Þjóðviljinn - 24.11.1968, Blaðsíða 2

2 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN — Sunnudagur 24. nówemlber 1968.
• Allra síöasta sýning á skemmtun Leikfélags Reykjavikur: Þeg
ar amma var ung verður haldin annað kvöld, mánudag, kl. 9 í
Austurbæjarbfói, en scx miðnætursýningar hafa verið haldnar
fyrir fullu húsi. A skemmtuninni koma fram 40—50 landskunnir
skemmtikraftar og rennur allur ágóði af sýningunni í húsbygg-
ingarsjóð Leikfélagsins. Myndin er af Ingu Þórðardóttur og Vil-
helm Norðfjörð í einu atriði sýnignarinnar.
ÆFR
Þriðjudaginn 26. nóv.
kl. 8,30 heldur áfram
lesbrimgur um
Kommúnista-
ávarpið
í Tjamargö'tu 20.
☆ ☆ ☆
Leiðbeiniandi verður:
Runólfur
Björnsson
☆ ☆ ☆
Nýir félagar eru sér-
staklega hvattir til að
fjölmenna.
Til SÖIU
Réttur frá upphafi, 50 árgangar,
13 bækur í vönduðu bandi.
Upplýsingar í síma 12051 Akureyri.
Bílakaup —
bílas/a — bílaskiptí
Engar hækkanir á notuðum bifreiðum. —
Fallvölt króna er bezt varðveitt í eigulegri
bifreið. — Gerið góð kaup strax í dag. —
Mikið úrval nýlegra og notaðra bifreiða. —
Verð við allra hiæfi — Bílar við allra hæfi. —
Kjör við allra hæfi.
BÍLAKAUP
Skúlagötu 55 við Rauðará. Sími 15 8 12.
Ræða Karls
á alþingi
Framhald aif 12. síðu.
unidirbúninigsráðstöfunum sínum.
Á góðu tímunium hafði stjóm-
in heimilað innflytjendum að
taika sér lán eriendis til stkamms
tíma fvrir vörukaupum sínum.
Þessi kaup gátu haldiið áfram,
þrátt fyrir versoaindi gjaldeyris-
stöðu og gerðu það líka. Ein fyr-
ir iausmiæilgi stjómarinnar og
blaður uim. það, hvað til stæði
fannst sumum innfiytjendanna nú
ekki ráðlegt að selja vöru sína
á gildandi verðlagi í landinu,
heldur vildu þedr fá fyrir hana
það verð, sem. koma mundi þeg-
ar stjómin væri búin að giera
bragð úr sínum boðorðum. Kaiffi-
heildsallar og einhverjir fleiri úr
þeirri stétt hófu því verkfall á
alla kaffisölu og a. m. k. tvær
eða þrjár aðrar vörutegundir
drógust inn í þetta verkfa.ll, sem
gert var vegna ráðstafananna ó-
kominna.
Og stjórnin, sem hefur það að
sérgrein að lúnka landsmenn til
þess að taka þessum áriegu ráð-
stöfunum sínum af þegnskap og
án verkfalla, hún tók heildsala-
verkfallinu af þess háttar höfð-
inigsikap að engin daami eru um
annað eins. Hún gaf þeim trygg-
ingu fyrir því, að ekiki skyldu
þeir bíða tjón af væntanlagum
stjiómiarráðstöfunum í efnahags-
málum. Efcki er að efa það. að
á þeim tíima, sem þetta fu.rðulega
tryggingairskírteini var útgefið
hefði margur viljað fá sftíka
tryggingu fyrir sig og sitt fyrir-
tæki. Veirklýðshreyfingin hefði
ábyggilega þegið tryggimigu fyrir
óbreyttu raungildi kaups, opin-
berir starfsmenn sömuleiðis. Raf-
magnsveitur ríkisins hefðu þegið
tryggingu fyrir því, að erlendar
skuldir þeirra stæðu óbreyttar í
ísl. kr. talið. Og það hefði Fluig-
félag Isdands vafalaust heigið líka,
og svo miætti lengi telja.
