WASHINGTON og HANOI 5/8 — Landvamaráð-
herra Bandaríkjanna, Robert McNamara, skýrði
frá því á fundi með blaðamönnum í Washington
í dag: að bandarískar sprengjuþotur hefðu gert
64 árásir á hafnarbæi í Norður-Vietnam, þar sem
tundurskeytabátar hefðu bækistöðvar. Nokkram
tímum áður hafði Johnson forseti í sjónvarps-
ræðu boðað að Bandaríkin myndu gera gagnráð-
stafanir vegna árása á bandarísk herskip við
strendur Norður-Vietnams á Tonkinflóa. í Hanoi,
höfuðborg landsins, er sagt að fimm bandarískar
flugvélar hafi verið skotnar niður, en Bandaríkja-
menn segjas.f aðeins hafa misst tvær.
McNamara fullyrti að 25 tund-
urskeytabátar hefðu verið eyði-
lagðir í árásunum, en kviknað
hefði í um 90 prósent af elds-
neytisbirgðum i bækistöðvum
þeirra, en það væru hins vegar
um tíu prósent af öllu fljótandi
eldsneyti í landinu.
í nágrenni Hanoi
Hafnarbæimir sem ráðizt var
á heita Hon Gay, Loc Chao.
Phuc Loi og Quang Khe. Þeir
erv allir á strönd Tonkinflóa,
skammt frá hafnarborg Hanoi,
Haipnong.
I Hanoi er sagt að bandarísku
flugvélamar hafi einnig skotið á
þorp á ströndinni þar sem engin
hemaðarmannvirki voru.
Spreng.iuþotumar voru sendar
frá tveimur bandariskum flug-
vélaskipum. Ticonderoga og
Constellation. Engar omstuþotur
voru sendar á móti þeim. en
hörð skothríð var gerð að beim
ór loftvamabyssum og viður-
kerma Bandaríkjamenn að þeir
hafi misst tvær flugvélar, en
tvær hafi skaddazt. í Hanoi er
hins vegar fuliyrt, eins og áður
segir, að fimm flugvélanna hafi
verið skotnar niður og hafi einn
flugmaðurinn náðst lifandi.
Fjórir-fimm tímar
Loftárásimar stóðu i fjóraT-
fimm klukkustundir. eða frá kl.
12 á hádegi til 4 eða 5 síðdegis
eftir staðartíma. Flugveður var
elæmt, sagði McNamara, lágskýj-
að og skyggni ekki gott. Hann
taldi líklegast að flugvélar þær
sem skotnar vom niður hefðu
hrapað í sjóinn.
Árás á tundurspilla
McNamara sagði að árásimar
á hafnarbæina hefðu verið gerð-
ar i hefndarskyni fyrir endur-
teknar árásir tundurskeytabáta
frá Norður-Vietnam á banda-
ríska tundurspilla á Tonkinflóa.
Fyrst hafði sh'k árás verið gerð
á sunnudaginn og varð þá
tundurspillirinn Maddox fyrir
henni. McNamara sagði að í gær
hefðu tundurskevtabátar frá N-
Vietrfam enn ráðizt á Maddox og
tundurspillinn C. Turner Joy
Þeirri árás hefði verið hrundið.
tundurskeytabátamir verið hrakt
ir á flótta og tveimur þeirra
sökkt, en ekkert skot þeirra
hefði hæft tundurspillana. sem
hefðu verið um 60 sjómílur frá
landi.
Ávarp Johnsons
I ávarpi sínu hafði Johnson
forseti sagði að árásimar á tund-
urspillana væm hemaðaraðgerðir
á úthafinu og slíkum endurtekn-
um ögmnum yrði að svara af
einurð. Hann tók fram að refsi-
Neitað að aftur hafi verið
ráðiit á bandarísk herskip
HANOI 5/8 —, Útvarpið
í Hanoi bar í dag á móti
því að nokkur árás hefði
verið gerð í gær á banda-
rísk herskip á Tonkin-
flóa, og kvað engan fót
fyrir þeirri fullyrðingu
Bandaríkiastjórnar sem
hún notaði sem átyllu til
árásanna á hafnarbæina
að tundurskeytabátar
hefðu ráðizt á banda-
rísku tundursnillana
1''Taddóx óg C. Tumer
Joy
Það
kennt
hins vegar
Hanoi að
viður-
ráðizt
hafi verið á tundurspillinn
Maddox á sunnudaginn en
þvi haldið fram að hann
hafi þá verið í norðurviet-
namskri landhelgi.
Það vekur nokkra furðu
að Bandaríkjamenn halda
því fram að ekki eitt ein-
asta skot hafi hæft tundur-
spillana tvo, þótt þeir hafi
orðið fyrir árásum margra
hraðskreiðra og vel búinna
tundurskeytabát-a. Það fer
reyndar tvennum sögum af
því í Washington hve marg-
ir bátarnir hafi verið sem
sagðir eru hafa ráðizt á
tundurspillana í gær. Fyrst
vom þeir sagðir hafa verið
allt að tíu talsins, en í dag
sagðist McNamara halda að
þeir hefðu verið þrfr til sex
Fríhafnarmálið
til $ak««knara
SAKSÓKNARI RlKISINS, Valdi-
mar Stefánsson, skýrði Þjóð-
viljanum svo frá í gær að
rannsókn væri nú lokið í
Fríhafnarmálinu svonefnda og
hefði honum fyrir skömmu
borizt málsskjölin frá lög-
reglustjóranum á Keflavíkur
flllgvelli sem hafði málið til
rannsóknár.
