Þjóðviljinn - 29.11.1964, Síða 6

g SÍÐA
ÞjðÐvnriNN
Sunnudagur 29. nóvember 196i
„Hvað er framundan
— batnandi eða
versnandi tímar“
nefnist erindi sem
O. J. OLSEN flytur í
Aðventkirkjunni í dag
klukkan 5.
ALLIR VELKOMNIR.
Nýtt hóteI á Sauðárkróki
Ný gistiherbergi — veitingar. Opið allt árið kl.
8—23,30, daglega.
HÓTEL MÆLH’ELL Sauðárkróki. Sími 165.

HVR VERÐBREFA
NiNmarkabor

Verðtrygging hinna nýju
spariskírteina jafngildir
fjdrfestingu í fasteign.
VerífryggSu spariskírtcinin eru tií sölu í Rvík
hjá öllum bönkum og útibúum þcirra og nokkrum
verðbréfasölum. Utan Reykjavíkur .eru spariskír-
teinin scld hjá útibúum allra bankanna og stærri
sparisj'óðum.
SEÐLABANKI ÍSLANDS

Málaliðar Ts\ombe í Kongó
myrða fyrir dollaragreiðslur
Tsjom.be heíur fengið her-
skara hvítra málaliSa frá Suð-
ur-Afríku og Suður-Rhodesíu
tii Kongo til þess að berja nið-
ur uppreisnina gegn alræmdri
ríkisstjórn sinni og þvingaher-
mennina í Kongoher til þess
að bera vopn á bræður sína.
Það er óhugnanleg hjörð at-
vinnumorðingja, sem Tsjombe
hefur safnað saman í Leopold-
ville, menn sem hafa áður bar-
izt í stormsveitum Hitlers, ný-
lenduherjum Frakka eða Eng-
lendinga. Þarna eru allra þjóða
kvikindi og m.a.s. útlagar frá
Kúbu.
Viðtöl sem birzt hafa í er-
lendum blöðum gefa okkur
nokkra hugmynd um hvers-
konar manngerð þessir laun-
uðu morðingjar eru og hvers
vegna þeir drepa.
Vildi reyna eitt-
hvað nýtt
Blaðamaður við vestur-þýzka
blaðið „General Anzeiger“ seg-
ir frá einum þeirra:
„Við hlið mér situr maður á
fimmtugsaldri. Hann hefur
mikla barta, kallar sig Davie.
Hann segir mér að hann sé
lögfræðingur í Suður-Rhodes-
íu og bætir glottandi við: Ég
vildi reyna hvernig það er að
lifa á annan hátt, að minnsta
kosti í hálft ár.“
Annar hvítur málaliði er
með mikið svart skegg, hann
hefur málað nafnið sitt á
hjálminn: Eddie. Áður fyrr
var hann leiðsögumaður með
veiðimannaflokkum hér i Afr-
íku. En eftir að „þeir svörtu
hafa allsstaðar tejcið völdin, er
orðið minna um ferðamenn í
Afríku." Þessvegna „drepur
Eddie ekki lengur ljón og fila
en Kongóbúa.“
Annað vestur-þýzkt dagblað
„Freiheit“ í Mainz birti viðtal
við einn af blóðhundum
Tsjombe. Nú kallar hann sig
„Kaptein Muller“ en 1945 var
hann SS stormsveitarforingi
og var settur í vestur-þýzkt
fangelsi meðan stríðsglæpir
hans voru rannsakaðir. Fljót-
lega var honum þó sleppt laus-
um og nú er hann fyrir „storm-
sveit“, sem hefur þegar frarn-
kvæmt margar blóðugar árás-
ir.“
Tsjombe borgar vel
Blaðamaðurinn spyr hann:
Hvers vegna eruð þér kom-
inn til Kongo? Er það af
stjórnmálaástæðum, viljið þér
afstýra komúnistahættunni
1 pnrl imi?
ur fundi sínum við major Mic-
hael Hoare yfirmann hvíta
málaliðshers Tsjombe. Hoare
er 44 ára, fæddur 1 Dublin en
alinn upp í London og er í
útliti líkastur huggulegum
enskum tennisleikara.
