Þjóðviljinn - 09.03.1967, Blaðsíða 2

I
2 SlÐA — ÞJÓÖVILJINN — Fimmtudagur 9. marz 1967.
Hlýtt í kulda og svalt í hita
Fóru til Afríku og fslands
til að reyna gæ&i efnisins
Við brugðum okkur .á viðgerðarnámskcið eitt kvöldið og tókum þar þessa mynd af Agnari Leví,
skrifstofustjóra . hjá Trabant umboðinu og þrem dömum sem voru að Iæra að skipta um viftureim.
Þær voru allar mjög ánægðar yfir fræðslunni og þóttust áreiðanlega geta hjálpað sér sjálfar héðan
í frá ef eitthvað kæmi fyrir Trabantana þeirra.— (Ljósm. Þjóðv. vh). ,
Fyrir þá sem ekki kunna að
gera við bílana sína sjáifír
Allt í einu stöðvast bíllinn
útá miðjum þjóðvegi, langt frá
allri byggð auðvitað, og hvern-
ig sem þú hamast kemst hann
ekki aftur í gang. Fjandakorn-
ið! Og þú ferð út og opnar vél-
arhúsið I þeirri veiku von að
kannski komir þú auga á hvað
aflaga fer — en æ, nei, —
þarna niðri er allt svo flókið
og eiginlega þorirðu ekki að
snerta neitt, því að það gæti
bara orðið til að gera illt verra.
Og svo labbarðu af stað og ferð
ö-
fagrar lýsingar
Sú var tíð að fjársvikamál
þóttu tíðindum sæta á ís-
landi, og siðferðilegir dómar
almennings voru þungbærari
en viðurlög dómstóla. Nú er
þetta allt breytt. Umfangs-
mikil fjársvik eru orðin afar
algeng fyrirbæri, og nægir
í því sambandi að minnast á
jafn hversdagslega atburði og
falskar ávísanir. Svo algeng
eru svikamál af þessu tagi að
dómstólar landsins dragast
sífellt lengra aftur úr samtíð
sinni, enda þótt dómurum
hafi fjölgað örar en öðrum
stéttum, þegar bankastjórar
eru undanskildir. Til að
mynda er hæstiréttur nú að
fjalla um mál Jósafats Arn-
gríihssonar og Þórðar Hall-
dórssonar, en það mál hefur
verið á fjórða ár að þokast
gegnum kvörn réttvísinnar.
Svo mikil aukning hefur síð-
an orðið á fjársvikamálum að
gera má ráð fyrir því að
Pálar þeir og Friðrikar sem
nú eru að hefja för sína inn
í völundarhús dómstólanna
komist ekki á vettvang hæsta-
réttar fyrr en undir næstu
aldamót. Síðan mun koma að
því að hæstiréttur verður að
fela húsbændum í efra og
neðra að framfylgja dómum.
Sízt mun það draga úr
framtaki fjárglæframanna, ef
þeim verður ljóst að þeir
þurfa ekki að óttast dóma
fyrr en eftir andlátið. Hins
vegar mun sumum þeirra hafa
brugðið í brún af lýsingum
Áka Jakobssonar hæstarétt-
arlögmanns á harðrétti því er
Jósafat Amgrímsson hafi
orðið að þola meðan hann sat
í gæzluvarðhaldi. Ákí skýrir
svo frá, að því er Tíminn
hermir í gær, „að 6kjólstæð-
ingur hans hafi verið í hálf-
gerðu hungurverkfalli í hegn-
ingarhúsinu i 5 vikur, en
hann var þar í algjörri ein-
angrun frá 31. jan. 1964 til
15. eða 16. marz sama árs.
Hafði yfirfangavörður Hegn-
ingarhússins kallað lækni til
að athuga líðan Jósafats.
