Þjóðviljinn - 01.10.1964, Page 1

-wy ’V y - ■ 'V> "*w ~r
■ $*£ !*. "" '
Fimmtudagur II. október [1964 — 29. árgangur — 222. tölublað.
10 sildarbœlr á AusH}örbum:
Vandræðaástand
vegna manneklu
■ Klukkan tíu í gærmorgun brast á suðvestan stormur og rigning á Austfjörðum og
dreifðist flotinn inn á hafnimar fyrir austan í gærdag. Þar horfir nú til mikilla vand-
ræða vegna manneklu til þess að vinna úr síldaraflanum og voru víðast allar þrær síld-
arverksmiðjanna fullar og yfirvofandi löndunarbið h’já verksmiðjunum. — Á nokkrum
fjörðum var saltað.
------------------------«>■ Ekki var þó hægt að
salta á mörgum stöðum vegna
Tillaga Alþýðubandalagsins í borgarstjórn:
Kjörin nefnd vinni úr
byggingarlóðaumsóknum
★ Meðal þeirra mála, sem eru á dagskrá fundar borgarstjórnar
Reykjavíkur í dag, er tillaga Guðmundar Vigfússonar borgarfull-
trúa Alþýðubandalagsins um að kosin verði 5 manna nefnd, er
hafi það verkefni að vinna úr umsóknum um byggingarlóðir og
gera tillögur til borgarstjórnar um úthlutun lóða.
★ í tillögu Guðmundar er gert ráð fyrir að nefndin skuli kosin
hlutfallskosningu af afstöðnum hverjum borgarstjórnarkosningum
og kjörtímabil hennar verði hið sama og borgarstjórnar. Kosning
manneklu.
Þjóðviljinn hafði samband
við tíu síldarbæi fyrir aust-
gærdag og er frásögn
an
fréttaritara á 12. síðu.
HÁTÍÐAHÖLD í PEKING
VEGNA 15 ÁRA AFMÆLIS
í ðag, 1. október, er þess minnzt með miklum hátíðahöldum
í Peking að liðin eru 15 ár frá stofnun kínverska alþýðulýðveld-
isins. Aðalhátíðin fer fram á Tien An-men-torginu þar í horg,
en þar var þessi mynd tekin á þjóðhátíðardegi Kínverja fyrir
tveim árum. Myndir frá Kína eru birtar á 2. síðu.
Nýttmet
Vestmannaeyjum 30/9 — 1
dag var hér haldið innanfélags-
mót í frjálsum íþróttum hjá
„Týr“. Þar gerðust þau tíðindi,
að Hallgrímur Jónsson setti
nýtt íslandsmet í kringlukasti,
| 56.06 metra. Árangur þessi náð-
ist við skilyrði sem munu nægi-
Ieg til að metið fáist staðfest.
Hvað veldur
drceftinum ó
framkvœmd-
um?
Á fundi borgai’stjóroar
Reykjavíkur í dag eru m.a.
fyrirspumir frá borgarfulltrúum
Alþýðubandalagsins, ein am það
hvað valdi þeim óhœfilega
drætti sem orðið hefur á bygg-
ir.gu vistheimilis og dagheimil-
is við Dalbraut og hvaða ráð-
stafanir borgaryfirvöldin hyggj-
ást gera til að koma í veg
fyrir enn frekari seinkun á
framkvæmdum. önnur fyrir-
spum er um það. hvers vegna
ekki hafi verið hafnar fram-
kvæmdir í ár við Hvassaieiös-
skóla og síðasta áfanga Voga-
skóla, sem miljónir króna voru
ætlaðar til á fjárhagsáætlun
yfirstandandi árs. Þriðja fyrir-
spurnin er svohljóðandic Hvað
liður undirbúnrngi að skóla í
Vesturbæ, skóla í Laugarási og
heimavistarskóla að Úlfljðts-
vatnL
HeildarsíUaraflinn í ár er
orðinn um 380 þús. lestir
nefndarinnar nú gildi það sem eftir er af kjörtímabili borgar
stjórnar. Ennfremur gerir tillagan ráð fyrir að borgarstjórn setji
nefndinni starfsreglur.