Það er erfitt að hugsa sér,
að þessi maður hafi einn sam-
an drepið 17 jnanns, begar
hann brauzt úr herkví daginn
áður en ég hitti hann á Grand
hotell du Lac í AlbertoiUe.
Hoare lærði strlðsiðn sína
í Burma þar sem hann var
liðsforingi í skriðdrekadeild,
siðsn barðist hann fyrir
Tsjombe í Katanga. Þegar
Tsjombe komst aftur til valda
í Kongo fékk hann Hoare það
verkefni að safna gömlu her-
mönnunum aftur saman.
Þegar Hoare var að segja frá
þessu kom persónulegur lif-
vörður hans Grant liðþjálfi
inn með heitt vatn og rak-
áhöld. „Er ekki stórkostlegt að
vera kominn aftur i vinnuna
roajór?“ spurði liðþjálfinn meS
breiðu glotti.
„Jú Grant víst ei þaS“, svar-
aði majórinn. „Nú er teikhús-
ið komið af stað og við erum
á senunni."
landinu?
í 25 ár hefur str'ð verið
mín atvinnugrein . . . og þegar
ég réði mig í þetta sinn var
það að sjálfsögðu Leopoldville
megin, hinir eru ekki menn,
heldur hjarðdýr — það er ekki
hægt að kalla þá hermenn ...
Tsjombe er fínn maður, sið-
menntaður — og það skiptir
engu máli þótt hann sé svart-
ur . . . Hann á peninga og
borgar á réttum tíma, hann er
vinnuveitandi minn. Sú vinna
sem hann biður um er unnin
og borguð.
Eruð þér búnir að drepa
nokkurn uppreisnarmann?
Tugum saman. Hver okkar
hefur sinn eign prívatkirkju-
garð.
Hvað gerðuð þér í stríðslok
1945?
Það er erfitt að hugsa sér,
sögðu stungu þeir mér í fang-
elsi og vonuðust til að geta
sannað eitthvað á mig, en það
gekk ekki. Eftir nokkur ár
gáfust þeir upp og hleyptu
mér út. Okkar á milli: Þéir
komust aldrei að mínu rétta
nafni. En eftir þetta varð ég
áð yfirgefa mitt kæra Vater-
land.
Mozart og morð
f „New York World Tele-
gram“ lýsir enskur blaðamað-
Doktor Valtýr segir frd
Úrbréfumdr. Valtýs
Guðmundssonar
Um síðustu aldamót var nafn Valtýs Guð-
mundssonar ef til vill kunnara hér á landi en
nokkurs annars íslendings, sem þá var uppi.
Stjórnmálastefna hans var nefnd Valtýska og
fylgismenn hans Valtýingar. Tímarit hans,
Eimreiðin, var þekktasta tímarit landsins og
átti sinn þátt í að kynna nafn hans. Nú muna
aðeins aldraðir menn þann styr, sem stóð um
þennan nafntogaða mann. En saga hans er
forvitnileg á marga lund. Umkomulítill smali
úr Húnavatnssýslu ryður sér braut af eigin
rammleik, verður háskólakennari í Kaup-
mannahöfn, stofnar og gefur út fjöllesnasta
tímarit landsins, gerist foringi stjórnmála-
flokks og munar litlu, að hann verði fyrstur
íslenzkra manna skipaður ráðherra íslands.
BÓKFELLSÚTGÁFAN.
Skreiðarsalan nam
tonn sl. ár
Aðalfuntlur samlagsins fyrir
árið 1963 var haldinn í Rvík
í síðustu viku. Framkvæmda-
stjórinn, Bragi Eiríksson flutti
skýrslu stjórnarinnar fyrir ár-
ið 1963, en það ár seldi Skreið-
arsamlagið ca. 3834 tonn af
skreið.
Mestur hluti framleiðslunn-
ar var seldur til Nígeríu og
talsvert til Italíu.
Eins og að venju voru greidd-
ar verðbætur fyrir skreiðina,
og í þetta sinn ca. 2,5 miljón-
ir króna.
1 skýrslu stjómarinnar var
einnig skýrt nokkuð frá á-
standi skreiðarmarkaðanna nú
*^"sérstaklega í Nígeríu. Þar
er nú allerfitt ástand og mark-
aðurinn slæmur, og hafa flestir
kaupendur óskað eftir frestun
á afskipunum í bili.
