Þjóðviljinn - 16.03.1966, Qupperneq 6

<
I
£ SlDA — ÞJÓÐVILJINN
• Yrkingarnar
• Hér eru komnir botnamir
við fyrripartinn frá síðustu
viku.
Vetri hallar, hækkar sól,
hörpu dagar líða.
og fannst mörgum ekki við-
eigandi að tala um hörpu á
góunni miðri, en fyrripartur-
inn var ortur þegar sólin gægð-
ist undan skýjum einn daginn
og mun það hafa komið hag-
yrðingi blaðsins í svona mikið
vorskap að hann gat ekki neit-
að sér um að taka líkingu af
Hörpu. En hér eru botnarnir:
Hitt er þó, minn hugur ól,
hennar langt að bíða.
L. Sal.
Svo hvarvetna nú heims um
ból
hlýju vors menn bíða.
Ó.G.
Upp rís flest sem áður kól,
angar jörðin þíða.
S. J.
Enn er nótt við norðurpól
og nóg af vetrarkvíða.
Grænkar senn um grund og
hól
glaðir skulum bíða.
A.H
Hagyrðingsins höfuð fól
hretið góu stríða.
Þ. St
A. H. sendir ennfremur eft-
irfarandi vísu og hefur breytt
„líða‘‘ í fyrripartinum okkar í
„koma senn“ og mun það enda
nær sanni.
Vetri hallar, bækkar sól,
Hörpu dagar koma senn.
Miðvikudagur 16. marz 1966.
Ganga þá á grænan hó!
í góðviðrinu konur og menn.
A.H.
Þá hefur Þ.St. sent hagyrð-
ingi blaðsins eftirfarandi fyrri-
part:
Hörpudagar halda sér
böllum fyrir vetri.
og hinn svarar:
Rímið talið úrelt er
og endileysan betri.
Að lokum eru hér svo botn-
ar eða botnun frá Selsstubba
og er hans efnisval nokkuð
annað en hinna:
Hin kaldrifjuðu Kanafól
kvelja, myrða, stríða
í Víetnam, hver byggð og ból
er brennt af hraki lýða.
Alþingismenn Islands hól
ofaní svaðið níða:
þeir nautar víga hjá
Norðurpól
á neyðarópin hlýða
í velþóknun, með viljaspól
og vol, á kviðnum skríða.
En — víðar Heljar hanans
gól
mun hlymja innan tíða,-
Selstubbi.
• Nýr fyrripartur
• Mikið hefur verið skrifað og
deilt um opinber listamanna-
laun í blöðum að undanförnu
og þvi varð þessi fyrripartur til:
Ekki er von að Ingimar
og aðrir slíkir fái styrk.
Sem áður er það lesenda
að botna — síminn er 17500.
• Nýútskrifaðar hjúkrunarkonur
• Þær brautskráðust frá Hjúkrunarskóla íslands sl. föstudag og eru, talið frá vinstri, standandi: Auður Sigmðardóttir frá Reykja-
vík, Jóna Garðarsdóttir frá Reykjavík, Herdís Ásgcirsdóttir frá Reykjavík, Iielga Þ. Ásgcirsdótti-r frá Reykjavík, Elín Hjartar frá
Reykjavík, Unnur R. Jóhannsdóttir frá Reykjavík, Sveinrós Sveinbjarnardóttir frá Sólbarði, Álftancsi, Jóna Einarsdóttir frá Rvík,
Valgerður Valgarðsdóttir frá Akureyri og Iða Brá Skúladóttir frá Dönustööum, Dalasýslu. Sitjandi: Valgerður Lárusdóttir frá R-
vík, G. E. Lára Þorsteinsdóttir frá Vestmannacyjum, Björg Jónsdó ttir frá Reykjavík, Þorbjörg Jónsdóttir skólastjóri Hjúkrunarskól-
ans og Sólveig Jóhannsdóttir yfirkennari, Edda Árnadóttir frá Reykjavík, Rut R. Sigurjónsdóttir frá Reykjavík, H. Guðný Hall-
dórsdóttir frá Heiðarbæ, Flóa, og Jakobína G. Gunnþórsdóttir fra Steinkoti, Eyjafirði. Á myndina vantar Herdísi E. Magnúsdóttur
frá Hafnarfirði. — (Ljósm. Vigfús Sigurgeirsson).
