Þjóðviljinn - 22.11.1967, Side 5

Snjókarfínn okhar
Nýtt íslenzlct barnalerlcrit
frumsýnfl- í Iðno
k Leikfélag Reykjavíkur frum-i
sýndi á sunnudag nýtt íslenzkt?
barnaleikrit: Snjókarlinn okkar>,'
eftir Odd B jörnsson. Leifur j
Þórarinsson hefur gert tónlíst!
við leikritið, Bryndís Schram '
samdi dansa og Eyvindur Er-
lendsson setur það á svið, og |
er þetta fyrsta verkefnið, sem1
hann stjórnar fyrir LR.
•k Eyvindur hefur einnig gert
tjöld og búninga, sem setja sér-
staklega ævnntýralegan heildar-
blæ á sýninguna. Leikritinu
var vel tekið og aðstandendur
sýningarinnar hylltir lengi f
leikslokin.
1 sýningarsikrá segir svo um
leikritið: „Leikritið um Snjó-
karlinn okkar á sér skritna til-
urðarsögu- 1 ftrcra bjuggu
nokkur böm úr Myndlistarskól-
anum í Reykjavák til leikmynd-
ir fyrir bama-leifcritið Kubö og
Stubb. Þessi tilraun þótti tak-
ast harila vel og fæddi af sér
hugmynd, að fá börn til að
leggja meira af í k'ik-
sýningu fyrir yngstu ieikihús-
gestina. I»ví settust nókikur
börn niður, — þau oru líka
| nomendur í Myndlislar.sikólan-
j um í Reykjovík — og færðu á
jpappír ýmislegt sem þeim
vmyndi þykja skemmtilegt að
sjá á sviði. — Síöan var feng-
jfnn til Oddur Björnsson að
-winna úr hpgmynduim bam-
aínna og gera úr þeim sviðs-
heeft verk. Þannig varð Snjó-
karlinn okkar til í mörgum
LeiBarabók segir tii am nauB-
synlegt eftirlit bifreiða
Umboð Ford-bifreiða. Sveinn
Egilsson h.fi hefur tekið upp
eftirtektarvert nýmæli í sam-
bandi við eftirlitsþjónustu á
bifreiðum frá fyrirtækinu, en
það er leiðarbók sem það læt-
ur bifreiðakaupendum í té um
leið og bifreiðin er afhent.
-3>
Hægri akstur
kynntur
Námsstjórinn á SuðurlancU og
Kennarafélag Suðurlands stóðu.
fyTÍr kenTiaranámskeiði, som
haldið var í barnaskóla Selfoss,
dagana 4., 5. og (i. nóvember.
Aðalleiðbeinandi á námskeið-
inu var Sigurþór Þorgilsson
kennari við Miðbæjarskólann í
■Reykjavík. Auk hans fluttu er-
indi Jóna§ Pálsson sálfræðingur
og Gestur Þorgrímsson.
Flestir barnakennaranna af
Suðurlandsundirlendinu sóttu
námskeiðið óg hafa þeir mikinn
hug á, að halda þessari starf-
semi áfram næsta haust.
Ný skáldsaga eft-
ir Oddnýju GuS-
mundsdóttur
Leiðbeinir bókin \nn eílirlit
bifreitðarinnar á 50.000 km
við 1(X)0 km akstur og lýkúr
akstiwstima, en eftirlitið hefst
við 510 þús. km, og nær yfir
11 skoðanir. 5000 km skoðan-
ir taka 2'A klsl. og eru þó yí-
irfarin 34 atriði, en lo þús.
km skoðunin tekur 5 klst. og
þá enu yfirfarin 28 afriði.
Innifalið í skoðununum er m.a.
olíuskipting á vél, smurning
á umiirvagni, slillingar, hrei’ns-
ai>ij' o.Sifrv.
Með þessu móti er ávallt
hægt að iylgjnist með ástandi
bifreiðarinnar og t.d. við ond-
iirsölu hægt að rekja íeril
Ixmnar frá fyrstu tíð. Ætti
slíkt að tryggja báðum aðilum
sanngjörn viðskipti.
Ekki ö að þ»rfa annaið eft-
irllt en fram er tekið i leiða-
Ixikinni. Fyrir bifreiðaeigend-
ur sem aka að jafnaði 1000 km
á mánuði eða 12 þús km. á
ári, eins og algengt er hjá
einkabílaeigendum, má ]>á gera
ráð fyrir 1500—2000 króna
kostnaði á ári fyrir 2—3 skoð-
nnir. Slíkt viðhald ætti að
nægja til viðhalds á bifreið-
unum íyrstu 2—3 árin, en með
reglulegu eflirliti má koma í
veg íyrir bilanir og lækka
þannig til muna viðgerðakostn-
að.
Eftirlitið er unnið á sér-
byggðri lyflu, sem þannig er
útbúin, að hægt er að vinna
samlímis við undirvagn og vél
og ílýtir það verkinu mikið.
Stjórnnndi eftlrlitsþjónustúnn-
ar hjá Sveini Egiissyni h.f. er
Björn Steffensen bifvélavirkja-
meistari.
