Þjóðviljinn - 11.12.1966, Blaðsíða 3

I
Sanmidagur 11. desember 1966 — ÞJÓÐVILJINN — SlÐA 3
SameinaBa gufuskipa-
félagið WOáraídag
Islandsferðirnar hófust strax
eftir stofnun félagsins
Arcturus
■ í dag eru liðin 100 ár frá stofnun Sameinaða
gufuskipafélagsins. Það var C. F. Tietgen sem
átti veg og vanda af félagsstofnuninni, en stofn-
félögin voru þrju: H. P. Prior, Cook & Hender-
son og Andrew Leslie, allt dönsk félög.
■ Fyrst í stað voru skip félagsins 22 talsins,
en eftir 25 ára starf voru þau orðin 107. Fljótlega
eftir stofnunina hófust Íslandssigílingarnar og
segir nánar frá þeim hér á eftir.
Seglskipin voru að heita má
einu skipin sem sigldu frá Evr-
ópu til íslands allt fram á
þessa öld. Fyrstu gufuskipin.
ekki sízt hjólaskipin, virtust
ekki vera hæf til að sigla é
þessari leið þar eð gera mátti
ráð fyrir ísreki. Þegar skips-
skrúfan kom til sögunnar breytt-
ist viöhorfið, en menn treystu
ekki til fulls á gufiuna og voru
því fyrstu gufuskipin útbúin
með fullum seglaútbúnaði enda
þótt það væri vitað mál að
vélknúin skip myndu leysa
seglskipin af hólmi áður en
langt um liði.
Þessu áttaði útgerðarmaður-
inn 1C. A. Koch sig snemma
á og var hann óþreytandi í því
að sannfæra þá sem efuðust
um þetta.
Um miðja fyrri öld voru ís-
Iandsferðir fengnar í hendur
félaginu Fried R. Petersen sem
sá um samgöngumar með segl-
skipum. Árið 1858 gerð Koch
dönsku ríkisstjóminni tilboð
um að annast póstflutninga til
íslands með gufuskipi. Ríkis-
stjómin féllst á þetta og lán-
aði Koch einnig peninga til að
útvega hæft skip. Fyrir val-
inu varð Arcturus, og.för skip-
ið 6—7 ferðir til fslands á
ári fram til 1870, en þá tók
ríkisstjómin sjálf að • sér Is-
landsferðirnar með herskipinu
Diana sem sigldi 7 ferðir til
íslands á ári. Hafði þetta í
för með sér samdrátt í skipa-
ferðum til íslands og sex árum
síðar samþykkti stjómin að
Sameinaða tæki aftur þátt í
siglingum til Islands ásamt
stjómarskipinu.
Sameinaða notaði skipin Arc-
turus, Valdimar og Phönix til

lÉÍ .llilii®®®"1
Myndin er af „Kronprins Olav" spm nú er kominn á sölulista og telst Iíklegt að hann verði
seldur til Grikklands.
ítrekuð tilkynning tii
kaupmanna
Athygli er vakin á ákvæðum 152. gr. Brunamála-
samþykktar fyrir Reykjavík um sölu á skoteldum.
152. grein:
„Sala á skoteldum er bundin leyfi slökkviliðs-
stjóra. er ákveður, hve miklar birgðir megi
vera á hverjum stað og hvernig þeim skuli
komið fyrir"
Þeir kaupmenn. sem ætla að selja skotelda, verða
að hafa til þess skriflegt leyfi slökkviliðsstjóra, og
vera við því búnir að sýna eftirlitsmönnum slökkvi-
liðsins eða lögreglunni það, ef þess er ópkað.
Skriflegar umsóknir um slík leyfi skulu hafa bor-
izt slökkviliðsstjóra fyrir 15. des. nægtkomandi, að
þeirri t;ma liðnum verða umsóknir ekki teknar til
greina. —
Akvæði þetta gildir einnig ,um leyfisveitingu fyrir
Kópavog, Seltjarnarnes og Mosfellshrepp.
Reykjavík, 10. desember 1966.
Slökkviliðsstjóri.
„Dronnlng
Alexandrine" var lengi í lslandssiglingum en hætti þeim 1964.
af kafbátum en Skálholt strand-
aði við Farsund. Árið 1910 fórst
Laura en þá hafði e/sTjaldur
verið keyptur frá Finnland'.
Eftir stofnun Eimskipafélags Is-
lands 1914 héldu Sameinaða og
Eimskip uppi samgöngum við
Island.
prins Frederik er 3920 rúm-
lestir og vélar þess eru 8400
hestöfl og hraði skipsins 20
mílur. Klefar og salir eru mjög
nýtízkulegir og getur skipið flutt
321 farþega.
Áður en skipið l.óf ferðirtil
Islands voru settir í það jafn-
vægistankar og er þetta fyrsta
skip Sameinaða sem jafnvægis-
tankar af þessari gerð eru sett-
ir í, en þeir eru ávöxtur rann-
sókna Sameinaða og 2ja ann-
arra skipafélaga.

