Þjóðviljinn - 06.08.1967, Page 1
Sunnudagur 6. ágúst 1967j — 32. árgangur — 174* tölublað.
Verkfallið í Siraumsvík:
Fjögur félög hafa nú boiai
samúharverkfall með HSíf
Bókarhöfundur, próf Steblín-Kamcnskí, ræðir við Halldór Laxness
í seinni heiinsókn sinni til Islands, árið 1965
|
Sovéikt rit um ís-
lenzka menningu
Nýlega hafa þau ánægjulegu tíðindi gerzt í menningar-
samskiptum íslendinga og Sovétmanna að út kom bók um
íslenzka menningu þar eystra eftir Steblín-Kamenskí, próf-
essor í norrænu við háskólann í Leníngrad. Bókin heitir
íslenzk' menning og kemur út í flokki alþýðlegra fræðirita
sem Vísindaakademía Sovétríkjanna gefur út.
Steblín-Kamenski hefur komið
rniikið við sögu íslen zk -sovézk ra
menningarsamskipta. Hann hef-
ur nú œm longt skeið verið nor-
rænuprófessor í Leningrad, skrif-
að margt um norræna málfræði
og islenzkar bókmdnntir, eink-
um forníslenzku, leiðbeint kand-
ídatsefnum — og meira að seg.ia
tekið saman íslenzka draugasögu
um sjálfan sig. Prófessor Stabl-
ín-Kamenskí hefur tvisvar
heimsótt ísland, 1958 og 1965, og
má glögglega sjá af bókinni að
hann hefur notað bær ferðir vel
til undirbúnings samantektar
hennar.
Steblín-Kemenskí segir í for-
mála, að bók sín sé tilraun til
að draga fram og lýsa bvísér-
stæðasta er í íslenzkum menn-
ingararfi sé. Eins og að líkum
lætur er mjög verutegur bluti
bókarinnar helgaður fyrstu öld-
um ístenzkar menningarsögu, en
um leið er þess jafnan gætt að
tengja forn fyrirbæri nútíman-
um.
Bókinni er ekki ætlað að gefa
kerfisbundið yfirlit yfir sögu ís-
lenzkxar menningar heldur eink-
um að vekja áhuga alllira þeirra
sem áhuga hafa á menningar-
sögu og bókmennta. Ritinu er
skipt í sjö þætti: Veruleiki,
Tunga, Goðsögn, Skáldskapur,
Saga, Þjóðsaga. Bókin er 172 bls.
og kemur, spm fyrr segir, út í
flokki alþýðlegra fræðirita á veg-
um sovézlcu akademíunnar og út-
gáfufyrirtækisins Naúka í Lenin-
grad. Upplag bókarinnar er 30
þúsund eintök.
H Fjögur verkalýðsfélag
hafa nú boðað samúðarverk-
fall með Vmf. Hlíf í Hafnar-
firði og tekur það til flutn-
ings á vörum til verktaka við
hafnargerðina í Straumsvík,
þannig að bannað er að skipa
upp vörum til þessara aðila.
Félögin sem boðað hafa sam-
úðarvinnustöðvun eru Vmf.
Dagsbrún í Rvík og kemur hún
til framkvæmda á morgun
mánudag, Verkalýðsfélagið í
Keflavik og Njarðvíkum, Verka-
lýðsfélag Akraness og Verka-
lýðsfél. Hveragerðis, en Þorláks.
höfn er á félagssvæði þess.
Samningafundur hefur ekki
verið boðaður í deilunni og
heldur verkfallið áfram.
Eins og áður hefur verið sagt
í Þjóðviljanum fer Hlíf aðeins
fram á það að verktakar við
hafnargerðina í Straumsvík
gangi að samningum um sömu
kjör verkamanna og aðrir verk-
takar þar á staðnum.