Oddný Guðnumdsdóttir.
Út er komin hjá Lciftri ný
skáldsaga eftir Oddnýu Guö-
mundsdóttur, sem nefnist Skuld.
Skáldsaga þessi er samin fyrir
.nókkrum árum, en áöur hefur
höfundur getið sér gott orð
fyrir skáldsögur sínar og smá-
sögur.
Skáldsagan „Skuld“ er 351
bls., prentuð f Leiftri.
Þing Farmanna-
og fiskimanna-
sambands íslands
23. þing Farmanna- og fiski-
mannasambands íslands verður
sett í samkomusal Slysavarna-
félagsins í húsi þess við Granda-
garð íimmtudaginn 23. nóvember
kl. l<j f.h.
Sambandið varð 30 ára á
]>essu ári, og verður ]>eirra tíina-
móta minozt viö setningu þings-
ins. Forseti sambandsins Guð-
mundur H. Oddsson setin: þing-
ið með ræðu, viðstaddir verða
í)uk fulltrúa frá öllum aðildar-
félögum sambandsins, sem eru
15, ýmsir gestir.
Á þinginu veirða raedri ýms
hagsmunamál sjómanna, og verð-
ur þeirra getið síðar.
„Einn tveir, einn tvcir — og áfram gakk- Leggjum af stað út í geim. Vinstri liægri, vinstri hægri og vel
iicim“, syngja þau máninn, krakkarnir og Snjókarlinn á leið um geiminn til sólarinnar.
takt. Löng verður leiöin
uppköstum og síöustu gcrðir
hans orðnari t'il mcð somvinnu
við leikstjóra . .
★
Þessi tilraun liefur tekiztvel,
eins og sjá má á sviði Iðnó, en
leikritið er byggt úr- röð af
skcmmtilegum hugmyndum og
liefur liöíunrii og leikstjóra
tokizt vel að halda hinum
barnalega anda í sýningunni.
Þá er tónlist Leifs Þórarinsson-
ar mjög áhrifarík á sama hátt.
Þó koma íyrir atriði sem eru
nokkuð langdregin, a.m.k. fyr-
ir yngstu og elztu úhorfend-
urna.
Lcikurinn er mjög góður og
það cr furðulegt hvað vol hef-
ur tekizt aö æfa tx'irnin Sig-
rúnu Björnsdóttur og Gunnar
Borgarsson, en þau leika alveg
ljómandi vel.
Kjartan Ragnarsson lék snjó-
karlinn ákaflega skemmtilega,
Sigurður Kai-lsson var ábúöar-
mikill máni og Emilía Jónas-
dóttir lék fjósakonuna. Þórunn
Sigurðardóttir og Soffía G. Jak-
ol>sdóttir voru hressir cg fjör-
miklir prakkarar og ógnvæn-
legir Marz og Merkúr.
Guðjón Ingi Sigurðsson og
Daníel Williamsson léku Júpít-
er og gerðu þessum kostulega
karlfugl, sem hefur tvoliausa,
fjórar hcndur og fætur skýr
skil.
Jónína M. Ólafsdóttir 3ék
Síríus ágællega. Sama er að
segja um Stefaníu Sveinbjarn-
ardóttur, sem lék fulltrúa sól-
arinnar. og Guðrún Ásmunds-
dóttir og Karl Gudmundsson
skiluðu litlum hlutverkum for-
eldra barnanna, edns og beirra
var von og vísa með sóma.
Bryndís Schram hefur samið
dansa í leikritið og farizt það
vel. En dansamir hafa ekki
varið nógu vel æfðir ©g fleira
smávegis gekk úr skordum á
frumsýningunni, en svo und-
arlega brá við að það var engu
líkara en þetta ætti að vera
svona — enda er það áreið-
anilega í meira samraemi við
hinn barnalega anda í verkipu,
en vélræn fullkomnunarstefna.
i- M. J.
Haukur Helgason:
i
i
i
Að fyigja pundinu?
Gengiívbreyting sterlings-
pundsins hefur að sjálfsögðu
víðtiæk úhrif hér ú 3andi. Um
það bil þriðjungur af útflutn-
ingsverzlun • okkar er við
Bi-eta og aðrar þær þjóðir,
sem lækkað hafa gengi í sam-
ræmi við lækkun pundsins.
Ýmsir menn slá því föstu,
áð okkur Islendingum beri að
fylgja Bretum, að ekki verði
hjá þvi komizt að krónan
fylgi pundinu. Slík fyilgispekt
sé einskonar náttúrulögmál.
Hér er um að ræða bæði
aumlegan og hættulegan mis-
skilning. Við verðum auðvitað
að hafa í huga, að tveir
þriðju hlutar af utanríkisvið-
skiptum okkar eru við lönd,
sem ekki hafa breytt gengi
sínu til samræmis við lækkun
pundsins. Ameríkuríkin, Efna-
hagsbandalagsríkin (Vestur-
Þýzkaland Frakkland, ítalía,
Belgía, Holland og Luxem-
burg), Fríverzlunarbandalags-
ríkln Svíþjóð, Noregur og
Finnland, Japan og sósíalist-
isku ríkin hafá ekki breytt
sínu g engi.
