Þjóðviljinn - 30.04.1968, Blaðsíða 3

m
Þríðrjuntejgulr 30- apml 1968 — ÞJÖÐVmHSTN — SÍÐA J
Stórsigur nýnazista í fylkis-
kosningum í V-Þýzkalandi
hlutu tæp 10% atkvæða í Baden-Wurttemberg
STUTTGART 28/4 — Nýnazistaflokkurinn NDP vann mik-
inn sigur í kosningum til fylkisþingsins í Baden-Wiirttem-
berg í gær. NDP fékk 9,8% atkvæða og 12 þingmenn, en
fékk í síðustu kosningum 2,2% og engan mann. Sósíal-
demókratar biðu mikið afhroð í kosningunum, hloitu að-
eins 29% atkvæða en höfðu 37,3%.
Þar með hefur þjóðernissinna-
fflokkurirm NDP Motið þing-
sæti á sjö fylkisþingum og ekk-
ert virðist nú geta komið í veg
fyrir að hann fái allmörg þing-
saeti — allt að 5ft — í kpsning-
um til sambandsþingsiná, sem
fram eiga að fara á næsta ári.
Flokkurinn boðar harðvítuga
þjóðemisstefnu, breytingar i á
landa<mærum Þýzkalands, and-
kommúnisma og sitthvað fleira
— og það er til þess tekið að í
þrjátíu manna stjóm bans eru
22 fyrrverandi nazi'star.
Sósíaldemókratar misstu tíu
þingsæti í Baden-Wurttemberg,
en þeir hafa hvarvetna farið
halloka í kosningvm siðan þeir
tóku upp stjómarsamstarf við
Gligoric hefur
befur gegn Tal
BELGRAD: f fyrri viku hófst
einvígi sovézka stórmeistarans
Tals og júgóslavneska stórmeist-
arans Gldgoiric um rétt til að
halda áfram 'keppni um heims-
meistaratign. Tveim skákum er
nú lokið. Gligoric vann fyrstú
skákina en önnur skákin varð
jafntefli. Áður er lokið einu
slíku einví'gi — milli þeirra
Spasskís og Gellers og vann
Spasskí með a/llfniktum ytfir-
burðum.
kristilega demókrata, sem unnu
aftur á móti eitt þingsæti þrátt
fyrir atkvæðatap. Stjómarand-
stöðuflokkurinn.1 Frjálsir demó-
kratar má allvel una sínum hag
— hann bætti við sig tæplega 1
prósent atkvæða, fékk 14,4%
atkvæða og 18 þingmenn. Nýr
flokkur, Vinstri lýðræðisflokk-
urinn, fékk rúmlega 2%. en
% atkvæða þarf til að fá að
ka þátt í úthlutun þingsæta.
Foringjair sósíaldemókrata og
kristilegra tetjá að viðbrögð al-
mennings við stúdentaóeirðunum
nú um páskana hafi tryggt ný-
nazistum þennan mikla sigur.
Kiesinger forsætisráðherra kvað
þennan sigur skaða samskipti
Vestuir-Þýzkalands við önnur
ríki, en þar hefðu menn miklar
áhyggjur af nazisku eðli NDP.
Foringi nýnazista, Adolf von
Thadden, vill hinsvegar ekki
fallast á þá skoðun, að ótti
manna við stúdentaóeirðimar
Forsetakosningar í Bandaríkjunum:
Humphrey og Rocke-
feller í framboði
Ókyrrð í Saigon á
stjórnmálavettvangi
SAIGON 29/4 — Öháðir þing-
menn í Suður-Vietnam hafa
krafizt breytingar á stjórninni
vegna spillingar í embættis-
mannakerfinu, og verklýðsfélög
í landinu hafa lagt til að allt er-
lent herlið verði á brott úr land-
inu. Enn hefur ekki verið sam-
ið um fundarstað fyrir samn-
ingaviðræður ,um Vietnam,
Um 47 þinigmenn í Saigon
héldu í tvær stundir uppi kapp-
ræðum um nauðsyn þess að
breyta gtjóm landsins um leið
og þeir héldu fram ásökunum
um spillin'gu innan stjómarkerf-
isins. Eftir æsileg orðaskipti var
umræðu frestað.