Tvö prófessérs-
embætti í tann-
læknisfræði lans
Tvö prófessorsembætti í tann-
lækningafræði við læknadeild
Háskóla íslands hafa verið aug-
lýst laus til umsóknar. Er ann-
að embættið í tannholdssjúk-
dómafræði en hitt í gervitanna-
gerð. Umsóknarfrestur er til 15.
þessa mánaðar.
Arbæjarsafni
Árbæjarsafn komst á lagg-
irnar árið 1956 og hefur eng-
inn barizt fyrir tilveru þessa
safns eins og Lárus Sigur-
bjömsson safnvörður og er
myndin tekin upp í Árbæjar-
safni í fyrradag með Dilions-
h ús í baksýn.
Lárus segist vera á förum
úr þessu starfi og sé þetta
síðasta sumarið hans í Ár-
bæjarsafni að störfum.
Dillonshús var reist árið
1835 og byggði það írskurlá-
varðssonur fyrir ástmey sína
Siri Ottesen og þarná var oft
stiginn dans á öldinni sem
leið. Arthur Dillon. hugðist
kvænast Siri Ottesen, en
danska kansellíið meinaði
honum þonn ráðahag. Artíhur
Dilion varð síðar 16. greíf-
inn af Castello Gallan og
frændi hans sat n.ýlega sem
fjármállariáðherra í Banda-
ríkjunum og hefur mikinn
hxig á því að sjá þetta gamla
hús.
1 þessu húsi bjó líka Jónas
Hallgrímsson skáld veturinn
1841 til 1842 og nú eru bom-
ar veitingar fram í þessuhúsi
í Árbæjarsafni.
Kannski efast Lárus um
flutning þessara húsa og viH
nú varðveita þrjár götur í
Reykjavik í núverandi ásig-
komulagi frá sögulegu sjón-
armiði.
Fyrst ber að nefna Vesta-r-
og
þar1 sézt hvemig steipsiáiÓDnam-
ir frá þilskipaöldinim og síð-
ar togaraöldinni byggðu hús
sín og mé lesa út Gr þessum
byggingum sveifiktr í vel-
gengni þessara éra.
Þá vBl Láms varðveita
Grettisgðtuna en þar söást
bústaðir reyfeviskra sjómanna
á f5mfi hluta þessarar aldar
og loiks ber að vanðveita
Tjarnargötena, eaa þarl>j6em-
vite á sfiyrsta árategwm aMar-
innar.
A öftastu síðu visum við
svo á mjmdir og&eteaii'boffla-
mn
Vilja Bandaríkin forðast
ao rjúfa lofthelgi Kína?
2145 bandarískar flugvélar skotnar niður
Loftpúbaskipið er
væntanlegt 15. ág.
Eins og áður hefur komið
fram í fréttum á'kváðu
nokkrir aðilar hér á landi
fyrir nokkru að fá hingað
til lands laftpúðaskip til
reynslu við íslenzkar að-
stæður hálfsmánaðar til
þriggija vikna tíma. Er nú á-
kve’ðið að skipið ketnur til
Sósíalistafélag Reykjavíkur:
Skemmtiferð í Þjérsárdal
Sósíalistafélag Reykjavíkur efnir tiOL skemmtiierðar í Þjórsárdal
sunnudaginn 13. ágúst n.k. Skoðaðir verða helztu merkisstaðir í daln-
um. Fararstjóri Bjöm Þorsteinsson sagnfræðingur.
Félagar eru hvattir til að taka þátt í ferðinni og tilkynna þátttöku
sína hið allra fyrs'ta til skrifstofu félagsins, sími 17510. Skrifsfofan
er opin frá kl. 4—7 alla virka dága.
landsins 15. Sgúst n.k. og þá
til Vestmannaeyja.
Loftpúðaskip það sem hingáð
kemur er a£ gerðinni SRN 6 og
er það ætlað til fólksflutninga,
þótt taka megi úr því sæti og
flytja í því vörur, ef svo þer við.
