Þjóðviljinn - 22.02.1967, Blaðsíða 5

Þjóðviljinn - 22.02.1967, Blaðsíða 5
Midvikudagur 22. febrúar 1967 — ÞJÓÐV1L.TINN — SÍ&A ^ Á samyrkjubúi Næsta morgun, 7. júli, fórum við aftur á landbúnaðarsýning- una og sáum þá búfé, svín, kýr og sauðfé. Voru þetta ekki einungis sýningargripir þama, heldur nytjaskepnur einnig, við hinn bezta aðbúnað í húsakosti og umhirðu. Sauðburður stóð yfir á fjárbúinu. Aðalverðmæti þessa sauðfjár er ullin, sem er mikil af hverri kind og í mjög háu verði eða 60 mörk kg. Grísir voru í uppeldi í svína- búinu. Skildist mér að gyltan ætti 16—24 grísi á ári og tæki 10 mánuði að ala þá í 100—110 kílóa þunga. Þeir hafa verið óragir í DDR að flytja inn kynbótagripi, og sýndu þama valinn gölt ættaðan frá Eng- landi. Þarna vorum við fram undir hádegi en fórum þá í heimsókn á samyrkjubú á Landsberg, sem er nokkurn kipp frá Leipzig. — Nema hvað Ingimar fór þennan dag að skoða blóma- og garðyrkjusýningu í Erfurt, og lét hann vel af þeirri för sinni. Síðar sá hann einnig garðyrkjustöð í Satsnitz í grennd við Rostock. Við fengum mjög góðan mat á samyrkjubúinu, eins og alls- staðar þar sem við borðuðum á meðan við dvöldum í land- inu, og fljótt þótti okkur sterki bjórinn þeirra ómissandi með hverri máltíð. Lítið var um fisk en mikið um kjötrétti og græn- meti og ljúffengar súpur. Við fræddumst þarna um margt varðandi samyrkjubú- skapinn, og leyndi sér ekki hvernig allt var framkvæmt eftir fyrirfram útreikningum og skipulagningu. Mig minnir að væri um eða yfir 200 fjöl- skyldur í þessu samyrkjubúi, enda sáum við; þegar við ók- um þama um í okkar „búss“ á eftir, ekkert nema ræktan- lönd langar leiðir til allra átta — gula. gulbrúna og græna akra með þroskamiklum gróðri. Vegir lágu víðsvegar og stór- ir flutningabílar voru í förum með uppskeru. — Mig skar í hjartað þegar ég hugsaði til kalauðnarinnar heima í Fnjóska- dalnum eftir harðindin s.l. vet- ur og vor, og kunnáttuleysi mitt og annarra í jarðrækt- inni hér heima. Framhald á 7. síðu. Ragnar Arnalds: Veríur brottför herliðsins ávallt skilyrði fyrir stjórnarþátttöku? Á fundi Æskulýðsfylkingar- innar og ungra framsóknar- manna um brottför hersins og NATO 12. febrúar s.l. lögðu framsóknarmenn fyrir mig þá spurningu, hvort ég myndi nokkurn tíma styðja ríkis- stjórn, sem ekki hefði brott- för hersins eða úrsögn íslands úr NATO á stefnuskrá sinni. Ég svaraði þessari spurningu undanbragðalaust og eftir beztu sannfæringu, en síðan hafa ýmsir aðilar reynt að rangíæra þessi ummæli, m.a. Tíminn, leiðarahöfundur Alþýðublaðsins og forsætisráðherra í þingræðu. Mér þykir því rétt að endur- taka ummæli mín og gera frek- ari grein fyrir þcim. Ég sagðist mundu elga crfitt með að styðja nokkra þá rík- isstjórn sem ckki liefði brott- för hersins á stefnuskrá sinni. Hius vegar benti ég á, að hæp- ið væri að gefa yfirlýsingu í þessa átt, scm gilda ætti um alla framtíð. Aðstæður gætu breytzt og hugsanlegt væri, að upp kæmi slíkt stórmál, að öll önnur mál yrðu að víkja fyrir því, hversu mikilvæg sem þau vaeru. Þar hafði ég til dæmis í liuga innlimun íslands í Efna- hagsbandalagið. Ef stuðningur Alþýðubandalagsins við ríkis- stjórn réði úrslitum um það, hvort komið yrði í veg fyrir slíka ógæfu, yrði að sjálfsögðu ekki mn það spurt, hvort þcssi ríkisstjórn stefndi að brottfor hersins eða ekki. í öðru lagi tók ég það dæmi, að liugsan- iegt væri að styðja þá ríkis- stjórn, sem héti því að leggja hersetumálið undir þjóðarat- kvæði. Eins og hér kemur íram, neita ég að gefa urn það yfir- lýsingu fyrir alla framlíð, að ég muni alltaf gera brottför hcrsins að úrslitaskilyrði íyrir sluðningi við rikisstjórn, af þeirri einföldu ástæðu, að slík yfirlýsing cr út í hött: aðrar leiðir í þessu máli eru hugs- anlegar og auk þess geta að- stæður gerbreytzt. Tíminn og Alþýðublaðið hafa reynl að gera sér pólitískan mat úr þesr-u svari mínu og sagt það jafngilda því, að ég sé hvenær sem er reiðubúinn að styðja ríkisstjórn, sem ekki mundi láta herinn fara! Og þegar þannig er búið að breyta ummælum mínum með al- kunnri fölsunartækni er eftir- leikurinn auðveldur. 