FLYTUR FYRIRLESTUR
UM GEISLUN MATVÆLA
Laugardaginn 3. okt. mun Ari
Brynjólfsson magister halda fyr-
irlestur á vegum Fiskifélagsins
um geislun matvæla með sér-
stöku tilliti til fiskmetis. Ari
Brynjólfsson starfar nú við
kjarnorkurannsóknastöð danska
ríkisins í Risö og er yfirmaður
þeirrar deildar, sem fæst við
rannsóknir á sviði geislunar m.
a. matvæla, til að auka geymslu-
þol þeirra.
Hér er um að ræða mál, sem
snertir mjög alla framleiðslu
sjávarafurða til manneldis, sem
er meginhluti alls útflutnings
íslendinga og því afar þýðingar-
mikið að fylgjast með því, sem
er að gerast á þessu sviði.
Fyrirlesturinn verður haldinn
í 1. kennslustofu Háskólans og
hefst kl. 2 e.h. Öllum er heimill
aðgangur.
n Heildarsíidaiaflinn í ár frá áramótum til 26. sept.
að telja er nú orðinn um 380 þúsund lestir en heildarafl-
inn allt árið í fyrra var 395 þúsund lestir. Mesta aflaár í
síldveiðisögu okkar var hins vegar árið 1962, en þá veidd-
ust alls 478 þúsund lestir af síld.
Eins og kunnugt er af frétt-
um var sumarsíldaraflinn fyrir
Norður- og Austurlandi orðinn
á miðnætti sl laugardag sam-
tals 2.413.737 mál og tunnur og
er það meiri afli en nokkkru
sinní fyrr á sumarsíldveiðum.
Aflametið var áður 2.400.946 mál
og tunnur og var það sett sum-
arið 1962.
Enn eru um 50 skip að veið-
um fyrir Austurlandi og hefur
veiði verið góð það sem af
er þessari viku, og má búast
við mikilli veiði þar ennþá ef
gæftir verða. Telur Jakob Ja-
kobsson fiskifræðingur að jafn-
vel megi halda áfram síldveið-
um eystra allt til jóla eins og
frám kom í viðtali við hann
hér í blaðinu í gær.
í tilefni af þessu nýja sum-
arsíldveiðimeti snéri Þjóðvilj-
inn sér til Fiskifélags Islands
og fékk upp tölur um heildar-
ársaflann af síld allt frá árinu
1950 mönnum til fróðleiks. I
sambandi við þá skýrslu er þó
rétt að hafa í huga að vetrar-
síldveiði fyrir Suður- og Vest-
urlandi hefst ekki í stórum stíl
fyrr en um og uppúr 1960, enda
eykst ársaflinn þá mjög skyndi-
lega bæði af þeim sökum og
af batnandi sumarsíldveiði fyr-
ir Norður- og Austurlandi. 1
Kanadískur prófessor
gerír hér segulmælingar
Þjóðviljinn hafði fregnir af
því að hér hefðu að undan-
förnu dvalizt kanadískir vís-
indamenn við segulmælingar
og snéri sér af því tilefni
til prófessors Þorbjörns Sig-
urgeirssonar og spurði hann
um tilgang þessara rannsókna
en Eðlisfræðistofnunin hefur
veitt Kanadamönnunum að-
stoð við þær.
Prófessor Þorbjöro skýrði
svo frá að rannsóknir þess-
ar hefðu verið framkvæmd-
ar á vegum Torontoháskóla
og hafði prófessor Garland
framkvæmd þeirra með
hendi. Dvaldist hann hér á
landi í hálfan mánuð við
mælingarnar en aðstoðar-
maður hans var búinn að
undirbúa þær áður en pró-
fessorinn kom. Hélt prófess-
or Garland aftur utan í
fyrrakvöld.
Tilgangurinn með þessum
mælingum er að athuga hvort
á eldgosasvæðum séu lög í
jörðu niðri sem leiða vel
rafmagn og hafa þar af leið—
andi áhrif á segulbreyting-
arnar. Hafa slíkar mælingar
verið gerðar í Kanada og
víðar og við þær athuganir
fundizt svæði er haga sér
afbrigðilega í þessu efni. Ef
svona svæði finnast hér,
væri það vísbending um hátt
Þorbjörn Sigurgeirsson
hitastig í jarðskorpunni.