Verklýðssamtök í Suð,ur-Viet-
nam, sem .njóta fjárhagslegs
íslenzkir þjóðbúningar
Framhald af 10. síðu.
að neins konar „nýjum þjóðbún-
inigi“, heldur beri að varðveita
þau megineinkenni sem prýtt
hafa íslenzka kvepibúninga á
síðustu öldum, en athuga beri
hvort nauðsynlegt sé að aðlagá
þá að einhverju leyti nýjum
klæðnaðarkröfum og félagshátt-
um. Aðeins með því móti verði
hægt að varðveita þá sem sanna
þjóðbúninga og auka notkun
þeirra meðal ungra kvenma.
Aðalumræður í nefndinni hafa
Adolf hinn nýi
hafi fært flokki hans mörg ný
atkvaeði. Hann bendir á það,
að sboðanajkömnun sem fram fór
fyrir fjómm vikum, hafi bent
til þess að 8% kjósenda ætluðu
að greiða flokki hans atkvæði.
Mörg hundruð manna söfnuð-
ust í gærkvöld saman úti fyrir
þinghúsbyggingunni í Stuttgart
undir spjöldum þar sem var
letrað — 10% nazistar — þvílík
hneisa!
Fyrsti maí
Framhald af 1. síðu.
fyrrasumar um borð í Birtimgi
aðsíldveiðum í Duimtosihafi. Kvdk-
myndarhöfumdurinn heitiir Jó-
hanto Níelsscun og er búsettur á
Neskaupstað.
Ávarp mun flytja á samikom-
uirmii öm Scheving, formaður
Verklýðsfélags Norðfiirðinga. Þar
mun hanin víkja að kröfunni um
fulla visitölu á laun, mainnsæm-
andi líf fyrir dagvinnutekjur,
fordæmingu strfðsins í Vietinaim,
úrsögn Islands ’ír Atlanzhafs-
bandalaginu og að herinn verði
burt úr landimu.
Þá verða seld merki daigsins.
Borgrarnes
Verkalýðsfélag Borgamess
genigst að venju fyrir hátíðahöld-
um 1. maí. Að bessu sinni hefj-
ast hátíðahöldin kl. 15,00 með
kvifemyindasýninigu fyriir böm
ininan 14 ára aldurs, og er að-
gainigur ókeypis.
Kl. 20,30 verður svo kvöldvaka
í samkomuhúsinu. Snorri Þor-
steinsson kennari í Bifröst flyt-
ur þar ræðu, Gunnar Eyjóifsson
og Bessd Bja,mason skemmta,
Jón Hjairbar les upp og Magn-
ús Jónsson syinigur einsöng. Að
loknuim þessum sikemmitiaitriðum
leikur hljómsveitin Kátir fé-
lagar fyrir dansi. *
síðan snúizt um það hvaða leið
sé vænlegust að því marki. Hafa
komið fram ýmsar skoðanir í
því efni en tvær þó helztar.
Sú fyrri er um hugmyndasam-
keppni, sem þó sé markað all-
þröngt svið í útboði og fylgt
eftir með staðgóðum upplýsing-
um um sögu búninganna og
gerð á ýmisum tímum. Hin skoð-
unin sem aðrir nefndiarmenn
fylgdu er sú að samkeppni sé
óþörf og geti jafnvel verið var-
hugaverð. Hafa talsmenn henn-
ar bent á að auk þeirra bún-
iniga sem enn eru notaðir séu
til ýmsar fagrar og nothæfar
búningagerðir frá 18. og 19. öld
og því liggi beinast við að efla
áhuga fyrir notkun þeirra með
kynningarstarfsemi. Telja þeir
að e.t.v. rnegi gera smávægileg-
ar breytingar á jæssum búning-
um.
