Þjóðviljinn - 13.11.1966, Blaðsíða 1

Sunnudagur 13. nóvember 1966 — 31. árgangur
tölublað.
«■■■■■■■■■■■■■■■■•■■■■■■
!■■■■■■■■■■■■■!
■ ■■■■■■■■■■■■■■■!■■■■■■■■■ ■■—■■■■■—■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■'
Vinnuveitendasambandið
V
hindrar ennþá samninga
■ Sáttafundinum í Búrfellsdeilunni
sem hófst í fyrrakvöld lauk skömmu
eftir miðnætti í fyrrinótt án þess neitt
samkomulag næðist. Til nýs sáttafundar
var boðað klukkan 2 e.h. í gær, en ekki
höfðu borizt neinar fregnir af fund-
inum, er blaðið fór í prentun síðdegis
í gær.
■ Takist samningar ekki í deilunni
nú um helgina hefst þriðja skyndiverk-
fallið við Búrfell á miðnætti í nótt og
stendur það í tvo daga, mámidag og
þriðjudag.
■ Til þessa hefur Vinnuveitendasam-
bandíð hindrað alla samninga í þessari
langvinnu deilu og er óánægja starfs-
mannanna við virkjunina orðin mjög
mikil og almenn sem vonlegt er og
miklar tafir hafa þegar orðið á fram-
kvæmd verksins vegna þessarar deilu.
• I
£ , ^
HHIMIUUSIHniiaUUnillMIIIIHHUBUUIIINUHmUINUIMUinilUU
■■■■■■■■■•■■■■■
Gríma æfir tvo einbáttunga
■ár Fyrir nokkru eru taafnar æiingar hja Grimu
•ár á tveim einþáttungum eftir unga, íslenzka
■fr taöfunda og er sagt nánar frá því á 12. síðu
■& blaðsins í dag. — Á myndinni hér til hlið-
ar sést einn leikenda, Björg Davíðsdóttir.
•h á æfingu hjá Grímu.
Á 3. þúsund sveitabýla njóta
enn ekki almenningsrafveitna
ísland 1 — Sovét'
rfkin 1 og 2 bið
■ Á Alþingi íslendinga og manna á meðal er nú
mikið rætt um dreifingu sjónvarps um allt land
sem auðvitað á að framkvæma sem fyrst. Var upp-
haflega áætlað að heildarkostnaður dreifikerfis um
allt landið yrðj 180 miljónir króna, en þegar er fyr-
irsjáanlegt að hann fer mjög langt fram úr þeirri
áætlun.
■ í þessu sambandi er ekki ófróðlegt að huga að annarri
dreifingu um landið allt, sem flestir munu telja til meiri
lífsnauðsynja en sjónvarpið. en það er dreifing rafmagns.
Raforkuvinnslan hér í Inndi
hehr dregizt nokkuð snmnn
í ORKUMÁLUM, Ralorkumálaskriístoluunai nr. 14 ikemur íram
m.a. að orkuvinnsla annars ársfjórðungs 1966 hefur dregizt tals-
vert saman eða um 4,5 af hundraði frá sama timabili fyrra árs.
Eru orsakir þær að vegna vatnsskorts dró úr orkuvinnslu flestra
vatnsaflsstöðva á þessu tímabili.
Á árinu 1965 dró einnig úr orkuvinnslu um 0,4% frá árinu áð-
, ut. Dró þá einnig úr vinnslu vatnsaflsstöðva, en varmaaflstöðvar
juku orkuvinnslu sína. enda bættust þá við nýjar dísilstöðvar og
aðrar voru stækkaðar.
Eins og útlitið er nú má búast við að heildarorkuvinnsla á þessu
t ári minnki enn frá því í fyrra að því er raforkumálastjóri sagði
Þjóðvilianum í fyrradag
Við athugun á rafvæðingu landsins kemur í ljós, að um
síðustu áramót voru enn nær þúsund sveitabæir án raf-
magns og á annað þúsund voru að vísu með eigin rafstöðv-
ar, en nutu ekki almenningsrafveitna.
árinu 1963, var yfirleitt miðað
við undir 1 km meðalvegalengd ó
háspenriulínu milli býla. Síðan
þessari áætlun lauk hefur ekki
verið gerð nein föst áætlun, sagði
raforkumálastjóri, en i stórum
dráttum lagt fyrst þar sem byggð
er þéttust, en síðan smátt og
smátt út í strjálbyggðari byggð
og nú er verið að vinna ásvæð-
um þar sem meðalvegalengd á
milli bæja er frá 1 og uppí 1%
kflómetra.