• Matareitrun
og fleira
• Það er sjálfsagf að hlusta
á Arinbjörn Kolbeinsson tala
um matareitranir, þótt sem
betur fer séu þær minna
■vanda'mól 'hér en víða annars-
staðar þar sem hæpinni efna-
fræði er beitt í mjög ríkum
mæ!i til að hressa upp á út-
lit matvæla.
Smásaga kvöldsins er eftir
Guðmund Fríimann. Guðmund-
Uir gaf út smásagnasafn ekki
alls fyrir löngu og sýndi þar
mikinn veikleika fyrir vofeif-
legum tíðindum og fremur ó-
dýrri erótík, en lengi skal
manninn reyna og tölum ekki
meira um það.
Kvöldmúsíkin er bandarísk
og lí'klega spánný og tjl þess
fallin að víkka heyrnjna eins
og það er kallað
Einhverntíma um miðjan dag
mætast tveir tónlistarsnilling-
ar, ef einhver má vera að því
að líta upp úr dagsins önn:
Oistrakh leikur fiðlusónötu
eftir Bach ,
• Mjðvikudagur 16. marz.
Fastir- liðir eins og venju-
lega.
13.00 Við vinnuna.
14,40 Við sem heiirna sitjurn.
Ný framhaldssaga; Minning-
ar Hortensu Hollandsdrottn-
ingar, í þýðingu Áslaugar
Ámadóttur Rósa Gestsdóttir
les (1).
15,00 Miðdegisútvarp. Þrjú lög
eftir Jón Laxdal: Sigurður
Björnsson Karlakór KFUM
og Ólafur Þ. Jónsson syngja.
Hátíðahljómsveitin í Bath
Iejkur Concerto Grosso nr.
11 eftir Handel; Menuhin stj.
Ostrakh leikur sónötu nr. 1
fyrir einleiksfiðlu eftir Bach
Janos Starker leikur á selló
Air úr svítu nr. 3 eftjr Bach.
16,00 Síðdegi&útvarp. Wixell
og Sædén syngja glúnta,
Deuringer Kjellberg, Lee
Lewiis o.fl leika og syngja.
17,20 Framburðarkennsla í
esperanto og spænsku.
17,40 Þingfréttir
18.00 Útvarpssaga bamanna:
„Flóttinn" sögulok.
18.30 Tónleikar.
20,00 Daglegt mál.
20,05 Efst á baugi.
20.35 Raddir lækna. Arinbjöm
Kolbeinsson talar Um matar-
eitranir.
21,00 Lög unga fólkisins. Gerð-
ur Guðmundsdóttir kynnir.
22,05 Lestur Passíusálma (32)
22.20 „Burðarlaun", Smásaga
eftir Guðmund Frímann. Jón
Aðils lei'kari les_
22,50 Kammermúsik frá Banda-
ríkjunum: a. Strenigjakvart-
ett nr. 1 eftir Harold Shap-
ero. Koff og Bellam leika
á íiðlu, Trampler á víólu
og McCracken á selló. b.
Tvöfaldur konsert fyrir
sambal, píanó og tvær
kammerhljómsveitir eftir
Carter. Kirkpatrick leikur á
sembal og Rosen á píanó.
Tvær kammerhljómisveitir
lejka tónverkjn undir stjóm
Meiers,
23,30 Dagskrárlok,
PTf"1’.—'11' ,iii n.iipiMiiw.—w" " ... ~J
Eítir STUART og ROMA GELDER 43
arbrögðin, og hneyksluðu með
því trúaða fólkið, þó bannað
vær; með lögum að gera þetta.
Áleit hann að búddhatrú
mundi haldast við í þeim
heimj, þar sem efníshyggju-
menn höfðu vald á að ráða
gangj má'la nú og framvegis?
Já sagðj hann. hann var
sannfærður um að engjnn
vegur væri að undiroka trúna,
því hún væri andlegt fyrir-
brigði og ósnertanlee og óháð
öllu efniskenndu Ef til vill
mundi hún að öllu þvj er snertj
hið ytra breytast j Tíbet, og
að nauðsyn bæri víst til að
takmarka veraldlegt vald henn-
ar en þó að sósialismi megn-
aði að umbreyta kjörum
manna og hefðj rétta heimild
til að gera það, þegar þurfti,
gætj hanji með engu móti
breytt sjálfu eðlisfarj manna.
Þetta voru reypdar ávítur
á okkur en þótt gerðar væru
óafvjtandj. þvi við höfðum
komizt að þeirri niðurstöðu,
eftir að hafa komið til Kumb-
um og Drepung að hin ytri
og jnnrí guðsdýrkun yrðj ekki
að skiljn Op væru þvj allar.
líkur til, að þetta myndi hverfa
samtímis.