Markaðurinn í Nígeríu hef-
ur breytzt til hins verra hin
síðari ár. Nígeríumenn auka
eigin fiskveiðar og hafa f því
sambandi byggt allmörg kæli-
hús. Þetta bendir til þess að^
Nígeríumenn munu minnka '
innflutning á aðfluttum fisk-
afurðum.
Fram komu í skýrslu stjórn-
arinnar nokkrar áhyggjur
varðandi þróun skreiðarsölunn-
ar. Fleiri og fleiri aðilar koma
fram til þess að selja og var
tala útflytjenda á skreið árið
1963 um 20. Hin skefjalausa
samkeppni í útflutningi á
skreið verkaði mjög neikvætt
í markaðslöndunum. Til dæm-
is má geta þess, að á tæpum
hálfum mánuði í nóvember
1963 fóru fimm leiguskip með
skreið til ítalfu og varð mark-
aðurinn yfirfullur.
Markaður á Ítalíu
Allmiklar umræður urðu um
þennan þýðingarmikla markað
og kom fram eindreginn áhugi
samlagsmanna að reyna að
vinna að því, að matsreglum
varðandi mat á skreið til 1-
talíu, verði breytt f það horf,
sem Skreiðarsamlagið hefur
beitt sér fyrir undanfarin ár.
1 því sambandi var eftirfar-
andi áskorun samþykkt:
„Aðalfundur Samlags skreið-
arframleiðenda haldinn í Rvik
20. nóv. 1964 skorar á sjávar-
útvegsmálaráðherra að hlutast
til um, að sérstakur matsflokk-
ur verði ákveðinn fyrir þá
skreið, sem send er til Italíu,
annar en „Italiener.” Felur
fundurinn stjóm og fram-
kvæmdastjóra sfnum að vinna
að þessu máli við ráðherrann,
þar sem hér er um mikið
hagsmunamál að ræða fyrir
skreiðarframleiðendur og aðra,
sem hagsmuna hafa að gæta f
b°s,sum efnum.
Eftirfarandi menn voru
kosnir í aðalstjórn samlagsins:
Ingvar Vilhjálmsson, fram-
kv.stj., Rvík. Ölafur Tr. Ein-
arsson, framkv.stj., Hafnarf.
Sveinbjörn Árnason, framkv.
stj., Kothúsum, Ólafur H. Jóns-
son, framkv.stj., Rvík, Sigurður
Ágústsson, alþingism., Stykk-
ishólmi, Lúðvík Jósepsson, al-
þingism., Neskaupstað, Gísli
Konráðsson, framkv.stj. Akur-
eyri, Baldur Jónsson, framkv.
stjórl, Isafirði.
Varastjóm
Margeir Jónsson, framkv.stj
Keflavík, Leó Sigurðsson, fram-
kvæmdastjóri, Akureyri, Hux’
ey Ölafsson, framkv.stj., Kefla
vík, Sighvatur Bjamason, fram-
kvæmdastjóri, Vestmannaey
um, Jón Árnason, alþingisrr
Akranesi, Benedikt Jónsso
framkvæmdastjóri, Keflavi
Helgi I>órðarson, framkv.sl
Hafnarfirði og Gunnar Guf
jónsson, framkv.stj., Rvík.
(Frá Samlagi skreiðarfram
Fylkisstjórannm
vikið frá völdum
BRASILLA 27/11 — Sam
bandsstjórn í Brasilíu tók
gær völd í fylkinu Gois o
setti frá völdum fylkisstjór
ann, Mauro Borges, sem gef
ið er að sök að hafa sýnf
kommúnistum linkind. Jafn-
framt er hann sakaður uro
það að hafa stutt meðlimi
hins bannaða kommúnista-
fiokks til hárra embætta.
Borges hefur vikum saman
þrjóskazt við að leggja niður
embætti, þrátt fyrir þrýsting
frá stjórninni.
Handtökur
LISSABON 27/11 — Portú
galska öryggislögreglan hand
tók í dag mörg hundruð stúd-
enta við háskólann í Lissa
bon. Rannsakaði lögreglan
vandlega húsnæði kvikmynda
klúbbs háskólans og hafð
meðlimaskrána á burt mer
sér.
'i