En eniginn þessara aðila hóf
verkfall og allir ui’ðu þeir fyrir
barðinu á ráðstöfunum. Hins
vegar hefuir stjómin nú lagt fyr-
ir VerðOaigsnefndinia að leyfa
kaffikaupmönnum og þeim fé-
lögum úr heildsalaverkfallinu að
verðleiggja vaming sinn sam-
kvæmt trygginigumni góðu og
njóta þeir um þetta sérréttinda
umfram þá, sem engan stræk-
inn gerðu.
Ég hef. hér sýnt fram . á, að
stjórninni hefur ekki tekizt að
fraimkvæma gengisbreytinguna
sfðustu með þeim hætti, að sæmi-
legt sé á nofcíkum hátt, þrátt fyr-
ir mieiri æfirngu, sem hún hiefur
og reynslu í sdíkuim athöfnum en
nokikur önnur ísl. stjóm. Hún
er búin að fella gengið fjórum
sinnum á ferli sx'num og er það
saiga sér á pairti, að skapleigast
tókst henni framkvæmdim úr
hendi í fyrsta skiptið en síðan
alltaf með endemum. Minni ég
þar á, að í annan-i gengisfe(II.ing-
arlotumni hafði stjómim það af
að brjóta stjómarskrána í leið-
inni. Sú genigisfelling var fram-
kvæmd með bráðalbirgðalögum,
gengisskráningarvaldið jafnframt
tekið af Alþinigi og femgið Seðtta-
bankanum.
Þass háttar tilfæirsla á valdi eir
greinittegt stjórmiairsikrárbrot, þeg-
ar hún er gerð með bráðahirgða-
lögum, því til hiemnar gat enga
brýna nauðsyn borið.
Við þriðju gengisfellinguna f
nóv. í fyrra var gjalldeyrisvið-
skiptum banfcanmta haldið lokuð-
um á aðra viku, sem mum ó-
þekkt fyrirbæri úr öðirum stöð-
um. En aðdraganda hinnar fjórðu
og nýjustu hetfi ég áður rakið, og
er augljóst. að hún er stjóminni
til einskis sóma, vegna slíkra
mistaka hefði hver sómakæir
stjóm sagt af sér og efcki beðið
vaintrausts, en þessi hæstvista rik-
isstióm verður aldrei fttokkuð
umdir bað. Það er því nauðsyn að
leysa hana með vantrausti frá
því tfremja ftteiri slxk afgttöp.
Ritstjóri: ÓLAFUR BJÖRNSSON
KVIKMYNDA-
"Lttlahíó" KLtJBBURINN
Sýningar í dag (sunnudag) kl.
6 og kl. 9. — AÐ TJALDA-
BAKI 1 HOLLYWOOD.
Svipmyndir úr bandarískri
kvifcmyndasögu. Sýndar aðeins
í dag og á miðvikudag.
Bezti fyrstaborðsmaðurinn
• Sá fyrstaborðskeppandinn er
beztum árangri náði á nýaf-
stöðnu olympíuskákmóti, var
sovézki stórmeistarinn og
heimsmeistarinn Tigran Pet-
rosjan.
• Með taflmennsku sinni virð-
ist hann hafa rekið af sér
slyðruorð það sem á honum
hefur verið undanfarið.
• í eftirfarandi skák fáum við
að sjá snilldar handbragð
hans.
• Út úr frekar einfaldri stöðu
í drottningarbragði tókst hon-
um að byggja upp sterka
sókn á kóngsvæng.
• Andstæðingur hans Búlgaríu-
maðurinn Bobosof á í sí-
fellt meiri örðugleikum og
eftir að hafa þegið peðsfórn
Petrosjans er öllu lokið.
• Lok skákarinnar eru mjög
sérstök, hvíta drottningin
hrekst undan svörtu hrókun-
um og er að endingu króuð
inni.