Er talið nauðsynlegt að koma
á fót fastri upplýsin'gamiðstöð
um allt sem þjóðbúningann
varðar, svo sem efni, snið,
saum, og kvensilfuE. og hefur
verið bent á verzlunina íslenzk-
an heimilisiðnað sem a>skilegan
vettvang sliks leiðbeinimgar-
starfs.
stuðnings hinna afturhaldssömu
bandarísku verklýðsiélagg, lýstu
þeirri tillögu sinni í dag, að her-
menn og sjálfboðaliðar frá Norð-
ur-Vietnúm héldu heim og hætt
yrði vopnasendimgum þaðan og
að erlendir herir sem berjast
með Saigonstjómmni verði einn-
ig látnir fara úr landi. í sam-
þykkt samtakanna segir, að
samningaviðræður við' kommún-
ista muni binda endi á striðið
og leggja grundvöU að friði á
grundvelli mannsæmandi til-
veru. Þar er og lagt til, að báð-
ir landshlutar verði sjálfstæðar
einingar undir eftirliti Samein-
uðu þjóðanma, sem síðam láti
þar f’ara fram þjóðaratkvæða-
greiðslu um framtíð landsins og
sameiningu þess.
í Saigon hafa menn enn haft
viðbúmað gegn sókn skæruliða
í borginni, en Lewis Walt, hers-
höfðingi, sem er næstæðstur
yíirmaður bandaríska land-
göniguliðsins í Suður-Vietnam,
hefur varað við því, að ef von
sé á árás, þá verði hún gerð
nyrzt í landinu, þar sem aðflutn-
imgpleiðir að norðan eru
skemmstar. Um, helgima gerðu
Band-aríkjamenn miklar loftárás-
ir á Norður-Vietnam, og segjast
hafa misst tvær flugvélar.
Hjartaþegi
Framhald af 1. síðu.
yfiriýsimgu frá stjóm sjúkrahúss-
ins starfaði æðiakenfi hans með
eðili’legum hætti. Hiusvegar segir
þar að menn hafi ástæðu til að
óttast ura starfsemi heila sjúk-
limgsins — hann hefur, þegar
síðast fréttist, enn ekki komizt
til meðvitundar.
Roblain er sjöundd hjartaiþegi
í heirpi, og sá elzti sem þessi
aðgerð hefur verið gerð á. Hann
þjáðist af h jartasj úkdómi sem
hefði án efa leitt hann til dauða
innan skamms. Aðeins einn
hjartaþegi hefur til þessa lifað
aðgerðina af, Blaiberg tannilaekn-
ir í HöWðatoarg.
Hrinti dreng
framaf bryggj-
unni í Eyjum
í gær var þriggja ára dreng i
Véstmamnaeyjum naunnlega bjarg-
að frá drukiknun eftir að sjö ára
leikfélagi hans hafði hrint hon-
um. fram af bryggjunni.
Drenigimir voru að leiik frammi
á Básskersbryggju er þettagerð-
ist um miðjan daig í gær, en
menn sem voru staddir uppi við
Fiskiðju sáu hvað gerðist og
bru’gðu sikjótt við. Einn þeirra,
Stefán Runólfsson, snairaði sér
upp í bil siinn og ók niður á
bryggju; hann stakk sér í sjóinn
og háfðd náð drenignum upp er
himilr mennirndr koffiu. Varð
hvorugum þeirra meint af volk-
inu.
Washington, New York 29/4.
Herbert Humprey varaforseti til-
kynnti á laugardag að hann
myndi gefa kost á sér til fram-
boðs í forsetakosningunum. Hann
er talinn hafa allgóða möguleika
á að verða valinn frambjóðenda-
efni demókrata,
•k
Humprey hefur ætíð stutt John-
son fbrseta í Vietnam, og notaði
tækifærið er hann tilkynnti um
framiboð sitt til að veitast að
þedm Robrert Kennedy og Eug-
ene MeCarthy fyrir andstöðu
þeirra við stefnu forsetans.
