Þjóðviljinn - 16.02.1966, Blaðsíða 4

4 SlÐA — ÞJÓÐVILJINN — Miðvikudagur 16. febrúar 1966.
OtgefancU: Sameiningarfloklcur alþýðu — Sósíalistaflokk-
urinn. —
Ritstjórar: Ivar H. Jónsson (áb) Magnús Kjartansson,
Sigurður Guðmundsson.
Fréttaritstjóri: Sigurður V. EYiðþjófsson.
Auglýsingastjóri: Þorvaldur Jóhannesson.
Ritstjórn. afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja Skólavörðust. 19.
Sími 17-500 (5 línur). Áskriftarverð kr. 95.00 á mánuði.
Varað við
l^eir íslendingar sem ákafast dansa kringum al-
* úmínkálfinn vænta þess áreiðanlega að hin
stórkostlega fjárfesting á vegum erlends auð-
hrings sem fyrirhuguð er verði til þess að styrkja |
og auðga auðvald það sem fyrir er í landinu. Kom-
ið hefur fram að hið erlenda auðfélag hafi hug á
því að verða aðili að samtökum íslenzkra atvinnu-
rekenda, og yrði af því, myndi hann greiða ómæld-
ar fjárfúlgur í herkostnað gegn verkalýðshreyf-
ingunni og alþýðu landsins. Kröfurnar um inn-
flutning erlends vinnuafls í stprum stíl hafa þeg-
ar verið orðaðar, og óhugsandi að verkalýðshreýf-
ingin samþykkti þær. Þannig er ljóst að hið er-
lenda auðfélag hlyti á margvíslegan hátt að grípa
inn í eða reyna að grípa inn í eðlilega þróun
vinnu- og verkalýðsmála í landinu.
17'itað er að innan verkalýðshreyfingarinnar er
T almenn andstaða gegn alúmínglæfrum ríkis-
stjómarinnar. Alþýðusamband Norðurlands hefur
nú riðið á vaðið og tjáð þessa andstöðu skýrt og
skorinort, og hefur miðstjórn sámbandsins sam-
þykkt einróma mótmæli gegn alúmínsamninga-
makkinu. Varar miðstjómin sérstaklega við því
að „hleypa erlendum auðfyrir’tækjum inn í ís-
lenzk'f atvinnulíf í samkeppni við íslenzka at-
vinnuvegi og uppbyggingu þeirra og skorar því á
Alþingi að hafna væntanlegum samningum“.
Stjórnarflokkarnir virðast hins vegar svo langt
komnir út í ófæruna að þeir munu hugsa sér að
knýja málið í gegn þó ljóst sé orðið að meirihluti
þjóðarinnar sé því ándvígur.
Ósæmilegir dómar
ITandséð er að hinir þungu refsidómar yfir tveim-
* ur sovézkum rithöfundum geti orðið til nokk-
urs annars en valda Sovétríkjunum stórfelldum
álitshnekki og verða vatn á myllu þess áróðurs
gegn alþýðuríkinu sem seint slotar. Aðalákæran
virðist hafa verið sú að bækurnar sem þeir sendu
úr landi og gefnar voru út erlendis hafi verið not-
aðar sem efni í árásir gegn sovézku þjóðfélagi.
Svo fjarri fer því að þeim árásum sé skynsamlega
svarað með því að dæma rithöfundana til þungr-
ar fangelsisvistar.. að hitt er einmitt líklegra, að
ekkert sem þessir tveir menn hafa skrifað eða
eiga óskrifað gæti gefið annað eins tilefni til á-
róðurs og árása á Sovétríkin og réttarhöldin og
dómarnir yfir þeim. Það er ekki fyrr en þessi at-
riði koma til. réttarhöldin og dómurinn, að Sin-
javskí og Daníel verða heimskunnir menn.
j ákærunum gegn rithöfundunum og dómunum
yfir þeim kemur fram sá einstrengings-
háttur og skortur á umburðarlyndi sem oft hefur
set’t mark sitt á afstöðu ráðamanna til bókmennta
og lista í Sovétríkjunum. Einmitt á því sviði hefur
verið um verulecra breytin<m að ræða á seinni ár-
um, sem fagnað hefur verið af sósíalistum og öðr-
um vinum Sovétríkianna hvarvetna. Þeim mun
hörmulegra er. að með hinum ,bungu dómum yfir
rithöfundunum tveimur skuli hafinn sá ósæmi-
legi óvinafagnaður að láta svipu refsidóma og
fangelsana svara rituðu orði. — s.
