Þjóðviljinn - 22.12.1966, Blaðsíða 9
Fimmtudagur 22. desember 1966 — ÞJÓÐVILJINN — SlÐA 9
Framhald af 7. síðu.
í níu ár, kappsamlega, að rann-
saka hvað er að gerast hjá
þessum fjórðungi mannkynsins,
sem heima á og unir lifi inn-
an þeirra landamærafjallgarða,
sem girða Sovétrikin og Kína,
eyðimarka og frumskóga.
Stjórn Bandaríkjanna reynir
að telja mönnum trú um það
í landinu sjálfu — í öðrum
löndum láta menn þennan áróð-
ur eins og vind um eyrun
þjóta — að Bandaríkin eigi sér
einlæga, trúa og dygga yini í
„hinum frjálsa hluta Asíu“.
Sanrileikurinn er auðvitað sá,
að bandamenn Bandaríkjanna
í hinum ýztu ríkjum í Asíu —
skögum og eyjum — Filippseyj-
ar, Suður-Kórea og Thailand,
hafa stjórnir sem réttilega eru
kallaðar „skjólstæðingastjórn-
ir“., Bgndalag þeirrá við
Bandaríkin á sér enga örugga
stpð í vilja almennings, jafnvel
ek]ki hjá þeim fáu af þessum
þjóðum, sem eru færar um að
mynda sér skoðun í þessu efni.
I landi slíku sem Thailandi
hafa stjórnmál aldrei verið
rædd Opinberlega, þar stjórri-
ast gángur málanna einungis
af tækifærissinnuðum viðhorf-
um' yfirstéttanna um það hvað
þeim sjálfum komi bezt i
svipinn, á árum síðari heims-
styrjaldarinnar þótti þeim sér
koma bezt að hafa samvinnu
við japanska árásarliðið, en
núna eru það Bandaríkjamenn
sem þeim lízt bezt að reiða sig
á, enda taka þær þeim og her-
deildum þeirra fegins hendi.
En meginhluti Suðaustur-
Asíu, þau lönd sem hrósuðu
happi með því að vera hvergi
nærri á Manilla-ráðstefnunni,
og einkum Indland og Pakistan,
sem til samans hafa 600i.000.000
íbúa, eru samt engu síður háð
Bandaríkjunum í Viðreisnar-
starfi sínu en hin, nema frem-
ur sé, og jafnvel þó ekki sé
til annars en að forða fólk-
inú frá hungurdauða. Stjórnir
þessara landa ættru að sjá sér
ekki lítinn. hag' i því að látast
sítjáT'og'sfánda eins og stjórn
Bandarikjanna líkar bezt. Sámt
gera þær ;það ekki, heldur efu
þær hvassyrtari en stjómir
Vestur-Evrópu, og stjóm
Bandaríkjanna kyngir þessu
þegjandi og hljóðalaust, og
auðvitað er skýringin sú, að
hér um bil hver maður í þess-
um löndum, sem vitandi ervits,
er mjög svo andvígur stjórn-;
málastefnu Bandaríkjanna í
Suður-Vietnam.
fastast. En þó get ég fullvissað
ykkur um, að mismunur kyn-
þátta og mismunun kynþátta
er ætíð mikils ráðandi um
stjórnmál, bæði utan- og inn-
an ríkis. Fólkið í þessum lönd-
um gengur þess ekki dulið, að
það er þeldökkt, og að þel-
dÖkkir eru langsamlega meiri
hluti mannkynsins, en minni-
hlutinn, sá hluti, sem hefur
auðinn og valdið, er hvítur.
Ef nokkuð værj, sem ég ótt-
ast öðru fremur, þá er það að
úfarnir milli hins ríka og vold-
uga minnihluta og hins fátæk-
ari og umkomulausari meiri-
hluta, muni hleypa illu blóði í
kynþáttadeilurnar. Því ég ótt-
?st hina voldugu stríðsvél
Bandaríkjanna, sem nú sem
stendur hellir flóði af böli og
býsnum yfir fátæka þeldökka
þjóð í Asíu, með öllum þeim
vopnum, sem tiltækileg þykja,
risastórum þotum, þyrlum og
öðrum djöfullegum eyðilegg-
ingarvopnum. þ.á.m. kemisk-
um vcr' ‘urgasi og nap-
alm, ser ^ríkin eiga tak-
markalausa. oirgðir af — svo
rík sem þau eru — þetta er svo
mikill þyrnir í augum okkar
sem gerðum okkur vonir um
friðarsamvinnu og framfarir
þjóða á milli, að því verður
ekki með orðum lýst.
VIII
Ég sleppti Ástralíu og Nýja-
Sjálandi úr mínu lauslega yfir-
Uti yfir ástandið í heiminum.