Humprey hefur fengið loforð fyr-
ir stuðningi foringja verkalýðs-
sam'bandsins AFL-CIO, margra
bissnesmanha og suðurrikjademó-
kratar eru taldir honum hlið-
hollir vegna fjandsikapar hans
við Robert Kennedy. Stuðnings-
menn Humpreys telja honum vis
800 atkvæði þegar við fyrstu at-
kvæðagreiðslu á flokksþiT>igi, en
það eru helmingi fleiri en þeir
McCarthy og Kennedy geti feng-
ið við prófkosningar.
1 Massachuttes fara fralm próf-
kosningar á morgun, en þar er
aðeins einn maður f kjöri fyrir
hvern fflokk — McCartby fyrir
demókrata og Volpe ríkisstjóri
fyrir repúblikona, munu þeir því
íá kjörmenn fylkisins. Skoðana-
könnun bendir ihnsvegar til bess
að Robert Kennedy njóti mest
fylgis meðal demókrata í Indi-
ana — hann hafði þar 39 pró-
sent en Humprey 33. Kennedy er
sagður hafa fýlgi fimm af hverj-
um sex blökkumönnum £ fylk-
inu.
Ur herbúðum repúbdikana ber-
ast þær fréttir að Neilson Rocke-
feller ætli að taka þátt í barátt-
unni um að verða forsetaefni og
muni hann tílkynna bað opin-
berlega á morgun. Hann er sagð-
ur hafa erfitt verkefni að glíma
við þar eð Nixon, fyrrum vara-
forseti hefur verið einn um hit-
una svo tíl í kosningatoaráttunni
til bessa.
Akvörðun tekin um ulþjóð-
legu ráðstefnu kommúnistu
BÚDAPEST 29/4 — Alþjóðleg
ráðstefna kommúti istaflokka, sem
lengi hefur verdð í bdgerð verður
haidin í Moskvu og hef&t 25.
nóvember í haust, að þvi er til-
kynint var í opinberri yfirlýsingu
frá undirbúningsfundi sem hefur
farið fram í Búdapest síðustu
daga.
rAll’ir ko»mimiúndsta:' og vérk--'
lýðsflokkar voru hvattir til þátt-
töku í ráðsteflnunni. Talsmaður
ítaílska kommún istafiokksi ns
ságðTví8' 'föSftáinerah ‘1 dag/áð f
Búdapest hefðu menn .komdzt að
þeirri mdðuirstöðu að hafa ráð-
steflnuna í Moskvu edns „opna"
og hægt værd. I yfirilýsinigunni er
mörlcuð sú steflna að sjádfsá-
kvörðunarréttur fflokka sé við-
urkenndur þótt það sé aesikil&gt
að fá fram samræmingu viðhorfa
á mörgum sviðum.
Fulltrúar 55 kommúnista-
flokka rituðu undir sambykkt
undirbúninigsfundafins. Talið er
að adls 88 flökkum hafi -yjsmS
boðið að senda fuUtruá & ' fáo-
stefnuna í Mo&kvu, bar á meðal
kommúnistaflokki Kína ogýtms-
ypi, öðrum flokkum sem.'íhaía.
lýst sig andvíga sdíku ráðstefnu-
haldi. Hvorki Rúmenar né Júffó-
slavar sendu fulltrúa til undir-
búnin gsfundarinis.
VELJUM ÍSLENZKT
ÍSLENZKAN IÐNAÐ
að ef sérhver Islendingur kaupir
innlendar iðnaðarvörur fyrir kr.
1000 í staðinn fyrir erlendar, þá
skapast við það atvinna fyrir 300
manns í iðnaðinum.
Með þvi að kaupa íslenzkar
iðnaðarvörur stuðlið þér að
atvinnuöryggi og aukinni
velmegun í landinu.
1
ástmar
/í/é/ Ffi 40 UFÆM Hl/ER S/ÐASTUF/
NÚ MA ENGINN GLEYMA AÐ ENDURNÝJA
DREGIDÍ1FL0KKI
UM 300 STORVINNINGA
IBUÐ
1MILLJÓN
7BÍLA
MíÐAR ER KUNNA AÐ LOSNA
VERÐASELDIR
EFTIR HÁDEGI
dráttardag
Sóœnftu (JuuicngáfYtcr - ódýnwUi happdwelUÓ
í
i