Þingsköp alþingis þurfa
heildarendurskoðunar við
í gær urðu allmiklar um-
ræður í neðri deild alþingis
um breytingar á þeim ákvæð-
um þingskapa, sem snerta út-
varpsumræður. Voru ræðu-
menn á einu máli um endur-
skoðun þessara ákvæða; töldu
einkum að núverandi form út-
varps frá alþingi gæfi alranga
mynd af störfum alþingis. í
ræðu sinni drap Einar Olgeirs-
son auk þessa á tvö atriði
þingskapa sem athuga þyrfti.
Hið fyrra er að í utanríkis-
málanefnd skuli fram fara um-
ræður um utanríkismál, en
síðan ætti að leggja þau mál
fyrir alþingi, svo að umræð-
ur fengjust um utanrikismá1.
frekar en verið hefur • Þá taldi
hann að ?kylda ætti nefndir
tii að afgreiða mál innan á-
kveðins tíma, tii dæmis inn-
an sex vikna frá því að máli
værf tii nefndar vísað. Taldi
Einar núverandi ástand. er
nefndir svæfa fjölda mála 6-
þolandi með öllu.
Umrasðumar 'spunnust útaf
fnamvarpi Benedikts Gröndals
um breytingu á ákvæðum
þingskapa um útvarpsumræð-
ur. Lagði hann áherzlu á að
frumvarpið vær; hugsag sem
umræðugrundvöHur. því að
hér væri mikiUa breytinga<
þörf.
Eysteinn .Tónsson taldj að
skynsamlegast væri að setja
milliþinganefnd í málið, en
endurskoðun á þessum atrið-
um væri vissulega tímabær,
þó ekki væri nema vegna fyr-
irhugaðrar starfsemi íslenzks
sjónvarps. Eysteinn sagði að
lokum að um þetta mál yrði
að nást samkomulag allra
flokka
Einar Olgeirsson taldi að 1.
atriðið í frumvarpi Benedikts
um að í stað fjárlagaumræðna
á haustin komj almennar
stjóxmmálaumræður sem for-
sætisráðherra leiði, benti í
jákvæða átt — 2 atriðj í
frumvarpi Bénedikts er á þá
lund að heimild flokkanna til
að krefjast útvarpsumræðna j
við vantraust verðj felld nið- j
Ur og taldj Einar að þetta at-
riði þyrfti góðrar athugunar
við. 3. atriðið er að Ríkisút-
varpinu skuli heimilt að út-
varpa eða sjónvarpa umræðu-
köflum eða umræðum í heild,
í fréttum eða fréttaauka. Einar
benti á í þessu sambandi að
þetta krefðist heiðarlegrar ó-
hlutdrægni af fréttamönnum
útvarpsins, ef að lögum yrði.
4. atriðið es að Ríkisútvarpið
geti krafizt þess að sjón- eða
hljóðvarpa umræðum úr
þinginu án breytingar á þing-
sköpum. Einar taldi að við
þetta yrði margt að breytast
í ræðutækni þingmanna. T.d.
væri óviðeigandi að þingmenn
kæmu með skrifaðar ræður í
sjónvarp eins og miög tíðkast.
Einar kvaðst sambykkur 5.
grein um að þingflokkarnir
fengju möguleika á að kynna
stefnur sinar í útvarpserind-
um, og kæmi jafnvel til greina
í þes:su sambandi að flokkam-
ir fengju dagskrár heil kvöld
til að kynna starfsemi sína
En um leið Og breyting sem
þessi yrði gerð væri óverj-
andi að útiloka fjölmennustu
heildarsamtök landisins frá út-
varpinu á hátíðisdegi verka-
lýðsins.