Meirihluti íbúanna í þessum
löndum virðist hafa leyft
stjórnum sínum — a.m.k. nú
sem stendur — að fara að eins
og „skjólstæðingastjórriir“ Suð-
austur-Asíu, og styðja stjórn-
málastefnu Bandaríkjanna, og
þeir hafa líka sent herflokka
á vettvang í Vietnam til þess
að sýna hug sinn, — þó ekki
‘múni- um þetta. Þessi lönd
hafa vanizt því að komast létt
ut ur kostnaði til landvarna,
3rJfiita.: Sér . heldur yerndar hjá
sterkari aðila; fyrrum var sá
verndari Bretland, meðan það
gat kallazt stórveldi og hafði
flota, sem valdið hafði í öll-
um beltum hnattarins, eins og
Bandaríkin hafa núna.
IX
jaínréttis. í lokakaflanum drap
ég á hlutverk Bandaríkjanna
meðal þjóðanna á því tímabili,
því ég sá það fyrir að nú kæmi
röðin að Bandaríkjunum að
taka að sér aðalhlutverkið á
þessu leiksviði, sem jörð okkar
er. Ég sagði þá og endurtek það
núna:
Bandaríkin hafa nú tengzt
öðrum löndum og þjóðum, og
þau verða í sívaxandi mæli
háð vinfengi þeirra og stuðn-
ingi. Því nær sem dregur því
að þau taki forustu, því meiri
þörf er þeim á þessu. Enginn
sætir annarri eins tortryggni
og sá sem er að sækja fram.
Enginn má, síður leyfa sér
nokkurt misferli, enginn má
síður við því að gæta ekki
sóma síns en sá er farústu ætl-
ar að taka.
Og ég bægði frá mér þeirri
hugsun, sem mér þótti þáyvera
orðin algeng í Bandaríkjunum,
að vopnavald og auðs gæti
komið í stað þess siðræna
máttar, sem góðvild er undirrót
að — vinfengis góðra manna
um víða veröld.
Þegar ég les bandarisk blöð
sé ég það eins og þá, að marg-
ir hafa þessa sömu tröllatrú á
valdi vopna og auðs. Líklega
eru nokkuð margir Bandaríkja-
menn á þeirri skoðun núna, að
auka beri hernaðinn í Viet-
nam, „svo þetta geti tekið
enda.“ Þeir vita það ekki, að
þá fyrst, þegar sigur er unn-
inn á þessu fátæka landi og
allt í rústum — þá hefjast
fyrst fyrir alvöru vandræðin
fyrir Bandaríkín. Engin fjár-
hagsaðstoð mundi þá duga.
Hatrið á Bandaríkjunum yrði
þá enn beizkara. Landa sína,
sem tækju að sér að stjóma
landinu í samræmi við vilja
sigurvegaranna, mundu þeir
skoða sem auvirðilega land-
ráðamenn, enda mundu þeir,
svo sem nú er einnig með rétti
hægt að segja um þá semþetta
taka að sér, verða keyptir við
mútum. Þjóð sem hefur í ald-
arfjórðung átt í baráttu við
hvíta, aðkomandi valdamenn,
er engin leið að kúga til
hlýðni. Hvenær sem hún
reyndi að hrista hlekkina,
mundi allur heimurinn votta
henni samúð sína. Þá mundi
einangrun Bandaríkjanna, sið-
ræn og stjómmálaleg, verða
meiri en nokkru sinni fyrr.
VII
Við þetta vií ég bæta enn
einni athugasemd. Ýmsum ykk--
ar mun kúnnugt um það, að
ég hef áður fyrr kynnt mér.
rækilega kynþáttavandamálin í
Bandaríkjunum. Eftir að ég fór
að fást við vandamálin í lönd-
unum í Suðaustur-Asíu, hef ég
einmitt haft þetta sjónarmið í
huga, einnig með tilliti til
þjóðféíagsástandsins í þessum
löndum. Síðan síðari heims-
styrjöld lauk og lönd þessi
leystust undan oki nýlendu-
stjórna, hefur það þótt sann-
ast, að kynþáttavandamálin
hkfa að miklu leyti verið lát-
in liggja ,í þagnargildi. Bæði
hinar menntuðu yfirstéttir þess-
ara landa — þær stéttir sem
ráða í raun réttrl, hvað sem
stjórnmálastefnan kann að
vera nefnd, hvítir Vestur-Evr-
ópumenn, og Bandaríkjamenn,
kjósa að þegja um þetta sem
I þessum tveimur eylöndum
er raunar mjög sterk and-
staða gegn þessari stefnu rík-
isstjórnanna, og liklegt er að
sú andstaða verði að falli þeim
stjómum, sem styðja hana,
og muni þá koma .stjóm-
ir, sgm styðji .stefnu sem í
betra samræmi sé við' mat
flestra þjóða á þessum málum.