Verða útundan
Að sjálfsögðu er ífoúum þeirra
sveita sem enn hafa ekki fengið
rafmagn mikið kappsmál að fá
það sem allra fyrst og því spurði
Þjóðviljinn raforkumálastjóra að
lokum hver réði þvi hvar fyrst
eða næst yrði lagt. Kvað hann
það vera raforkuráð sem gerði
tillögur um það til viðkomandi
ráðherra og samþykktir væru að-
eihs gerðar fyrir eitt ár í senn.
Sagði Jakob að lokum að því
miður væri fyrirsjáanlegt að
alltaf yrðu eftir í landinu nokk-
ur hundruð býli, sem ekki gætu
fengið rafmagn frá almennings-
veitum og yrðu að leysa vand-
ræði sín fneð eigin dísel- eða
vatnsaflsstöðvum.
í 7. umferð Olympíuskákmóvs-
ins tefldu íslendingrar við Sovét-
menn. Friðrik gerði jafntefli við
Spasskí og Guðmundur Pálma-
son gerði jafntefli við Stein.
Ingi á biðskák við Tal og Gunn-
ar á biðskák við Polugajevskí.
Önnur úrslit í 7. umferð urðu
þessi: Danmörk 2% — A-Þýzka-
land 114- Spánn 2 — Rúmenía
2. Bandaríkin 3 — Noregur i.
Júgóslavía 1 — Tékkóslóvakía
1 og 2 bið. Argentína 1% —
Búlgaría % og 2 bið. Ungverja-
land 2 — Kúba 0 og 2 bið.
Eftir 7. umferð er staðan því
þessi:
1. Bandaríkin 18%, 1 bið, 4 ó-
tefldar við Sovétríkin.
2. Sovétríkin 17%, 2 bið, 4 ó-
tefldar við Bandaríkin.
S. Júgóslavía 17 og 2 bið. *■
4. Argentína 16 og 2 bið.
5. Tékkóstóvakía 15% og 2 bið.
6. Búlgaría 15 og 2 bið.
7. Rúmenía 15.
8. Ungverjaland 14% og 3 bið.
9. Danmörk 11%.
10. ísland 10% og 2 bið.
11. A-Þýzkaland 10%.
12. Spánn 10.
13. Noregnr 6%.
14. Kúba 5 og 2 bið.
f 8. umferð tefla íslendin^'
við Spánverja og í 9. umferð við
Rúmena.
xviiHHI
olimpiada mundial de
AJEDREZ
IAHABAKACUBA Od-Kc»19fc6
Á þessu. ári var gert ráð fyrir
að lokið yrði tengingu 200 býla
við heildarrafmagnskerfi lands-
ins, að þvi er Jakob Gíslason
raforkumálastjóri hefur tjáð
Þjóðviljanum, en ekki liggja
enn fyrir skýrslur um það hve
mörg þessara býla höfðu áður
eigin rafstöðvar og hve mörg
voru algerlega rafmagnslaus.
Talið er að 5200 býli séu í
byggð og voru um síðustu óra-
mót 3108 þeirra rafvædd aí
almenningsrafveitum en alls 1116
höfðu eigin rafstöðvar. 976
býli voru algerlega án rafmagns.
Ekki er ákveðið hvenær öll
þessi býlí verða tengd rafkerfi
landsins, þau afskekktustu lík-
lega aldrei, en annars fer það
eftir fjárveitingum á hverju ,ári,
hve langt er komizt. Enn hefur
mikill hluti Vestfjarða ekki
verið tengdur kerfinu, stór hluti
Austurlands og hluti N-Þingeyj-
arsýslu eru án rafmagns svo og
talsverður hluti Dalasýslu og
Snæfellsness.
Þéttbýlið fyrst
1 10 ára áætluninni um raf-
væðingu landsins sem hófst með
árinu 1954, og breyttist reyndar
í 11 ára áæthin og lauk með
Spilakvöldið
er í kvöld
★ Þriðja spilakvöld Sósíal-
istafélags Reykjavikur verðwr
haldið í kvðid í Tjarnargötn
20 og hefst það kl. 20,30.
★ Sýnd verður hin vinsæla
kvikmynd „Sólríka Jalta".
★ Þá verða að venju * veitt
•góð spilaverðlaun og konur
úr Kvenfélagi sósíalista murvu
ónnast kaffiveitingar af rausn.