Þá minnti Einar á þa-u tvö
atriði. sem hann vildi leggja
áherzlu á í sambandj við
breytingu á þingsköpum. í
fyrsta lagi væri eðlilegt að ut-
anríkismálanefnd væri gert að
skyldu að leggja utanríkismál
fyrir þingið. Ástand undanfar-
inna ára í þessum málum væri
óþolandi og mættj ekki lengur
líta á utanríkismálin sem
feimnismál eða jafnvel einka-
mál utanríkisráðherra eða rik-
isstjómarinnar. Loks taldi Ein-
ar að skylda ætti nefndir til
að leggja mál fram á ný sex
vikum eftir að Þau hefðu kom-
ið fram.
Bjami Benediktsson hallað-
ist að Því að bezt væri að
skipa milliþinganefnd til að
kanna breytingar á útvarpsá-
kvæðunum, en hann kvaðst
einnig sammála Einari í því
að endurskoða þyrfti þing-
sköpin almennt. Ráðherrann
kvað engar breytingar þurfa
að gera á þingsköpum til þess
að utanríkismálin yrðu tekin
til umræðu en það hefði und-
anfarin ár einkum verið vegna
mjög ^skiptra skoðana á þíngi.
Taldi Bjamj að ræða þyrfti
utanríkismálin meira en gert
hefði verið og vék að NATO
í því sambandi.. en hann sagð-
ist ekki vera. þeirrar skoðun-
ar að íslendingar mundu ganga
úr NATO á næstu ámm. —
NATO og aðildin að Því þyrfti
vitanlega nokkurra umræðna
við hér.
Bjórfrumvarpöð
komið í nefnd
Bjórfrumvarp Péturs
Sigurðssonar o.fl. hefur
nú sætt 1. umræðu á al-
þingj og var í K*r visað
til nefndar og 2. umræðu.
Greiddu 9 þingmenn at-
kvæði á móti því að vísa
málinu til 2. umræðu en
23 með.
Við 1 umræðu töluðu
um málið auk Péturs og
Björns Pálssonar, sem
eru flutnjngsmenn að
frumvarpinu, þeir Hall-
dór Ásbjömsson og Sig-
urvin Einarsson sem
lýstu sig andvíga málinu.
Lögregiustjórum Sieimilaðar
sektargerðir fyrir viss brot
Kóxmið er fram á alþingi
frumvarp um meðferð opin-
berra mála og breyting á viss-
um ákvæðum laganna. Skv.
greinargerð frumvarpsins eru
þessa.r breytingar helztar:
„1. Lögreglustjórum eru
hejmilaðar sektargerðir fyrir
brot gegn umferðarlögum, á-
fengislögum og lögreglusam-
þykktum, allt að 5000 kr. sekt-
Rýmkaðar iánsheimiidir ár
atvinnuieysistryggingas/óði
í fyrradag var lagt fram á
alþingi frumvaíp frá ríkis-
stjóminni um að heimila stjóm
atvinnuleysistryggingasjóðs að
rýmka lánaheimild sjóðsins
frá því sem nú er. 1 greinar-
gerð með frumvarpinu segir
að meginbreytingin. sem í
frumvarpinu felst sé á þessa
lund:
„I fyrsta lagi er Iagt til að
þegar í hlut eiga staðir, sem
við eiga að stríða verulegt at-
f mis mál
í fyrradag komu fram á al-
þingi eftirtalin frumvörp frá
ríkisstjóminni:
1. Um breyting á lögum um
sveitarstjómarkosningar, til
=;amræmis á lögunum um al-
bingiskosningar.
2. Um breyting á lögum um
kosningar til alþingis á þá
lund að kjósandi skuli á kjör-
stað krafinn um nafnskírteini,
ef kjörstjórn óskar.
vinnuleysi, þá sé heimilt að
veita lán sem verði vaxtalaus
eða með lágum vöxtum um
lengri eða skemmri tíma. I
öðru lagi er sjóðstjórninni
heimilt að ákveða að slík lán
verði afborganalaus tiltekin
árabil. 1 þriðja lagi er lagt til,
að ekki þurfi aðra tryggingu |
fyrir slíkum Iánum en ábyrgð
hlutaðeigandi sveitarfélags.
Lán þessarar tegundar mega
þó ekki ncma hærri fjárhæð
samtals á ári hvcrju, en ncm-
ur fjórðungi vaxtatekna sjóðs-
Ins.
