Þjóðviljinn - 24.12.1964, Page 7

Fimmtudagur 24. desember 1964
WGÐVILJINN
SlÐA 7
Minnisríkir sumardagar og
hugijúf kvöld
GLEÐILEG J □ L!
Skuggsjá, c/o Oliver Steirm, bókabúð,
Hafnarfirði.
Þegar „menningin“ er i stöð-
ugu kapphlaupi við hraða-
sveiflur tímans, svo að það sem
var nýtt i gær verður orðið
gamalt á morgun, allar taug-
ar spenntar og lífið titrar á
Látrabjargi hins ómælanlega,
þá er gott að staldra við og
grafa í minningasjóði, og finna
sín eigin gull. þau sem hug-
urinn geymir;
Ég staðnæmist við einn sól-
fagran sumardag, þegar tján-
ing mín og þrá voru óslitinn
óður til lífsins, og þeirrar ham-
ingju, sem ég tilbað
Ég átti tvær eða brjár roll-
ur, gæðingshryssuna hana Pílu.
og örfáar krónur í buddunni.
En lífið var ljúft í góðum
fjölskylduranni, með fegurð í
fangi hvort heldur „léttur and-
blær leið eftir túni, kominn af
fjarlægum heiðum", eða mána-
skin við fjallsins brún varp-
aði ljóma hreinleikans á um-
hverfið
Ég unni landinu. — Ég elsk-
aði lífið.
Ég átti mér fagra drauma.
Þegar ég lá þannig fagnandi
í rúmi mínu, undir súðinni
heima, hlýjar vornætur, er
rakur gróðurilmur barst að vit-
um mínum frá grænu túni og
blómstrandi högum. læddist ég
kannski á fætur og gekk hljóð-
um skrefum út i vornóttina,
bjarta og milda.
Á þessum árum höfðu mátt-
aröfl mannlegra ógna ekki
skyggt á fegurðarskyn mitt.
Ég var bam hinna hljóðu
nátta. i íslenzkri dalabyffgð;
gat beðið í einrúmi og fann
styrk bænarinnar.
Ég hafði teygað áhrifadrykki
aldamótahugsjónanna.
Ég naut baráttugleðinnar og
sigurvissunnar Þa? var ávallt
eitthvað stórt að gcrast.
Þótt lífstrú mín væri' mikii
á 'þessu tímaskeiði, kenndi ég
þó nokkurs trega i sál minni
Ég stóð á varðbergi gegn
einhverju .. .
Bezt væri að hafa á öllu
gát. — Þetta „eitthvað“ mun
hafa verið útþráin, sem átti
eftir að hafa mikil áhrif á líf
mitt.
Enn stóð ég alldjúpum rót-
um í heimabyggð minni, og
naut þeirrar lífsfyllingar, sem
bezt hefur dugað.
GLEÐILEG J □ L!
Farsœlt komandi ár.
Verzlunin Ásbyrgi, Laugavegi 139.
GLEÐILEG J □ L!
Farsælt komandi ár.
Efnalaug Reykj ávíkur' L’aúgaVégi 34.
GLEÐILEG J □ L!
Farsœlt komandi ár.
Viðtækj avinnustofa Eggerts Benónýssonar,
Laugavegi 178.
GLEÐILEG JÓL!
Farsœlt komandi ár.
Byggingavöruverzlun Kópavogs,
Kársnesbraut 2.
GLEÐILEG JDL!
Farsælt komandi ár.
Verzl. Álafoss, Þingholtsstræti 2.
GLEÐILEG JÓL!
Farsœlt komandi ár.
|1|
Almenna verzlunarfélagið,
Laugavegi 168.
GLEÐILEG J □ L!
Farsælt komandi ár.
Verzlunin Brynja, Laugavegi 29.
GLEÐILEG J □ L!
Farsœlt komandi ár.
Bræðurnir Ormsson, Vesturgötu 3.
Við stóðum að slætti i „veit-
unni“ neðan við túnið. Það var
greiðslægt og starfið var gott.
En á hugart.iald mitt brá ýms-
um myndum liðinna ára: Jú.
þarna opnaðist hurð að litlu
prestsstofunni: Inn gekk stúlka.
með yndisþokka í hrevfingum.