Tekur skipið 38 farþega. Fram-
leiðandi þessarar tegundar loft-
púðaskipa er British Hoverkraft
Corporation í Bretlandi en Vél-
smiðja Njarðvikiur hefur umboð
fyrir það fyrirtæki hér á landi.
Eins og áður segir kemur loft-
púðaskipið fyrst til Vestmanna-
eyja og mun það íyrst notáð
þar í viku til 10 daga í förum
mili Eyja og lands. Fer það m.a.
til Þorlákshafnar, Selfoss og
væntanlega einnig austur til
Hafnar í Hornafirði.
Frá Vestmannaeyjum kemur
skipið hingað til Reykjavíkur og
mun ganga milli Reykjavíkur og
Akraness þann tíma sem eftir
er en alls verður það 20 daga
hér á landi.
Það er ríkið, Vestmannaeyja-
kaupstaður og Akraneskaupstað-
ur sem standa að þessari til-
r,aun en Hjálmar Bárðarson
mun steipulegg ja hana.
^ H ANOI 5 ág. NTB—AFP — Töl-
ur urn bandarískar flugvélar sem
skotnar hafa verið niður yflr
einstökum hénuðum i Norður-
Víetnam benda tfl að bandarísfci
flugherinrv forðist vitandi vits
að gera árásir í þeim hénuðum,
sem liggja nálægt kínversku
landamærunum.
Samkvæmt tölum sem birtar
eru í dag í málgagni hersins í
Norður-Vietnam hafia mikilu
fleiri bandarísíkar flugvélar ver-
ið skotnar niður yfir hénuðunum
norðaustur afi Hanoi enn lengra
vestur með fnam kínversku landa-
mærunum. Blaðdð heldur þvi
fram að alls hafi 2145 bandarísk-
ar flugvélar verið skotnar nið-
ur frá 5. ágúst 1964.
Fréttamenn í Hanoi telja þó
að aðrar orsakir geti legið til
þess að eikfci fleiri bandarístear
flugvólar hafi verið sikotnar nið-
ur yfir héruðunum nálæfft kín-
vefsku landamærunum en raun
ber vitni. Benda þeir á að til-
2090 farþegar
með Föxunum
á föstudaginn
Á föstudginn fluttu flugvélar
Flugfélags íslands fleiri farþega
en nokkru sinni áður á einum
degi, eða liðlega 2000. í innan
landsflugi voru fluttir 1645 far
þegar, þar af 1000 til Vest-
mannaeyja í 25 ferðum. í milli-
landaflugi voru farþegar með
Föxumun 350.
á iðjwver séu í fjalla-
héruðum þessum og auk þess
eigi Bandaríkj amenn þar örð-
ugt um vik að finna og bjarga
öugmönnum úr niðurskotnum
flugvélum. Bn engn að síður
litur út fyrir að Bandarífcjamenn
vilji komasit hjé því að banda-
rískar flugvélar rjúfi kínverska
lofitíhedgi, segir í firéttinni.
! Þyrla notnð til
I löggæzlu á landi
Nú um verzlunarmanna-
helgina verður þyrla í
j fyrsta sinn tekin í notkun
j við löggæzlu á landi. Er
það þyrla landhelgisgæzl-
• unnar sem notuð verður og
; flugmaður er Bjöm Jóns-
: son en lögreglan í Reykja-
! vík og ríkislögreglan munu
■ nota hana í sameiningu.
Hlutverk þyrlunnar verð-
5 ur einkurp þríþætt. í fyrsta
j lagi verður hún notuð til
! þess að fylgjast með um-
ferðinni úti á þjóðvegun-
■ um. í öðru lagi verður hún
j ætíð til reiðu til sjúkra-
j flutninga i slysatilfellum.
Og í þriðja lagi mun hún
flytja lögreglumenn milli
■ staða, ef á þarf að halda.
Þyrlan átti að fara í
j fyrstu eftirlitsferðina kl.
: 14.20 í gær og ætlaði lög-
• reglustjórinn í Reykjavík
■ að vera með í þeirri ferð.
V