Vegna hins slæma ástands
skjólstæðings síns, sagði Áki,
að hann hefði gefið rangar
játningar til að losna úr
gæzluvarðhaldinu." Þessar
lýsingar minna á aðfarir í
lögregluríkjum þar sem rétt-
arfar er talið hvað afleitast
í veröldinni. Jósafat Arn-
grímsson yar svo grátt leik-
inn í Hegningarhúsinu við
Skólavörðustíg að hann greip
til þeírrar sígildu baráttuað-
ferðar að svelta sig þar til
hann var orðinn viðfangsefni
lækna. En grimmd yfirvald-
anna var svo alger að þessi
barátta hreif ekki; langsolt-
inn varð Jósafat loksins að
bera ljúgvitni gegn sjálfum
sér til þess að sleppa. Hætt
er við að tvær grímur geti
runnið á ýmsa þá sem á-
stunda viðreisnarsiðferði í
umgengni. við fjármuni ann-
arra, ef þeir geta átt von á
þvílíku harðrétti,
En sem betur fer virðist
barátta Jósafats hafa borið
árangur ' þrátt fyrir allt. í
fjársvikamálum þeim sem ver-
ið hafa á dagskrá að undan-
förnu hafa engir verið settir
í gæzluvarðhald- hinir grun-
uðu hafa ekki þurft að gera
næringarþarfir slnar að bar-
áttutæki fyrir réttlætinu, og
hafi þeir borið ljúgvitni hef-
ur það væntanlega beinzt gegn
einhverjum öðrum en þeim
sjálfum. Gæzluvarðhaldi er
nú einvörðungu beitt við þá
fjársvikarmm sem blygðun-
arlausastir eru og hættuleg-
astir, farmenn sem reyna að
hafa tekjur af Áfengisverzl-
tm ríkisins. — Austri.
á þumalfingrinum í bæinn,
hringir á verkstæðið og þeir
senda mann eftir bílnum.
Þú mátt búast við öllu: bíll-
inn getur verið stórskemmdur,
en, það gétur líka allt eins ver-
ið að svo til ekkert sé að hon-
um, eitthvert smáatriði sem
kippa má í lag á einni mínútu.
Kannski hefur losnað vír eða
. herða þarf smáskrúfu- Allavega
hefurðu haft af þessu bæði
kostnað og fyrirhöfn, sem þú
' hefðlr kpmizt hjá" ef þú vissir
eittíhvað um vél bílsins og
hvernig hún vinnur.
1 ökuskóla Geirs Þormars er
nú hafin kennsla fyrir svonai
fólk eins og þig og mig, sem
kann að vísu að keyra bfl, en
veit ekki sitt rjúkandi ráð ef
eitthvað bilar. Enda segist Geir
hafa fengið hugmyndina að
námskeiðunum þegar hann eitt
sinn á Þingvöllum hitti blaða-
ljósmyndara sem var í stökustu
vandræðum af því að benzín-
vír hafði slitnað hjá honum,
en hann hafði ekki einu iinni
hugmynd um hvað benzínvír
er.
Tilgangurinn með kennslunni
er að gera fólk sjálfbjarga
þegar eitthvað kemur fyrir bíl-
inn, þannig að það viti a. m. k.
hvað að er og geti sjálft gert
við einföldustu atriði — og
jafnvel meir. Námskeiðin eru
haldin í samráði við bifreiða-
umboðin hér" og útvega þau
kennara. Þegar hafa verið
haldin fimm námskeið frá ára-
mótum fyrir eigendur Volks-
wagen og Trabant bifreiða og
nú hefur Fiatceinnig farið fram
á námskeið, segir Geir.
Á mámskeiðunum er farið
mjög nákvæmlega í allt það
sem snertir vél t»g öryggisút-
búnað og fá nemendur sjálfir
að framkvæma hlutina, gera
við einföldustu atriði, skrúfa
sundur og setja saman. Til
þess að allir geti komizt að
vélinni, fylgzt með og fengið
tækifæri til að eiga við þetta,
er hámarksfjöldi í flokki tíu
manns. Það er nefnilega ekki
nóg að lesa í bók og vita
fræðilega hvemig á að gera
Mutinn, það þarf líka að prófa
þetta í verki.