Og fagurlega sköpuð Og
begar hún tók i hönd mina,
var som kviknað hefði á bræði
Ég gleymdi bvi sem prest.urinn
hafði verið að segja: gleymdi
öllu
Ég hitnaði allur. fannst mér
Gat bað verið, að ég hefði
orðið ástfanginn, í snarheitum.
inni } siálfri prestsstofunni —
sjálft fermingarvorið.
— — — En nú gáfu bræð-
urnir mér auga. Kannsk’’
brýndi ée liáinn helzti oft
— og lengi?
En áfram svifu myndir. sem
gott var að minnast: Hit.inn
innra með okkur hélt áfram
að vara. Og lífið varð dásam-
legt Sumardagar — kyrrlát
kvöld. Óútreiknanleg handtök
— og þó . . Húmið sætti okk-
ar. að loknum unaðsstundum
Á heimleið var Píla kvik, og
háreist Hennar draumaland
var „Hlíðin“ — unaðsstöðvar
allra hrossa. Hún hringaði háls-
inn — og reif i taumana En
— hún mátti ekki hlaupa strax.
Böm dalanna — með ástina
í brjóstinu? Og harmónikku-
hlióm í höfðinu áttu eftir að
segia svo margt.
En þau gleymdu — os sögðu
svo fátt Oe kvöldin liðin —
og svq kom haust.
Eitt haustið var svo stúlkan
mín. farin suður — og kom
ekki aftur.
Ég hætti að brýna — og sló
i æðiskasti, enda var slegni
blettur pabba orðinn stærri
en minn
Hann var afburða heyskap-
armaður Nú hafði hann sleg-
ið i stóra „hringmúga“. —
Hann hnykkti dálítið á með
höfðinu við hvert Ijáfar — og
hermdi eftir ljánum: hviss.
hviss, hviss — ss!
Töðugjaldadagurinn hafði
verið í gær — Það hafði
fengizt silungur úr vatninu —
Hlöðumar voru orðnar hálf-
fullar — eða meira. Einhver
öryggiskennd lá í loftinu, —
Kýmar, fengu að komast fyrr
en venjulega inn á „móana“
sunnan við „nátthagann".
Svsturnar vom heima, að
hreinsa arfa. Beðin í garðinum
blöstu við, bein og falleg. —
Krakkamir höfðu lallað sér til
berja .. . Það var bjart um
Breiðafjörð, og sólskinsblik lék j
um stafnglugga og stofuþil. |
Karó lá endilangur á bæjar- j
hellunni. Glitrandi hjalllækur- j
inn kom undan Kastalahominu, j
flýtti sér niður brekkuna, og j
gegnum brunninn, skar síðan j
túnið í tvennt, lenti í túnskurð- j
inum. rétt hjá okkur; og seytl- |
aði síðan hálf-vandræðalega j
vestur i Gilið.
Túnið var aftur i sprettu, en j
nokkrir gulir blettir voru hér |
og þar. undao sætunum. sem j
lenei höfðu staðið. .
Nú fór að rjúka heima; það j
var góðs viti. — Bráðum myndi j
smávaxinn kaffioóstur skondra j
niður bæjarhólinn. með kaffi- j
flösku í sokk — og brauðfat i j
tösku. — Gott er að minnast j
slíkra daga, þegar „elitrandi j
geislabræðir lásu i loftinu. og j
unun himinsins andaði um :
menn og dýr“ — —
Sumarið og sólskinið hlóu i j
huga mínum. begar ég hélt til j
minna kæru smalastöðva. með j
Kastalabrekkuna i fangið Karó
krafðist þess að vera virtur
sem ferðafélagi. Hann þvæld-
ist fvrir fótum mínum í gleði
sinni eða þaut fram og aftur,
milli þess, að hann lét sig
renna á hliðinni eftir nýslegn-
um börðunum. Hann þaut létti-
lega yfir túneirðinguna, enda
voru streneirnir aðeins fiórir;
og þess galt túnið á vorin. og
þá fjölgaði sporum og svita-
' dronum þeirra, sem vörzluna
önnuðust. — — Lynggrónir
melar og grösugar lautir taka
við norðan túnsins. Toar áttum
við Karó mörg spor. Þama var
líka hrossaréttin og „þykjast-
afrétturinn" krakkanna. Um
leið oe hugurinn hvarf til lið-
inna æskubreka, greip ég hand-
fylli lostætra berja.
f Höllunum ausfan við
Sokkumýrina sáum við fyrst.a
kindahópinn og ég átti fullt í
fangi með það, að vama Karó .
að þjóta gjammandi til þeirra,
með miklum „smalahunda-reis-
ingi.”