I.oks er lagt til að sjóð-
stjórnin skuli leita umsagnar
stjómar atvinnubótasjóðs, áð-
ur en hún veitir lán samkvæmt
þcssari lagagrein“.
Að lokum segir svo í grein-
argerð: ..Stjóm atvinnuleysis-
t.ryggingasjóðs hefur fylgztmeð
'amningu þessa frumvarps.
Gera verður ráð fyrir, að hún
sé ekki andvíg því að frum-
varpið verði lögfest“.
um. Sakbomingi er í sjálfsvald
sett, hvort hann gengst undir
sektarákvörðun lögreglustjóra.
Geri hann það þá er máli hans
þar með lokið. Geri hann það
ekki gengur málið fyrir dóm-
stóla. 1 gildandi lögum er ein-
ungis slík heimild til sektar-
ákvörðunar fyrir lögreglumann
þann, er stendur vegfaranda að
broti gegn umferðarlögum eða
lögreglusamþykkt og sektar-
upphæð takmörkuð við 300 kr.
Sú hámarksupphæð er að vísu
í frumvarpinu hækkuð í 1000
kr. Þess er þó e.t.v. ekki að
vænta að beiting lögreglu-
manna á sektarheimild þessari
muni verða mikið notfærð.
Hins vegar eru raunhæfari
möguleikar á, að hagnýtt verði
heimild lögreglustjóra til sekt-^
ákvörðunar, til vemlegs léttis
fyrir dómstólana.
2. Veigamesta breyting
frumvgrpsins á gildandi á-
kvæðum er að heimila dómara
ákvörðun allt að 1 árs ökuleyf-
issviptjngar án málshöfðunar,
ef brot er skýlaust sannað. Með
þessari heimild mundi veruleg-
um hluta mála vegna ölvunar
við akstur bifreiða verða lokið
á mun einfaldari og fljótlegri
hátt en nú er mögulegur, til
mikils léttis fyrir dómstólana,
þar sem þessi mál eru nú lang-
stær.sti flokkur opinberra mála,
sem lokið er með dómi. Verður
ekki séð, að réttaröryggi sé
hætt með þessari breytingu,
þar sem þessi meðferð skal að-
eins heimil. ef brot er skýlaust
sannað og sakborningur játast
undir ákvörðun- enda saksókn-
ara og heimilt að kæra máiið
til Hæstaréttar, ef hann telur
rangt með farið, sbr. síðasta
málsgr. frumvarpsgreinarinnar,
en svo sem um ræðir í 5. máls-
gr. skal senda skrá um öll slík
mál til saksóknara. Samkvæmt
5. málsgr. 81. gr. umferðarlaga,
nr. 26 2. maí 1968, skal svipt-
ing ökuleyfis eða réttar til að
öðlast það, gerð með dómi.
Til samræmis við þessar breyt-
ingar mun verða gerð tillaga
um breytingu á því lagaákvæði
í frumvarpi til breytingar á
umferðarlögum, sem flutt
verður á næstunni.
3. Loks eru í frumvarps-
greininni regiur um afskipti
saksóknara ríkisins af sektar-
gerðum lögreglustjóra og lög-
reglumana, sem til þess eru
fallnar að gera sektargerðimar
einfaldari í meðförum og skapa
samræmi í beitingu þeirra‘‘.
Ávarp SÞ vegna
hnngursnevðar
á Indlandi
RÓM 11/2 — Aðalritari SÞ, Ú
Þant, og formaður Matvæla-
stofnunar SÞ, Binay Ranjan Ser,
hafa sent frá sér ávarp um al-
þjóðlega hjálp til Indlands vegnf
hins alvarlega matvælaástandf
er þar ríkir nú.
Gert er ráð fyrir því að hung-
ursneyðin nái til 100 miljóna
manna og óttazt er að ástandið
geti orðið enn verra en það er
nú — það geti a.m.k. ekki batn-
að fyrr en seint á árinu ef upp-
skera verður góð.
í ávarpinu segir. að Indland
þurfi 11-14 milj. smál. af korni
og 130 þús. smál. af þurrmjólk.