Ef við látum krónuna fylgja
pundinu þá erum við um Ieið
að framkvæma gcngislækkun
gagnvart þessuni ríkjum, geng-
isla'kkun sem mun að meðal-
tali nema 10-12%, ef miðað er
við heildarviðskipti.
Núverandi ríkiss,tjórn hefur
setið að völdum frá því 1960.
Allt fram á síðasta ár lék
* allt í iyndi fyrir hana. Sjáv-
arafttnn jókst ár frá áxi og
I
verðlag á afurðum okkar
hækkaði einnig ár frá ári.
Ef efnalhagsstefna þessarar
ríkisstjórnar hefði verið rétt
þá væri nú blómlegt um að
litast í efnahagsmálum þjóð-
arinnar. Eins og við sósíalist-
ar og Alþýðutiandalagsmenn
bentum á þegar í upphafi þá
var efnahagsstefnan röng.
Því er það að ástandið í
dag er eins og allir vita mjög
alvarlegt: hraðfrystihúsin eru[
öll að stöðva rekstur sinn,
bolfiskflotinn er að drabbast
niður, togararnir, þessir fáu
sem eftir eru, eru úreltir, svo
nokkur þýðinganmikil dæmi
séu nefnd, að ekki sé minnzt
á kjaraskerðingu þá, sem fyr-
irhuguð vár — áður en Bret-
ar lækkuðu sitt pund.
Afloiðingin af stjórnar-
stefnu undanfarinna "-8 ára
er sú, að krónan hefur raun-
verulega failið. Gengislækkun
krónunnar sem er á næsta
Ieiti er fyrst »g fremst sök
núverandi ríkisstjórnar.
Hinsvegar er vitað að for-
sætisráðlierrann, dr. Bjarni
Benediktsson, og förunautar
hans munu segja við þjóðina:
Vegna aðgerða Breta yerðum
við Islendingar að lækka okk-
ar krónu.
Á þessu stigi málsins ætla
ég ekki að segja neitt um
hversu mikilkn breytinga er
þörf á gengi krónunnar. Til
þess skortir mig margvísleg-
ar upplýsingar. En ég vil
hafna þeirri skoðun að við
eigum að líta á það sem fast
náttúrulögmál að fyilgja pund-
inu.
\ v J
Mér finnst margt bendn til
þess að við ættum aö huga vel
að aögerðum Dana, semlækk-
uðu sitt gengi um 7.9%. Þeir
hafa haft viðslcipti við Bret-
land í svipuðu hlutfalli og við
íslendingar. Svínakjötið 'þeirra
og eggin samsvara síldanmjöl-
inu og síldarlýsinu, sem við
flytjum til Bretlands.
Nh gengur það • f jöliumim
hærra að ríkisstjórn Bjarna
Benediktssonar ætli að lækka
gengið um 25-30%. Ef slík
hrikaieg gengislækkun ælti
sér stað, þá felst í henni við-
nrkenning ríkisstjórnarinnar á
vangetu sinni til að stjórna
þessu landi.
Hugum að hvernig nokkrar
aðrar þjóðir hafa snúizt við
lækkun pundsins:
Norðmenn og Svíar Isekka
ekki sitt gengi. Danir lækka
um helming af gengisbréyt-
ingu pundsins. Spánverjar og
jýmsar aörar þjóðir lækka sín
gengi i sama mæli og Bretar,
um 14.3%. Ef íslenzka krón-
an verður ilæklcuð eins og að
ofan segir, þá erum við að
lækka okkar krónu tvisvar
sinnum meir en nokkur önn-
ur þjóð í allri veröldmni. Með
vænfcanlegri ræðu Bjama
Benediktssonar um hina fyrir-
huguðu gengisbreylingu mun
hann því gerast dómari yfir
eigin stjórn sinni á þessu
landi. Og sá dómur sem harm
kveður upp er á þá leið, að í
efnahagsmálum hafi engri
stjórn i hciminum tekizt ver
að stjóma sinu eigin landi.
Hið mikilvægasta í sam-
bandi við gengisfellingu hef-
ur alltaf verið og mun alltaf
verða spurningin um hvernig
slaðið er að þeirri fram-
kvæmd.
Þýðingarmestu þættimir eru
eftirfarandi:
a) hver verður þróun’ verð-
Ja’gsmálanna?
b) hver verður þróun fjárfest-
inga í sambandi við vænt-
anlegar verðsveiflur?
c) verður gengislækkunin not-
uð scm tæki til að st.órauka
tekjur ríkissjóðs?
d) og síðast en ekki sízt:
vcrður gengislækkunin
framkvæmd í samvinnu og
samstarfi við Iaunþega-
samtökin eða verður geng-
islækkunin notuð sem tæki-
færi til að skerða enn
frekar lífskjör allra laun-
þega landsins?
Þess er að vænta, að laun-
þegasamtökin hafi fulla gát á
þróun mála. Slík er reynsla
þeirra af athöfnum núverandi
ríkisstjómar. H.H.
I
\ 4