29. Rf3 Hg7
30. Rh2 He8
31. Kgl Re4
32. Df,3 De6
33. Hfdl h5!
(Snjöll peðsfóm, hótunin g4 og
síðan g3 er mjög óþægilég. Það
er ekki fallegt fyrir hvítan að
leika g4 en hefði þó sennilega
veitt eitthvað lengri lífdaga en
sú ledð sem bamn velur).
f5
g4
fxg4
góðan
leik
34. Dxh5
35. Hel
36. hxg4
(Hvítur á engan
lengur, „í slíkum sitöðum eru
allir leikir afleitir“ stendur
einhversstaðar).
37- f3 gxf3
38. Rxf3 Hh7
(Með síðasta leik sínum lok-
aði hvítuir drottningu sína úti
og afleiðingamar koma brátt í
Ijós).
39. De5 Dc8
40 Df4 —
(Valið er auðvelt hjá hvítum
hann á ekki nema einn leik).
40. — Hf8
(Það er sama sagan, hvítur á
ekki nema einn leifc).
41. De5 Hf5
— Furðuleg lokastaða! Drottn-
ingin er dauðadæmd á miðju
borði, hvítur gafst því upp.
FRÉTTIR
Stuttu fyrir olympíuskákmót-
ið, fór fram í júgóslavneska
smábænum Vinkovic allsterkt
skákmót með 7 stórmeisturum
og 4 alþjóðlegum meisturum
auk þriggja titillausra. Það sem
mesta athygli vakti í sam-
Fischer
bandi við þetta mót, var þátt-
taka Bobby Fischers, en hann
hefur aðeins tekið þátt í einu
litlu móti í ísrael, auk þessa,
siðan hann hljópst á brott úr
millisvæðamótinu í Túnis í
fyrrasumar. Fischer krafðist
mikillar aukaþóknunar fyrir
þátttöku sína (3000 dollara!)
svo það er ekki á allra færi að
bjóða honum til keppni. Fisc-
her vann þama mikinn og
glæsilegan sigur, hlaut 11 vinn-
inga úr 13 skákum, vann 9
skákir en gerði 4 jafntefli við
há Hort. Robatch, D. Ryme og
Gheorgiu. Röðin varð ann-ars
þessi: 2.-3. Hort, Tékkósl. og
Matulovic. Júgósl. með 9 vinn-
inga. 4.-5. Gheorgiu. Rúm. og
Ivkov. Júgósl. með 814 vinn.;
6. D. Byme, Bandar. 8 vinn.;
7. Matanovic. Júgósl. 711 vinn.:
8. -9 Bertok. Júgósl. og Robateh
Austurríki 614 vinn.; 10. Minic,
Júgósl. 6 vinn.; II. Wade. Eng-
land 5 vinn.; 12. Nikolic. Júg.
3*4 vinn.: 13. Jovancvic. Júg-
ósl. 114 og 14. Matov Júgósl.
með 14 vinning.
Petrosjan
Hvítt: Bobosof
Svart: Petrosjan
Drottningarbragð
1. d4 Rf6
2. c4 e6
3. Rf3 —
(Hvítur kýs að kamast hjá
Nimzoindversku Rc3 — Bb4). vörndnni 3.
3. — d5
4. cxd5 exd5
5. Rc3 c6 /,
6. Bg5 Be7
7. Dc2 g6
(Svartur stefnir með þessum
leik að uppskiptum á hvítu
reita biskupunum).
8. e3 Bf5
9. Bd3 Bxd3
10. Dxd3 Rbd7
11. Bh6 Rg4
(Svartur verður að reka bisk-
upinn brott tii að geta hrókað).
12. Bf4 0—0
13. 0—0 He8
14. h3 Rgf6
15. Re5 Rb6
(Eftir uppskiptin á e5 hefði
hvítur þægilegri stöðu).