Að minnsta kosti eru þessi
lönd undantekningar, það
mætti segja að þau séu þær
undantekningar; sem staðfepta
þá reglu, að Bandaríkin séu
komin í öngþveiti, þau eigi sér
ekki íorpiælendur.
Sumir menn hérna virðast
halda að þetta geri ekkert til.
Þeir halda að auður og vald
Bandaríkjanna leyfi þeim að
láta áíit umheimsins — eins og
hann leggur sig h.u.b. — eins
og vind um eyrun þjóta. Þetta
er hryggilegur misskilningur.
Á yngri árum — síðan er
meira en fjórðungur aldar' —
skrifaði ég bók um innanríkis-
vandámál Bandaríkjanna, og
um framkvæmd bandarískra
hugsjóna: réttlaetis, frelsis og
BRAUÐHUSIÐ
SNACK BAR
Laugavegi 126.
SMURT BRAUÐ
SNITTUR
BRAUÐTERTUR
*
Sími: 24631
Vélrítun
Símar:
20880 og 34757.
ðdýrar verur
Apricósur
heildós kr. 35,00
Ferskjur
heildós kr. 35,00
Ananas
heildós kr. 40,00
Perur
ds. kr. 27,50
Manchettskyrtur
hvítar kr. 125,00
Herrasokkar
kr. 25,00
Nylonúlpur,
kven og karla
kr. 590,00
Kven-nylonsokkar
kr. 15,00
Barnapeysur
kr. 195,00
Telpukápur
kr. 295,00
Bamagallar, nylon
kr. 425,00
JÓLALEIKFÖNG
ERLEND
A
HEILDSÖLUVERÐI
iólabazarinn
Breiðfirðingabúð
Saumavélaviðgerðir
Ljósmyndavéla-
viðgerðir
- FLJOT AFGREIÐSLA -
S Y L G J A
Laufásvegi 19 (bakhús)
Sími 12656.
Guðjón Styrkársson
hæstaréttarlögmaður
AUSTURSTRÆTI 6.
Simi 18354.
Sængurfatnaður
— Hvítur og mislitur —
ÆÐARDÚNSSÆNGUR
GÆS ADÚNSSÆN GUR
DRALONSÆNGUR
SÆNGURVER
LÖK
KODDAVER
hiíði*
B I L A
LÖK K
Grunnur
Fyllir
Sparsl
Þynnir
Bón.
EINKAUMBOO
ASGEIK OLAFSSON beildv
Vonarstræti 12. Simi 11075
Regnflík
er falleg og nytsöm
jólagjöf, hvort heldur
er handa bömum eða
fuUorðnum.
VOPN/
Aðalstræti 16.
Sími 30830.
Skólavörðustíg 21.
Kostakaup
Háteigsvegl 52
(beint á móti Sjómanna-
skólanum).
Frakkar
Kr. 1000,00
Herra- og drengjaföt
frá — 1000.00
Buxur
— 575,00
Skyrtur
— - 150,00
AN GLI A-skyrtur
— 40Ö.00
Herrasokkar
— 25,00
DÖMU-nylonsokkar
— 20.00
Handklæði
— 36,00
Flónelsskyrtur
3 I pakka — 300,00
Kaki-skyrtur
3 í pakka — 300,00 .
Úlpur, unglinga
frá — 200,00
Úlpur á herra
frá — 600,00
Komið og skoðið ó-
dýra fatnaðinn og
gerið jólainnkaupin
hjá
KOSTAKAUP
Háteigsvegi 52
(beint á móti Sjómanna-
skólanum).
_
SlMASTÓLL
Fallegur - vandaður
Verð kr. 4.300.00.
Húsgagnaverzlun
AXELS
ElfróLFSSONAR
Skipholti 7. Sími 10117.
BRl DG ESTO NE
HJÓLBA RÐ AR
Síaukin sala
sannargæðin,
B;RI DGESTONE
veitir aukið
öryggi í akstri.
BRI DGESTON E
ávailt fyrirliggiandi'.
GÓÐ ÞJÓNUSTÁ
Verzlun og viágerðir
Gúmmbarðinn h.f.
Brautarholti 8
Sími 17-9-84
FRAMLEIÐUM
ÁKLÆÐI
á allar tegundir bfla
OTUR
Hringbraut 121.
Sími 10659
SERVÍETTU-
PRENTUN
SÍMI 32-101.
VB ER
KHfliO
NÝ ÍSLANDSSAGA eftir Björn Þorsteinsson
HEIMSKRINGLA