★ Sósíalistar, fjöhnennið á
spilekvöldið og takið með
ykkur gesti. — Skemmtinefnd.
Ný rakaeyðingnrtæki til að
þurrka innviðf í tréskipum
!
i
l
*
Potemkin-trappan í Odessa
■..................... ■ - ^
Þessi mynd er frá bnrginni
Odessa í Sovétríkjunum við
Svartahaf og sýnir hina frgpgu
Potemkin-tröppu sem liggur
frá höfninni uppí borgina.
Nafnið er til npnningar um
uppreisnina á beitiskipinu Pot-
emkin 1905, og trappan fræg
m.a. vegna þess að þar ger-
ist eitt af áhrifamcstu atrið-
um kvikmyndar Eisensteins
um' bcitiskipið og uppreisn-
ina. — Við birtum þessa
mynd hér á forsíðunni I dag
til að vekja athygli á grein
Guðmundar Böðvarssonar
skálds á 7. síðu. Þar víknr
Guðmundur að ýmsum um-
mælum sem höfð voru eftir
nokkrum þátttakendum í
Baltíku-ferðinni um þcssa
borg og Jalta á Krímskaga.
Samábyrgð Islgnds á fiskiskip-
um sem hefir síðan 1958 haft
starfsmenn Samábyrgðarinnar
með höndum skyldutryggingar
tréfiskiskipa gegn bráðafúa, hef-
ur nýlega keypt til landsins
rakaeyðingartæki til þurrkunar
á innviðum tréskipa. Hafa
og Skipaskoðunar ríkisins að
undanförnu gert tilraunir með
tækið um borð í m/b Reyni íl,
NK 47 og m/b Hauk RE 64, með
þcim árangri að út úr innviðum
Rcynis II voru dregnir 176 ltr.
af vatni á 178 klukkustundum og
úr innviðum Ilauks um 180 Itr.
á 180 klst.
Aðferðin var þannig, að
fiskilest bátanna var hituð upp
þar til lofthitinn var 25 gráður
á Celcius, tækið síðan látið nið-
ur í lestina, sem er vandlega
lokuð, og sett í gang. Rakaeyð-
ingin fer þannig fram, að tækið
dregur loflið í gegnum sig á
þann hótt að á leiðinni fer það
í gegnum kælivafninga, sem
gerir það að verkum að rakinn
úr loftinu drýpur niður í þar
til gert ílát, en loftinu er blás-
ið þurrn út aftur. Þurra loftid
leikur síðan um innviðina og
dregur til sín raka úr þeim, sog-
ast inn í tækið og þar endur-
tekur rakaeyðingin sig.
Fulltrúar Somóbyrgðarinnar
og Skipaskoðunarinnar kynntust
þessari þurrkunaraðferð í Noregi
sl. sumar, fyrir atþeina norsks
vísindamanns, hr. R. O. Ullevaai-
seter, sem unnið hefur undan-
farin ár á vegum norska ríkisins
að 'rannsóknum fúavarna í norsk-
um tréfiskibátuml
Aðilar þéir, sem standa að
þessum tilraunum gera sér góð-
ar vonir um að ná árangri í
foaráttunni gegn bráðafúa í tré-
skipum, en hann orsakast af
sveppum, sem hafa útbreiðslu-
skilyrði í timfori, sem inniheldur
yfir 20% raka, og segja má að
undantekfiing sé, ef innviðir ís-
lenzkra fiskiskipa hafi ekki það
rakainnihald.
Munið bazar-
inn í Tjarnar-
götu 20 í dag!
ÞAÐ ER 1 DAG kl. 3 síðdegis
sem Kvenfélag sósíalista efnir
til hins árlega bazars síns i
Tjamargötu 20, og eru þar að
venju á boðstólum margir á-
gætir munir.
SÓSlALISTAR og aðrir velunn-
arar félagsins eru hvattir til
að fjölmenna á bazarinn og
styrkja með því óeigingjamt
starf kvennanna, sern-lagt hafa
fram mikla vinnu við undir-
búning bazarsins.
Kaupmannafundur
Stjóm Kaupmannasamtaka Is-
lands hefur ákveðið að efna til
almenns fundar kaupmanna í
Átthagasal Hótel Sögu mánudag-
inn 14. nóv. n.k. og hefst hann
kl. 19,30.
Á fundinum mun Jónas Har-
alz, forstöðumaður Efnahags-
stofnunarinnar flytja erindi um
viðhorf í efnahagsmálum og síð-
an svara fyrtrspumum umefna-
hags- og verðlagsmál.