16. Bg5
17. Bxe7
18. Dc2
19. Ra4
20. Rxc4
21. Rc5
Re4
Dxe7
Rd6
Rbc4
Rxc4
Rd6
(Hér stendur ríddarinn vel
bæði til' sófcnar og vamar).
22. Hacl Dg5
(Svartur vindur sér nú til at-
lögu á kóngsvæng).
23. Ddl h5
(Þessi leikur hindrair meðal
annars hvítu drottninguna í að
komast til g4, og er jafnframt
fyrirboði frekairi sóknarað-
gerða).
24. Khl He7
25. Rd3 Re4
26. Rc5 Rd6
27. Rd3 Df5
(Svartur vill ekki jafntefli, og
reynir að koma mönnum sínum
sem bezt fyrir áður en hann
hefur kóngssóknina).
28. Re5 f6
Þjóðviljanum hafa borizt 3
útgáfubækur Kvöldvökuútgáf-
unnar 1968.
Er þar fyrst að telja Hafís
við Island, en í þeirri bók era
frásagnir af baráttu þjóðarinnar
við haíísinn fyrr og síðar. Gutt-
ormur Sigurbjamarson jarðfr.
ritar fróðttega greán um mynd-
un hafíss, rek hans um heims-
höfin og á'hrif á veðurfar. Sagt
er frá baráttu íslenzkra sjó-
manna við haifís, bændur í af-
skekktum byggðum segja frá
reynsilu sinni og forfeðra siinna
af nábýtti við hafísi'nn, og rifj-
aðar eru upp frásögur urn við-
ureign við bjamdýr, sem meö
ísnuim kotniu, Tíu menn víðs-
vegar um lamd leggja tii eíni í
Gjaldeyrisverzlun
í framhaldi af tilkynnin-gu
Seðlabankians 20. nóvember um
stöðvun gj aldeyrisviðskipta vill
Seðlabankiinn tafca fram eftir-
famamdi.
Skráning og takmörkuð gjald-
eyrisviðskipti voru tekin upp í
dag laugardaginn 23. nóvernber
á öllum myntum nema frönskVim
frönkum, en mánudaginm 25.
nóvember n.k. má gera ráð fyr-
ir, að eð'lileg gjaldieyrisviðskipti
geti hafizt að nýju.
bóikina. Hún er 227 bls. með
fjölda mynda. Verðið er 430,00
án sölusikatts.
Að handan nefinist bók eftir
enskan málara Grace Rosher,
sam talin er „rituð ósjálfrátt“ á
enska tungu, en þýdd af séra
Sveini Víkingi. Hún er 150 bls.
og kostar 320 kr. án söluskatts.
Þá eru Fimmtíu vísnagátur
ef'ir sr. Svein Víking. Ein vísna-
gáta er á hverri bflaðsíðu og
verður dregið úr réttum ráðn-
iniguim og bókaverðlaun veitt.
Bókin kostar • 90 kr. án söttu-
skatts.
Kvöldvökuútgáfan heíur látið
endurprenita fyrsta bindi af rit-
safni Sveins Víkings; „Myndir
daganna“ og fæst ritsafnið nú
allt í bókabúðum, en það em
þrjú bindi og kosta nú 1000 kr.
án söluskatts.
Sparifé
Framhald af l. síðu.
undanfömum árum. Mun þvi
umráðafé Húsnæðismálastjóm-
ar enn minnka á næstu mánuð-
um.
Það er mikið glapræði fyrir
þjóðina að þola þessa ríkisstjóm
enn um sinn. Hún á að víkja
þegar á stundinmi til þess að
hægt sé að taka upp fairsælli
stjórnarstefnu fyrir þegnana.
Sjónvarpsviðgerðir
Tökum að okkur viðgerðir á RCA sjónvarpstækjur
Gerum einnig við flestar nýja-r gerðir af öðrur
sjónvarpstækj um (evrópskum og amerískum).
Höfum fagmönnum á að skipa.
Georg Ámundason & Co.
Suðurlandsbraut 10 — Sími 81180
35277.