17. febrú- ar s.l. segir Tíminn, að orð mín hafi sýnt, að ég hafi greinilega „takmarkaðan áhuga á því... að herinn íari“. Hvað tákna nú svona hunda- kúnstir? Þær tókna það eitt, að menn, sem eru þckktir af því að vera með eða móti hersetu og scgja það í dag, sem þeir svíkja ó morgun, hafa ólæknandi löngun til að reyna að sanna. að í rauninni séu allir svikar- ar í þessu móli, líka þeir, sem frá upphafi og alla tíð hafa barizt gegn hersetunni. Þess- um mönnum er það bæði nauð- syn og fróun, að reyna að draga mannorð annarra niður til sín í svað sannfæringarleys- is og hentistefnu. Hersetan og vinstristjórnin Hitt er svo annað mál, að vert er að hugleiða þá spurn- ingu, hve langt flokkar geta gengið í þá átt að styðja rík- isstjóm, sem ekki hefur öll helztu barátumál þeirra á stefnuskrá sinni. Alþýðubandalagið hefur alla tíð barizt gegn aðild íslands að Atlanzhafsbandalaginu. Þó hefur aldrei komið til greina, að Alþýðubandalagið yrði for- takslaust í stjórnarandstöðu, svo lcngi scm samningurinn stæði. Hvorki Sósíalistaflokk- urinn né Alþýðubandalagið hafa talið skynsamlegt að úti- loka sig frá áhriíum á stjórn landsins í áratugi. Þess vegna studdi Alþýöubandal. vinstri- stjórnina, þótt meirihluti henn- ar fylgdi frá upphafi NATO- stefnu, og enginn mun hafa efazt um, að afstaða Alþýöu- bandalagsins gagnvart NATO væri óbreytt. Allir stuðningsflokkar vinstri- stjórnarinnar lofuðu brottför hersins íyrir kosningar 1956. og herstöðvamálið var efst á dagskrá. þcgar stjórnarsátt- málinn var undirritaður. En eftir þriggja mánaða starfsfer- il ákvað meirihluti stjórnar- innar, Alþýðuflokks- og Fram- sóknarmenn, að fresta af- greiðslu herstöðvamálsins. Hvað átti Alþýðubandalagið að gera? Miklar vonir voru bundnar við þessa ríkisstjórn og hún hafði aðeins starfað í fáa mánuði. Ráðherrar Alþýðubandalagsins létu sér nægja að gefa út sér- staka yfirlýsingu og mótmæla forsendum þessarar frestunar. Afstaða þeirra til hersetunnar var ótvíræð og afdráttarlaus, en þeir töldu ekki fullreynt, hvort samstarfsflokkarnir ætl- uðu að svíkja heit sín eða ekki. Ári síðar, 1. nóvember 1957, gerði Alþýðubandalagið nýja tilraun til að knýja samstarfs- flokka sína til að standa við loforð sín, en Framsókn og Al- þýðuflokkurinn ákváðu enn að fresta málinu. Eins og kunn- ugt er sprakk svo þessi stjórn, þegar kjörtímabilið var liðlega hálfnað. Um það má vissulega deila, hvort Alþýðubandalagið hefði átt að segja sig úr stjórninni, þegar hinir flokkarnir sviku. Á sínum tíma áleit ég, að rétt- ara heíði verið fyrir Alþýðu- bandalagið að tiltaka ákveðinn frest og segja sig úr stjórn- inni, ef ekki væri hreyft við málinu innan þess tíma. Svik- in loforð eiga að kosta stjórn- arslit í þessu stórmáli sem öðr- um. En írestun málsins í vinstristj óminni var því miður í óákveðinn tíma, og stjórnin var sprungin, áður en til þess kæmi, að Alþýðubandalagið gerði úrslitaatlögu til að knýja fram efndir. En hver var þá munurinn á Alþýðubandalaginu og 6am- starfsflokkum þess í vinstri- stjórninni? Þar er óliku sam- an að jafna. Alþýðubandalagið barðist fyrir brottför hersins innan stjórnarinnar og utan, að vísu án árangurs, en hinir flokkamir hindruðu, að herinn Ragnar Arnalds. færi. Þrátt fyrir þessa stað- reynd, eru ýmsir nógu ósvífn- ir til að halda því fram ár eftir ár, að Alþýðubandalagið hafi svikið herstöðvamálið í vinstristjórninni. En þó tekur út yfir allan þjófabálk, þegar svikararnir sjálfir, framsókn- armenn og kratar, reyna að ó- frægja Alþýðubandalagið fyrir að hafa ekki gengið nógu rösk- lega fram á sínum tíma •— gegn þeim sjálfum! Skilyrði fyrir stjórnar- þátttöku Mér er það ljóst, að þegar mynda á nýja ríkisstjórn, er flokkur eins og Framsóknar- flokkurinn, sem hefur