Þetta var fjölskylduhópur.; .
Botna og Móra, Litla-Botna og
fieiri. Þær réðu hér ríkjum.
Þetta kyrrláta ágústkvöld skyld-
um við öll vera vinir, þótt
mælt gætum við ekki á máli
hvers annars. Þegar kom norð-
ur á Selgilshæðirnar varð víð-
áttan meiri. Þar blasa við m.
a. þessi kennileiti: Selmóar,
Stórholt, Dráttarholt og Skuggi,
Einhóil oe Tvíhó'ar. Stekkjar-
mýri og Selbarð o.fl.
Á valdi sögulegra minninga
blönduðum draumkenndum
framtiðarsýnum var reikað um
í þöglum, hugljúfum heimi.
En þegar ég rek lífsþráð
minn þannig til liðins tíma, er
mér ljúft að geta þess, að innst
í hug mér blikar ljós, sem
tendrað hafði móðir mín Það
ljós er enn mín bezta leiðar-
stjarna.
25. ágúst 1964
RUFALÓ.
GLEÐILEG JOL!
Þ. Jónsson & Co., Brautarholti 6.
GLEÐILEG J □ L!
Ásgeir Ólafsson, heildverzlun,
Vonarstræti 12.
GLEÐILEG JOL!
Gísli Johnsen, Túngötu 7.
□ LEÐILEG J □ L!
ÍUUzlŒldi,
GLEÐILEG JÚL!
Bananasalan h.f.
□ LEÐILEG J □ L!
NorBurijósarannsóknir
Framhald af 5. síðu.
— Að síffustu væri frófflegt
aff fá einhvérjar upplýsingar
um úrvinnslu gagnanna.
I því sambandi má geta þess
að við höfum upp á síðkastið
verið að vinna úr filmum frá
nóv. 1963 og jafnframt þeim
sem teknar voru á jarðeðlis-
fræðiárinu. Ýmislegt er þegar
að koma í ljós, sem er mjög
athyglisvert. T.d. var langmest
um norðurljós milli kl. 9 og 11
á kvöldin allan veturinn 1963
— 1964. Hins vegar er augljóst
af filmunum frá jarðeðlisfræði-
árinu að aðalnorðurljósatíminn
var tvisvar á nóttu, að kvöldi
og morgni. Mín skoðun er sú
að þetta standi í sambandi við
sólblettaskeiðið sem stendur í
alls 11 ár og veldur margvís-
legum breytingum á háttum
norðurljósanna en of langt
mál yrði að ræða það til hlít-
ar hér.
Þegar svo rafagnirnar fara
að nálgast jörðina hefur seg-
ulsvið hennar áhrif á þær, þær
sveigja af leið, þannig að þær
fylgja segulkraftlínunum nið-
ur að jörðinni í nánd við heim-
skautin. Þannig myndast seg-
ulljósabeltin í norðri og suðri.
— Hverjar ern helztu orsak-
ir segulljósanna?
Þau eru mynduð af örsmá-
um ögnum, hlöðnum rafmagni,
sem koma inn *. gufuhvolt
jarðar með geysilegum hraða.
Agnirnar eru mest megnis
rafeindir (elektrónur) og rót-
eindir (prótónur). Telja menn
að rafagnir þessar séu upp-
runnar á sólinni í 150 milj. km.
fjarlægð frá jörðinni og fara
þær vegalengdina á þremur
dögum að meðaltali þ.e.a.s.
meðalhraðinn mun vera 600
km/sek.
BRUNABÓTAFÉIAfi ÍSIANDS i
■ . m
■
1
Laugavegi 105.
■
___________________ ■
...iii.. i .. i —... ■
GLE.ÐILEG JDL!
^lpM
GLEÐILEG J □ L!
f
Híbýlaprýöi h.f., Hallarmúla.
GLEÐILEG JÚL!
Breiðfirðingabúð og Sigtún.
□ LEÐILEG J □ L!
Sælacafé, Brautarholti 22.
GLEÐILEG JÓL!
Ásbjörn Ólafsson, heildv. Grettisgötu 2 a.
GLEÐILEG JÚL!
Glóbus h.f., heildverzlun — vélaverzlun.
GLEÐILEG J □ L!
Ægisútgáfan, Þingholtsstræti 23.
GLEÐILEG JÚL!
J
arðvinnslan sf
V