Þegar við töluðum um sam-
tal þetta vjð Chen Yi á leið-
jnnj tii Peking, komumst við
að ' þeirrj niðurstöðu að Cha
Teh ætti sér óvæntan liðs-
mann þar sem væri utanríkis-
ráðherrann, sem sjálf.ur var
guðleysingi. Því þegar við
sögðum honum að enda þótt
við hefðum engjn merki séð
þess að búddhatrú væri ofsótt,
héldum við samt að hún yrði
horfin eftir að vísjndalegar
skoðanir hefðu verjg innrætt-
ar fólkinu í einn eða tv.o ætt-
liði, þá svaraði hann: „Ykkur
skjátlaist íessi trú er svo
runnin Tíbetum í merg og
blóð. sem sjálfur mergur þeirra
og blóð Hvemjg sem við
reyndum tjl, gætum við ekkj
upprætt mcfl þeim trúna. enda
ætlum við ekkj að reyna það.
Það er hlutverk okkar að bæta
kjör manna, líkamleg Oa fjár-
hagsleg en sál og sálarlíf er
einkamál hvers eins Ef fólk-
ið hættir að trúa, þá er það
vegna þess að það þarfnast
ekkj trúar. En meðan hið gagn-
stæða er uppj. er engin lejð
að uppræta trúna Það sem
Tíbetum háði. var það að trú
þeirra var efnisbundnarí en
efnishyggja okkar“.
í næsta sinn sem við sáum
Cha Teh va.r honum mjög um-
hugað að við hefðum. ekki
dregið þær ályktanir af fyrra
samta'li okkar. að ’hann vaeri
að saka stjómina um va.rfær-
in rangjndi gegn saklausum
borgurum. sem höfðu verið
settir í fangelisi eftir uppreisn-
ina, og tíiðu enn dóms. Hann
sagðist ver.a þess fullviss að
ábyrgir embættismenn lægju
ekki á liði sínu. Við höfðum
sagt noikkrum Kínverjum frá
samtalinu vJð hann, en í stað
þess að láta sér þetta vel líika.
sem daemj um það hve frjáls-
lega vær; leyf.t, eða menn
leyfðu sér að tala, kvörtuðu
þeir u-m að Cha Teh mundi
vera íhaldssamur aðalsmaður.
með sjónarmið inngrójn frá
gamallj tíð, og væri i villu
sinni hlynntur uppreisnar-
mönnum Þetta fannst okkur
vera svo herfileg afbökun á
orðum mannsins, og misskiln-
ingur að við komum því til
leiðar að fá að heimsækja
hann • aftur, svo við gætum
fullvissað okkur um að við
hefðum ekki misskiljð bann í
það skiptj viar hann reyndar
áfjáður að afsaka ýmsar gerð-
ir Kínverja, en við gátum
alls ekkj rekið okkur úr
skugga um að þetta væri heið-
arlegur maður maður sem
ekki hvikaði frá sannfærjngu
sinni þó hann gæti átt á
hættu að verða fyrir vanþókn-
Un stjórnarvaldanna. Kínverj-
ar þeir, sem mest fundu að
honum, hefðu átt að vera
þakklátir manni sem neitaði
meintum grimmdarverkum
þeirra á miklu meira sann-
færandi hátt, en þeim sjálfum
tókst að gera, einmit't vegna
þess ag hann var ekkj smeik-
ur við að mótmæla hjnum
minni yfirsjónum þeirra þó
slæmar væru í sjáffu sér.
Þetta var ekki í fyrsta sikipti
á þessu langa ferðalagi, sem
okkur fannst sem fyrir gæti
komi'ð að stjómarvöldunum í
Peking væri meirj hætta bú-
in af aulaskap sumra af sín-
um ejgin mönnum. en gagn-
rýni útlendra manna.