Mælingar þessar ná tugi
kílómetra niður i jörðina og
má því með þeim fá vit-
neskju um ástand jarðlaga
miklu lengra niður en hægt
hefur verið með jarðhita-
rannsóknum sem hér hafa
verið gerðar.
Eðlisfræðistofnunin veitti
kanadísku vísindamönnunum
aðstoð við að velja staði hér
á landi til mælinganna. Voru
sett upp sjálfvirk mælitæki
á þrem stöðum á landinu
til að framkvæma mæling-
arnar. Var það í Vallanesi
í Skagafirði, við Reynihlíð
við Mývatn og við flugvöll-
inn á Egilsstöðum Niður-
stöður mælinganna liggja að
sjálfsögðu ekki fyrir enn þar
sem ekki er búið að vinna
úr þeim. Sagði prófessor
Þorbjöm að lokum að rann-
sóknum þessum yrði e.t.v.
haldið áfram næsta sumar.
skránni hér á eftir er árssíld-
araflinn talinn í lestum:
1950: 60.441
1951: 84 617
1952: 32.001
1953: 69.519
1954 : 48.530
1955: 55.593
1956: 100.465
1957: 117.495
1958: 107.318
1959: 182.887
1960: 136.438
1961: 325 911
1962: 478.127
1963: 395.163
Það sem af er þessu ári, þ.e.
frá áramótum til 26. september
nemur heildarsíldaraflimi um.
380 þúsund lestum þannig að
enn skortir nær 100 þúsund
lestir til þess að ná sama afla-
magni og árið 1962 en ekki er
ölíklegt að því marfei verði
náð, ef síldveiði heldur áfram
fyrir Austurlandi og sæmilega
veiðist á vetrarvertíðinni hér
Sunnanlands.
MálmiðnaSarmenn
og skipasmiðir semja
«----------
Samkomulag náðist í gærkvöld
um nýja kaup- og kjarasamn-
inga málmiðnaðarmanna og
skipasmiða. Samkomulag þetta
var samþykkt á fundi í Félagi
járniðnaðarmanna í gærkvöldi.
Hinsvegar mun Félag þifvéla-
virkja, Félag blikksmiða og
Sveinafélag skipasmiða taka
samkomulagið til afgreiðslu á j
fundum í félögunum næstu daga.
Samningarnir eru byggðir á
grundvelli þess samkomulags
sem náðist í vor milli fulltrúa
Alþýðusambandsins, ríkisstjórn-
arinnar, Vinnuveitendasam-
bandsins og Vinnumálasam-
bandsins.
Félagsheimili
Sauðárkróki, 29/9 — Að
Vai-mahlíð er nú að rísa af
grunni stórt og mjög glæsilegt
félagsheimili og á það að verða
fokhelt í haust. Að bygging-
unni standa ýmis félagasamtök
og tveir hreppar og var byrjað
að grafa fyrir grunninum í
fyrrahaust. Yfirsmiður við
bygginguna er Guðmundur
Pálsson. — H.S.
Verður
verkfall hjó
prenturum?
GÆRDAG var haldinn fyrsti
samningafundUr prentara og
prentsmiðjueigenda og hófst
hann kl. 5 í skrifstofu prent-
smiðjueigenda að Mjóstræti
6 hér í hæ.
Á ÞESSUM FUNDI mættu stjórn
Hins íslenzka prentarafélags,
stjórn Félags íslenzkra prent-
smiðjueigenda og forstjóri
Ríkisprentsmiðjunnar Guten-
berg.
PRENTARAR sögðu upp samn-
ingum sínum fyrir mánuði
síffan og geta nú boðað verk-
fall frá deginum í dag að
telja með viku fyrirvara.
STJÓRNIN hefur þó ekki fengið
verkfallsheimild ennþá frá
fun'di í félaginu eins og venja
er og er óráðið livenær það
verður, sagði Pétur Stefáns-
son, formaður Prentarafélags-
ins í gær.