Samkeppnin við Eimskipafé-
lagið útheimti það að tekið
væri meira tillit til farþegaen
áður hafði verið gert og var
því byggt nýtt skip „ísland“ ár-
ið 1915, en það fórst 1937.
Rúmlega 10 árum áður hafði
verið ákveðið að smíða nýtt
vélskip á leiðina Færeyjar —
Island. Hið nýja Islaíidsfar,
m/s Dronning Alexandrine var
afhent Sameinaða gufuskipafé-
lagirru 1927 og sýndi sig fljótt
að skipið var afbragðsgott sjó-
skip. Danska grænlandsverzl-
unin leigði skipið 1951 til vor-
og haustferða til Vestur-Græn-
lands, en þær ferðir skipsins
hættu 1959 þegar flugsamgöng-
ur við Grænland bötnuðu.
1 seinni heimsstyrjöldipni fóru
ferðimar til lslands mjög úr
skorðum. í júní 1944 var
„Dronning Alexandrine“ her-
tekin af Þjóðverjum. Við upp-
gjöf Þjóðverja varð skipið
herfang bandamanna og var
það afhent Sameinaða aftur í
ágúst 1945. Drottningin var
mikið happaskip, kom alltaf
heil til hafnar, en kröfur tím-
ans um þægindi hraða og
stærð uppfyllti hún ekki og
hætti siglingum til Islands 1964.
Nú hefur Sameinaða gufu-
skipafélagið m/s Kronprins
Fredrik í ferðum til Færeyja
og íslands, en Kronprins Olaf
er kominn á sölulista. Kron-
Nauðungaruppboð
Eftir kröfu Ágústs Fjeldsted hrl., fer fram nauðungar-
uppboð á 1. veðréttarskuldabréfi í hluta húseignarinnar
Hofteig 8, hér í borg, að fjárhæð kr. 600.000,00.
Ennfremur verður selt eftir kröfu skiptaréttar Reykja-
víkur, eftirfarandi:
2 víxlar samtals að fjárhæð kr. 65.788,17, samþ. af Sjó-
fang h.f. eign þrotabús Svavars Guðmundssonar, Lauga-
vegi 160.
2 hlutabréf í prentsmiðju Þjóðviljans h.f. nr. 1192 og
1360, hvort að nafnverði kr. 500,00, eign dánarbús Steins
Dofra, ættfræðings.
12 hlutabréf í prentsmiðju Þjóðviljans h.f. nr. 0983-0994,
hvert að fjárhæð kr. 500,00. eign dánarbús Sveins Guð-
mundssonar.
2 víxlar að fjárhæð kr. 10.000,00 og kr. 10.430,00 samþ. af
_ Randver Sæipundssyni, Ólafsfirði, eign þrotabús Toledo h.f.
9 skuldabréf útg. 20. júní 1960 af Guðmundi Jónssyni,
Rafnkelsstöðum, Garði, hvert að fiárhæð kr. 5.000,00,
eign þrotabús Toledo h.f.
60 hlutabréf í h.f. Gjögur hvert að fjárhæð kr. 1.000,00
eign þrotabús Önnu Guðmundsdóttur.
21 hlutabréf í h.f. Gjögur, hvert að fjárhæð kr. 500,00,
eign þrotabús Önnu Guðmundsdóttur
r %
Ennfremur verða seldar útistandand) skuldir þrotabús
Húsbúnaðar h.f. að nafnverði kr. 138.869,35.
Nauðungaruppboð þetta fer fram á skrifstofu borgar-
fógeta, Skólavörðustíg 12, hér í borg, miðvikudaginn 21.
desember 1966, kl. 5VZ síðdegis
Greiðsla fari fram við hamarshögg.
Borgarfógetaembættið í Reykjavík.
<?' ^erðanna og fóru þau 7 ferðir
á ári um Skotland og Færeyjar
og á sama tíma fór skip stjóra-
arinnar 2—3 ferðir.
Þegar í janúar á næsta ári
varð félagið fyrir sínu fyrsta á-
falli á Islandsleiðinni þegar
Phönix fórst. Þá smíðaði félag-
ið gufuskipið Laura og hóf
skipið ferðir til Islands haust-
ið' 1882. Gufuskipið Arcturus
sökk við Falsterbro 1887 eftir
árekstur og voru þá sænsku
gufuskipin Ceres og Vestaseit
inn á íslandsleiðina. Um svip-
að leyti voru keypt tvö lítil
gufuskipin Ceres og Úest sett
og Hólar og sigldu þau á sumr-
in á milli Kaupmannahafnar og
tslands og líka kringum landið.
I fyrri heimsstyrjöldinni fór-
ust 4 af skipum félagsins. Cer-
es, Vestu og Hólum var sökkt
),r iÍafþor. óumuumoK
SkólavörSustíg 36
Símt 23970.
INNHEIMTA
löaœMOiaTðnr
Mikiö úrval
, j
af mjög fallegum vörum til
jóla- og tækifærisgjafa
Úr gulli, silfri, kristal kúnstalerí
og hinu viðurkennda sænska stáli
G. B. Silfurbúöin
Laugavegi 55 — Sími 11066