Sparar, þetta fólki ekki heil-
mikið fé? spurðum við Geir og
hann svaraði, að þegar hefðu
margir sem verið hefðu á nám-
skeiðunum hringt í sig og
sagzt hafa sparað stóra peninga
og ekki sízt miklai fyrirhöfn.
Allir vita, hvemig er að fara
með bílinn á verkstæði, þér er
kannski sagt að koma með
hann um morguninn klukkan
hálfátta og þú mátt sækja ’ hann
klukkan sex, enginn veit hve
Framhald á 9. síðu.
Fyrir helgina komu hingað
til lslands beint frá Afriku
fimm manns á vegum þýzka
fyrirtækisins Gebriider Colsman
í Essen og var erindið að reyna
gæði og eiginleika nýs fataefn-
is sem fyrlrtækið hóf fram-
leiðslu á í nóvember s. 1., við
mismunandi aðstæður, hitann í
Afríku og kuldann hér.
I förinni voru tveir starfs-
menn fyrirtækisins, ljósmynd-
ari, sýningarstúlka (í það starf
var valin flugfreyja sem vön er
hitabreytingum og snöggum
umskiptum út einu Iandi í ann-
.að) og einn af ritstjórum þýzka
tizkublaðsins Neue Mode, sem
hér er vel þekkt og mikið
keypt. Hittu fimmmenningam-
ir blaðamenn að máli smá-
stund og sögðu þeim frá til-
raununum.
Afghalon-efnið er 100% gervi-
efni, skylt terelyne, en unnið
á sérstakan hátt, þannig að í
stað þess að vefa beint úr hin-
um slétta þræði gerviefnisins
er þráðurinn þvældur og marg-
krullaður áður en ofið er úr
hönum og fær efnið við þessa
meðferð eiginleika ullarinnar,
er gljúpt, fullt af lofti milli
þráðanna og því hlýtt án þess
þó að halda lofti frá líkaman-
um. Þetta’ verður jafnframt til
■ þess, að í hita getur- húðin
andað undir efninu, sem er al-
ger nýjung á sviði gerviefna,
énda kannast víst flestir við þá
andstyggilegu tilfiríningu þegar
útstreymi húðarinnar kemst
ekki burt og nælonskyrtan eða
blússan límist við líkamann.
Ástæðan til vinsælda nælons-
ins og annarra syntetískra gerv:-
effia þrátt- fyrir þessi óþægindi
hefur' verið hve auðveld þau
hafa verið í meðförum og ódýr
í framleiðslu. Þessum kostum
heldur Afghalon-efnið, flík úr
því er óhætt að þvo í þvotta-
vélinni og óþarfi er að strauja
hana. Það-er framleitt í öllum
mögulegum litum, einlitt Dg
mynztrað, og í þrem mismun-
andi þykktum.
1 ferð fimmmenninganna frá
Colsman var notað mælitæki
til að mæla hitastigið milli húð-
ar og flíkur og reyndist efnið í
hitum í alla staði eins og
framleiðendurnir höfðu gert sér
vonir um. 1 Nairobi í Kenya
var 40 stiga hiti óg hélzt þar
sama hitastig innanklæða sem
!<*>-
Ég hef sem flugfreyja ferðazt um mestallan heim, en aldrei fyrr
haft tækifæri til að koma til Islands, sagði Susanne Curtis flug-
freyja hjá BOAC, sem hér sýnir okkur jakkakjól úr Afghalon, —
(Ljósm. Þjóðv. vh).
utan. Vöktu þessar tilraunir
geysimikla athygli þar og í Jó-
hannesarborg þar sem efnið
var líka reynt, því að hingað
til hafa Afríkubúar ekki getað
notið kosta gerviefnanna vegna
fyrrnefndra ókosta þeirra, og
hefur baðmull verið eina not-
hæfa efnið í hitunum.