HVÍLDARDAGAR
Eftir að upp stytti rigning-
unum ferðuðumst við þúsund-
ir kílómetra í steikjandi hita
af skærrí sól og komum í
mör.g þorp, musteri. skóla og
bændabýli Þegar við komum
til landisin,s var það ætlun
okikar að fara landveg til baka
um hinn hæsta fjallveg sem
til er í nokkru landi og lagð-
ur va.r af kínverska hemum
um 2200 km veg j 4000 m
hæð að meðaltali. oa yfir tólf
ár og fjórtán fjallgarða til
Ya-an og þaðan til Chengtu,
höfuðborgar Szechuan-héraðs,
Stjómarvöld staðarins létu
okkur í té ieppa og æfða bíl-
s'tjóra og vel var okkur séð
fvrir gististöðum á leiðjnni 02
annarri þjónustu. En gististað-
ir þessir voru einkum ætlaðir
nutningabílstiórum sem fóru
bessa lejð En viðbúið var að
slí;k Iangferð yrði okkur of-
raun. og raunar engum til trú-
andi að þola að fara þessa
ferð nema ungum oe hraustum
mönnum. En við sem höfðum
unnið af kappi tólf tjl fimmtán
tíma á sólarhring og vorum
ekkj 'Qnn farin að venjast Þessu
súrefnissnauða lofti, við þorð-
um þetta ekki. Roma hafði náð
sér merkilega vei og fljótt eft-
ir þessi bráðu en stuttu veík-
jndi en það mátti búast við
hinu versta ef hún fengi annað
kast á lejðinni yfir fjöllin,
þar sem enginn spítali var
nejnsstaðar og ekkj súrefni á
geymum, að grípa til. Auk
þess máttum við teljast heppin
ef við kæmumst 100 km á dag
og ekki tefðu okkur skriðuföll
eða stórflóð í ám þar sem
rigningar voru ekkj enn af
staðnar og mættum við búast
vig tveggja vjkna ferðalagi í
stytzia lagi. Mikill tímj mundi
tapast frá því að tak,a kvik-
myndjr, ljósmyndir og tala við
fólk. Og við höfðum framkall-
að meira en helming Ijós-
mynda þeirra og kvikmynda
sem við höfðum tekið, tekið
upp á segul'band hundrúð
metra af töluðu máli og skrjf-
að þúsundir orða og var öll
þessj vjnna fiarin að ganga
svo nærri okkur að okkur
veittist erfitt að einbeita okk-
ur lengj að verki, og enn voru
margir staðir í Lhaisa óséðjr
og ótalað við ýmsa
Kínverjar vildu að vig fær-
um til fjaHahéraðsins fyrir of-
an Szechuan til þess að við
gætum sannfærzt um það af
eigin raun að sögusagnimar
um að vopnaðri mótspymu
gegn stjórn þejrra værj enn
ekki lokið, væru ósannar Þeir
sendu símiskeytj til Pekjne og
spurðu hvort hægt værj að
senda þyrilvænigju í. leið fyr-
ir okkur til þess að flytja okk-
u.r .nokkuð af leiðinnj. Svarið
var neitandi en þá buðust þeir
til að Mta fóðra jeppann með
æðardún og láta okkur hafia
hjúkrunargögn og meðul með-
ferðis.
Nú bar nokkuð nýrra við
fyrir okkur, sem svo fast höfð-
um sótt að fá að ferðast tálm-
unarlaust hvert sem vera
skyldi — við þáðú,m ekki að
fara þangað sem okkur var
boðið. En Koo-She-lone hafði
einni-g unnið sér um megn og
blóðþrýstingnum var stöðugt
haldið í skefjum með meðul-
um Chuang Wej hafði fengið
svæsna blóðeitrun í höndina
við að skera sýg þegar hann
var að opna eina af þessum
loftþéttu öskjum með film-
ræmum sem vóru úr málmi,
. og honum var reyndar fiarið að
skána, en vax enn undir lækn-
ishendi.
Nú urðum við að taka á-
kvörðun um það hvort vjð
ættum fremur að kjósa, að
,láta okkur verða sem mest úr
verkj með þvi að vera kyrr
í Lhasa þangað til við færum.
eða þjóta fram og aftur uffl
landig og reyna ag kornast
sem víðast, einkum til ,að geta
sagt frá því hve marga staði
við hefðum séð. Auk þess sem
vita máttj að viö mundum of-
bjóða heilisunni meg því að
fara til Ohengtu. þótti okkur
til lítils að vinna ag fara að
skoða þag sem ekkj var til.
Kínverjum hefði varla þótt
mikill fengur í að 1áta okkur
sjá Tíbet vera að herjast við
þá og þeim þóttj mjður þeg-
ar við sögðumst efckj fara. En
með þeirri ákvörðun vannst
okkur tveggja vjkna tírni, og
gátum vig nú j fyrsta sinn
Ieyft okkur að njóta hvild-
ar
Gistihús okkar var þægjlegt
en hreinlætistækjum heldur á-