tvær stefnur í hverju máli, ekki í neinum sérstökum vanda stadd- ur. Hins vegar er þvi ekki að Framhald á 7. sídu. □ Ferðaþættir frá Austnr-Þýzkalandi — 2. kafli af 3 — 1. kaflinn birtist í Þjéðviijanum sunnudaginn 19. febrúar sl. OIgeír Lúfersson: SJÓN ER SÖGU RÍKARI Næsta dag skoðuðum við hluta af landbúnaðarsýningunni í Leipzig fram að hádegi. Var það véltækni allskonar sem við sáum þá, til hvers konar rækt- unar- og uppskerustarfa. Þar var margt merkilegt að sjá, eins og t.d. DDR-traktor, sem var sannkallaður fjölyrki, því hann mátti nota til 30 mismun- andi verka. Hann var þannig að mótorinn var milli afturhjól- anna undir sætinu, en ferkant- aður, öflugur málmbiti fram á milli framhjóla, og við þennan bita var hægt að tengja hin margvíslegustu tæki, auk þess mátti tengja aftan í traktorinn margskonar tæki eins og aðra traktora. — Mátti af margskon- ar vélakosti þama sjá, að vax- andi sjálfvirkni er í uppsigl- ingu við ræktun hverskonar og uppskerustörf í sósíalistaríkj- unum — en ýmis þeirra áttu traktora og tæki á sýningunni. Sýningarsvæðið er á margan hátt gert fagurt og aðlaðandi, t.d. með gosbrunnum, skraut- blómarækt og fánaskreytingum. Lika er hinn fagri trjágróður hvarvetna. Sérfræðiþekking Síðari hluta dagsins skoðuð- um við tilraunastöð í jarðrækt sem þeir þýzku nefndu land- búnaðarháskóla. Voru þarna umfangsmiklar tilraunir gerð- ar í lífrænum og ólífrænum jarðvegi með hverskonar fóð- urgrös. korntegundir, garðá- vexti, grænfóður o.fl. Var okk- ur ekið um þessa akra á fjór- hjóluðum vögnum, sem fyrir hvern var beitt tveim stórum hestum. Auðheyrt var á yfirmönnum þarna, að líöfuð áherzla var á það lögð að breyta hinni ólíf- rænu jörð í lífræna jörð, með sérstakri jarðvinnslu, áburðar- notkun og sáðskiptum, og mikla áherzlu lögðu þeir á gildi bú- fjáráburðar og annarra lif- rænna úrgangsefna til ræktun- ar. Þarna í DDR miða þeir gæði ræktunarinnar við magn mat- vælaframleiðslu á ha. T.d. 1150 kg. mjólk á ha., 480 kg. flesk á ha. o.s.frv. Sem sé: því full- komnari ræktun, því minna land fyrir matvælaeininguna. Og þarna kynntumst við því hvernig þeir grundvalla allan sinn búskap á vísindalegri sér- fræðiþekkingu og að til for- stöðu í hverri búgrein veljast aðeins þeir menn, sem staðizt hafa strangan lærdóm og upp- fylla strangar kröfur um hæfni til leiðsagnar í landbúnaðinum. Getur enginn efazt um að land- búnaður, sem er þannig grund- vallaður, muni taka skjótum íramförum. Þótt þjóðin sé ekki énn laus úr viðjum síðustu stríðseyðileggingar. Þama var okkur sýndur bú- staður einhleyps starfsfólks í tilraunastöðinni. Var gamalt, lirelt gripahús endurbætt og breytt í maunabústað. Uppi á annarri hæð komum Við uppskerustörf í einu af landbúnaðarhéruðum Austur-Þýzkalands. við inn á gang eins og í gisti- húsi, en beggja vegna við hann voru íbúðarherbergi fólksins. Voru þau vel búin að húsgögn- um og vistleg. Sameiginlegt þvóttahús hafði fólkið þamá og einnig frysti- eða kæli- geymslu þar sem hver einstak- lingur hafði lítið hólf til af- nota. Verið var að byggja þarna nýtízku fjós mjög stórt, því öll kúabú í landinu eru stór vegna samyrkjunnar. Þá sáum við þarna beitiland fyrir kýr, sundurhólfað, og bar mikið á sméra í gróðrinum. Sjálfvirkt vökvunarkerfi var í gangi og mun það hafa verið fært á milli hólfa til að skola niður áburði og verja landið of- þornun. Þetta kvöld var hinum ýmsu sendinefndum haldið samsæti á Hótel Astoria. Var það mikil veizla í mat og drykk. Ætlazt var til að einn frá hverri sendi- nefnd flytti stutta tölu, uppúr- sér, og kom það í minn hlut fyrir okkur félagana. Guðrúnu þótti ræðan ekki merkileg hjá mér, eh ég hélt að ekki skipti máli hvað ég sagði á íslenzku, þar sem hún átti eftir að breyta því í þýzku. Svo vorum við tekin þarna á filmu, og á þeirri mynd reyndist Guðrún svo fög- ur að hún trúði ekki sínum eigin augum!

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.