Hinsvegar, sagði fulltrúi fyr-
irtækisins, reyndist efnið við
mælingamar hér ekki alveg
eins hlýtt og uilin, hitastigið
við húðina læfckaði heldur
fljótar þegar Sússanna flug-
freyja 1 etóð úti f Krýsuvik í
Afghalonkjól en þegar hún var
í ullarpeysu. 1 Krýsuvík tófcu
þau margar tízkumyndir með
hverina í baksýn.
Umboð fyrir efnin frá Cols-
man hér á landi hefur Ágúst
Ármann h.f. og sagðist forstjóri
þess, Magnús Ármann, þegar
vera farinn að flytja inn Afg-
halon-efnin og selja þau verzl-
unum hér. Hann hefur lengi
átt viðskipti við þetta fyrirtæki,
m. a. flutt inn hið þekkta* fóð-
urefni, Novalin, sem má þvo
og ekki hleypur, svo Dg fleiri
gerðir kjólaefna-

Hún ætlaði varla að trúa því
að önnurhver kona í Reykjavík
keypti þýzk sníðablöð til að
sauma eftir. Þetta er frú Hill,
einn af ritstjórum Neue Mode.
Tímarit um rússneskunám
Sú deild Moskvuháskóla sem
fjallar um rússneskukennslu
hefur í ár útgáfu „ á tímariti
sem nefnist ..Rússnesk tunga i
útlöndum".
Höfuðviðfangsefni útgáfunnar
er að undirbúa áhrifaríka að-
ferð til rússneskukennslu er-
lendis- Tímaritið mun reglulega
birta skýrslur sovézkra og út-
lendra málfræðinga, tungu-
málakennara og sálfræðinga.^,
Vísindaleg verk munu birtast í
hverju hefti tímaritsins ásamt
ýmsum daglegum verkefnum
sem aðstoðað geta bæði kenn-
ara og nemendur ’við að ná
valdi á rússneskri tungu. Auka-
efni tímaritsins verða ritgerðir
sovézkra rithöfunda, bók-
menntagagnrýni, greinar um
leikhúsmál, kvikmy.ndir og
blaðamennsku. Er tilgangurinn
sá að auka þekkingu lesand-
ans á lífi Sovétþjóðanna, vís-
indum. bókmenntum og list-
um.
Tímaritið er ætlað kennurum,
nemendum sem nokkuð eru
komir áleiðis í rússnesku og
öðrum er óska að auka þekk-
ingu sína á rússneskri tungu.
. „Rússnesk tunga í útlöndum“
mun koma út ársfjórðungslega
á rússnesku. Viðauki
tímaritinu verða grammófón-
plötur, framburðaræflngar, —
textar og dæmi úr rússnesku
nútímamóli.
Áskriftagjald fyrir eitt ár er
kr. 245.00 sem greiðist fyrir-
fram við þöntun. Sýnishom af •
tímaritinu verða væntanlega til
sýnis í verzluninni fstorg h.f.,
Hallveigarstíg 10, Reykjavík,
P- O- Box 444, og er þar tekið
á móti áskriftum.
Eldur í vinnuskúr
Á sunnudagsmorguninn kl. 9,34
var lögreglunni í Kópavogi til-
kynnt að eldur væri laus í gömlu
íbúðarhúsi að Álfhólsvegi 107.
Nokkuð er síöan hætt var að
búa í húsinu sem er ein hæð og
var það notað sem vinnuskúr og
geymsla fyrir hús í bygginguþar
1 grenndinni. Húsið brann allt áð
innan en einhverjum verðmæt-
um var bjargað svo sem vinnu-
fötum og öðru slíku. Ekki er
kunnugt um eldsupptök.
Á mánudagsmorgún var lög-
reglan í Reykjavík kölluð að
Grandavegi 36 en þar var eld-
úr í rusli í gömlum þurrkhjalli.
Ekki er heldur kunnugt umelds-
upptök í þessu tilíelli en lítið
með í tjón mun hafa orðið.