SAKSÓKNARI sagði hins vegar
að scr hefði enn ekki borizt
Jósafatsmálið en rannsókn
þess niun þó vera lokið að
mestu cða öllu. Pósthúsmálíð
er hins vegar fyrir nokkru
kom!ð s;i caksóknara og bíður
þar athugunar.
aðgerðum Bandaríkjarma fyrir
árásirnar á tundurspillana
myndi þó verða haldið innan á-
kveðinna takmarka, svo fremi
sem slíkum árásum væri hætt.
Bandaríkin óskuðu ekki eftir
því. sagði Johnson, að færa út
stríðið í Vietnam. öll Banda-
ríkjastjóm værí einhuga um að
nauðsynlegt væri að sýna Norð-
ur-Vietnam f tvo heimana af
fullri einurð. enda hefðu Banda-
ríkin réttinn sín megin.
Johnson lýsti sérstakri ánægju
sinni yfir því að Goldwater. for-
setaefni Repúblikana. hefði lýst
sig algerlega sammála því að
hafnar yrðu refsiaðgerðir gegn
Norður-Vietnam. Johnson hafði
áður rætt við nánustu ráðgjafa
sína og einnig leiðtoga þing-
flokkanna og hlotið fullt sam-
þykki þeirra. Hann fól Adiai
Stevenson, fulltrúa Bandaríkj-
anna hjá SÞ, að fara fram á
fund í öryggisráðinu í samræmi
við stofnskrá samtakanna. sem
gerir ráð fyrir að land «em fyr-
ir árás verður skýri ráðinu frá
því.
í landhelgi
Fréttastofan í Norður-Vietnam
segir að þegar tundurskeytabát-
ar réðust á Maddox á sunnu-
daginn hafi bandaríski tundur-
spillirinn verið f norðurviet-
namskri landhelgi. Talsmaður
herstjómarinnar í Hanoi sagði
að bandarísk herskip hefðu dög-
um saman farið inn í landhelg-
ina og kastað sprengjum á eyj-
amar Hon Me og Hon Ngu.
Þetta hefðj gerzt samtímis því
sem bandarískar flugvélar frá
Kort af Indókína. — Tonkinflói er í krikanum milli meginlands
Kína, Norður-Vietnams og eyjarinnar Hainan (ómerkt á kortinu)
og loftárásirnar voru gerðar á staði í grennd við hafnarbæ Hanoi,
höfuðborgar Norður-Vietnams, Haiphong.
bækistöðvum í Thailandi og La-
os hefðu ráðizt á landamæra-
stöðina Nam Can og þorpið Noon
De í Norður-Vietnam, um 20 km
frá landamærum Laos.
Talsmaðurinn sagði ennfremur
að skip hefðu verið send frá
Suður-Vietnam með spellvirkja
og njósnara og þeir settir á land
í Norður-Vietnam. Þau skip
hefðu siglt í skjóli bandarísku
herskipanna, en einnig hefðu
spellvirkjar og njósnarar verið
sendir til Norður-Vietnams með
flugvélum. Margir þeirra hefðu
verið teknir höndum.
Herstjóm Norður-Vietnams
tók fram að Bandaríkin bg lepp-
ar þeirra í Suður-Vietnam yrðu
að taka á sig alla ábyrgðina á
afleiðingunum af þessum ögr-
unaraðgerðjm.

Brýnna en nohkru sinni að herstöðvasamn-
ingnum við Bandaríkin sé sagt upp
Miðnefnd Samtaka hernámsandstæðinga
hefur samþykkt og sent frá sér ályktun í
tilefni af forsetaframboði Barry Goldwat-
ers í Bandaríkjunum þar sem bent er á
hættuna sem því er samfara að slíkur of-
stækismaður skuli veljast til forustu í
bandarískum stjórnmálum og ef til vill
verða kjörinn æðsti maður Bandaríkjanna.
Er í niðurlagi ávarpsins sérstaklega vikið
að afstöðu okkar íslendinga til bandarískra
herstöðva hér á landi í ljósi þessara nýju
viðhorfa. Segir þar m.a. svo:
„Við tslendingar erurn ekki einungis að-
ilar að Atlanzhafsbandalagi, lieldur bundn-
ir samningi um bandarískan her og her-
stöðvar á íslewkrí grund. Hin nyju og
háskalegu viðhorf í stjórnmálum Banda-
ríkjamanna hljóta pví að verða lil þess, að
við tðkum afstoón okkar í peim málum
til gagngerrar endurskoðunar. Sú stað-
reynd, að herstöðvar á tslandi geta innan
hálfs árs komizt undir yfirstjórn manns,
sem telur notkun kjarnorkuvopna sjálf-
sagða og óumflýjanlega, cetti að vera ókkur
nœg viðvörun. Samtök hemámsandstœðinga
skora því á íslenzku þjóðina og forustu-
menn hennar að draga rökréttar ályktanir
af framangreindum staðreyndum. Telja
samtökin brýnna en nókkru sinni, að her-
stöðvasamninanum við Bandaríkin sé sagt
upp og herinn hverfi úr landi svo fljótt sem
verða má, og tslendingar táki upp óháða
utanríkisstefnu“.
Ávarpið í heild er birt á 2. síðu

(